نام پژوهشگر: جواد ذوالقرنین

برسی فرآیند حذف رنگ متیل بنفش از پساب ها با استفاده از برگ چنار
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک 1388
  فاطمه غلامی   جواد ذوالقرنین

در این مطالعه از برگ درخت چنار برای حذف رنگ متیل بنفش از محیط های آبی استفاده شد. متغیر های مانند غلظت اولیه ، مقدار جاذب ، ph ، زمان تماس و دما مورد بررسی قرار گرفت. داده های سینتیکی با استفاده از معادله های مرتبه اول و دوم مورد مطالعه واقع شد. داده های تجربی انطباق خوبی با معادله مرتبه دوم سرعت نشان داد. در این مطالعه هم دماهای جذب لانگمویر، فروندلیچ و تمکین بررسی و برای جاذب چنار مدل لانگمویر تطابق خوبی با داده های تجربی داشت. با استفاده این مدل ماکزیمم ظرفیت جذب 555/5 mg/g بدست آمد. بررسی پارامترهای ترمودینامیکی مانند و و نشان داد که فرآیند جذب خود به خودی و گرماگیر می باشد. اثر یون های معمولی مثل سدیم ، پتاسیم، کلسیم و منیزیم به عنوان مزاحم روی حذف متیل بنفش مطالعه شد. در بخش دوم از روش طرح آماری آزمایش برای بهینه سازی شرایط حذف متیل بنفش توسط جاذب چناراستفاده شد. از طرح باکس-بنکن با 3 عامل (غلظت اولیه ، مقدار جاذب و ph ) و 3 بار تکرار در نقطه مرکزی ودر دو سطح کم و زیادبکار گرفته و مدل عملی مناسبی برای فرآیند جذب پیشنهاد شد. برای بررسی اعتبار مدل آنالیز واریانس استفاده کرده وشرایط بهینه جذب زیستی مقدار جاذب و غلظت اولیه رنگ 0/11 g/l و 500 mg/l بدست آمد. بر اساس این نتایج ، برگ چنار جاذب خوبی برای حذف متیل بنفش از پساب ها است.

مطالعه ترمودینامیکی، سینیتیکی و بهینه سازی چندمتغیره شرایط جذب زیستی یون های فلزی سرب و روی توسط برخی از جاذب های گیاهی(گردو، انجیر و شاتوت)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک - دانشکده علوم پایه 1388
  راحیل معین السادات   جواد ذوالقرنین

در این مطالعه از برگ درختان گردو، انجیر و شاتوت به عنوان جاذب های جدید برای حذف یونهای سرب و روی از حلول ابی استفاده شد. عوامل موثر بر فرآیند جذب شامل اثر زمان، مقدار جاذب، غلظت یون فلزی بررسی شد. همدماهای لانگمویر و فروندلیچ برای هر کدام از یون های فلزی مورد بررسی قرار گرفت و نتایج نشان داد که هر کدام از جاذب ها در هر دو حالت خطی و غیرخطی با مدل لانگمویر تطابق بیشتری داشته اند. ما کزیمم مقدار ظرفیت جذب برای برگ درختان گردو، انجیر و شاتوت برای حذف یون سرب به ترتیب 115، 122/4و 100 میلی گرم برگرم و برای فلز روی 83/8، 50/8 و 59/6 میلی گرم برگرم به دست آمده است. مطالعه سینیتیکی با محاسبه پارامترهای معادلات سرعت مرتبه اول و دوم نشان داده شد که نتایج با مدل سینتیکی مرتبه دوم مطابقت بهتری دارند. بررسی معادله فرایند درون ذره نشان دهنده این است که مرحله نفوذ یون ها از جداره جاذب ها تعیین کننده سرعت می باشد . محاسبه پارامتر های ترمودینامیکی مانند ∆s و h∆ ، ∆g نشان داد که فرآیند جذب زیستی یون های سرب و روی بو سیله برگ درختان گردو ، انجیر و شاتوت گرما گیر همراه با افزایش آنتروپی است. اثرات جانبی یونهای مزاحم موجود در پساب ها ما نند منیزیم ، کلسیم و پتاسیم برای حذف یون های سرب و روی بررسی شد و کا هش قابل ملاحظه ای در ظرفیت جذب مشاهده نشد. با روش رویه پاسخ و استفاده از طرح آماری با کس – بنکن برای بهینه کردن همزمان متغیر های موثر بر شرایط جذب زیستی یونهای مذکور استفاده شد. و با بدست آوردن مدل ریاضی مناسب که بر قرار کننده رابطه ای ریاضی بین درصد حذف ومتغیر های موثر مانند مقدار جاذب، غلظت یون فلزی و ph می باشد مقدار بهینه آنها بدست آمد. بررسی طیف ft-ir حاکی از درگیر شدن گروهای عاملی موجود در جاذب ها در فرآیند جذب زیستی است. در نهایت به دلیل تهیه آسان این جاذب ها می توان پیشرفت های زیادی در زمینه حذف یون های فلزات سنگین از پساب های صنعتی انجام داد.

بهینه سازی چند متغیره، مطالعه ترمودینامیکی و سینیتیکی فرایند جذب زیستی یون های فلزی سرب و کادمیم توسط برخی از جاذب های گیاهی ( افرا- برگ مو – چمن – برگ نو )
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک - دانشکده علوم پایه 1388
  ناهید قدیری   جواد ذوالقرنین

در این مطالعه از برگ درختان افرا، برگ مو، چمن و برگ نو به عنوان جاذب جدید برای حذف یون های فلزی سرب و کادمیم از محیط های آبی استفاده شده است. اثر تعدادی از عوامل موثر مانند ph ، دما ، مقدار جاذب ، غلظت اولیه یون فلزی و اثر زمان تماس مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه همدماهای عمومی جذب لانگمویر و فروندلیچ بررسی شدند. مطالعه همدماهای لانگمویر و فروندلیچ نشان داد برای جاذب های افرا و برگ مو مدل لانگمویر رفتار جذبی حذف یون سرب را به خوبی توجیه می کند و مدل فروندلیچ بیشتر برای جاذب چمن سازگار است. ماکزیمم ظرفیت جذب به دست آمده برای یونهای سرب و کادمیم بیانگر این است که افزایش غلظت اولیه آنها باعث افزایش ظرفیت جاذب می شود . ترتیب ظرفیت جذب یون های فلزی بر جاذب های بکار رفته به صورت زیر به دست آمد: pb> cd. سینیتیک فرآیند جذب یونهای سرب و کادمیم توسط جاذب های استفاده شده از مدل سینیتیکی درجه دوم تبعیت می کند. همچنین اثر نمک های نیترات منیزیم، نیترات کلسیم، نیترات سدیم و نیترات پتاسیم بر روی راندمان حذف فلزات سرب و کادمیم بررسی شد. ضمنا بررسی واجذبی این فلزات توسط سه اسید hcl ? hno3 و ch3cooh انجام شد. بررسی واجذبی نشان می دهد اسید کلریدریک می تواند با درصد بالایی سرب را از جاذب های به کار برده شده واجذب کند. همچنین بررسی مزاحمت ها بر روی حذف یونهای سرب و کادمیم نشان می دهد که حضور کاتیون های na+، k+، 2+mg و 2+ca در محلول اثر قابل ملاحظه ای بر بازده حذف به ویژه برای یون سرب ندارند. در بخش دوم از روش طرح آماری آزمایش برای بهینه کردن شرایط جذب زیستی یون های فلزی سرب و کادمیم بر روی جاذب های افرا، برگ مو و چمن استفاده شد. از طرح باکس – بنکن برای بررسی اثر 3 عامل اصلی ph ، مقدار جاذب (m) ، غلظت اولیه یونهای سرب و کادمیم (c0) روی جذب سرب و کادمیم توسط جاذب های افرا، برگ مو وچمن در دو سطح کم و زیاد استفاده شد. اثرات اصلی و اثرات متقابل بین عامل ها بررسی و یک مدل ریاضی مناسب برای فرآیند جذب پیشنهاد شد. بررسی طیف ft-ir برای جاذب های بکاررفته و جاذب ها پس از افزودن یون های فلزی نشان دهنده گروههای عاملی در گیر شونده در فرآیند جذب زیستی است.

پیش تغلیظ کبالت و نیکل بر روی جاذب پلی اتیلن گلیکول – سیلیکاژل و اندازه گیری به روش اسپکترومتری جذب اتمی شعله ای & استخراج فاز جامد آهن (ii) و اندازه گیری به روش اسپکترومتری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک - دانشکده علوم انسانی 1387
  توران دستیار   ناهید پوررضا

بخش اول : پیش تغلیظ همزمان برای تعیین مقادیر خیلی کم ni2+وco2+ به روش اسپکترومتری جذب اتمی شعله ای انجام شده است. این روش بر اساس بازداری این یون ها در محیط قلیایی بر سطح جاذب پلی اتیلن گلیکول تثبیت شده بر روی سیلیکاژل در یک ستون بنا شده است. یون های فلزات جذب شده با اسید نیتریک 25/0 مولار شویش داده شده و مقدارجذب محلول آن ها با دستگاه جذب اتمی شعله ای اندازه گیری شده است. اثر پارامتر های مختلف مانند غلظت سود، نوع شوینده و حجم آن، سرعت عبور محلول و حجم اولیه آن بررسی گردیده است. فاکتور پیش تغلیظ 83 در شرایط بهینه بدست آمده است. منحنی کالیبراسیون در محدودهng ml-1 100-2 وng ml-1 200-5/0 به ترتیب برای نیکل و کبالت در محلول اولیه با 998/0=r خطی است.حد تشخیص روش برابربا 71/0وng ml-1 37/0 به ترتیب برای یون های نیکل و کبالت می باشد. انحراف استاندارد نسبی برای غلظت های 40وng ml-1 75 نیکل %13/3 و % 63/4 و برای غلظت های 40 و ng ml-1 70 کبالت 24/3 و 18/2 می باشد.همچنین اثر یون های مزاحم بررسی شده است. این روش برای اندازه گیری نیکل و کبالت در چای، آرد برنج، کنجد، آب شهر و آب رودخانه بکار برده شده است. بخش دوم: یک روش پیش تغلیظ حساس و گزینشی برای تعیین مقادیرخیلی کم آهن برای اندازه گیری آن به روش اسپکتروفتومتری ارائه شده است. این روش بر مبنای جذب آهن به صورت کمپلکس با اورتو فنانترولین بر سطح جاذب پلی اتیلن گلیکول تثبیت شده بر روی سیلیکاژل و سپس اندازه گیری با اسپکتروفتومتری در طول موج 509 نانومتر می باشد. اثر پارامتر های مختلف مانند ph، غلظت فنانترولین، نوع شوینده و حجم آن، سرعت عبور محلول و حجم اولیه آن بررسی شده است. فاکتور پیش تغلیظ 133 در شرایط بهینه بدست آمده است. منحنی کالیبراسیون در محدودهng ml-1 100-1 آهن در محلول اولیه با 999/0=r خطی است. .حد تشخیص روش برابر با ng ml-1 85/0 و انحراف استاندارد نسبی برای غلظت های 10و ng ml-1 40 آهن به ترتیب % 42/4 و % 17/4 می باشد. این روش برای اندازه گیری آهن در نمونه های دارو و آب بکار برده شده است.

مطالعه اسپکتروفتومتری ثابت های تشکیل کمپلکس یون های cu2+، co2+، hg2+ و ag+ با ایزومرهای ترکیب 4و4-فنیلن بیس-1-پیکولینوئیل -تیوسمی کاربازید و استخراج نقطه ابری برای پیش تغلیظ مقادیر فراناچیز مس
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک - دانشکده علوم پایه 1389
  محبوبه اسدی   غلامحسن عظیمی

در بخش اول، مطالعه اسپکتروفتومتری ثابت های تشکیل کمپلکس یون های cu2+، co2+، hg2+ و ag+ با ایزومرهای ترکیب 4و4-فنیلن بیس-1-پیکولینوئیل -تیوسمی کاربازید در حلال اتانول انجام پذیرفت. تمامی یون های فلزات مورد بررسی با این لیگاندها کمپلکس های رنگی ایجاد کردند که استوکیومتری و ثابت تشکیل این کمپلکس ها با اسپکتروفتومتری uv-vis مورد بررسی قرار گرفت. به منظور تائید استوکیومتری از هدایت سنجی کمک گرفته شد. داده های تعادلی حاصل از آزمایش با استفاده از برنامه ای در محیط matlab مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفت. پروفایل های غلظتی و طیفی برای گونه های مختلف محاسبه شد. انتخاب مدل شمیایی برای هر تعادل، بر مبنای پروفایل های غلظتی و طیفی وخطای باقیمانده حاصل از برنامه، و نیز دانش ما درباره توانایی تشکیل کمپلکس این ترکیبات به عنوان لیگاند انجام گرفت. استوکیومتری یون های فلزات cu2+، co2+، hg2+ با تمام ایزومرهای ترکیب ذکر شده به صورت 1:1 و 1:2 و 2:1 و یون ag+ به صورت 1:1 و 1:2 و 1:3 و 1:4 گزارش شد. یون cu2+کمپلکس قویتری نسبت به کاتیون های دیگر تشکیل می دهد. در بخش دوم، تکنیک استخراج نقطه ی ابری (cpe) جهت استخراج و اندازه گیری مس با روش جذب اتمی کوره گرافیتی (gfaas) به کار گرفته شد. به منظور بهینه کردن متغیرهای موثر در استخراج و جداسازی از طراح آزمایش box-behnken استفاده شد. جداسازی دو فاز در حمام 50 درجه و سانتریفیوژ با دور rpm 5000 به مدت 15 دقیقه انجام شد. تحت شرایط بهینه 4/6ph=، غلظت تریتون x-114 (v/v) 19/0% و 4و4-( 1و4- فنیلن ) بیس- 1-( 4-پیکولینوئیل ) تیوسمی کاربازید 5-10×5/2 مولار و زمان حمام 2/13 دقیقه برای 10 میلی لیتر محلول حاوی 20 میکروگرم بر لیتر یون مس(ii)، فاکتور غنی سازی 8/9 حاصل شد. منحنی کالیبراسیون روش از 2 تا 35 میکروگرم بر لیتر خطی با ضریب تعیین 9988/0 گزارش شد. حد تشخیص روش تحت شرایط بهینه 08/0 میکروگرم بر لیتر به دست آمد. دقت نسبی روش از اندازه گیری 10 نمونه شامل 20 میکروگرم بر لیتر مس(ii) 8/2% حاصل شد. این روش به طور موفقیت آمیز برای نمونه آب های مختلف به کار برده شد.

مطالعه و بهینه سازی چند متغیره با استفاده از طرح آماری آزمایش برای حذف برخی فلزات سمی (pb(ii)، cr(vi)، hg(ii)، as(iii و مخلوط ((pb(ii)، cu(ii و (cd(ii) از پساب ها با استفاده از برگ درختان مختلف
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک - دانشکده علوم پایه 1389
  علی شاهمرادی   جواد ذوالقرنین

فصل اول ازبرگ درخت ونو به عنوان یک جاذب جدید و موثر برای حذف سرب از محلولهای آبی استفاده شد. به منظور کاهش تعداد آزمایشات و رسیدن به بیشترین درصد حذف، یک طرح عاملی 23 کامل با دو بلوک طراحی شد و آزمایشات دوبار تکرار شد (16 آزمایش). در تمام آزمایشات زمان تماس ثابت و برابر 25 دقیقه بود. فاکتورهای مورد بررسی شامل جرم جاذب، ph و غلظت اولی? محلول یون فلزی بودند. با استفاده از آزمون t و آنالیز واریانس، فاکتورهای اصلی که بیشترین تأثیر را روی درصد حذف داشتند شناسایی شدند. طبق طرح دالرت 26 آزمایش انجام شد تا بتوان از طریق آن به معادله ای که متغیر وابسته را به متغیر های مستقل مربوط می کند، رسید. بهترین معادل? رگرسیون بر مبنای تست عدم انطباق و ضریب تعیین تنظیم شده انتخاب شد. در نهایت پس از چک کردن مدل برای وجود داده های پرت، مقدار بهین? درصد حذف از محلول های آبی بدست آمد. بهترین درصد حذف در شرایط زیر بدست آمد: غلظت اولیه pb(ii) برابر با 40 میلی گرم بر لیتر، ph برابر 6/4 و غلظت جاذب برابر 3/27 گرم بر لیتر. فصل دوم یک طرح عاملی کسری24-1(iv) برای شناسایی فاکتورهای معنی دار به منظور حذف cr(vi) از محلول های آبی توسط برگ درخت سنجد انجام شد. از یک طرح مرکب مرکزی با وجوه مرکز گرا برای یافتن روی? پاسخ مناسب که بین فاکتورهای اصلی و r (درصد حذف) و q (ظرفیت حذف) ارتباط برقرار کند استفاده شد. بهینه سازی همزمان r و q انجام و 80% از اهداف تابع مطلوبیت برآورده شد. بهینه سازی همزمان r و q و نیز بهینه سازیq از بهینه سازی r، هم از لحاظ زیست محیطی و هم اقتصادی بهتر است. مطالع? سینتیکی با کمک مدل های شبه مرتب? اول، شبه مرتب? دوم و نفوذ بین ذره ای انجام شد و مدل شبه مرتب? دوم بهترین انطباق را به داده های تجربی نشان داد که از روی آن q برابر 0/624 و 657/2 میلی گرم بر گرم برای به ترتیب غلظت های 10 و 50 میلی گرم بر لیتر بدست آمد. همدمای لانگمویر، فروندلیچ و دوبینین–رادوشکویچ جهت مطالعات تعادلی مورد استفاده قرار گرفتند. متوسط انرژی آزاد جذب زیستی برابر با 2/16 کیلو ژول بر مول بدست آمد. با توجه به مطالعات سینتیکی و تعادلی می توان گفت که احتمالاً مرحل? جذب توسط سایت های جذبی، محدود کنند? سرعت کلی فرایند می باشد که از طریق مکانیزم جذب شیمیایی پیش می رود. از ft-ir جهت شناسایی گروه های عاملی درگیر در جذب استفاده گردید. فصل سوم از طرح آماری آزمایش برای بهینه سازی جذب زیستی hg(ii) از محلول های آبی توسط برگ درخت ونو استفاده گردید. طرح عاملی 23 برای شناسایی فاکتورهای اصلی و برهمکنش های بین آنها استفاده شد. ph، غلظت اولیه hg(ii) و جرم جاذب بعنوان فاکتورهای اصلی مورد مطالعه قرار گرفتند. مدت زمان تماس برابر 30 دقیقه تنظیم گردید. در سطح اطمینان 95% تمام این فاکتورها معنی دار بودند. غلظت hg(ii) به روش جذب اتمی بخار سرد اندازه گیری شد. یک مدل رگرسیون از طریق طرح مرکب مرکزی و روش رویه پاسخ بدست آمد. کفایت مدل از طریق تست های تشخیصی مانند آنالیز واریانس، تست عدم انطباق، بررسی توزیع مقادیر باقیمانده و آزمون انطباق بیش از اندازه استفاده گردید. از تست ryan-joiner برای تعیین نرمال بودن توزیع باقیمانده ها استفاده شد. شرایط بهینه برای جذب زیستی hg(ii) عبارت بود از ph برابر 4/4، جرم جاذب برابر 25/0 گرم و غلظت اولیه یون جیوه برابر با50 میلی گرم بر لیتر. در این شرایط راندمان حذف برابر %25/92 بود. همدما های لانگمویر، فروندلیچ و ردلیچ-پترسون در دو فرم غیر خطی و تبدیل شده خطی، مورد بررسی قرار گرفتند. مطالع? مقایسه ای نشان داد که رگرسیون غیرخطی روش بهتری برای توصیف داده های تعادلی می باشد. فرایند جذب زیستی سریع بوده و از مدل سینتیکی شبه مرتب? دوم تبعیت می نماید. طیف ft-ir و xrd برای فهمیدن جزئیات بیشتر در مورد مکانیزم جذب مورد بررسی قرار گرفت. فصل چهارم یک مطالع? مقایسه ای در ارتباط با قابلیت کاربرد طرح باکس-بنکن، طرح مرکب مرکزی و طرح دالرت در مورد ظرفیت حذف، q، توسط برگ درخت اقاقیا انجام شد. نتایج نشان داد که در سطح اطمینان %95 توانایی پیش گویی طرح دالرت و باکس- بنکن از نظر آماری با طرح مرکب مرکزی در برخی شرایط حدی با هم تفاوت دارد و بهترین پیش بینی در تمام نقاط مورد بررسی از طرح مرکب مرکزی حاصل شد. یک مقایسه از نظر اقتصادی-زیست محیطی بین بهینه سازی جداگانه وهمزمان r و q انجام شد و مشخص گردید که بهینه سازی q بر بهینه سازی همزمان r و q و نیز بهینه سازی r ارجحیت دارد. فصل پنجم یک طرح عاملی کسری24-1(iv) برای شناسایی فاکتورهای معنی دار به منظور حذف as(iii) از محلول های آبی توسط برگ درخت ونو انجام شد. از یک طرح مرکب مرکزی با وجوه مرکز گرا برای یافتن روی? پاسخ مناسب که بین فاکتورهای اصلی و r (درصد حذف) و q (ظرفیت حذف) ارتباط برقرار کند استفاده شد. بهینه سازی همزمان r و q انجام شد. بهینه سازی همزمان r و q و نیز بهینه سازیq از بهینه سازی r، هم از لحاظ زیست محیطی و هم اقتصادی بهتر است. مطالع? سینتیکی با کمک مدلهای شبه مرتب? دوم، نفوذ بین ذره ای و ریچنبرگ انجام شد و مدل شبه مرتب? دوم بهترین انطباق را به داده های تجربی نشان داد که از روی آن q برابر 2/57 و 90 میلی گرم بر گرم به ترتیب برای غلظت های 400 و 600 میلی گرم بر لیتر از as(iii) بدست آمد. همدماهای لانگمویر و فروندلیچ جهت مطالعات تعادلی مورد استفاده قرار گرفتند. با توجه به مطالعات سینتیکی و تعادلی می توان گفت که احتمالاً مرحل? جذب توسط سایتهای جذبی، محدود کننده سرعت کلی فرایند می باشد که از طریق مکانیزم جذب شیمیایی پیش می رود. با توجه به معادلات سینتیکی نفوذ بین ذره ای و ریچنبرگ فرایند نفوذ بین ذره ای تنها مرحله تعیین کننده سرعت نیست. فصل ششم با توجه به این واقعیت که پساب واقعی معمولاً حاوی چند آلاینده بطور همزمان می باشد. یک طرح (3 و 3) آمیزه ای مرکز وار سیمپلکس مورد استفاده قرار گرفت. از طرف دیگر چون رفتار مخلوط تحت تأثیر متغیرهای فرایندی قرار می گیرد، طرح آمیزه ای با یک طرح 2 عاملی کامل ضرب شد. مخلوط مورد بررسی شامل pb(ii)، cd(ii) و cu(ii) بود. متغیرهای فرایندی عبارت بودند از ph و جرم جاذب. نتایج به طور واضح رقابت بین اجزاء مخلوط را برای اشغال سایت های فعال نشان داد و معلوم شد که سرب در این رقابت برتر است و نیز بین متغیرهای فرایندی و مخلوط برهم کنش وجود دارد. افزایش غلظت سرب سبب افزایش راندمان حذف گردید. در محدوده مورد بررسی، ph اثر مثبت و جرم جاذب اثر منفی روی پاسخ (ظرفیت جذب) دارند.

حذف تکی و دوتایی یون های مس(ii) و کبالت (ii) از محلول های آبی با استفاده از ذرت اصلاح شده وپیش تغلیظ محلول نیکل(ii) با استفاده از روش استخراج نقطه ابری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک - دانشکده علوم پایه 1389
  سعیده دهقانی   جواد ذوالقرنین

چکیده در این مطالعه از برگ گیاه ذرت به عنوان جاذب جدید و موثر برای حذف یون های مس (ii)و کبالت(ii) در سیستم تک فلزی و همچنین حذف همزمان آن ها در مخلوط دوتایی از محیط های آبی استفاده شده است. جاذب با استفاده از مواد شیمیایی مانند: naoh ,hno3 , nh3 ,nahco3 اصلاح گردید. از بین اصلاح کننده ها naoh به عنوان بهترین اصلاح کننده انتخاب شد. اثر تعدادی از عوامل موثر مانند ph : ، دما ، مقدار جاذب ، غلظت اولیه یون فلزی و اثر زمان تماس مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه همدماهای جذب لانگمویر و فروندلیچ برای سیستم تک فلزی و دو فلزی به دو شکل غیر خطی و تبدیل شده خطی و همچنین همدمای دوبینین – رداشکویچ در سیستم تک فلزی بررسی شدند . مطالعه مقایسه ای نشان داد که رگرسیون غیرخطی روش بهتری برای توصیف داده های تعادلی می باشد. مطالعه همدماهای جذب نشان داد، مدل لانگمویر فرایند حذف یون های فلزی را به خوبی توجیه می کند . داده های تجربی بدست آمده در سیستم تک فلزی و دو فلزی با همدمای لانگمویر تطابق بهتری داشت و با استفاده از این مدل ماکزیمم ظرفیت جذب در سیستم تک فلزی برای یون های مس (ii) و کبالت (ii) mg/g 8/66 و2/42 بدست آمد. سینیتیک فرآیند جذب توسط جاذب استفاده شده از مدل سینیتیکی درجه دوم تبعیت می کند. پارامترهای ترمودینامیکی ?g, ?h و ?s برای فرایند جذب یون ها بررسی شدند. ضمنا بررسی واجذبی این فلزات توسط hno3،hcl، nacl و ch3cooh انجام شد. بررسی واجذبی نشان می دهد اسید کلریدریک می تواند با درصد بالایی یون ها را از جاذب به کاربرده شده واجذب کند. همچنین بررسی مزاحمت ها بر روی حذف یون ها نشان می دهد که حضور کاتیون های ca+2 ، mg+2 ،k+ و na+ در محلول اثر قابل ملاحظه ای بر بازده حذف ندارند. در این مطالعه از روش طرح آماری آزمایش برای بهینه سازی شرایط جذب زیستی استفاده شد. از طرح باکس – بنکن برای بررسی اثر 4 عامل ph ، غلظت اولیه یون ها (0 (c ، مقدار جاذب (m) و دما (t) به عنوان عامل های اصلی و تاثیر گذار در فرآیند جذب استفاده شد . اثرات اصلی و اثرات متقابل بین عامل ها بررسی و یک مدل ریاضی مناسب برای فرآیند جذب پیشنهاد شد. یک مقایسه از نظر اقتصادی و زیست محیطی بین بهینه سازی جداگانه و همزمان بازده حذف و ظرفیت جذب انجام شد و مشخص گردید که بهینه سازی ظرفیت جذب بر بهینه سازی همزمان بازده حذف و ظرفیت جذب و نیز بر بهینه سازی بازده حذف ارجحیت دارد . طیف ft-ir و xrd جهت شناسایی گروه های عاملی درگیر در فرایند جذب و درک بهتر مکانیزم جذب مورد بررسی قرار گرفت. در بخش دوم روش استخراج نقطه ی ابری (cpe) جهت استخراج و اندازه گیری یون نیکل(ii) با روش جذب اتمی شعله به کار گرفته شد. برای بهینه سازی عامل های موثر بر فرایند استخراج از دو روش تغییر یک متغییر در زمان و طرح آزمایش استفاده شد . با استفاده از طرح باکس – بنکن غلظت تریتون x-114 (v/v) 15/0% ، غلظت لیگاند5-10×4 ، 8 = ph و دمای حمام 50 درجه به عنوان مقادیر بهینه تعیین شد. فاکتور تغلیظ 5 حاصل شد. منحنی کالیبراسیون روش از 05/0 تا 5/0 میلی گرم بر لیتر خطی با ضریب هم بستگی 9999/0 گزارش شد. حد تشخیص روش تحت شرایط بهینه 01/0 میلی گرم بر لیتر به دست آمد. دقت نسبی روش از اندازه گیری 7 نمونه شامل 1/0 میلی گرم بر لیتر یون نیکل(ii) 8/2% حاصل شد.

مطالعه اسپکتروفتومتری ثابت تشکیل کمپلکس یون های +cd2+، ni2 وmn2+ + با ترکیب 1و2- بیس (o-n-متیلیدین آمینو-2-تیول-1و3و4-تایو دی آزول-5-ایل)فنوکسی] اتان و پیش تغلیظ مقادیر ناچیز مس با روش میکرو استخراج مایع – مایع پخشی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک - دانشکده علوم پایه 1389
  زهرا حیدری   غلامحسن عظیمی

قسمت اول پروژه برای تعیین ثابت تشکیل نمک های (ni(ii), mn(ii), cd(ii با ترکیب مورد نظر، محلولی از ترکیب مورد نظر را در حلال استونیتریل یا سایر حلال های مناسب حل کرده و تغییرات طیفی محلول را در طی افزودن تدریجی محلول نمک های ذکر شده ثبت می نماییم. جهت نمایش داده ها از نرم افزار excel استفاده می شود و به منظور تحلیل داده ها و محاسبه ثابت های پایداری از برنامه نوشته شده در محیط matlab استفاده خواهد شد. کمیت های مورد نظر در تحلیل داده ها، پروفایل های غلظتی و طیفی به همراه مقادیر عددی ثابت های تعادل می باشند.در قسمت دوم پروژه، تزریق مخلوط حلال پخش کننده و استخراج کننده، به محلول آبی حاوی مس و لیگاند و سپس انجام سانتریفیوژ و جدا کردن فاز ته نشین شده و آنالیز آن با اسپکترومتر جذب اتمی شعله.

مطالعه حذف تکی و دوتایی یون های سرب(ii)،کروم(iii) و کروم(vi) از محلول های آبی با استفاده از برگ سنجد و پیش تغلیظ یون کبالت(ii) با استخراج به روش نقطه ابری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک 1389
  سعیده آهنگرانی فراهانی   جواد ذوالقرنین

در این مطالعه از برگ درخت سنجد برای حذف تکی و دوتایی یون های سرب(ii)، کروم(iii) و کروم(vi) از محیط های آبی استفاده شد. اثر تعدادی از عوامل موثر مانند ph، دما ، مقدار جاذب ، غلظت اولیه یون فلزی و اثر زمان تماس مورد بررسی قرار گرفت. برای حذف تکی یون های ذکر شده از همدماهای لانگمویر، فروندلیچ، دابینین- رادشکویچ و برای حذف همزمان یون های سرب(ii) و کروم(iii) از هم دماهای لانگمویر اصلاح شده، لانگمویر تا حدی رقابتی و فروندلیچ سه پارامتری استفاده شد. برای هر سه یون مدل لانگمویر تطابق بهتری با داده های تجربی نشان می دهد. ترتیب ظرفیت جذب یون های فلزی مورد مطالعه بر جاذب سنجد به ترتیب: pb(ii) > cr(iii) > cr(vi) . داده های سینتیکی با استفاده از مدل های سینتیکی شبه مرتبه اول و شبه مرتبه دوم مورد مطالعه قرار گرفت. سینتیک فرآیند جذب یون های سرب(ii)، کروم(iii) و کروم(vi) توسط جاذب سنجد از مدل سینیتیکی درجه دوم تبعیت می کند. اثر نمکهای نیترات منیزیم، نیترات کلسیم، نیترات سدیم و نیترات پتاسیم بر روی راندمان حذف یون های سرب(ii)، کروم(iii) و کروم(vi) بررسی شد ، نتایج نشان می دهد که حضور کاتیون هایna+ ، k+، mg2+ وca2+ اثر قابل ملاحظه ای بر بازده حذف یون های مورد بررسی ندارد. ضمنا واجذبی این یون ها به وسیله hcl، hno3 و ch3cooh بررسی شد. پس از بهینه سازی با روش یک عامل در زمان، از روش طرح آماری آزمایش برای بهینه کردن شرایط جذب زیستی یون های سرب(ii)، کروم(iii) و کروم(vi) بر برگ سنجد استفاده شد. از طرح باکس - بنکن برای بررسی اثر 4 عامل اصلی ph، دما، غلظت جاذب(cs) و غلظت یون فلزی(cm) بر جذب سرب(ii)، کروم(iii) و کروم(vi) توسط جاذب سنجد درسه سطح استفاده شد. اثرات اصلی و اثرات متقابل بین عامل ها بررسی و یک مدل ریاضی مناسب برای فرآیند جذب پیشنهاد شد. بررسی طیف ft-ir برای جاذب قبل و پس از افزودن یون های فلزی نشان دهنده گروه های عاملی در گیر شونده در فرآیند جذب زیستی است. از تکنیک استخراج نقطه ی ابری (cpe) جهت استخراج و اندازه گیری کبالت(ii) با روش جذب اتمی شعله به کار گرفته شد. به منظور بهینه کردن متغیرهای موثر در استخراج و جداسازی از روش یک عامل در زمان و سپس روش طرح باکس- بنکن استفاده شد. تحت شرایط بهینه 2/6ph=, غلظت لیگاند دی تیزون برابر با 5-10×1مولار و غلظت سورفاکتانت تریتون x-114 برابر با (v/v) 26/0% و زمان حمام 2/13 دقیقه برای 10 میلی لیتر محلول شامل کبالت(ii)، فاکتور تغلیظ برابر با 5 به دست آمد. اثرات اصلی و اثرات متقابل بین عامل ها بررسی و یک مدل ریاضی مناسب برای فرآیند استخراج پیشنهاد شد. منحنی کالیبراسیون روش از 15 تا 40 میکروگرم بر لیتر خطی با ضریب تعیین برابر 9992/0 گزارش شد. حد تشخیص روش تحت شرایط بهینه برابر 28/0 میکروگرم بر لیتر به دست آمد. درصد خطای نسبی (rsd) برابر 3/1% حاصل شد.

بهینه سازی و بررسی حذف رنگ برمو فنل بلو با استفاده از جاذب ارغوان و استخراج به روش نقطه ابری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک - دانشکده علوم پایه 1390
  شهربانو فرجی   جواد ذوالقرنین

در این مطالعه، از برگ درخت ارغوان به عنوان جاذب جدید و موثر برای حذف رنگ برمو فنل بلو از محیط های آبی استفاده شده است. اثر عوامل موثر مانند: ph، زمان تماس، دما، مقدار جاذب و غلظت اولیه برمو فنل بلو بر بازده حذف و ظرفیت جذب مورد بررسی قرار گرفت. همچنین از روش طرح آماری آزمایش برای بهینه سازی شرایط آزمایش استفاده شد. از طرح باکس – بنکن برای بررسی اثر 4 عامل ph، دما (t)، مقدار جاذب (m) و غلظت اولیه برمو فنل بلو (c) به عنوان عوامل تاثیرگذار در فرایند جذب استفاده شد. پس از بررسی اثرات اصلی یک مدل ریاضی برای بازده حذف برمو فنل بلو پیشنهاد شد. همدماهای جذب لانگمویر و فروندلیچ به دو شکل خطی و غیر خطی و همچنین همدماهای دوبینین – رادشکویچ و تمکین به شکل خطی بررسی شدند. داده های تعادلی به خوبی با همدمای لانگمویر تطابق دارد و ماکزیمم ظرفیت جذب برای برمو فنل بلو در مدل خطی و غیر خطی به ترتیب برابر 26/32 و 94/32 میلی گرم بر گرم به دست آمد. سینتیک فرایند جذب توسط جاذب استفاده شده از مدل سینتیکی شبه مرتبه دوم تبعیت می کند. پارامترهای ترمودینامیکی ?g°، ?h° و ?s°برای فرایند جذب بررسی شدند. بررسی واجذبی رنگ توسط hcl، hno3و ch3cooh انجام شد و نتایج نشان داد که درصد واجذبی کم است. همچنین بررسی مزاحمت ها بر روی حذف برمو فنل بلو نشان می دهد که حضور یون های na+، k+، ca+2و mg+2در محلول اثر قابل ملاحظه ای بر بازده حذف ندارد. طیف ft-ir برای شناسایی گروه های عاملی درگیر در فرایند جذب مورد بررسی قرار گرفت. در بخش دوم روش استخراج نقطه ابری (cpe) برای استخراج و حذف برمو فنل بلو به کار گرفته شد. برای تعیین عوامل موثر از طرح پلاکت – برمن و برای بهینه سازی عوامل موثر از دو روش تغییر یک متغیر در زمان و طرح آزمایش استفاده شد. با استفاده از طرح آزمایش باکس – بنکن غلظت تریتون x-114 53/0 %، غلظت hcl 035/0 مول بر لیتر، دما 36 درجه سانتی گراد و غلظت اولیه برموفنل بلو 50 میلی گرم بر لیتر به عنوان مقادیر بهینه تعیین شد. فاکتور تغلیظ 3/33 حاصل شد. اثر یون های na+، k+، ca+2و mg+2 و رنگ آلیزارین به عنوان مزاحم نیز بررسی گردید.

بهینه سازی و بررسی ویژگی های حذف محلول دوتایی سرب(ii) و کادمیوم(ii)با استفاده از جاذب برگ گردو و حذف رنگ متیلن بلو با نانو-آلومینا
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک - دانشکده علوم پایه 1390
  مهدیه راستگردانی   جواد ذوالقرنین

در این مطالعه حذف همزمان pb(ii و cd(ii از مخلوط دوتایی در محلول های آبی با استفاده از برگ گردو به عنوان جاذب ارزان قیمت و موثر در سیستم گسسته مورد بررسی قرار گرفته است. اثر عوامل موثر شامل: غلظت اولیه هر یک از یون های فلزی، دما، ph، مقدار جاذب و زمان تماس ارزیابی شده است. روش رویه پاسخ (rsm) و طرح مرکب مرکزی (ccd) جهت یافتن شرایط بهینه برای رسیدن به بیشترین ظرفیت جذب (q) و بازده حذف (%r) یونهای سرب و کادمیوم از مخلوط دوتایی، مورد استفاده قرار گرفت. برای هر دو پاسخ مُدل های تجربی بدست آمد. در مُدل های حاصل غلظت یون های pb(ii) و cd(ii) بطور همزمان وارد شده است؛ که اثرات رقابتی آن ها بخوبی مشاهده می شود و با به کارگیری تحلیل واریانس (anova) و دیگر آزمون های آماری اعتبار و شایستگی مُدل بررسی شد. همچنین شرایط بهینه ی جذب زیستی شامل: مقدار جاذب (m)، ph، غلظت اولیه ی هر یک از یون های فلزی(c) برای هر دو یون سرب(ii) و کادمیوم(ii) بدست آمد. با توجه به ملاحظات اقتصادی و زیست محیطی بهینه سازی همزمان هر دو پاسخ %r و q با هدف رسیدن به حداکثر مقدار، با استفاده از تابع مطلوبیت انجام گرفت. به منظور توصیفِ رفتار تعادلیِ برهمکنش جاذب- جذب شونده، همدماهای لانگمویر و فروندلیج، ردلیچ- پترسون (r-p)، ترکیب لانگمویر- فروندلیچ و سیپس در سیستم تکی و همین همدماها در شکلِ بسط یافته همراه با همدمای جین- سنوئینک در سیستم مخلوط دوتایی بررسی شدند. مدل فروندلیچ در هر دو سیستم تکی و دوتایی کمترین انطباق را با داده های تجربی نشان می دهد. نتایج حاصل از بررسی ها، بیان گر اثر رقابتی pb(ii) بر جذب cd(ii) می باشد، به گونه ای که ظرفیت جذب و درصد حذف cd(ii) در مخلوط دوتایی به نصف کاهش می یابد. اثرات رقابتی هر دو یون فلزی در مُدلهای حاصل از روش رویه پاسخ با نتایج حاصل از ایزوترم ها توافق خوبی را نشان می دهد. در این مطالعه، سینتیک جذب زیستی برای هر دو یون از مُدل شبه مرتبه دوم پیروی می کند. همچنین پارامترهای ترمودینامیکی (?s?، ?h? و?g?) در مخلوط دوتایی بررسی و محاسبه شد. بررسی واجذبی برای یون های فلزی در مخلوط دوتایی با استفاده از hcl، hno3 و ch3cooh انجام گرفت و hcl با غلظت 5/0 مولار به عنوان موثرترین واجذب کننده شناخته شد. بررسی اثر رقابتی کاتیون های na+، k+، ca+2 وmg+2 نشان می دهد حضور آن ها در مخلوط دوتایی اثر قابل ملاحظه ای بر بازده حذف cd(ii) دارد. در نهایت به منظور شناسایی گروه های عاملی درگیر در فرایند جذب زیستی طیف ft-ir ثبت و بررسی شد. در بخش دوم نانو آلومینا (?-al2o3) به عنوان جاذبی موثر و جدید برای حذف رنگ متیلن بلو از محلول آبی به روش گسسته مورد استفاده قرار گرفت. به منظور بهینه سازی شرایط جذب برای رسیدن به بیشترین درصد حذف (%r) از طرح آماری آزمایش استفاده شد. طرح باکس- بنکن برای مطالعه اثر سه عامل اصلی و تأثیرگذار بر فرایند حذف رنگ شامل: ph، مقدار جاذب (m) و غلظت اولیه رنگ (c) مورد استفاده قرار گرفت که همه ی این عوامل و برهمکنش های آن ها در سطح اطمینان 95% معنی دار شناخته شده و یک مدل رگرسیونی مناسب جهت حذف رنگ متیلن بلو با استفاده از روش رویه پاسخ (rsm) ارائه گردید. با استفاده از تحلیل واریانس و دیگر آزمون های آماری مانند آزمون عدم برازش، توزیع باقی مانده ها و ... اعتبار مُدل ارزیابی و در نهایت تأیید شد. به منظور توصیف فرایند جذب، همدماهای لانگمویر و فروندلیچ در دو شکل خطی و غیرخطی مورد بررسی قرار گرفت که مدل لانگمویر بهتر از همدمای فروندلیچ با داده های تعادلی منطبق می شود.

حذف رنگ آلیزارین زرد از محلول های آبی توسط نانو-آلومینا و استخراج آن به روش نقطه ابری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک - دانشکده علوم پایه 1391
  زهرا ملک حسینی   جواد ذوالقرنین

در این مطالعه، استفاده از نانو ذرات گاما-آلومینا به عنوان جاذبی جدید با کارایی بالا برای حذف رنگ آلیزارین زرد از محلول آبی بررسی شده است. اثر عوامل: ph محلول، زمان تماس، مقدار جاذب، غلظت اولیه آلیزارین زرد در محلول، دما و سرعت لرزاننده بر بازده حذف رنگ و ظرفیت جذب جاذب مورد مطالعه قرار گرفت. طرح آماری آزمایش برای بهینه سازی شرایط آزمایش به کار گرفته شد و با کمک طرح مرکب مرکزی اثر متغیر های مستقلی مانند ph محلول، مقدار جاذب (m)، زمان تماس (t) و غلظت اولیه آلیزارین زرد (c0) بر متغیرهای وابسته ای چون بازده حذف و ظرفیت جذب بررسی و مدل ریاضی آن برای هر حالت ارائه شد. شرایط مطلوب برای بهینه سازی همزمان بازده حذف و ظرفیت جذب تعیین شده است. در بررسی همدماهای تعادلی، داده های جذب به خوبی توسط همدمای langmuir ( 999/0 = r2) توصیف شد و ماکزیمم ظرفیت جذب در مدل خطی و غیرخطی به ترتیب برابر 62/47 و 13/47 میلی گرم بر گرم بود. سینتیک فرایند جذب از مدل سینتیکی شبه مرتبه دوم به خوبی ( 999/0 = r2) پیروی می کند. مطالعه ترمودینامیکی فرایند، مقادیر منفی برای ?g° و ?h° و مقدار مثبت برای ?s° را نشان داد که بیانگر خودبخودی بودن، گرماده بودن و همراه با افزایش بی نظمی فرایند جذب است. میزان درصد واجذبی توسط hno3 و hcl و ch3cooh و nahco3 کم بود. حضور یون های na+، k+، ca+2و mg+2 در محلول اثر قابل ملاحظه ای بر بازده حذف نداشت. در بخش دوم استفاده از روش استخراج نقطه ابری برای استخراج آلیزارین زرد و بهینه سازی این فرایند به دو روش یک متغیر در زمان و طرح آزمایش بررسی شد. با استفاده از طرح آزمایش box-behnken شرایط بهینه استخراج: غلظت تریتون x-100 (v/v) %91/7 ، غلظت الکترولیت nacl 2/0 مول بر لیتر، غلظت naoh 01/0 مول بر لیتر و غلظت اولیه آلیزارین زرد 2000 میلی گرم بر لیترحاصل شد. همچنین یک مدل ریاضی برای بازده استخراج ارائه شد. فاکتور تغلیظ استخراج برابر 14/7 بود. اثر مزاحمت یون های na+، k+، ca+2 و mg+2 و رنگ های مالاشیت سبز، متیلن آبی و برموفنل آبی بر بازده استخراج بررسی شد.

مقایسه وی‍‍ژگی رفتار جاذب های پوست ذرت، نانواکسیدآهن و کامپوزیت آن ها برای حذف آلیزارین قرمز از محلول های آبی و بهینه کردن چند متغیره شرایط
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک - دانشکده علوم پایه 1391
  زهرا چقایی   جواد ذوالقرنین

در این مطالعه حذف آلیزارین قرمز از محلول های آبی توسط پوست ذرت، نانواکسیدآهن و کامپوزیت این دو ماده به عنوان جاذب های جدید بررسی و مقایسه شد. اثر عواملی مانند ph، مقدار جاذب، غلظت اولیه رنگ، دما، اثر زمان تماس و نسبت مقدار نانواکسیدآهن به پوست ذرت در سنتز نانوکامپوزیت به عنوان جاذب، مورد بررسی قرار گرفت. از روش طرح آماری آزمایش جهت بهینه کردن شرایط حذف آلیزارین قرمز توسط جاذب پوست ذرت، نانواکسیدآهن و نانوکامپوزیت استفاده شد. از طرح باکس- بنکن با 3 عامل ( ph، مقدار جاذب (m) و غلظت اولیه رنگ (c0) ) در دو سطح کم و زیاد استفاده گردید. اثرات اصلی و برهم کنش های متقابل بین عامل ها بررسی و مدل ریاضی مناسب برای حذف آلیزارین قرمز توسط هر یک از جاذب ها پیشنهاد شد. سینتیک فرایند جذب آلیزارین قرمز توسط سه جاذب، از مدل سینتیکی مرتبه دوم تبعیت می کند. در این مدل ضریب تعیین (r2) برای جاذب های پوست ذرت، نانواکسیدآهن و نانوکامپوزیت به ترتیب 999/0، 999/0، 998/0 می باشد. در این مطالعه همدماهای لانگمویر، فروندلیچ، تمکین و دوبینین-رادوشکویچ مورد بررسی قرار گرفتند. مطالعه این همدماها نشان داد که در رگرسیون خطی، مدل لانگمویر برای دو جاذب پوست ذرت و نانواکسیدآهن به ترتیب با ضریب تعیین 999/0 و 996/0 و مدل دوبینین- رادوشکویچ در جاذب نانوکامپوزیت با ضریب تعیین 995/0 رفتار جذبی رنگ آلیزارین قرمز را به خوبی توجیه می کند. مطالعه ترمودینامیکی فرایند، نشان داد مقدار ?g? در جذب آلیزارین قرمز توسط جاذب های نانواکسیدآهن و نانوکامپوزیت منفی است که نشان دهنده خودبخودی بودن فرایند جذب است. همچنین حضور یون های na+، k+، ca+2و mg+2 در محلول اثر قابل ملاحظه ای بر بازده حذف در هر سه جاذب استفاده شده نشان داد. بررسی واجذبی توسط سه اسید hcl ، hno3، ch3cooh نشان می دهد که فرایند واجذبی در جاذب های پوست ذرت و نانوکامپوزیت به خوبی انجام می گیرد و فرایند جذب در این دو جاذب برگشت پذیر است. بررسی طیف ft-ir برای جاذب های مورد نظر قبل و بعد از فرایند جذب نشان دهنده گروه های عاملی درگیر شونده در فرایند جذب می باشد. تکنیک xrd نیز تاییدکننده تشکیل نانوکامپوزیت سنتز شده می باشد.

بهینه سا زی وبررسی جذب رنگ تیمول بلو از محلول های آبی با استفاده از جاذب نانو هیدروکسید کبالت و برگ ارغوان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک - دانشکده علوم پایه 1392
  مرضیه یارمند   جواد ذوالقرنین

مطالعه حذف تیمول بلو از محلول های آبی توسط نانو هیدروکسید کبالت و برگ ارغوان به عنوان جاذب های جدید انجام شد. اثر عواملی مانند ph، مقدار جاذب، غلظت اولیه رنگ، دما و اثر زمان تماس مورد بررسی قرار گرفت. از روش طرح آماری آزمایش جهت بهینه کردن شرایط حذف تیمول بلو توسط جاذب نانو هیدروکسید کبالت وبرگ ارغوان استفاده شد. از طرح باکس-بنکن با 4 عامل: (ph)، مقدار جاذب (m)، غلظت اولیه رنگ (c0) واثر مدت زمان تماس (t) در دو سطح کم و زیاد استفاده گردید. اثرات اصلی و بر همکنش های متقابل بین عامل ها بررسی و مدل ریاضی مناسب برای حذف تیمول بلو توسط هر یک از جاذب ها پیشنهاد شد. مطالعه همدماها نشان داد که در رگرسیون خطی، مدل لانگمویر برای دو جاذب نانو هیدروکسید کبالت و برگ ارغوان به ترتیب با ضریب تعیین 996/0 و 993/0 رفتار جذبی رنگ تیمول بلو را به خوبی توجیه می کند. سینتیک فرایند جذب تیمول بلو توسط دو جاذب، از مدل سینتیکی مرتبه دوم تبعیت می کند. در این مدل ضریب تعیین (r2) برای جاذب های نانوهیدروکسید کبالت و برگ ارغوان به ترتیب 999/0 و 994/0 می باشد. مطالعه ترمودینامیکی فرایند، نشان داد مقدار g°? در جذب تیمول بلو توسط جاذب های نانو هیدروکسید کبالت و برگ ارغوان مثبت است که نشان دهنده غیر خوبخودی بودن فرایند جذب است. همچنین حضور نمک?های سدیم نیترات، پتاسیم نیترات، کلسیم نیترات و منیزیم نیترات در محلول اثر قابل ملاحظه ای بر بازده حذف در هر دو جاذب استفاده شده، نشان داد که در هر دو جاذب باعث کاهش معنی داری در درصد حذف می?شود. بررسی واجذبی توسط سه اسید hcl، hno3، ch3cooh نشان می?دهد که فرایند واجذبی در جاذب برگ ارغوان به خوبی انجام می?گیرد و در جاذب نانو هیدروکسید کبالت این فرایند کم می باشد. بررسی طیف ft-ir برای جاذب های مورد نظر قبل و بعد از فرایند جذب نشان دهنده گروه های عاملی درگیر شونده در فرایند جذب می?باشد. تکنیک xrd و sem نیز تایید کننده جذب رنگ تیمول بلو توسط جاذب نانوهیدروکسید کبالت می?باشد.

بهینه کردن چند متغیره و بررسی شرایط حذف فسفات و رنگ متیل نارنجی با استفاده از نانو هیدروکسید کبالت از محلول آبی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک - دانشکده علوم پایه 1392
  کلثوم دالوند   جواد ذوالقرنین

در این مطالعه حذف فسفات ازمحلول های آبی با استفاده از نانو هیدروکسید کبالت به عنوان جاذب مورد بررسی قرارگرفته است. اثر عوامل موثر شامل: غلظت اولیه فسفات، مقدارجاذب، ph و زمان تماس ارزیابی شده است. روش رویه پاسخ (rsm) و طرح باکس – بنکن جهت یافتن شرایط بهینه برای رسیدن به بیشترین ظرفیت جذب (q)و بازده حذف (%r) فسفات مورد استفاده قرار گرفت. شرایط مطلوب برای بهینه سازی همزمان بازده حذف و ظرفیت جذب تعیین شده است. در بررسی همدماهای تعادلی، داده های جذب به خوبی توسط همدمای لانگمویر (9989/0 (r2= توصیف شد. در بخش دوم نانو هیدروکسید کبالت به عنوان جاذبی جدید و موثر برای حذف رنگ متیل نارنجی از محلول های آبی استفاده شد. به منظور بهینه سازی شرایط جذب برای رسیدن به بیشترین درصد حذف (r%) از طرح آماری آزمایش استفاده شد. طرح مرکب مرکزی برای مطالعه اثر متغیر های مستقلی مانند ph، مقدارجاذب، غلظت اولیه رنگ و زمان تماس مورد استفاده قرار گرفت که همه ی این عوامل و برهمکنش های آن ها در سطح اطمینان 95% معنی دار شناخته شده و یک مدل رگرسیونی مناسب جهت حذف رنگ متیل نارنجی با استفاده از روش رویه پاسخ(rsm) ارائه گردید. با استفاده از تحلیل واریانس و دیگر آزمون های آماری مانند آزمون عدم برازش، توزیع باقیمانده ها ، اعتبار مدل ارزیابی و در نهایت تایید شد. به منظور توصیف فرایند جذب همدماهای لانگمویر، فروندلیچ، دوبینین – رادشکوویچ و تمکین مورد بررسی قرار گرفت که مدل لانگمویر )9966/0(r2= بهتر از دیگر همدما ها با داده های تعادلی منطبق می شود. سینتیک فرایند جذب از مدل سینتیکی شبه مرتبه دوم به خوبی (99963/0 r2 = ) پیروی می کند.

مطالعه و بهینه سازی چند متغیره با استفاده از روش های کمومتریکس برای فرایند حذف برخی از آلاینده ها از محلول آبی به وسیله جاذب های طبیعی و جاذب های سنتزی با ابعاد نانو
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک - دانشکده علوم پایه 1392
  ندا اسنجرانی   جواد ذوالقرنین

در قسمت اول تحقیق، روش تاگوچی برای بهینه سازی چند متغیره حذف cd(ii) با برگ درخت ممرز از محلول آبی به کار رفت برهم کنش فلز با جاذب یا ft-ir و sem و xrd بررسی شد. مدل های تیتراسیون پتانسیومتری برگ درخت ممرز احتمال حضور دو سایت فعال هیدروکسیل و کربوکسیل را نشان داد. سینتیک و ترمودینامیک فرایند جذب بررسی شد. در قسمت دوم تحقیق، نانو ذرات 2tio روی برگ درخت ممرز نشانده و کامپوزیت تولید شده برای حذف هم زمان یون های مس و روی به کار رفت. فرآیند حذف با ترکیب روش شبکه عصبی مصنوعی و روش تاگوچی مدل شد و روش تاگوچی برای بهینه کردن طراحی شبکه به کار رفت. سینتیک و تعادل در سیستم های تکی و دوتایی حذف مس و روی توسط کامپوزیت تولید شده مطالعه گردید. درقسمت سوم این تحقیق آشکار شد که نانوگاماآلومینا می تواند جاذبی کارا در حذف هم زمان رنگ آلیزارین قرمز و آلیزارین زرد از محلول های آبی باشد و برای بهینه کردن هم زمان ظرفیت جذب و بازده از ترکیب روش تاگوچی وآنالیز مولفه های اصلی استفاده شد. درقسمت چهارم این تحقیق، نانوذرات 2co(oh) سنتز و برای حذف رنگ فنول قرمز از محیط آبی استفاده شدند. روش رویه پاسخ (rsm) و شبکه عصبی مصنوعی (ann) برای مدل کردن فرآیند به کار رفتند. درقسمت پنجم این تحقیق، روش ga-pls برای اندازه گیری هم زمان اسپکتروفتومتری گالیوم و تالیوم با استفاده از تشکیل کمپکس آن ها با لیگاند4-2-پیریدیل آزو رزورسینول (par) پیشنهاد شد.

بهینه سازی استخراج آلکالوئیدهای عصاره ریشه گیاه زرشک وحشی بر اساس طرح رویه پاسخ
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک - دانشکده علوم 1392
  فرزانه لطفی گل سفیدی   غلامحسن عظیمی

the history of plant’s used for mankind is as old as the start of humankind. initially, people used plants for their nutritional proposes but after the discovery of medicinal properties, this natural ?ora became a useful source of disease cure and health improvement across various human communities. berberis vulgaris is one of the medicinal plants used in iranian traditional medicine. berberis vulgaris (barberry) belongs to the berberidaceae family and various parts of this plant including its root, bark, leaf and fruit have been used as folk medicine for long in iran. several properties such as antibacterial, antipyretic, antipruritic and antiarrhythmic have been studied previously. most of these properties are due to the presence of some alkaloids;berberine and palmatine and oxicanthineetc. plants are considered the most important source of alkaloids therefore, investigating the presence of alkaloids in different plants is very important.the berberis root sampling is done in mid-autumn (the fruiting time)from the chaharmahal and bakhtiary zagros mountains. the samples were dried in dark room at ambient temperature. after grinding to appropriate size, different solventincluding; ethanol, methanol and acetonitrile,were used. the extraction of bioactive compounds from samples were accomplished by ultrasonic assisted extraction. the hplc method was used to estimate the amount of extracted constituent in different extractant solvents.optimization of the extraction conditions were performed using design of experiments approach. the effect of different parameters on extraction including acetonitrile/methanol presence, concentration of hcl and water presence, were optimized by applying a rotatable central composite design (ccd) and response surface methodology. the obtained optimized extraction factors are: 83:8% (v/v) of acetonitrile/methanol, 8% of water, 1.5% hcl, time 20 (min)and temperature 40?c.

اندازه گیری همزمان اسپکتروفتومتری مس ( ?? ) و نیکل ( ?? ) با سدیم دی اتیل دی تیو کاربامات با استفاده از روشهای چند متغیره کالیبراسیون و استخراج به روش نقطه ابری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک - دانشکده علوم 1392
  فهیمه ملایجردی   طاهره حیدری

در این مطالعه یک روش ساده و حساس برای اندازهگیری همزمان مس (ii) و نیکل (ii) ارائه شده است. این روش بر اساس واکنش تشکیل کمپلکس رنگی مس (ii) و نیکل (ii) با سدیم دی اتیل دی تیو کاربامات استوار به وسیله روشهای اسپکتروفتومتری به دلیل )??( و نیکل )??( است. اندازه گیری هم زمان مخلوط های مس وجود مزاحمتهای طیفی مشکل است. با استفاده از روشهای کالیبراسیون چند متغیره از روشهای کمومتریکس، و به کمک روش حداقل مربعات جزئی ) pls ( این امکان فراهم میشود. عوامل موثر بر آزمایش مانند: ph محلول، غلظت نمک، غلظت لیگاند و حجم کلروفرم با روش طرح رویه سطح پاسخ وبا طرح مکعب مرکزی ) (ccd بهینه سازی شده است. در شرایط بهینه: محدوده خطی برای مس بین 5 تا 11 میکرو گرم به )??( و نیکل )??( بر لیتر و برای نیکل بین 1 تا 311 میکرو گرم بر لیتر بدست آمد. حد تشخیص برای مس 4 میکرو گرم بر لیتر تعیین شد. انحراف استاندارد نسبی برای 6 بار اندازه گیری ، غلظت 21 / 1 و 0 / ترتیب 33 6/0 درصد بدست امد. بعد )??( 6/2 درصد و غلظت 1 میکروگرم بر لیتر نیکل )??( میکرو گرم بر لیتر مس در )??( و نیکل )??( ازمرحله استخراج، یک مدل کالیبراسیون که شامل مخلوطهایی با غلظت متفاوت مس محدوده خطی کالیبراسیون است به کار رفته گرفته شده است. در این مرحله از طرح متعامد تاگوچی برای ساخت مجموعه کالیبراسیون و پیش بینی استفاده شد ودر محدوده 361 تا 581 نانو متر طیفهای جذبی اندازه در نمونه )??( و نیکل )??( گیری گردید. از این روش به طور موفقیت آمیزی برای اندازه گیری هم زمان مس ذرت استفاده شده است. - از استخراج نقطه ابری با استفاده از تریتون 11 x یک روش حساس و مناسب برای اندازه گیری مقادیر کم در محلول اولیه با سدیم دی اتیل دی تیو )??( استفاده شد . نانو ذرات اکسید مس )??( نانو ذرات اکسید مس کاربامات کمپلکس تشکیل میدهد. فاز غنی از سورفکتانت بعد از استخراج با متانول رقیق شده و غلظت آنا لیت توسط اسپکتروفتومتر مرئی- فرابنفش اندازه گیری گردید. عوامل موثر بر استخراج نقطه ابری شامل ph محلول، غلظت نمک، غلظت لیگاند، حجم محلول تریتون، دمای استخراج و زمان استخراج با استفاده از طرح با دی اتیل دی )??( متعامد تاگوچی بهینه سازی گردیده است . محدوده خطی کمپلکس نانو ذرات اکسید مس تیو کاربامات بین 0 تا 41 میکرو گرم بر لیتر و انحراف استاندارد نسبی برای 6 بار اندازه گیری غلظت 1 میکرو 4 درصد بدست آمد. این روش به طور موفقیت آمیزی برای اندازه گیری مقادیر کم نانو ذرات / گرم بر لیتر 6 در نمونه گیاه برنج به کار برده شد. )??( اکسید مس

بهینه سازی چند متغیره ومطالعه شرایط حذف نیترات و سرب با استفاده ازغشای ناهمگن بر پایه پلیمرهای پلی وینیل کلراید (pvc) و پلی کربنات (pc)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک - دانشکده علوم پایه 1393
  حسن صادقی قهساره   علیرضا خدابخشی

در این مطالعه حذف نیترات از محلول¬های آبی با استفاده از غشاء ناهمگن بر پایه پلی وینیل کلراید (pvc) و پلی کربنات (pc) در سیستم گسسته مورد بررسی قرار گرفته است. اثر عوامل مؤثر شامل: ph، مقدار جاذب، غلظت اولیه نیترات و مدت زمان تماس ارزیابی شده است. روش رویه پاسخ (rsm) و طرح باکس-بنکن جهت یافتن شرایط بهینه برای رسیدن به بیشترین بازده حذف (%r) و ظرفیت جذب(q) نیترات مورد استفاده قرار گرفت. شرایط مطلوب برای بهینه¬سازی همزمان بازده حذف و ظرفیت جذب تعیین شده است. در بررسی همدماهای تعادلی، داده¬های تجربی به خوبی توسط همدمای لانگمویر( 994/0=r^2) توصیف شد و ماکزیمم ظرفیت جذب در مدل خطی و غیرخطی به ترتیب برابر 85/23 و 19/24 میلی¬گرم بر لیتر جاذب بود. سینتیک فرایند جذب از مدل سینتیکی شبه مرتبه دوم به خوبی (9925/0=r^2) پیروی می¬کند. میزان درصد واجذبی توسط سدیم کلرید، سدیم برومید و استیک اسید کم بود. حضور یون¬های فسفات، سولفات و کلرید در محلول اثر قابل ملاحظه-ای بر بازده حذف نداشت. در بخش دوم از غشاء ناهمگن برای حذف یون سرب از محلول¬های آبی استفاده شد. به منظور بهینه¬سازی شرایط جذب برای رسیدن به بیشترین درصد حذف (%r) از طرح آماری آزمایش استفاده شد. طرح مرکب مرکزی مرکز وجهی برای مطالعه اثر متغیرهای مستقلی مانند ph، مقدار جاذب، غلظت اولیه سرب و زمان تماس مورد استفاده قرار گرفت که همه این عامل¬ها و برهمکنش¬های آن¬ها در سطح اطمینان 95% معنی دار شناخته شد و یک مدل رگرسیونی مناسب جهت حذف سرب با استفاده از روش رویه پاسخ (rsm) ارائه گردید. با استفاده از تحلیل واریانس و دیگر آزمون¬های آماری مانند آزمون عدم برازش، توزیع باقیمانده¬ها، اعتبار مدل ارزیابی و در نهایت تایید شد. به منظور توصیف فرایند جذب همدمای لانگمویر، فروندلیچ و توچ مورد بررسی قرار گرفت که مدل لانگمویر (985/0=r^2) بهتر از دیگر همدماها با داده¬های تعادلی منطبق می¬شود. سینتیک فرایند جذب از مدل سینتیکی شبه مرتبه دوم (1=r^2 ) به خوبی پیروی می¬کند.حضور یون¬های منیزیم، کلسیم و سدیم اثر قابل ملاحظه¬ای بر بازده حذف نداشت.

بهینه سازی چند متغیره و مطالعه شرایط حذف (pb(ii با استفاده از غشای تبادل یون بر پایه sppo و pvdf و حذف رنگ مالاچیت سبز با نانوذرات sio2
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک - دانشکده علوم پایه 1393
  آرمان شریفی   علیرضا خدابخشی

در این مطالعه از غشای تبادل یون بر پایه¬ی (poly phenylen oxide) سولفونه شده و (poly vinyliden fluoride) اصلاح شده به عنوان جاذب جدید برای حذف یون سرب از محلول¬های آبی در سیستم گسسته استفاده شده است. تاثیر عوامل موثر مانند ph، دما، مقدار جاذب، غلظت اولیه یون فلزی و زمان تماس بر میزان حذف مورد بررسی قرار گرفت. روش رویه پاسخ(rsm) و طرح باکس-بنکن جهت یافتن شرایط بهینه برای رسیدن به بیشترین ظرفیت جذب (q) و بازده حذف(%r) یون سرب مورد استفاده قرار گرفت. اثرات اصلی و متقابل بین عامل¬ها بررسی و برای پاسخ بازده حذف مدل تجربی بدست آمد. و با به کارگیری تحلیل واریانس (anova)، آزمون عدم برازش و توزیع باقی¬مانده¬ها، اعتبار و شایستگی مدل بررسی شد. همچنین شرایط بهینه¬ی جذب شامل: مقدار جاذب (m)، ph، غلظت اولیه یون سرب ( ) و زمان تماس (t) بدست آمد. به منظور توصیف رفتار تعادلی برهمکنش جاذب-جذب شونده، همدماهای لانگمویر و فروندلیچ، ردلیچ-پترسون (r-p)، ترکیب لانگمویر- فروندلیچ و سیپس بررسی شدند. سینتیک فرایند جذب یون سرب توسط جاذب استفاده شده از مدل سینتیکی درجه دوم تبعیت می¬کند. بررسی پارامترهای ترمودینامیکی (?s?،g?? و h??) بررسی و محاسبه شد. همچنین اثر نمک¬های نیترات منیزیم، نیترات کلسیم، نیترات سدیم و نیترات پتاسیم بر روی بازده حذف بررسی شد. در نهایت به منظور شناسایی گروه¬های عاملی درگیر در فرایند جذب، طیف ft-ir ثبت و بررسی شد. در بخش دوم نانو سیلیکا به عنوان جاذبی موثر و جدید برای حذف رنگ مالاچیت سبز از محلول¬های به روش گسسته مورد استفاده قرار گرفت. به منظور بهینه¬سازی شرایط جذب برای رسیدن به بیشترین درصد حذف (%r) از طرح آماری آزمایش استفاده شد. طرح مرکب مرکزی برای مطالعه اثر سه عامل اصلی و تاثیرگذار بر فرایند حذف رنگ شامل: ph، مقدار جاذب (m) و غلظت اولیه رنگ (c0) مورد استفاده قرار گرفت که همه¬ی این عوامل و برهمکنش¬های آن¬ها در سطح اطمینان 95% معنی¬دار شناخته شده و یک مدل رگرسیونی مناسب جهت حذف رنگ مالاچیت سبز با استفاده از روش رویه پاسخ (rsm) ارائه گردید. با استفاده از تحلیل واریانس و دیگر آزمون¬های آماری مانند آزمون عدم برازش، توزیع باقی-مانده¬ها، اعتبار مدل ارزیابی و در نهایت تایید شد. به منظور توصیف فرایند جذب، همدماهای لانگمویر و فروندلیچ در دو شکل خطی و غیرخطی مورد بررسی قرار گرفت که مدل لانگمویر بهتر از همدمای فروندلیچ با داده¬های تعادلی منطبق می¬شود.

حذف (zn(ii با نانواکسید منیزیم و تولوئیدین آبی با نانواکسید سیلیسیوم از محلول های آبی : بهینه سازی چند متغیره و مطالعه خصوصیات جذب.
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک - دانشکده علوم 1393
  سحر روان سالار   جواد ذوالقرنین

چکیده در این تحقیق حذف یون روی(?? ) از محلول های آبی با استفاده از نانو اکسید منیزیم به عنوان جاذب مورد بررسی قرار گرفته است. اثر عوامل موثر شامل:غلظت اولیه روی(?? )،مقدار جاذب و زمان تماس ارزیابی شده است. روش رویه پاسخ (rsm) و طرح باکس-بنکن برای بهینه کردن تا بیشترین ظرفیت جذب(q ) وبازده حذف(r%) روی(?? ) مورد استفاده قرار گرفت. در بررسی همدماهای تعادلی، داده های جذب به خوبی توسط همدمای لانگمویر999/0 r^2= توصیف شد و ماکزیمم ظرفیت جذب در مدل خطی و غیر خطی به ترتیب برابر 11/111 و11/111 میلی گرم بر گرم جاذب می باشد. حضور یون های سدیم،پتاسیم،کلسیم و منیزیم در محلول اثر قابل ملاحظه ای بر بازده حذف نداشت. به منظور شناسایی گروه های عاملی درگیر در فرایند جذب طیف ft-ir ثبت و بررسی شده است. در بخش دوم نانواکسید سیلیسیوم به عنوان جاذبی موثر برای حذف رنگ تولوئیدین بلو از محلول های آبی استفاده شد. به منظور بهینه سازی شرایط جذب برای رسیدن به بیشترین درصد حذف(r%) از طرح آماری آزمایش استفاده شد. طرح مرکب مرکزی (fccd) برای بررسی اثر متغیرهای مستقلی مثل ph، مقدار جاذب و غلظت اولیه رنگ مورد استفاده قرار گرفت، همه این عوامل و برهم کنش های آن ها در سطح اطمینان 95% معنی دار شناخته شده و یک مدل رگرسیونی مناسب جهت حذف رنگ تولوئیدین بلو با استفاده از روش رویه پاسخ(rsm) ارائه گردید.با استفاده از تحلیل واریانس و آزمون عدم برازش، آنالیز توزیع باقیمانده ها، اعتبار مدل ارائه شده ارزیابی و در نهایت تأیید شد. نحوه رفتار جذب شونده و جاذب با همدماهای لانگمویر، فروندلیچ، دوبینین-رادشکوویچ ،تمکین، سیپس، تاث و ردلیچ- پترسون مورد بررسی قرار گرفت، مدل لانگمویر(998/0r^2=) بهتر از سایر همدماها با داده های تعادلی منطبق می شود. میزان درصد واجذبی توسط hcl,ch_3 cooh و hno_3 و naoh ناچیز است. حضور یون های na^+،k^+،mg^(2+)،ca^(2+) اثر قابل ملاحظه ای بر بازده حذف نداشته است. بررسی طیف ft-ir برای جاذب قبل و بعد از فرایند جذب نشان دهنده گروه های عاملی درگیر شونده در فرایند جذب می باشد.

حذف همزمان مخلوط آلاینده ها (یون فلزی، رنگ) از محلول های آبی با استفاده از جاذب های اصلاح شده طبیعی و نانو مواد؛ بررسی و بهینه سازی چند متغیره شرایط حذف با استفاده از روش های کمومتریکس
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک - دانشکده علوم 1393
  مریم بگتاش   جواد ذوالقرنین

در این مطالعه فرایند حذف رنگ متیلن بلو توسط جاذب¬ برگ درخت افرا و فرایند حذف مخلوط رنگ¬های آلیزارین قرمز و ایندیگوکارمین با نانوذرات اکسید تیتانیوم (iv) اصلاح شده با ستیل تری متیل آمونیوم برمید (ctab)، به ترتیب در بخش های اول و دوم مورد بررسی قرار گرفتند. مدل سازی فرایند حذف رنگ¬های فوق با استفاده از طرح هیبرید انجام شد. غلظت اولیه رنگ، ph محلول و جرم جاذب به عنوان متغیرهای اولیه مورد بررسی قرار گرفته اند. در بخش سوم نشان داده شد که نانو آلومینای اصلاح شده با سدیم دودسیل سولفات (sds)، جاذبی کارا برای حذف همزمان رنگ¬های برلینت سبز و کریستال بنفش می باشد. از روش اسپکتروفتومتری مشتقی مرتبه اول برای اندازه گیری همزمان این رنگ¬ها استفاده و شرایط فرایند حذف با طرح باکس- بنکن بهینه گردید. همچنین از مطالعات تعادلی، سینتیکی، ترمودینامیکی و بررسی طیف ft-ir و تصاویر semبرای بررسی ویژگی ها و برهمکنش های رنگ¬های مورد نظر با جاذب استفاده شد. در بخش چهارم، نانو ذرات هیدروکسید کبالت (ii) برای حذف همزمان رنگ¬های آلیزارین قرمز و کنگو قرمز به کار رفته است. تعیین همزمان این رنگ¬ها از طریق رگرسیون حداقل مربعات جزئی (pls) انجام و فرایند حذف با طرح مرکب مرکزی بهینه شد. در بخش پنجم، فرایند حذف همزمان مخلوط یون های فلزی cu(ii)، zn(ii) و ni(ii)، توسط جاذب¬ برگ درخت شمشاد که به روش شیمیایی اصلاح شده، مورد بررسی قرار گرفت. مدل سازی فرایند حذف یون¬های فوق با استفاده از طرح مخلوط متقاطع انجام شد و غلظت های اولیه یون¬های مورد نظر به عنوان متغیرهای مخلوط، ph محلول و جرم جاذب به عنوان متغیرهای فرایندی بررسی شدند. در بخش ششم، نانوذرات مغناطیسی fe3o4 اصلاح شده با تانیک اسید سنتز شد و برای استخراج فاز جامد یون¬های فلزی cd(ii)، co(ii) و cr(iii) به کار رفت. اندازه گیری مقادیر کم یون¬های مورد نظر با روش اسپکتروفتومتری نشر نوری- پلاسمای جفت شده القایی تزریق در جریان انجام گرفت.

بررسی تئوری رابطه بین انرژی پایداری کمپلکس های پیوند هیدروژنی اسید-باز ضعیف با اسیدیته pka) )و بازیسیته pkb)) مولکول های برهم کنش کننده
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک - دانشکده علوم پایه 1394
  سارا اسکینی   عابدین زبردستی

با استفاده از نرم افزار گوسین ساختارهای ممکن برای برهم کنش های بین مولکولی اسیدهای rcooh با بازهای nr3 و pr3درنظرگرفته شد ودرادامه اثرپارامترهای مختلف دربررسی پیوندهیدروژنی اسید و بازهای مربوطه نسبت به pka وpkb برقدرت پیونددرکمپلکس های به وجود آمده مورد مطالعه قرارگرفت.

محاسبه و بررسی ثابت های ماکروسکوپی و میکروسکوپی بنزن تری کربوکسیلیک اسیدها با استفاده از روش اسپکتروسکوپی رزونانس مغناطیس هسته
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک 1387
  مرضیه آزادی   غلامحسن عظیمی

چکیده ندارد.

انتقال انتخابی و کارا یون مس (ii ) با استفاده از تتراآزا-14-کراون-4 و اسید اولئیک از غشای مایع توده؛ طراحی الکترود یون-گزین کروم (iii) و بهینه سازی غشاء پلیمری با استفاده از طرح آماری آزمایش و روش تغییر متغیر در یک زمان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک - دانشکده علوم پایه 1387
  اکرم السادات حمیدی   جواد ذوالقرنین

در این تحقیق، سیستم غشایی کلروفرم شامل مخلوط تترا آزا-12-کراون-4 و اولئیک اسید برای انتقال یون مس (ii) به کار برده شد. این سیستم انتقال قادر است یون مس (ii) را از فاز منبع آبی به غشاء آلی و از لایه آلی به گیرنده آبی منتقل کند. اثر غلظت سدیم پرکلرات در فاز منبع، l-سیستئین در فاز گیرنده، اولئیک اسید و تترا آزا-12- کراون- 4 در فاز آلی و همینطور اثر ph در دو فاز آبی منبع و گیرنده روی بازدهی انتقال بررسی شده است. گزینش پذیری و کارایی انتقال یون مس از محلول های آبی شامل کاتیون های mn+ مانند pb2+، cd2+، cr3+، ni2+، co2+، k+، ag+، tl+، ca2 ، مورد بررسی قرار گرفت. از میان کاتیون های مذکور، pb2+ و cd2+ مزاحم شناخته شده اند و اثر یون های مزاحم شامل یون+pb2 با استفاده از استات آمونیوم و یون+cd2 با استفاده از سدیم پیروفسفات به عنوان معرف پوشاننده مناسب به طور چشمگیری کاهش یافت. میزان یون مس منتقل شده از غشاء مایع بعد از 140 دقیقه 2/1±2/96 در صد گزارش شد. برای اولین بار الکترود یون-گزین کرومiii، به کمک طرح های آماری ارائه شد. در روش آماری از طرح های پلاکت-برمن و باکس-بنکن استفاده شد به این صورت که ابتدا عوامل معنی دار توسط طرح پلاکت-برمن شناسایی و در مرحله بعد طرح باکس-بنکن برای بهینه سازی عوامل معنی دار جهت ساخت الکترود کروم iii، استفاده شد، که در این طرح برهم کنش بین عوامل نیز مورد بررسی قرار گرفت. الکترود حاصله که به این روش بهینه شد، دارای شیب نرنستی 058/19، محدوده خطی وسیع 6-10×16/3 - 2-10×2/2 مول بر لیتر، زمان پاسخ دهی بسیار سریع (s 5 > ) و طول عمر حداقل یک ماه می باشد. اثر مزاحمت کاتیون های دیگر مورد بررسی قرار گرفت و مزاحمت جدی نداشته اند. الکترود مورد نظر به طور موفقیت آمیز به عنوان الکترود شناساگر در تیتراسیون پتانسیومتری+cr3 در مقابل edta استفاده می شود.