نام پژوهشگر: محمود مهر آوران

بررسی سیر تطوّر در نثر جلال آل احمد
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم 1389
  زیبا خواش   محمود مهر آوران

در نثر نوین فارسی ، اگر بتوان از نویسندگانی سخن گفت که سبک هایی قابل توجه در ادب فارسی آفریده اند ، باید از جلال آل احمد به عنوان برجسته ترین و نام آورترین آن ها نام برد . این نویسنده ی صاحب سبک ادبیّات معاصر ، در شیوه ی نویسندگی درقلمرو بسیار گسترده ای در برهه ای از تاریخ ادبیّات ما ، مرجع تقلید ادبی بوده است. آل احمد ، آثار فراوانی در زمینه های مختلف ادبی شامل داستان کوتاه و بلند ، مقاله ، سفرنامه ، و... خلق کرده است که این آثار را می توان از دیدگاه های مختلف بررسی کرد. نثر این آثار به ترتیب تاریخ و زمان نگارش، از ابتدایی ترین آن ها تا واپسین اثر سیری را طی کرده است تا به یک تشخّص و تمایز رسیده و سبکی مخصوص را ایجاد کرده است. در این تحقیق چگونگی شکل گیری این نثر به همراه ذکر مختصّات آن ، سیر نویسندگی آل احمد و تغییر و تحولاتی که به تدریج در آثار او به وجود آمده ، همچنین تأثیر و بازتاب تحوّلات فکری آل احمد بر شیوه ی نویسندگی اش را بررسی و تحلیل می کنیم. چرا که اگر آثار این نویسنده ی نوآور را دربست پیش روی خود بگذاریم و بدون توجّه به علل و مراحل تکامل نثر او، بخواهیم قضاوتی کلّی کنیم سردرگم خواهیم شد . باید پا به پای او راه رفته ، نقطه های عطف ذوق و روح او را در نظر گرفت و عوامل دگرگونی های نثر او را دید و بعد قضاوتی کرد . بنابراین در این تحقیق ، برای نخستین بار نثر تک تک آثار آل احمد (به استثنای ترجمه ها) به صورتی منسجم و یکجا مورد بررسی قرار گرفته است .

بررسی شبه جمله ها در کتب دستور زبان فارسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم - دانشکده ادبیات 1392
  آسیه فرج زاده   محمود مهر آوران

چکیده بررسی دستور زبان به عنوان یکی از شاخه‏های زبان‏شناسی عمومی، اهمیت فراوانی دارد. در این میان، شبه جمله به عنوان یکی از اقسام هفت‏گانه‏ی واژگان، از مغفول‏ترین مباحث دستور زبانی است. شبه جمله، چنان‏که از نامش برمی‏آید، کلمه یا گروهی از کلمات است که فعل ندارد و در ظاهر جمله نیست، اما معنای جمله می‏دهد و انواع و اقسام مختلفی دارد. در فصل نخست، علاوه بر مباحث مقدماتی، به کلیاتی چون زبان، اقسام زبان فارسی، علم زبان‏شناسی و شاخه‏های مختلف آن، دستور زبان، تفاوت شبه جمله و صوت، و نظرات مختلف در باب اقسام شبه جمله پرداخته شده است. در فصل‏های بعد، هر یک از این اقسام به صورت تفصیلی‏تر مورد بررسی واقع شده و در هر یک، از سه نثر مهم ادبیات فارسی یعنی گلستان، تاریخ بیهقی و قابوس‏نامه و ... شواهدی ذکر شده است. در فصل دوم، انواع شبه جمله به لحاظ معنا بررسی شده و این نتیجه حاصل آمده در سه متن مذکور، پربسامدترین نوع، «امید و آرزو» است. در فصل سوم، شبه جمله به لحاظ ساختمان به دو گروه بسیط و غیربسیط و قسم دوم، خود، به انواع دیگری تقسیم و هم چنین از نظر لغت نیز بررسی شده است. در فصل چهارم به بررسی شبه جمله ها از نظر مختص، مشترک و هم چنین مشترک با اسم، قید و صفت پرداخته شده است؛علاوه بر این در این فصل به بیان شبه جمله هابه لحاظ نوع کاربرد(نقش پذیری)واینکه شبه جمله یا جانشین جمله، یا جمله ی مستقل است یا در جواب شرط به کار می‏رود و یا در نقش قید و مسند ظاهر می‏شود، مورد بحث قرار گرفته اند.