نام پژوهشگر: رسول اصغری ذکریا

ارزیابی درون شیشه ای گیاهچه های حاصل از بذر حقیقی سیب زمینی از نظر تحمل خشکی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه محقق اردبیلی - دانشکده کشاورزی 1388
  کبرا امینی   رسول اصغری ذکریا

به منظور ارزیابی درون شیشه ای ژنوتیپ های سیب زمینی برای تحمل به خشکی آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 6 تکرار در آزمایش اول و چهار تکرار برای آزمایش دوم اجرا شد. فاکتور اول عبارت بود از: گیاهچه های حاصل از بذور حقیقی چند ژنوتیپ سیب زمینی (آگریا، کایزر، cip-994001، گرانولا، ساتینا و دیاموند) و فاکتور دوم در آزمایش اول، سطوح مختلف peg (صفر، 2، 4، 6، 8 و 10 میلی مولار) و در آزمایش دوم سطوح مختلف مانیتول (صفر، 1/0، 2/0، 3/0 و 4/0 مولار) را شامل می شد. سطوح مختلف تنش در محیط کشت ms اعمال و صفات طول ریشه و ساقه، وزن تر و خشک ریشه و اندام های هوایی، تعداد ریشه، ساقه و برگ و نسبت ریشه به ساقه بر اساس واحد طول و واحد وزن خشک اندازه گیری شد. با افزایش غلظت peg و مانیتول تمامی صفات مورد مطالعه به جز نسبت طول ریشه به ساقه و نسبت وزن خشک ریشه به ساقه کاهش یافت. در آزمایش اول پاسخ ژنوتیپ ها و اثر متقابل ژنوتیپ × تنش برای همه صفات معنی دار شد (01/0p?). در سطوح تنش 2، 4، 6 و 8 میلی مولار peg، ژنوتیپ 994001cip- و دیاموند از لحاظ صفات طول ریشه، طول گیاهچه، وزن خشک ریشه و وزن تر ریشه به ترتیب بیشترین و کمترین میزان را داشتند و هم چنین ژنوتیپ 994001cip- از لحاظ وزن تر ساقه در سطوح تنش 2، 4 و 8 میلی مولار peg، و از لحاظ وزن خشک ساقه در سطوح تنش 2، 4 و 6 مولار peg، ژنوتیپ متحمل بود. محاسبه شاخص تحمل (درصد کاهش نسبت به شرایط شاهد) نشان داد که در مجموع، گیاهچه های حاصل از بذور حقیقی ژنوتیپ های ساتینا و کایزر در شرایط تنش ملایم (6 میلی مولار peg) و تنش شدید (10 میلی مولار peg) به ترتیب به عنوان ژنوتیپ های متحمل و حساس شناخته شدند. در آزمایش دوم پاسخ ژنوتیپ ها و اثر متقابل ژنوتیپ × تنش برای همه صفات به جز تعداد ساقه معنی دار شد (01/0p?). در غلظت 3/0 مولار مانیتول، طول گیاهچه، طول ریشه وزن خشک ریشه و وزن خشک ساقه ژنوتیپ های 994001cip- و آگریا به طور معنی دار بزرگتر از ژنوتیپ های دیگر شدند. در غلظت 4/0 مولار مانیتول تنها ژنوتیپ ساتینا ریشه تولید کرد. در مجموع، میزان تحمل ژنوتیپ ها بر اساس شاخص tol در شرایط تنش ملایم ژنوتیپ های cip-994001 و ساتینا متحمل معرفی شدند و در شرایط تنش شدید هیچ کدام از ژنوتیپ ها تحمل بالایی از خود نشان ندادند.