نام پژوهشگر: مهدی اکبر نژاد

بررسی ویژگی های اسلام ناب محمدی(ص)در نهج البلاغه با تکیه بر نظریات امام خمینی(ره)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ایلام 1388
  سکینه موسوی سردشتی   سهراب مروتی

چکیده این نگارش، ابتدا به معنا شناسی اسلام، اسلام ناب محمدی و اسلام آمریکایی می پردازد و سپس مهمترین ویژگی ها و مولفه های اسلام ناب محمدی و پیامدهای برقراری آنها را در نهج البلاغه با تکیه بر نظریات امام خمینی(ره) بررسی می کند و هر آنچه را که خارج از این ویژگی ها و قواعد باشد اسلام تحریف شده می داند. سپس آسیبهایی را مورد بررسی قرار می دهد که اسلام محمدی را از خط مستقیم خود به بیراهه ی انحراف می کشاند؛ انحرافهایی که منتهی إلیه آنها، براندازی فرهنگ اصیل اسلام و گرایش به اسلام تحریف شده و به تعبیر امام خمینی (ره)، اسلام آمریکایی است و نیز با مداقه در آموزه ها و شاخصه های سعادت آفرین و ناب اسلام، مسلمین راستین را دعوت به احیای فرهنگ از دست رفته ی خود می کند تا در سایه سار آن، عزت یغما رفته ی خود را باز یابند. کلید واژه: اسلام ناب محمدی،اسلام آمریکایی، نهج البلاغه، امام خمینی(ره)

بررسی تطبیقی مقامات معنوی پیامبر اعظم (ص)درتفسیرالمیزان وفی ظلال القرآن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ایلام 1388
  امین اعتمادی   مهدی اکبر نژاد

چکیده : مباحث مربوط به سیره و مقامات معنوی پیامبر از سده های نخستین تا کنون در ضمن کتب سیره شناسی آن حضرت مطرح شده است و مورد توجه دانشمندان و نویسندگان برجسته مسلمان بوده وآثار ارزشمندی ارائه کرده اند ولی در موضوع یاد شده نوشته ای جامع و همه جانبه با نگاه تطبیقی میان شیعه و سنی انجام نگرفته است. نوشته حاضر در یک مقدمه و9 فصل سامان یافته. در مقدمه به بیان کلیات مسئله پرداخته شده. در فصل اول به خلق عظیم پیامبر مانند ادب، تواضع، دلسوزی، عفو آن حضرت پرداخته شده است. در فصل دوم به صبر آن حضرت ومباحثی مانند گوشه ای از صبر آن حضرت، مقایسه صبر آن حضرت با انبیاء الهی، صبر و استقامت همراه بایاران وشرح صدر پیامبر مطرح شده است. در فصل سوم به مقام سکینه پرداخته شده. درفصل چهارم به اخلاص حضرت طرح شده است . در فصل پنجم عبودیت خاتم النبین توضیح داده شده است. در فصل ششم مقام علم لدنی و مباحثی مانند علم غیب پیامبر، تفسیر پیامبر، نمونه هائی از خبر غیب پیامبر و آگاهی پیامبر از حوادث توضیح و مطرح شده است . در فصل هفتم ولایت تکوینی و تشریعی آن حضرت و نمونه ها و موارد آن شرح داده ایم. در فصل هشتم اسوه بودن آن حضرت توضیح داده شده زیرا بعد ازبیان مقامات آن حضرت و آشنائی با آن مقاماتی که توضیح داده ایم اسوه و الگوئی برای خود و جهانیان معرفی نموده ایم. وبالاخره در فصل نهم مقام محمود آن حضرت بیان شده است .

سیمای محبوبان الهی در قرآن کریم
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ایلام 1390
  حسین رستمی   مهدی اکبر نژاد

محبت یعنی میل و رغبت به سوی چیزی که محبوب و دوست داشتنی است . در آیاتی از قرآن کریم خداوند متعال دسته هایی از مردم را از جمله محبوبان خود قرار داده است ؛ توابین ، محسنین ، متوکلین و ... که معلوم می شود پاره ای از اعمال باعث ایجاد محبت الهی می گردد . هدف از این پژوهش شناساندن افرادی است که در قرآن کریم خداوند صریحاً آنها را مورد محبت خود قرار داده و به طور مفصل به ویژگیهای آنان با استفاده از آیات و روایات پرداخته می شود ، تا روشن شود چه اعمال و رفتاری سبب جلب محبت پروردگار می گردد .این مجموعه در سه فصل تنظیم و گرد آوری شده است : فصل اول در دو بخش ( کلیات و واژه شناسی )؛ کلیات شامل : شرح و بیان مسئله پژوهشی ، ضرورت و اهمیت موضوع ، اهداف ، سوالات تحقیق ، پیشینه علمی موضوع و روش تحقیق می باشد؛ بخش دوم واژه شناسی : در این بخش واژگان مترادف با محبت ( حُبّ ، ودّ ، عشق ، صدیق ، خُلت ، ولی ) آورده می شود ؛ فصل دوم : حقیقت محبت با نگرشی به محبت خداوند ؛ که در این فصل به حقیقت ، اقسام ، اسباب ، نشانه های محبت خداوند به انسان و ... پرداخته ، و در فصل سوم ؛ به معرفی آن دسته از افراد که خداوند در قرآن کریم آنها را صریحاً مورد محبت خود قرار داده پرداخته می شود . و در آخر به این نتیجه رسیده ایم که علت اینکه خداوند چنین افرادی را دوست می دارد ، آن است که ایشان راه محبت را که همان راه فطرت و گرایش به سوی خدا باشد پشت سر گذاشته و به جایی رسیده اند که ذاتشان از هر نقص و عیبی منزه شده است . علاوه بر آن ، ایشان مظهر جمال و جلال خداوندند . و ایمان و عمل صالح دو عامل اصلیند برای اینکه انسان محبوب خداوند بشود

بررسی تطبیقی قصه موسی(ع) و فرعون در قرآن و تورات با رویکردی بر شاخص های رفتاری آنان در قرآن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ایلام - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  فرشته صالحی   سهراب مروتی

از این رو این پژوهش با عنوان بررسی تطبیقی قصه حضرت موسی(ع) و فرعون در قرآن و تورات با رویکردی بر شاخص های رفتاری آنان در قرآن به نقاط اشتراک و اختلاف این قصه در قرآن و تورات می پردازد. در این پژوهش با مطالعه دقیق متن قرآن و کتاب فعلی قرآن برای سنجش تطبیقی قصه حضرت موسی(ع) و فرعون با روش تحلیل محتوایی متون، برای اثبات حقانیت بیان قرآن کریم از کتاب های تفسیری، کتب روایی، قصص قرآن و تورات استفاده گردیده است تا از تفسیر به رأی در ارتباط با موضوع خود داری گردد. و همچنین این پایان نامه بر آن است که به بررسی شاخص های رفتاری حضرت موسی(ع) و فرعون در قرآن بپردازد. در این پژوهش روشن گردید: بین داستان های قرآن و تورات از دو نظر محتوا و شکل تفاوت های چشمگیری وجود دارد و با بررسی شاخص های رفتاری حضرت موسی(ع) و فرعون در قرآن روشن گردید، موسی(ع) امام حق است که پیروی از او آدمی را به نعمت های جاودانه در جهان دیگر رهنمود می گردد و برعکس فرعون امام باطل است که پیروی از او آدمی را به نقمت های همیشگی در جهان دیگر رهنمود می گردد.

بررسی عوامل موثر در شکل گیری خانواده متعالی در قرآن و روایات
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ایلام - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  زهرا رضایی   سهراب مروتی

بر این مبنا پژوهش حاضر بر آن است، که عوامل موثر در شکل گیری خانواده متعالی را از منظر آیات وروایات مورد بررسی قرار دهد.آگاهی از معنای خانواده متعالی،شناسایی شاخص های بارز خانواده متعالی،وشناسایی عوامل مستقیم وغیر مستقیم تأثیر گذار در تعالی خانواده ،از جمله مهمترین مباحثی است که در این پژوهش به آنها پرداخته شده است. لازم به ذکر است که از روش کتابخانه ای برای جمع آوری مطالب استفاده شده است.

جامعه ی معنوی از منظر قرآن کریم و احادیث
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ایلام - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1392
  سهیلا همتی مامو   سهراب مروتی

فلسفه ی بعثت پیامبران و اصلاح گری مصلحان رساندن انسان و جوامع بشری به معنویت و به تبع آن تحقق یا تشکیل جامعه ی معنوی است. که به نظر می رسد تشکیل چنین جامعه ای محقق کننده ی آمال و مقاصد مادی و معنوی آدمی می باشد. از آنجا که تحقق چنین رویدای یک حادثه و اتفاق نیست، لذا تا زمانی که آدمی خود را در برابر تیره گی ها و زشتی ها تماشاگر بپندارد، نمی تواند شاهد تحقق چنین جامعه ای باشد. حال گرچه به صراحت و وضوح به تشکیل چنین جامعه ای در قرآن کریم و روایات اشاره نشده اما از لابه لای آیات و راویات می توان این فهم را تفهیم شد که به چگونگی تحقق و تشکیل آن ( جامعه معنوی ) اشاره شده است . بنابراین این پژوهش در صدد آن است که با استفاده از آیات قرآن کریم و احادیث معصومین علیهم السلام با واژه شناسی معنویت به تعریف جامعه ی معنوی، وتبیین مبانی نظری این جامعه به این منطور که این مبانی چگونه یک جامعه را به معنویت سوق می دهد، ونیز به واکاوی شاخصه های آن و چگونگی تحقق این شاخصه ها، و همچنین تحلیل چگونگی عوامل موثر در پیدایش آن بپر دازد . اما روشی که در این مقاله به کار برده شده روش اسنادی – کتابخانه ای است . که سعی بر آن شده با توصف، تبیین و تحلیل مطالب بر اغنای موضوع مورد بحث افزوده شود.

بررسی ویژگی های انسان کامل از کتاب تفسیر المیزان محمد حسین طباطبایی و کتاب روانشناسی شخصیت از آبراهام مازلو
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1388
  علی هاشمی   مهدی اکبر نژاد

چکیده: در این پایان نامه سعی به بررسی ویژگی های شخصیتی انسان کامل از دیدگاه علاّمه طباطبایی در تفسیر المیزان و آبراهام مازلو از کتاب روانشناسی شخصیت سالم شده است. علاّمه محمد حسین طباطبایی (1402-1321ه ق) در مجلس درس استادانی چون شیخ محمد حسین اصفهانی برای دوره اصول خارجه، آیت الله نائینی برای فقه و فلسفه را از سید حسین باد کوبه ای و کلّیات علوم رجال را نزد آیت الله کوه کمری و ریاضی را نزد سید ابوالقاسم خوانساری آموختند. بعد از آن به تبریز برگشتند و بعد از مدّتی به قم هجرت کرده و تا آخر عمر خود در این شهر زندگی کردند و نگارش تفسیر خود را در این دوره تمام کرده اند. با مراجعه به این تفسیر در پی نظر ایشان در مورد انسان و کمالات انسانی که از قرآن بیان کرده اند هستیم. اگر چه علاّمه مستقیماً مطلبی فصل بندی شده در این رابطه در تفسیر خود ندارند. امّا با بررسی تفسیر ایشان می بینیم که ایشان به این موضوع چه مستقیماً و چه غیر مستقیم اشاره دارند که فصل دوّم این پایان نامه به بررسی نظرات ایشان در رابطه با انسان کامل می باشد مانند: مقام انسان کامل در جهان، نوع رفتار انسان کامل با دیگران، عوامل گمراهی یا دور شدن از کمال، و سلامتی انسان و...که این موارد ما را به تصویری از نظر علاّمه در مورد انسان کامل سوق می دهند. فصل سوّم این پایان نامه در رابطه با شخصیّت کامل از دیدگاه آبراهام مازلو می باشد. ایشان (1970-1908م) با دو رخداد مهم در زندگی یشان یعنی ازدواج کردن و آشنایی با -روانشناس رفتار گرا- جان.بی. واتسون زندگیشان معنایی دیگری پیدا کرد. امّا اعتقاد مازلو به رفتارگرایی که آن را پاسخی به تمامی معضلات بشری می دانست، بر اثر رویدادی به غایت شخصی یعنی بچه دار شدن یکسره واژگون شد. آنچه مازلو درک کرد پدیده ای به غایت عاطفی به نام عشق و احترام و احساس مسئولیت بود و او بر همین اساس به بررسی انسان سالم و ویژگی های آن چون درک صحیح از مردم، مهربانی و عشق به تمام انسانها، تلاش هدفمند در زندگی، داشتن رسالت و احساس مسئولیت را بیان می کنند و یک سلسله مراتبی را برای رسیدن به این کمال بیان می کنند که در فصل سوّم به طور مفصل به آن پرداخته شده است. فصل آخر این پایان نامه اختصاص دارد به بررسی تطبیقی نظرات این دو اندیشمند که در پاره ای از امور با هم اشتراک نظر دارند و در بعضی دیگر از ویژگی های انسان کامل هر یک از نگاه خاص خود مسئله را بررسی کرده اند. علاّمه طباطبایی با یک نگاه درون دینی و آرمان گرایانه و آبراهام مازلو با یک نگاه روانشناسانه و واقع گرایانه به این مسئله پرداخته اند که با این وجود و تفاوت در دیدگاه های این دو شخصیّت هیچ نقطه ی تعارضی در نظراتشان وجود ندارد.