نام پژوهشگر: مراد روحی

تحلیل جامعه شناختی اهدای خون
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1389
  مراد روحی   شیرین احمد نیا

اهدای خون یکی از ضرورت های زندگی در دنیای مدرن است. در اکثر شهرهای بزرگ دنیا عده ایی داوطلبانه و با دلایلی متفاوت سالانه در نوبت های مختلف میزانی از خون خود را در اختیار سازمان انتقال خون قرار می دهند. بدون این عمل داوطلبانه ی اهدای خون، ادامه حیات برای بسیاری از شهروندان امکان ناپذیر است. در همین راستا پژوهش حاضر در پی نشان دادن عوامل جامعه شناختی موجود در زیر لایه های این کنش می باشد. به منظور رسیدن به این هدف، ما آرای زیمل، دورکیم، وبر، گیدنز و پارسنز را مورد بررسی قرار دادیم و با مرور منابع تجربی موجود به تلفیقی از آرای وبر، گیدنز و پارسنز پرداختیم تا بتوانیم اهدای خون را از منظر جامعه شناختی مورد بررسی قرار دهیم بنابراین ارتباط «کنش معطوف به هدف»،«کنش معطوف به ارزش»،«حجامت»،«فرد گرایی» را با متغیر اهدای خون مورد کنکاش قرا دادیم. پس از تعریف مفاهیم و تهیه ی معرف های مناسب و ارزیابی اعتبار و پایایی آن ها، پرسش نامه ی نهایی تدوین شد که به وسیله ی آن از 800 نفر از شهروندان تهرانی در بازه ی سنی 17 تا 65 سال(سن مجاز اهدای خون) در رابطه با اهدای خون پرسش به عمل آمد. پاسخ دهنده ها دو گروه 400 نفریاهدا کننده و غیر اهدا کننده بودند. سپس پرسش نامه های جمع آوری شده با آزمون های آماری مناسب مانند، مقایسه ی میانگین ها، آزمون «من-ویتنی» و نیز تحلیل رگرسیون دو متغیره و چند متغیره تحلیل شدند و نتایج زیر بدست آمد. - هر چه میزان «اعتماد فرد به سازمان انتقال خون» بیشتر باشد، احتمال «اهدای خون» بیشتر می شود. - اگر کنش «اهدای خون به عنوان کنش معطوف به ارزش» نگریسته شود احتمال «اهدای خون» بالاتر می رود. - هرچقدر میزان عقلانیت معطوف به هدف بیشتر باشد، احتمال اهدای خون بیشتر می شود. - هرچقدر میزان خود اتکائی افراد بیشتر باشد، احتمال اهدای خون از سوی آنها افزایش می یابد. - « سابقه ی حجامت »در گذشته رابطه ی مستقیمی با «اهدای خون» در زمان حال دارد. کلید واژه ها: اهدای خون، کنش معطوف به هدف، کنش معطوف به ارزش، حجامت، اعتماد،قرد گرایی.