نام پژوهشگر: مهدی پوررضاییان

مطالعه نمادهای تصویری دینی - عاشورایی در تصویرسازی کودکان دبستانی شهر رفسنجان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده هنر 1389
  علی رحیمی   خشایار قاضی زاده

واقعه عاشورا بعنوان یکی از تاثیر گذارترین و عظیم ترین رویدادهای حدوث یافته و ثبت شده در تاریخ اسلام از نظر تقابل دو جبهه حق و باطل ، مظلومیت و ظلم ، پاکی و پلیدی و در بیانی کلی تقابل ایمان حقیقی با ضلالت آشکار همواره در معرض نگاه و در حیطه تفکر هر انسان آزاده قرار داشته است . کودکان بعنوان انسانهایی کوچک و آزاداندیش نیز همواره بدلیل داشتن نهادی پاک و عواطف و احساساتی بکر و راستین در مواجهه با این روایت جانسوز هرکدام به طریقی اندیشه خود را به منصه ظهور و بروز رسانده و در روایت این واقعه می توانند نقشی متفاوت داشته باشند . که با وجود ظرافت و عظمت طبع آنها این نقش همواره در برابر روایتگری راویان و احیاگری اندیشمندان و هنرمندان در پرده نسیان و کم توجهی قرار داشته است . شناخت هنر کودکان در رابطه با این رویداد عظیم تاریخ اسلام از آنجا که می تواند علاوه بر درک عواطف و چگونگی عکس العمل آنها نسبت به این واقعه ، پنجره هایی جدید به دنیای نقش آفرینی و تصویرگری ساده ولی سرشار از احساس مذهبی باز نماید در خور توجه بوده است و پی بردن به نمادهایی که کودکان در این راستا از آنها استفاده می کنند بی شک راهی جدید را برای قدم برداشتن به سوی تصویرگری مطلوب دینی برای هنرمندان جستجوگر در این وادی نشان خواهد داد علاوه بر این ، آنچه در نقاشی کودکان از واقعه عاشورا می توان مشاهده کرد ، علاوه بر تطبیق نتایج و مقایسه این نتایج با مطالعات پژوهشگران در زمینه های گوناگون هنر کودک ، این مشاهدات را می توان براساس میزان تاثیر مذهب و هنرهای مذهبی بر هنر کودکان و بالعکس تاثیر هنر کودکان بر هنرهای مذهبی مورد ارزیابی و تجزیه و تحلیل قرار داد.

مظالعه تحلیلی زبان نمایشی در خمسه نظامی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده هنر 1389
  لیلا زندی نسب   حبیب الله آیت اللهی

این تحقق پس از شناساندن نظامی و سبک و شیوه ی شاعری او ، به بحث پیرامون زبان نمایشی پرداخته، اهمیت زبان نمایشی او را مطرح کرده و چرایی و چگونگی وجود زبان نمایشی را در منظومه های داستانی وی ، مورد مداقه قرار داده است. انواع وکارکردهای زبان نمایشی نظامی و تبیین آنها در پنج گنج او در پی آمده است . هدف از انجام این تحقیق شناسایی ظرفیت های پنج گنج نظامی از نظر زبان نمایشی بود تا بر اساس قابلیت های ادب کهن ایران بیش از پیش روشن گردیده ، مورد استفاده نمایش نامه نویسان معاصر قرار گیرد. روش انجام تحقیق ، کتابخانه ای بود واز روشها و خوانش وشناسه برداری برای کتابها ومقاله های مرتبط با موضوع استفاده شده است. با توجه به اینکه ادبیات کلاسیک ایران پیش از این نیز از نظر جنبه های نمایشی مورد توجه صاحب نظران قرار گرفته ، در این تحقیق انواع زبان نمایشی و کارکرد های آن در پنج گنج نظامی تحلیل و استخراج شد. مهمترین نتایج تحقیق عبارتند از: 1- توجه به ادبیات کهن ایران و شناخت یکی از مهمتری ارکان آن 2- شناخت توان مندی های منظومه های نظامی از نظر زبان نمایشی 3- تحلیل منظومه های نظامی از نظر زبان نمایشی.

بررسی اثرپذیری گرافیستهای معاصر ایران از نقاشی کودکان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده هنر 1398
  محمد علیزاده حتکنی   مهدی پوررضاییان

سادگی خطوط و شکل در نقاشی کودکان،همیشه مورد توجه هنر پژوهان و هنر مندان بوده است.در کنار آن ویژگی هایی از قبیل عدم رعایت تناسب، شفاف بینی ، همچنین انتقال صریح و بی واسطه پیام در نقاشی آنان ، برای هنرمندان گرافیست جذابیت خاصی را به همراه دارد. کودکان درنقاشی هایشان سعی در انتقال احساس و پیام خود به شیوه ای صریح و بی تکلف هستند. همان چیزی که طراح گرافیک به دنبال آن است.ارجحیت انتقال پیام به مخاطب نسبت به خصوصیت تکنیکی در آثار نقاشی کودکان مورد توجه بسیاری از طراحان گرافیک قرار گرفته و آنان را به استفاده از نشانه های کودکانه و تاثیر از فضای نقاشی آنان ترغیب کرده است. روش انجام این پژوهش توصیفی است که در ابتدا به بررسی نقاشی کودکان 5/2 تا 12 سال از نظر فرم و محتواپرداخته شده است و پس از آن با مقایسه آثار طراحان گرافیک معاصر ایران با نقاشی های کودکان سعی در اثبات اثر پذیری طراحان گرافیک معاصر از نقاشی کودکان در شاخه های اعلان ، نشانه و طراحی داخلی و جلد مجله شده است. دلایل این اثر پذیری از دیگر مواردی است که در این پژوهش به بحث گزارده شده است .

تحلیل بازنمایی واقعیت و صور خیالی در نقاشی قاجار تا سال 1264 هجری قمری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده هنر 1390
  جواد علیمحمدی اردکانی   محسن مراثی

پژوهش حاضر در پی تحلیل بازنمایی واقعیت و صور خیالی در نقاشی قاجار از آغاز تا سال 1264 هجری قمری بوده است. به همین منظور در این پژوهش سعی بر آن بوده تا ضمن بررسی صور خیالی و واقع نگاری نقاشی نیمه ی نخست قاجار به تأثیر ادبیات بر این هنر اشاره شود و به صورتی مصداقی مورد تحلیل قرار گیرند. اثبات این فرضیه که نقاشان نیمه ی نخست قاجار در مواجهه با واقعیت و صور خیالی، متأثر از ادبیات و فرهنگ ایرانی بوده اند اساس این پژوهش بوده است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و به شیوه ی کتابخانه ای و میدانی بود ه و در طی آن این نتیجه حاصل شد که نقاشی نیمه ی نخست قاجار همانند دیگر مکاتب نقاشی ایرانی با بهره گیری از زبان و بیان ادبیات ایرانی توانست ارتباط و پیوستگی خود را با سنت های نقاشی ایرانی همچنان حفظ کند. در نهایت از آنجا که ادبیات تأثیر بر نگرش واقع نگاری و خیالی نگاری نقاشی این عصر بوده است اثبات گردید که بیش از آنکه هنر غرب بر نقاشی این دوره تأثیرگذار باشد، نقاشان نیمه ی نخست قاجار متأثر از فرهنگ نقاشی ایرانی که ریشه در تاریخ دیرین هنر ایران دارد بوده اند. واژگان کلیدی: واقعیت، صور خیالی، نقاشی قاجار، شعر، نماد.

بررسی نظام آموزش عالی در هنرهای صناعی ایران و پیشنهاد یک نظام نوین
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده هنر 1390
  مهران هوشیار   مهدی پوررضاییان

هنرهای صناعی ایران که رشته ای با هویت، اصیل و برخاسته از بطن تاریخ است، متکی بر اعتقادات دینی و مبانی ارزشی می باشد که آن را نسبت به دیگر رشته های هنری در نظام آموزش عالی کشور متمایز می سازد. این در حالی است که در آموزش دانشگاهی این رشته (با نام صنایع دستی) در حال حاضر از الگو و نظامی تقلیدی، غربی و غیربومی استفاده می شود. ضرورت بررسی نظام آموزش عالی در رشته ی هنرهای صناعی ایران و پیشنهاد یک نظام نوین، زمانی بیشتر آشکار می گردد که مطالعه ی سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران و نقشه ی جامع علمی کشور، اهدافی آرمانی از جمله؛ احراز جایگاه نخست علم و فن آوری در منطقه ی جنوب غرب آسیا را پیش روی برنامه ریزان علمی کشور قرار داده است. به این منظور مطالعه، تحلیل و آسیب شناسی نظام آموزش عالی در رشته ی صنایع دستی و نقد عملکرد آن طی مدت زمان حدود سی سال در دانشگاه های مطرح کشور، در تحقیقی که به لحاظ هدف؛ کاربردی و به لحاظ ماهیت؛ توصیفی – تحلیلی می باشد، آغاز گردید. در این مسیر علاوه بر مطالعات کتابخانه ای، در مطالعه ی میدانی لازم، جامعه ی آماری مورد نظر شامل دانشجویان، دانش آموختگان و اعضای هیأت علمی دست اندرکار آموزش، تدریس و برنامه ریزی این رشته طی سال های 1378 تا 1388، در بزرگ ترین و مهم ترین دانشگاه های هنری کشور بودند که به عنوان نمونه در این پژوهش مورد پرسش قرار گرفتند. در انتها مهم ترین نتایج حاصل عبارتند از؛ 1- در نظام آموزش عالی رشته ی صنایع دستی به ابعاد معنوی و شئون معرفتی انسان توجه کافی و بایسته نشده است. 2- مبانی هنرهای سنتی در نظام آموزش عالی، تناسبی با اصول و مبادی ارزشی این رشته ندارد. 3- شیوه ی گزینش و پذیرش دانشجو با ویژگی های ساختاری این رشته هماهنگ نمی باشد. 4- آموزش دانشگاهی رشته ی هنرهای صناعی هدف ارتقاء سطح فرهنگی جامعه را فراموش نموده و رضایتمندی دانش آموختگان را در پی ندارد و نتیجه ی نهایی، تدوین نظامی نوین متناسب با ویژگی های مورد نظر در نقشه جامع علمی کشور و نیازهای فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی روز جامعه بود که با هدف ایجاد هماهنگی و کاهش مرزهای میان نظام تعلیم و تربیت رسمی و غیر رسمی در کشور پیشنهاد گردید.

نقد و تحلیل دگرگونی شخصیت های برتر پویانمایی های ایرانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده هنر 1390
  سوسن خطایی   مهدی پوررضاییان

چکیده در ایران برای پاسخ گویی به نیاز مخاطب رسانه، سرمایه گذاری های عظیمی در جهت تولید آثار پویانمایی مناسبتی انجام شد. این گونه آثار فاقد شخصیت های موثر و ماندگار بودند. از سوی دیگر پویانمایی ایران، در آغاز توانسته بود، شخصیت‏های بی مثالی برگرفته از پیشینه‏ی تاریخی، ادبی، فرهنگی و هنری ایران ارائه کند. این شخصیت‏ها، هم مناسب نیاز و مصلحت مخاطبان داخلی و هم قابل عرضه به بازارهای جهانی بودند. دهه اول انقلاب دوران رکود پویانمایی ایران بود ولی پس از آن زمینه های مناسبی برای خلق شخصیت‏های برتر ایجاد شد. در این رساله با روش تحقیق توصیفی تحلیلی، نتایج ذیل حاصل شد. دگرگونی و تحول شخصیت‏های موفق ایرانی، بیشتر برمبنای تغییر و تحولات ظاهری آنان صورت پذیرفته بود. راه کارهایی جهت ارائه شخصیت‏های فانتزی ارائه شد. از آنجا که عوامل فرهنگی و تاریخی در دگرگونی شخصیت ها موثر بودند، پس از انقلاب اسلامی ایران، نیاز به شکل گیری شخصیت های مذهبی احساس ‏شد. نتایج تحقیق راهکار مناسبی جهت ساخت شخصیت‏های مذهبی برای پویانمایی ایران ارائه کرد.

بررسی تأثیر هنر و ادبیات ملی و مذهبی بر نقاشی خیالی نگاری (قهوه خانه ای)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده هنر 1390
  کاظم چلیپا   علی اصغر شیرازی

موضوع این رساله بررسی تأثیر هنر و ادبیات ملی و مذهبی بر نقاشی خیالی نگاری یا قهوه خانه ای بوده است، که با هدف شناسایی مصادیق این تأثیرات شکل گرفت. برای رسیدن به نتایج قابل قبول، قلمرو این تحقیق همه آثار ملی و مذهبی نقاشی قهوه خانه ای و نمونه های معتبر از هنر تجسمی پیشین ایران بوده است. اهمیت این تحقیق از آنجایی آشکار می شود که با شناسایی و معرفی نمونه های تاریخی از تأثیرات بر نقاشی قهوه خانه ای ریشه های کهن هنر تجسمی ایران به هنر تجسمی امروز کشورمان وصل می شود. روش تحقیق در این رساله توصیفی و تحلیلی بوده است و از دستاوردهای آن کشف ارتباط عمیق نقاشی قهوه خانه ای با نقاشی پیشین ایران (خاصه نقاشی قاجار) بوده است، که ریشه در فرهنگ مشترک و گسترده در طول همه این سده ها و هزاره های گذشته از تاریخ هنر تجسمی ایران دارد، و البته در این بین نقش متون ملی و مذهبی را نیز مخصوصاً در هزاره اخیر نباید نادیده گرفت.

تبیین رابطه تصویر و متن در تصویرسازی کتاب های داستانی کودک در ایران از سال 1340 تا 1380
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده هنر 1390
  پرویز اقبالی   محمد علی رجبی

رساله حاضر به بررسی و تبیین رابطه متن و تصویر در تصویرسازی کتاب های داستانی کودک در ایران و بین سال های 1340 تا 1380 پرداخته است. این مطالعه که به شیوه توصیفی و تحلیلی انجام شده، از طریق بررسی همه جوانب همسو با موضوع اصلی مثل صورت و معنا در اندیشه های گوناگون، شناخت کودک و ادبیات مرتبط با او و همچنین بررسی نقدهای صورت گرفته پیشین پیرامون تصویرسازی، مقدمه ای را برای ورود به بحث اصلی یعنی تجزیه و تحلیل آثار بوجود آورده است. برای بررسی دقیق فرضیات مطرح شده در رساله، 50 نمونه از کتاب های تصویرسازی کودک مورد تجزیه و تحلیل دقیق قرار گرفت، نتیجه نهایی این تجزیه وتحلیل که در انتهای رساله و در جداولی ارائه و تنظیم گردید، اعلام می دارد که تصویرسازی کتاب های داستانی کودک در دو دسته کلی ارائه شده اند؛ ابتدا تصاویری که مغایر با متون داستانی هستند و از متن پیروی نمی کنند، و دیگری تصویرسازی هایی که بیان کننده متن ها و معناهای داستانی کتب هستند. همچنین تعدادی از تصویرسازی های کتاب کودک بدلیل گرایش بیش از حد تصویرساز به فنون تصویرسازی، باعث بوجود آمدن تغییر در فهم متون داستانی شده اند.

مطالعه تأثیر هنردرمانی براختلالات گفتاری در کودکان با تأکید بر هنرهای تجسمی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده هنر 1391
  بلال تیموری صفی آباد   علی اصغر شیرازی

یافته های حاصل از بررسی ها، در جهت اثبات فرضیه های تحقیق مورد استفاده قرار گرفت، هنردرمانی در راستای شناخت و درک صحیح از ناروانی های گفتار می تواند به کودک کمک شایانی نماید. بر این اساس، با استفاده از تمرین های هنردرمانی می توان از آن جهت تشخیص و در برخی موارد مداوای این گونه مشکلات استفاده نمود. طبق تعریف انجمن بریتانیایی هنردرمانگرها، در هنردرمانی هنردرمانگر اساساً انتظار خلق یک اثر زیبا در کار هنری درمانجو را ندارد بلکه صرفا به عنوان یک ابزار شناسایی در بهبود مشکلات مراجعین به هنردرمانگر است. که باعث کاهش فشارهای روانی در فرد بیمار می شود، چنانکه سرکوب احساسات قوی (دراختلالات گفتاری) می تواند به ایجاد استرس منتهی شود و این استرس قادر است علائم بیماری را تشدید کند. در این موارد شخص قادر به بازگو کردن مشکلات خود نیست، استفاده از هنردرمانی می تواند در راستای کاهش استرس ناشی از جلسات مشاوره و رسیدن به یک فضای امن و شخصی مورد استفاده قرار بگیرد. هنردرمانی بر روی کودکان، نوعاً هنر به عنوان درمان استفاده می شود، چون کودکان اغلب توانایی آشکار کردن ضمیر ناخودآگاه خود از طریق کلمات را ندارند. استفاده از هنردرمانی برای کودکان فوائد بسیاری دارد از جمله این که کودک اجازه می یابد احساسات خود را بیان کرده و به اشتراک بگذارد و از این طریق، روش جدید فکر کردن و ارتباط با دنیای اطرافش را یاد بگیرد. استفاده از هنردرمانی با تأکید بر هنرهای تجسمی به شاخه نقاشی درمانی ختم می شود. هدف نقاشی درمانی فراهم آوردن فرصتی برای افراد بود تا از طریق رنگ ها و خطوط احساسات، عواطف، نیازها و حتی دانسته های خود را آزادانه و به نحوی که مایل اند بیان کنند. به طوری که کودکان با استفاده از نقاشی درمانی آمادگی خود را جهت شرکت در دوره های گفتاردرمانی را کسب می کنند. چنانکه بیشتر روانشناسان معتقدند هیچ تحلیلی به طور کامل نمی تواند همانند تفسیر تصاویر و نقاشی ها، قضاوت فکری و خصوصیات روحی افراد را نمایان کند. تمرین های گفتاردرمانی صرفاً شامل تشخیص ناهنجاری و آموزش مهارت های جدید گفتاری است. استفاده از این تکنیک های گفتاری در دراز مدت کودکان را از رسیدن به هدف درمانی دور می نماید. هنرهای تجسمی مانند نقاشی می تواند در روند بهبود بیماری بسیار تأثیر گذار باشد. به طور مثال ویدئو درمانی این گونه تعریف می شود؛ ویدئو درمانی هرگونه اقدامی است که با استفاده از تصاویر، عکس ها و ویدئوها یک هدف درمانی را دنبال می کند تا بدین طریق بیمار به خودآگاهی برسد. همچنین در قصه درمانی نیز از همین رویکرد استفاده می شود. داستان های درمانی، موقعیت های مشابه همان آسیب را توصیف می کنند و فضایی را فراهم می آورند تا فرد به راحتی احساسات خود را بازگو کند. این برخورد در تئاتر درمانی به اوج خود می رسد، عمل در نمایش درمانی به معنای تجسم بخشیدن به ذهنیات مراجع درمان پذیر از طریق حرکت های نمایشی است. بازسازی و قرارگرفتن در مرحله آزمون و خطا از جمله مهم ترین عناصر تخلیه کنند? انسان در تئاتر است. به طوری که فرد فرصت می یابد به واسطه نمایشی بودن تمامی صحنه ها، بارها و بارها مشکلات و یا کندی در یکی از موارد بیماری اش را بدون ایجاد هیچ مشکلی تکرار نماید. تئاتر درمانی و موسیقی درمانی بیشترین تأثیر مستقیم بر فرد بیمار را می گذراد. از آن جائیکه هر دوی این روش هابا صوت و آواز و صحبت کردن در ارتباط هستند، استفاده از این دو شیوه تأثیرات مستقیم و ماندگاری را برجای خواهد گذاشت. در تحقیقات انجام گرفته استفاده از ریتم های مشخص و تمرینات آوازی تأثیر مثبتی در درمان اختلالات گفتاری نشان داده است. همچنین به علت وجود ریتم معنادار در موسیقی، کودکان تمایل بیشتری به انجام تمرینات از خود نشان داده در نتیجه ماندگاری درمان حاصل شده بیشتر خواهد بود. موسیقی درمانی بهره گیری از یک درمان اساسی و پشتیبان را برای کودکان مبتلابه تأخیر گفتاری پیشرفته را ممکن می سازد.

تفسیر رنگ در نقاشی های کودکان تک سرپرست شهرستان کرج از منظر هنر درمانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده هنر 1391
  محمد خنکداری سنگدهی   حبیب الله صادقی

رنگ مهم ترین عنصر بصری است که نقاش می تواند از آن برای بیان احساسات خود استفاده کند . کودک به عنوان یک هنرمند در خلق آثار نقاشی خود، بخوبی از این ویژه گی استفاده می کند چون انتخاب رنگ در نقاشی های او، کاملا"حسی است لذا با بررسی و تحلیل این عنصر بصری، می توان دنیای او را مورد کنکاش قرار داد. درخانواده های تک سرپرست، کودکان تک سرپرستی هستند که حرف های زیادی دارند که باید کسی به آنها گوش فرا دهد ولی زبان گفتار کودک قاصر است و این حرف ها را می توان در رنگ های نقاشی های آنها جستجو کرد و به درونیات این کودکان پی برد. از این جهت تعداد 25 نمونه از نقاشی های کودکان تک سرپرست جمع آوری شده است و عنصر رنگ در هر یک از این نقاشی ها از منظر هنر درمانی، با استفاده از روش دکتر ماکس لوشر مورد تفسیر قرار گرفته است. روش انجام تحقیق، توصیفی - تحلیلی بوده و روش گردآوری اطلاعات نظری تحقیق، کتابخانه ای بوده است. در طی این تحقیق این نتایج حاصل شد که استفاده از رنگ در نقاشی های کودکان تک سرپرست بطور کلی بیانگر روحیات و احساسات آنهاست و از منظر هنر درمانی معنی دار می باشد. استفاده از رنگ بویژه از جهت گرم و سرد بودن آن به نوع محرومیت کودک از پدر یا مادر و جنسیت کودک ارتباط دارد. نتیجه ی حاصل از این پژو هش بر اساس تفسیر رنگ بیانگر آن است که همه ی کودکان گروه نمونه در مجموع، به دنبال یک زندگی بدون کشمکش درونی هستند که در آن احساس امنیت کنند و خواستار مهر و محبت ازطرف دیگران هستند و این موارد نشانگر نیاز های روحی و روانی کودک و کمبود هایی است که آنها احساس می کنند

کشف و تبیین ویژگی های مشترک آثار نگارگری ایرانی و نقاشی کودکان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده هنر 1391
  زهرا حسین نژاد   محمد علی رجبی

این رساله، با هدف بررسی ویژگی های مشترک بین آثار نگارگری ایرانی و نقاشی کودکان ارائه گردیده وسعی بر پاسخگویی به پرسش های مهمی درباره وجود و یا عدم وجود هماهنگی مشترک میان آثار نگارگری و نقاشی کودکان، از نظر ویژگی های تجسمی و بصری و همچنین در صورت وجود اشتراکات، ذکر دلایل بروز آن است. با توجه به اینکه نقاشیکودکانازنظر مولفه های بصری،سادهبودهوازنظربیان تجسمیدارایممیزاتوویژگیهاییاستکهدرنگارگریایرانی همدیدهمی شود، لذا فرضیه اصلی این تحقیق وجود این مشترکات بین دو گروه نقاشی کودکان و نگارگری ایرانی است. به منظور بررسی فرضیه مذکور دو گروه از اطلاعات و تصاویر مورد بررسی قرار می گیرند. گروه اول شامل آثار نگارگری ایرانی بوده که محقق این تصاویر را از آثار شاخص دوره های تیموری و صفوی انتخاب کرده وگروه دوم مجموعه نقاشی های کودکان بوده که محقق آنها را از چندین منبع از جمله جشنواره ها، کلاس های آموزشی و مجموعه های شخصی از بین کودکان 4 تا 8 سال ایرانی برگزیده است. به صورت کلی 100 نمونه آثار نگارگری و1000 نقاشی کودکان بعنوان جامعه آماری تعیین و درنهایت 50 اثر از هر یک از دومجموعه یاد شده به روش نمونه گیری انتخابی بعنوان نمونه های مطالعاتی در نظر گرفته شدند. در ضمن چندین اثر دیگر نیز به پیشنهاد صاحب نظران در این زمینه به اطلاعات مذکور اضافه گردید.با توجه به اینکه نقاشی های مرتبط با گروه دوم حالت پس رویدادی داشته و در زمان تحقیق تولید نشده اند، لذا شیوه جمع آوری اطلاعات در گروه میدانی قرار نگرفته و داده های تحقیق حاضر به روش کتابخانه ای جمع آوری و بررسی نمونه های مطالعاتی به شیوه هم نتیجه گی با بکار کیری روش های توصیفی و تحلیل های خاص بصری انجام گرفته است. این روش ها مشتمل بر پردازش تصاویر، تحلیل تصاویر و تحلیل فراوانی می باشند.بطورکلی نتایج بدست آمده، فرضیه یادشده را مورد تأیید قرارداده و نشان داده اند که ویژگی های مشترکی میان آثار نگارگری ایرانی و نقاشی کودکان از قبیل طراحی، رنگ، دوری ازعمق نمایی علمی، ترکیب بندی عناصر و روایتگری وجود دارد. لازم به ذکر است سه ویژگی اول بعنوان برجسته ترین عناصرمشترک قابل طرح بوده و این نتایج براساس دلایل مختلفی همچون خیال مشترک و فطرت انسانی قابل تعبیر می باشد.

بررسی فناوری و زیبایی شناسی فلزکاری دوره صفوی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده هنر 1391
  علی اسماعیل نژاد   محمدعلی رجبی

در این پایان?نامه به مطالعه?ی ویژگی?های زیبایی شناختی و فناورانه?ی فلزکاری در دوره?ی صفوی پرداخته شده است. از این رو سعی شده است تا فلزکاری دوره?ی صفوی در بافتار تاریخ فلزکاری ایرانی- اسلامی ارزیابی گردد. بدین منظور از روش تحقیق، تحلیلی- توصیفی بهره گرفته?ایم. جامعه?ی آماری این تحقیق شامل تمامی آثار مادی موجود در موزه?ها و تصاویر چاپ شده?ی آثار صفوی در کتاب?ها و کاتالوگ?ها بوده است. که از میان آنها 25 نمونه برگزیده شده و مورد تحلیل واقع شده است. در نهایت پس از تکمیل سیر مطالعات مشخص شد که ظهور اشکال جدیدی چون شمعدان?های ستونی، استفاده از مضامین ملی و مذهبی در کتیبه?ها همراه با احیای فن تولید فولاد در تولید اشیای آیینی و تجملاتی از بهترین دستاوردهای فلزاری دوره?ی صفوی بوده است.

مطالعه نقش هنر در تحول شخصیت آدمی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اسلامی تبریز - دانشکده هنرهای کاربردی 1391
  نادیا شکوری   مهدی پوررضاییان

از آنجا که هنر محمل حضور ناخودآگاه فردی و جمعی انسان و بازتاب اندیشه ها، احساسات و عواطف و شخصیت او در اشکال و آثار متنوع سمعی و بصری است، از طریق تحت تاثیر قرار دادن حس زیبایی دوستی فطری آدمی، توانایی تاثیرگذاری بر عواطف و احساسات و در نتیجه شخصیت او را دارد. این پژوهش با روش توصیفی به تجزیه و تحلیل اطلاعات و یافته های گردآوری شده از منابع کتابخانه ای پرداخته است. هدف پژوهش حاضر، شناخت نقش و کارکردهای هنر در تحول شخصیت آدمی از یک سو و آشکار سازی نقش هنر در واکاوی زوایای شخصیت انسان معاصر بوده است. از مهمترین نتایج پژوهش حاضر می توان به این نکته اشاره کرد که شخصیت آدمی منجمد و ثابت نبوده، بلکه قابلیت تغییر و تحول و تربیت پذیری دارد.هنرهای شنیداری چون موسیقی و آواز به دلیل محدودیت های اجرایی و تاثیرگذاری بر اساس تفسیر آزادانه ی محتوای اثر توسط مخاطب، تنها درصورت بهره گیری مداوم و انتخاب عالمانه نوع موسیقی تاثیری ماندگار بر بهبود صفات شخصیت دارند اما هنرهای نمایشی و سینما به دلیل گستردگی و تنوع بسیار برای گروه های سنی مختلف و نیز فراوانی و سهولت بهره گیری و بکارگیری همزمان همه ی حواس آدمی در تحول شخصیت، نقش بیشتری ایفا می کنند. علاوه بر این می توان گفت که هنرهای تجسمی به دلیل دوری از کلمه و برون ریزی بی واسطه عواطف و امکانات اجرایی گوناگون، بیشترین اثر و فایده را بر شخصیت مخاطبین دارند.

مطالعه تحلیلی عوامل روانشناختی و زیبایی شناختی موثر بر انتخاب فرش توسط مصرف کننده
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده هنر 1391
  رضا الهامی   مهدی پوررضاییان

آدمی همواره زیبایی را ستوده است و زیبایی های طبیعت را برای خود به عنوان الگو جهت ساخت انواع زیبایی هنری استفاده کرده است . در این رهگذر او به معیارها و ملاکهایی دست پیدا کرده که الهام بخش او در آفرینش آثار هنری و ساخته هایش بوده است . زیبایی همواره با روان آدمی در ارتباط بوده تا جایی که عده ای از صاحبنظران زیبایی شناسی را شاخه ایی از علم روانشناسی دانسته اند . میل به زیبایی امری است فطری که خداوند در نهاد بشر قرار داده است و ضرورت روح فرهنگی بشر به زیبایی از مهمترین علل زیبایی گرایی انسانها می باشد . ذوق و سلیقه ، لذت از زیبایی ، ارزشمند و مفید بودن زیبایی ، تنوع طلبی حیات انسان از دیگر عوامل گرایش آدمی به زیبایی می باشد . این پایان نامه با موضوع بررسی تحلیلی عوامل زیبایی شناختی و روانشناختی موثر بر انتخاب فرش توسط مصرف کننده با تاکید بر بازار داخلی، کوشید تا عوامل تعیین کننده زیبایی در فرش ایرانی ، عوامل شکل دهنده سلیقه خریداران فرش دست باف ایرانی ، و تمایلات خریداران فرش دستباف در بازار داخلی از نظر معیارهایی زیبایی را بررسی نماید . روش انجام تحقیق به شیوه کتابخانه ای و میدانی می باشد . جهت تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات از روش های آماری و همچنین آنالیز نقشه های فرش استفاده شده است . نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که : معیارهای زیبایی فرش ایرانی منطبق با معیارهای زیبایی در سایر هنرها به ویژه هنرهای سنتی می باشد . میل فطری به زیبایی و علاقه به تملک آثار هنری باعث می شود خریداران فرش دست باف از آن به عنوان کالایی فرهنگی و هنری و سرمایه ای استقبال نمایند . مهمترین عوامل بستر ساز فرش ایرانی شامل ، رعایت تناسبات متن و حاشیه ، تناسبات نگاره ها با یکدیگر ، تناسبات نگاره ها با متن ، رنگ و به کارگیری به جا از رنگ به ویژه هارمونی و هماهنگی رنگ و ، نظم که مهمترین نمونه آن نظم خطی در فرشها می باشد ریتم ، تقارن ، ارزش خطوط در طراحی ، ارزش نقاط رنگین در ساخت خطوط و سطوح رنگین ، اهمیت فضای خالی ، پلان بندی محدود و ... می باشد که در پسند فرش ایرانی توسط خریدار موثر واقع می شود .

آسیب شناسی سینمای مستند ایران (بعد از انقلاب اسلامی)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده هنر 1390
  محمد رضا وطن دوست   مهدی پوررضاییان

سینمای مستند ایران قدمتی برابر با تاریخ سینمای ایران دارد. چرا که سینمای ایران چه در زمینه ی نمایش فیلم در سینماهای تازه تأسیس و چه در عرصه ی اولین تجربه ها، با فیلم مستند آغاز کرد. نقطه ی شروع تاریخ سینمای ایران به سفر مظفرالدین شاه قاجار به فرنگ بر می گردد. او در سال 1900 میلادی(1279 شمسی) سفری به فرانسه کرد و در آن جا میان وسایل سرگرم کننده، یک دستگاه سینماتوگراف دید. او از این پدیده ی سحرانگیز خوشش آمد و دستور خرید و فیلمبرداری با آن را به «میرزا ابراهیم خان عکاسباشی» (عکاس دربار) داد. نخستین فیلمی که با این دستگاه فیلمبرداری شد از کارناوالی موسوم به «جشن گل ها»ست که طبق نوشته ی مظفرالدین شاه، «عکاسباشی» از این کارناوال (جشن گل ها و خانم هایی که سوار کالسکه هستند و گل پرتاب می کنند) فیلم می گیرد.به این ترتیب نخستین فیلم مستند سینمای ایران، پنج سال بعد از آغاز تاریخ سینمای جهان (میلادی1895) ساخته شد. این پژوهش کوششی است جهت بررسی آسیب های سینمای مستند ایران پس از انقلاب اسلامی که شامل مدیریت، بودجه، آموزش و پخش، عرضه و اکران می باشد. مطالعه و بررسی انجام گرفته در این پژوهش حاکی از آن است که سینمای مستند ایران دچار آسیب های جدی است. بررسی اجمالی آسیب های موجود از موضوعاتی است که در این یافته ها به آن پرداخته شده است. برای انجام پژوهش با توجه به موضوعات، هدف ها و پرسش های ویژه از روش پژوهش توصیفی با تأکید بر منابع کتابخانه ای و پرسشنامه استفاده شده است.

مطالعه تطبیقی نقاشی های دستی و دیجیتال در کودکان دبستانی با موضوع خانواده
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده هنر 1391
  مسعود مقدم   مهدی پوررضاییان

با توجه به گسترش و کاربرد فن آوری های نوین در تمامی جنبه های زندگی میتوان به اهمیت آن در آموزش و پرورش کودکان پی برد. از این رو در تحقیق حاضر و با توجه به اهداف مد نظر بعد از شناخت واژه های کلیدی و پرکاربرد که از طریق مطالعه کتابخانه ای صورت پذیرفت،سعی شد با مقایسه ای که بر روی تعدادی نقاشی با موضوع خانواده که به صورت تصادفی انتخاب و به دوشیوه دستی و دیجیتال توسط کودکان ترسیم شدند و با توجه به نقاط ضعف و قوت این دو روش،مناسب ترین شیوه و مناسب ترین سن برای شروع استفاده از شیوه دیجیتال برای ترسیم نقاشی های کودکانه ،دست یابیم.ونیز تاثیر انتخاب موضوع نقاشی را بر تکمیل این فرایند بررسی کنیم.نتایج به دست آمده در این تحقیق نشان داد که تفاوت عمده نقاشی دیجیتال و سنتی ابزار آن است وتنها نمود تصویری این تفاوت ،کیفیت به نمایش در آوردن نقاشی است و کیفیت ترسیم نقاشی ها نیز ارتباط مستقیمی با رشد سنی کودکان دارد . همچنین مشخص شد که انتخاب موضوع ،تاثیر مستقیمی بر افتراق دو شیوه نقاشی دیجیتال و دستی نخواهد داشت .

بررسی محتوایی کتاب آموزش هنر سال اول دوره ی راهنمایی ایران (1350-1390 هـ.ش) و پیشنهاد یک مجموعه ی محتوایی نوین
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده هنر 1392
  محمد رضا رهیده   مهدی پوررضاییان

سال اول دوره راهنمایی تحصیلی به عنوان سرآغاز این دوره و تغییر مقطع دانش آموزان و ورود آن ها به دوره ای جدید، همواره از اهمیت و حساسیت خاصی برخوردار بوده است. با توجه به این که در دنیای امروز، تغییر و تحول از اصول اساسی و مهم کشورهای پیشرفته و توسعه یافته است و از آن جا که در حوزه های مختلف فرهنگی، علمی، اجتماعی و. . . جامعه مدام درحال تغییر است، نیازهای دانش آموزان نیز به صورت مداوم در حال تغییرات بنیادین می باشند. بر این اساس تدوین کتب درسی و تغییر و تحول محتوای آن ها و نحوه ارائه ی آن به دانش آموزان، باید متناسب با نیازهای روز جامعه ی دانش آموزی باشد و کتب جدید التألیف نیز باید براساس همین نیازها تغییر یابند و به صورت مداوم به روز رسانی شوند اما محتوای کتاب آموزش هنر اول راهنمایی که موضوع این تحقیق می باشد از سال 1366 هـ. ش تا 1390 هـ. ش کوچکترین تغییر و ویرایش محتوایی نداشته است. در این پژوهش، محقق که خود، سال ها تجربه تدریس این کتاب، در مدارس راهنمایی را داراست در پی آن بود که محتوای کتاب درسی فعلی آموزش هنر را در سال اول دوره راهنمایی تحصیلی مورد بررسی قرار داده و پس از بررسی محتوای آن، یک مجموعه محتوایی نوین را تدوین و پیشنهاد دهد. اطلاعات ضروری در این تحقیق از طریق مطالعات کتابخانه ای به دست آمده است. تحقیق حاضر در نهایت، بر لزوم بازنگری و تجدید نظر کتاب فعلی آموزش هنر سال اول دوره راهنمایی تحصیلی تاکید دارد و در این راستا یک مجموعه محتوایی نوین را پیشنهاد و ارائه می دهد.

رویکردی جامع نگر به هنر طراحی لباس نمایش در ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده هنر 1390
  عاطفه علیزاده سیدابادی   مهدی پوررضاییان

چکیده: پایان نامه پیش رو به بررسی رویکردهای جامع نگر طراحی لباس در هنر نمایش ایران می پردازد. طراحی لباس از ارکان مهم در هنر نمایش جهان بوده است. این عنصر مهم در نمایش های هنر ایران نیز مورد توجه قرار گرفته است. در تحقیق حاضر، ابتدا به بررسی تاریخی سیر تحول و تطور طراحی لباس در ایران از دوران باستان تا به امروز پرداخته شده است. سپس تأثیر این سیر تحول در طراحی لباس هنر نمایش ایران مورد توجه قرار گرفته است. روش تحقیق در پژوهش حاضر «توصیفی (تکوینی)» بوده و گردآوری داده ها با شیوه اسنادی (کتابخانه ای) صورت گرفته است. با مطالعه ی تاریخی تحول و تطور طراحی لباس از زمان ایران باستان تا آغاز مشروطه و در دوران قاجار هیچ گونه مدرکی دال بر حضور عنصر طراحی لباس به عنوان یکی از عناصر مهم تشکیل دهنده هنر نمایش در ایران به دست نیامد. اما با بررسی هنر نمایش از زمان مشروطه به این سو طراحی لباس به عنوان یکی از عناصر مهم در پرداخت و اجرای نمایش نمود پیدا کرده است. واژگان کلیدی: طراحی لباس، نمایش در ایران، طراحی لباس خاص نمایش در ایران نظر استاد راهنما: برای چاپ در نشریات مربوط به دانشگاه مناسب است.

نقد شیوه های تاریخ نویسی هنر اسلامی، با هدف ارایه شیوه ای نوین
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده هنر 1393
  صادق رشیدی تاز   علی اصغر شیرازی

این پژوهش که بر اساس برخی از شاخه ها و نظریه های مرتبط با رویکرد تحلیل انتقادی گفتمان به انجام خواهد رسید بر آن است تا با مطالعه و بررسی شیوه های تاریخ نویسی هنر اسلامی و همچنین تحلیل آراء و نظریات مورخین، فرآیند تاریخ نویسی هنر اسلامی را با تاکید بر دیدگاه های نویسندگان آن مورد بررسی قرار دهد. از سویی دیگر دغدغه ی توجه به جنبه های مختلف هنر اسلامی در روزگار معاصر و نیز بررسی توانایی ها و ناتوانی های تاریخ نویسی در ارائه و معرفی و شناخت آن ضرورت توجه به این مساله را دوچندان می کند، زیرا گاهی به نظر می رسد که نگاه برخی از مورخین و کسانی که در قلمرو هنر اسلامی به شکل نظری فعالیت می کنند نگاهی صرفاً توصیفی است که آن را در حد یک اُبژه ی به تاریخ پیوسته نشان می دهد، لذا اگر مراجعه به تاریخ هنر اسلامی بر شناختی عمیق از ویژگی ها و حدود توانایی آن مبتنی نباشد مشکلات و مسائل مربوط به مطالعات نظری هنر اسلامی را بیشتر خواهد کرد. بنابراین بررسی و مطالعه فراز و نشیب های تاریخ نویسی در این حوزه که از سوی مورخین به ویژه مورخین غربی صورت گرفته است امروزه یک رسالت پژوهشی مهم به شمار می رود.

آموزش هنر نویسندگی خلاق به نوجوانان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده هنر 1387
  رضا فتحی پور   مهدی پوررضاییان

چکیده ندارد.

اصول تصویرسازی برای فضاهای درمانی (نمونه مورد بررسی بیمارستان های شهر تهران) عنوان پروژه عملی: تصویرسازی های درمانگر
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده هنر 1387
  آزاده علی پورهریس   مهدی پوررضاییان

چکیده ندارد.

تبیین الگوی روایت گری در قصه های قرآن کریم
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده هنر 1387
  الهام فتاحی ثانی سبزوار   مهدی پوررضاییان

چکیده ندارد.

ریشه یابی نقوش تزئینی هنرهای بومی مردم عرب خوزستان عنوان پروژه عملی: خانواده
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده هنر 1387
  سهام سجیراتی پور   مرتضی افشاری

چکیده ندارد.