چکیده : مالتیپل میلوما بدخیمی خونی است که با افزایش تکثیر پلاسماسل های مونوکلونال در مغز استخوان همراه می باشد . ضایعات استئولیتیک این بیماری موجب دردهای شدید استخوانی ، شکستگی های پاتولوژیک استخوانی ، افزایش کلسیم و فشردگی طناب نخاعی می گردد . مکانیسم سلولی اصلی که باعث ایجاد بیماری استخوانی در میلوما می شود شامل واکنش متقابل بین سلول میلومایی و ریز محیط مغز استخوان (microenviroment ) می باشد . این طور به نظر می رسد که سیستم opg/rank/rankl نقش مهمی را در تنظیم فرایند نوسازی استخوان به عهده داشته باشد . در سلول استئوکلاست در شرایط طبیعی واکنش های متقابل rank/rankl باعث القای تعدادی از مسیرهای انتقال سیگنال درون سلولی و متعاقب آن منجر به شکل گیری و فعالیت استئوکلاست ها می شود .در مالتیپل میلوما بیان مولکول های opg/rank/rankl دچار عدم تنظیم می گردد. در بعضی از بررسی ها گزارش شده است که سلول های میلومایی rankl را بیان می کنند در حالیکه تعدادی دیگر از مطالعات قادر به شناسایی بیان این مولکول نبوده اند و در مورد ارزیابی بیان rank توسط سلولهای میلومایی گزارشی منتشر نشده است . در این مطالعه با استفاده از تکنیک rt-pcr ما توانستیم نشان بدهیم که u-266 ( رده سلول میلومایی) و پلاسماسل های جدا شده از بیماران مبتلا به میلوما rank و rankl را بیان می کنند. نتایج ما نشان می دهد که به احتمال زیاد بیان rank و rankl توسط پلاسماسل های می تواند در القای فعالیت استئوکلاست های و پلاسماسل ها و متعاقب آن افزایش تخریب استخوان در بیماران مبتلا به میلوما نقش مهمی داشته باشد . کلمات کلیدی : مالتیپل میلوما ، بیماری استخوانی ، rank ، rankl