نام پژوهشگر: حسین اقابزرگ

تهیه و شناسایی کمپلکس های به دست آمده از واکنش برخی یون فلز های واسطه با ترکیب های انتقال پروتون
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ایلام - دانشکده علوم انسانی و پایه 1389
  یعقوب محمد زاده آذر قولنجی   ژانت سلیمان نژاد

چکیده در سال های اخیر به دنبال توسعه سریع مهندسی بلور پلیمرهای کوئوردیناسیونی آلی- فلزی، مواد جدید بسیاری با ساختارها و خواص متفاوت (مغناطیـسی، الکترونی و نـوری) سنتـز شـده اند. تلاش های اولیه برای سنتز بلورها با استفاده از اجزای آلی فلزی به طورعمده به ایجاد سیستم های انتقال پروتون و مغناطیسی مولکولی انجامید. به طورکلی، فرایند تبلور مولکول های آزوآروماتیک، که دارای موضع های دو عاملی هستند، در امتداد پیوند با فلزهای واسطه، راه برد ساده ای است که تولید کمپلکس های فلز واسطه با ساختارهای انباشتگی مطلوب و برقراری برهم کنش های غیرکووالانسی میان اجزای تشکیل دهنده را به همراه دارد. در این پژوهش، چهارترکیب جدید با استفاده از یون های آهن(iii) ، کبالت (ii) و نیکل(ii) سنتز شد. شناسایی این ترکیب ها به وسیله ی تجزیه عنصری، طیف بینی ir و پراش پرتوx تک بلور انجام شد. از واکنش بین آهن(iii) نیترات نه آبه در آب و [pydch2] ، [bpy] و [hypydch2] ( pydch2 = پیریدین-2،6-دی کربوکسیلیک اسید وbpy = 4،?4- بای پیریدین و hypydch2 = 4- هیدروکسی پیریدین-2،6-دی کربوکسیلیک اسید) ترکیبی با فرمول مولکولی (bpyh2)[fe(hypydc)2]2.5h2o به دست آمد. که این ترکیب درسیستم بلوری مونوکلینیک با گروه فضایی p21/c با چهار مولکول در سلول واحد متبلور می شود. مقدار r نهایی برای120387 بازتاب مستقل ، برابر 047/0 است. از واکنش سه جزئی بین [pydch2] و [bpy] و آهن(iii) در آب ترکیبی با فرمول مولکولی (bpyh)[fe(pydc)2].4h2o سنتز شد. ساختار بلوری و مولکولی به وسیله ی پراش پرتو x تک بلور تعیین شد. ترکیب در سیستم بلوری تری کلینیک با گروه فضاییp? و با دو مولکول در سلول واحد متبلور می شود. و مقدار r نهایی برای14814 بازتاب ، برابر 035/0 است. عدد کوئوردیناسیون آهن(iii) برابر شش بوده و آرایش هندسی اطراف آن هشت وجهی واپیچیده است. و ترکیبی با فرمول مولکولی 4h2o.[co2(µ-bpy)(pydc)2(h2o)4] از واکنش بین [pydch2] و [bpy] در آب و کبالت (ii) کلراید شش آبه سنتز شد. این ترکیب در سیستم بلوری مونوکلینیک و با گروه فضایی p21/c با دو مولکول در سلول واحد متبلور می شود، و مقدار r نهایی برای 13265 بازتاب مستقل ، برابر 029/0 است. این ترکیب به صورت دو هسته ای به دست آمد که bpy به عنوان لیگاند پل ساز عمل می کند و آرایش هندسی هر اتم کبالت با 6 اتم در اطراف آن به صورت هشت وجهی واپیچیده است. از واکنش سه جزئی و با استفاده از آب بین [pydch2] و [bpy] و نیکل (ii) ترکیب [ni4(pydc)4(bpy)4(?-bpy)4]•6h2o به دست آمد. این ترکیب در سیستم مونوکلینیک و با گروه فضایی p21/c با دو مولکول در سلول واحد متبلور می شود. مقدار r نهایی برای60401 بازتاب ، برابر 057/0 است. آرایش این ترکیب نیز به صورت هشت وجهی واپیچیده است. ساختار بی نظیر این ترکیب به صورت نردبانی بوده و برهم کنش ?-? در آن به وضوح دیده می شوند. کمپلکس نیکل(ii) به صورت چهار هسته ای بوده که این واحدها با کمک برهم کنش های غیر کووالانسی باعث ایجاد حفره در ترکیب می شوند.