نام پژوهشگر: ناصر جعفری

تعیین میزان آلودگی پساب کارخانه سیمان ایلام به نیکل و بررسی جذب آن توسط جلبک گراسیلاریا و خواص ضد میکروبی آن.
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ایلام - دانشکده علوم پایه 1391
  هدی قدوسی نژاد   طاهره ولدبیگی

یکی از مهم ترین مسائل دنیای امروز آلودگی محیط زیست به فلزات سمی و خطرناک می باشد. استفاده از فلزات سنگین و ترکیبات آن ها در فرآیندهای مختلف صنعتی منجر به انباشتگی این فلزات در مواد دورریز و پساب ها می-شود. فلزات سنگین در زمره موادی هستند که تخلیه مقادیر کم آن ها در محیط منجر به ایجاد اثرات سوء شدیدی بر اکوسیستم حیاتی می گردد. تمامی فلزات سنگین، بسیار سمی و بازگشت ناپذیر به محیط زیست می باشند. این فلزات به علت حلالیت در آب، آلودگی منابع آب و نهایتاً خاک را سبب می شوند. علاوه بر سمیت این فلزات، خاصیت تجمع پذیری آن ها در موجودات زنده، اهمیت بهداشتی آن ها را بیشتر نموده است. بنابراین باید به دنبال روشی کارآمد و مناسب برای حذف فلزات سنگین از محیط زیست بود که برای این منظور به روش جذب زیستی به دلیل سازگاری بالا با محیط زیست و اقتصادی بودن پرداخته شده است. جاذب های زیستی می توانند با استفاده از بستر رشد مقرون به صرفه و یا از محصولات جانبی صنایع بدست آیند. با توجه به مشکلات موجود در کشور در مورد فاضلاب های صنایع و فراوانی غلظت فلزات سنگین در این پساب ها تکنولوژی جذب زیستی می تواند به عنوان یکی از روش های مناسب برای حذف و کاهش فلزات سنگین استفاده شود. در این مطالعه جذب فلز نیکل توسط جلبک گراسیلاریا و خواص آنتی باکتریال این جلبک مورد بررسی قرار گرفت. به طور کلی در این تحقیق عواملی مانند ph، ایزوترم، سینتیک و مقدار جلبک در جذب فلز نیکل و همچنین تأثیر عصاره جلبک بر روی 5 باکتری که شامل 3 باکتری گرم مثبت staphylococcus aureus، streptococcus epidermis، enterococci faecalis و 2 باکتری گرم منفی escherichia coli و proteus mirabilis می باشند مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج آزمایش بررسی جذب فلز توسط جلبک گراسیلاریا نشان داد که حداکثر جذب فلز به وسیله جلبک در ph بهینه 5 انجام شد. با افزایش ph از 2 تا 5 مقدار جذب افزایش یافت اما در ph بالاتر از 5 مقدار جذب کاهش یافت. حداکثر مقدار فلز جذب شده 63/0 میلی مول بر گرم، و موثرترین مقدار جلبک در جذب فلز نیکل 5/1 گرم می باشد. همچنین نتایج این آزمایش بیان می کند که بیشترین میزان جذب توسط جلبک در 15 دقیقه ابتدایی صورت گرفت و بعد از 2 ساعت جذب فلز توسط جلبک به تعادل رسیده و از این زمان به بعد مقدار جذب به کندی صورت می گیرد. آزمایش هایی که در زمینه بررسی خواص آنتی باکتریال جلبک انجام شد نشان داد بیشترین مهار در غلظت 1000 میلی گرم در میلی لیتر انجام شد. نتایج بیان می کند که از میان 5 باکتری گرم مثبت و گرم منفی مورد آزمایش بیشترین میزان تأثیر عصاره مربوط به باکتری گرم مثبت staphylococcus aureus است. بنابراین نتایج این آزمایش نشان داد که عصاره جلبک گراسیلاریا خواص ضدمیکروبی بسیار خوبی دارد.

بررسی اثر استرس فلز نیکل بر میزان فنول، فلاونوئید و فعالیت آنتی اکسیدانتی جلبک کلادوفورا گلومراتا و توانایی جلبک در حذف عامل استرس زا
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده علوم پایه 1391
  زهره صنوبری   ناصر جعفری

در حال حاضر خطر آلودگی فلزات سنگین در سیستم های آبی، یکی از مهم ترین مشکلات زیست محیطی محسوب می شود. پایداری و تجزیه ناپذیری عناصر و یون های فلزی موجود در فاضلاب های صنعتی حاصل از صنایع گوناگون و همچنین ورود آنها به محیط، آنها را به یکی از معضلات مهم محیط زیست و فاکتوری خطرناک برای سلامت انسانها و سایر موجودات مبدل ساخته است. تکنولوژی جذب زیستی یک روش بسیار موثر و مقرون به صرفه به منظور حذف یون های فلزی سنگین موجود در آب های آلوده می باشد. بسیاری از میکروارگانیسم ها از جمله جلبک ها توانایی جذب انتخابی یون های فلزات سنگین را از محلول های آبی دارند. جذب زیستی عمدتا به تمایل بین یون های فلز و سایت های اتصال سلول بستگی دارد. در این تحقیق توانایی کلادوفورا گلومراتا از جلبک های سبز رشته ای برای جذب زیستی فلز سنگین نیکل(ii) بررسی گردید. جلبک مورد نظر از سواحل دریای خزر در بابلسر جمع آوری شد. در این بررسی اثرات برخی از پارامترهای مهم از قبیل ph، زمان تماس و غلظت های مختلف آلاینده فلزی برجاذب زیستی جلبک مورد توجه قرار گرفت. در بررسی همدماهای جذب سطحی لانگموئیر و فرندلیچ برای یون های نیکل (ii) و براساس ضرایب همبستگی خطی آنها می-توان نتیجه گرفت، داده های مربوط به جذب زیستی نیکل(ii) تناسب بهتری با مدل همدمای تعادلی لانگموئیر(9096/0=r2) دارد. علاوه بر جذب زیستی، مطالعه ای نیز برروی محتوای فنل و فلاونوئید و اثر به دام اندازی رادیکال های آزاد بر روی جلبک تحت تنش فلز سنگین نیکل در ph های مختلف انجام شد. این مطالعه افزایش معنی دار میزان فنل، فلاونوئید و نیز اثر به دام اندازی رادیکال های آزاد در مقایسه با نمونه شاهد را نشان داد. این تحقیق می تواند جهت حذف آلاینده های فلزی از جمله نیکل موجود در فاضلاب های شهری و صنعتی مورد توجه پژوهشگران قرار گیرد.

"بررسی فلوریستیکی و اکولوژیکی گروه های گیاهی و جلبکی در طول رودخانه بابلرود، بابلسر - مازندران"
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده علوم پایه 1391
  بهرام پورحیدر خشکرودی   ناصر جعفری

چکیده مطالعه حاضر در رودخانه بابلرود که یکی از رودخانه های منشاء گرفته از رشته کوه های البرز است در فاصله زمانی فروردین تا شهریور 1391 به انجام رسیده است. نمونه برداری دیاتومه های اپی لیتون در 5 ایستگاه از سطح سنگ و رسوبات رودخانه به صورت ماهیانه انجام گرفت. نمونه ها در محل توسط فرمالین 4% فیکس شدند. شناسایی و شمارش به کمک میکروسکوپ نوری معمولی و اینورت و کلید های تخصصی انجام گرفت. در این تحقیق ، عوامل فیزیکوشیمیایی دما، ph، ec، نیترات و فسفات اندازه گیری شد. در این مطالعه در مجموع 70 گونه دیاتومه متعلق به 20 جنس شناسایی گردید. جنس های navicula، nitzschia، achnanthes، cymbella و gomphonema به ترتیب با داشتن 12، 9، 9، 8 و 6 گونه از تنوع زیادی در طول رودخانه برخوردار بودند. برای اثبات و تفسیر ارتباط شاخص های زیستی gdi و تنوع زیستی شانون - واینر با پارامتر های فیزیکوشیمایی از آزمون اختلاف میانگین anova، تست tuky و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. همزمان با مطالعات جلبکی، نمونه های گیاهی آبزی و حاشیه ی رودخانه، جمع آوری و به طریق علمی خشک و پرس گردیده و با کلید های تخصصی شناسایی شد و شکل زیستی و کوروتیپ آن ها مشخص گردید. در این مطالعه 75 گونه در61 جنس و 33 تیره گیاهی جمع آوری و شناسایی شده است. از 33 تیره گیاهی، تیره های گندمیان (poaceae) با 10 گونه (3/13 درصد) و کاسنی (asteraceae) با 9 گونه (12 درصد) بترتیب غنی ترین تیره های گیاهی منطقه مورد مطالعه می باشند. بررسی اشکال زیستی گونه ها نشان می دهد که بیشترین تعداد مربوط به تروفیت ها (7/42 درصد)، هلوفیت (24درصد) و همی کریپتوفیت ها (3/17 درصد) می باشد. از نظر کورولوژیکی 7/58 درصد گیاهان چند ناحیه ای (pl) هستند.

بررسی تغییرات فلوریستیک در طول شیب ارتفاعی با استفاده از ترانسکت اکولوژیک در،کوه سیاه لنده، استان کهگیلویه و بویراحمد
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده علوم پایه 1391
  علی اکبر دانشی   ناصر جعفری

گیاهان واقع در مناطق کوهستانی از جمله اکوسیستم های مهم و طبیعی در جهان می باشد. از آنجا که کشورمان ایران برروی کمربند خشکی زمین قرار دارد ولی قسمت زیادی از مناطق کشور ما ایران کوهستانی میباشد. استان کهگیلویه و بویراحمد در کمربند نیمه خشک نیمکره شمالی قرار گرفته و دارای نواحی کوهستانی متعددی میباشد ، که موقعیت حساسی را برای حفاظت، مطالعه و پژوهش بوجود می آورد. اخیرا مطالعات فلورستیکی و ارتباط آن با فاکتورهای اکولوژیکی در کوههای کهگیلویه وبویراحمد و همچنین مطالعات فلورستیکی در تعدادی از مناطق زاگرس انجام شده است. علی رغم تحقیقات انجام گرفته ، فلور علفی و چوبی گیاهان کوهستانی بوی‍ژه تغییرات آن در دامنه ارتفاعی جای تحقیق و بررسی بسیار دارد. و این فاکتور تعیین کننده، مرتبط با سایر متغییرهای اکولوژیک مانند دما، میزان بارش، باد، خاک و غیره می باشد. پوشش گیاهان کوهستانی نقش بسیار مهمی را در جلوگیری از فرسایش خاک در اثر سیلابها و باد را خواهد داشت. مطالعه کوه ها و تغییرات پوشش گیاهی آنها در طول شیب ارتفاعی نتایج ارزنده ای را برای مطالعات بعدی در زمینه حفاظت و مدیریت اکوسیستمهای خشکی بوجود می آورد. کشور ایران که بخشی از فلات ایران محسوب می شود متشکل از کوه های بسیار مرتفع و ناشناخته ای می باشد که همیشه مورد توجه محققین گیاهشناس و اکولوژیست در داخل و خارج از ایران بوده است. بسیاری از گیاهان موجود در این کوه ها قبلا در مجموعه های فلوری عظیم مانند فلورا ایرانیکا ]1[، مقالات و مونوگرافهای متعدد آورده شده است. اما همیشه در این بین جای مطالعات جزئی و بسیار عمیق بویژه در مناطق کوهستانی و دور افتاده خالی بوده است. موقعیت مورد مطالعه در این پایان نامه، کوه سیاه واقع در (شهرلنده، استان کهگیلویه و بویراحمد) می باشد. کوه های این قسمت بسیار ناشناخته می باشند و تحقیقات اکولوژیک و فلوریستیک در این مناطق نتایج پربار و حائز اهمیتی را از حیث مدیریتی و استفاده پایدار اکوسیستم ها به دنبال خواهد داشت. ازجمله کارای انجام شده در استان کهگیلویه و بویراحمد میتوان به پژوهش های آقای دکتر عزیزالله جعفری استادیار دانشگاه یاسوج اشاره نمود . ایشان کارهایی ازجمله جامعه شناسی پوشش گیاهی منطقه دنای شرقی و دنای غربی را در سالهای اخیر انجام دادند . ازدیگر کارای انجام شده میتوان به اطلس گیاهان منطقه حفاظت شده کوه سرخ در حوالی شهرستان گچساران و کوه خائیز در نزدیکی شهر دهدشت اشاره نمود. شناشایی و معرفی گیاهان اقتصادی شهرهای دنا و بویراحمد،اطلس رنگی گیاهان دنا ،بررسی پوشش های گیاهی استان به منظور گسترش حرفه زنبورداری ،جمع آوری گیاهان بومی استان، بررسی پتانسیل های تنوع زیستی در منطقه حفاظت شده زاگرس مرکزی، توسعه فیزیکی و تنوع زیستی در زاگرس مرکزی که همگی به همت تلاشهای جناب آقای دکتر جعفری انجام گرفته است. از دیگر پژوهش های انجام شده که اغلب در قالب پایانامه ارائه شده میتوان به بررسی اثرات شیب وعوامل اکولوژیک در دنای غربی و همچنین دنای شرقی ،مطالعه فلورستیک دژکوه و دو قلعه در دهدشت،بررسی فیتوشیمی درختان و درختچه ها ی استان،بررسی فیتوشیمی گیاهان منطقه دنای غربی که همگی به همت جناب دکتر جعفری در قالب استاد راهنما انجام شده است. ابتدا با استفاده از نقشه های توپوگرافیک مسیر سه ترانسکت در طول کوه سیاه معلوم می شود. در طول هر ترانسکت چندین ایستگاه نمونه برداری (هر 100 متر یک ایستگاه) منظور می شود و در هر ایستگاه یک پلات برای جمع آوری اطلاعات گونه ای و اکولوژیک برداشت می شود. متغییرهای مورد استفاده به دو گروه قابل تقسیم می باشند شامل گروه متغییرهای وابسته به گونه (شکل زیستی، اطلاعات فیتوجغرافیایی، غنای گونه ای و تنوع زیستی) و گروه متغییرهای محیطی (ارتفاع، شیب، جهت شیب). گونه های گیاهی بر اساس فلور فارسی ایران [14] و فلورا ایرانیکا شناسایی خواهد شد. اشکال زیستی رانکیه [15]، بر اساس موقعیت نقطه رویشی گیاه (جوانه رویشی) نسبت به سطح خاک و آب، مورد استفاده قرار می گیرد. پراکنش جغرافیایی هر گونه بر اساس اطلاعات دریافت شده از مونوگراف ها و اطلاعات توزیعی در فلورها، مخصوصاً فلور ایرانیکا، ارزیابی می شود. لازم به ذکر است که برای بدست آوردن میزان پوشش نسبی هر گونه به طور فرضی از مقیاس عددی بران- بلانکه برای این کار استفاده می شود. اصطلاحات مربوط به مناطق فیتوجغرافیایی بر اساس تحقیقات انجام شده توسط زهری [16] و تاخته جان [17] می باشد. تنوع گونه ای در شیب ارتفاعی، براساس آزمون مربع کای (chi-square) و سطح اطمینان 95 درصد و شاخص سنجش تنوع گونه گیاهی سیمپسون، در پلاتهای نمونه برداری، سنجیده خواهد شد. برای آنالیز داده ها دو ماتریکس اطلاعاتی تهیه می-شود. ماتریکس گونه ای شامل اطلاعات در مورد حضور و عدم حضور گونه ها و ماتریکس متغییرها شامل ارتفاع، شیب، درصد حضور هر شکل زیستی، غنای گونه ای بر واحد سطح و سایر عوامل اکولوژیک جمع آوری شده است. سپس از دو نرم افزار juice و با استفاده از تکنیک twinspan برای رده بندی داده ها و از نرم افزار canoco برای رسته بندی داده ها و از spss برای آنالیز چند متغیره دیگر مانند anova و pearson correlation استفاده می شود.

تاثیر عصاره چهار گونه گیاه محلی شمال ایران روی باکتری لاکتوباسیلوس بولگاریکوس
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده علوم پایه 1391
  مریم قریشی   یعقوب امن زاده

در این تحقیق نشان داده شده که گیاهان سیر، سرسم، اوجی و وارنگ بو خواص ضد باکتری در مقابل باکتری لاکتوباسیلوس بولگاریکوس نداشتند بطوریکه در غلظت?/?l 01/0 و 1/0 عصاره گیاهی در شرایط رشد هوازی و میکروآئروفیلیک، عصاره های گیاهی اثر ضد میکروب در مقابل باکتری لاکتوباسیلوس بولگاریکوس نشان ندادند و در عرض 12 ساعت موجب تحریک و افزایش رشد باکتری بودند که طبق تحقیقات امیر دیوانی و صالحین بابا در سال 2011 نشان می دهد گیاهان جایگزین مناسبی برای آنتی بیوتیکهای سنتتیک هستند. عصاره های گیاهان مذکور موجب تحریک و افزایش رشد باکتری مذکور شد و با تحقیقات انجام شده توسط گراجک، الجنیک و سیپ در سال 2005 و همچنین تحقیقات مارتا کورزو-مارتینز، نیوز کورزو و مارویلامیل در سال 2007 مطابقت دارد و به گزارش سازمان جهانی بهداشت به عوامل گیاهی که موجب افزایش رشد باکتری های پروبیوتیک می شوند، پربیوتیک گفته می شود که بر اساس نتایج بدست آمده این گیاهان دارای خواص پربیوتیک میباشند و همچنین مواد غذایی که پروبیوتیک به همراه پربیوتیک باشد سیمبیوتیک نامیده می شوند و نتایج این تحقیق نشان می دهد که باکتری های لاکتوباسیلوس بولگاریکوس (پروبیوتیک) به همراه گیاهان سیر، سرسم، اوجی و وارنگ بو (پربیوتیک) در یک محصول غذایی وجود دارند و این تحقیق نشان می دهد که ماست سنتی مازندران سیمبیوتیک است و خواص بسیار ارزشمندی دارد. در این مطالعه نشان داده شد، رشد باکتری لاکتوباسیلوس بولگاریکوس در عصاره سیر افزایش قابل توجهی در مقایسه با شاهد داشت و سرعت رشدلاکتوباسیلوس بولگاریکوس در عصاره های سرسم و اوجی و وارنگ بو تقریبا به یک میزان افزایش داشتند. درشرایط اکولوژیکی متفاوت مثل نور، دما و رطوبت محتویات و ترکیبات ضد باکتری این گیاهان مانند میزان آلیسین و مشتقات فنل تفاوت خواهد داشت بنابراین در شرایط جغرافیایی مختلف انتظار می رود گیاهان اثرات متفاوتی را روی رشد پروبیوتیک ها نشان دهند. بدیهی است که با توجه به تنوع گیاهان مورد مطالعه، ماهیت ساز و کارهای عصاره آبی آن ها نیز متفاوت بوده و در نتیجه می توان انتظار داشت که تأثیر پذیری باکتری مورد مطالعه ، شیب تغییرات رشد متفاوتی در قبال گیاهان داشته باشد. از طرفی با توجه به این که شرایط جغرافیایی بر مقدار و حتی نوع متابولیت ها موثر است، استخراج عصاره گیاهان از اقلیم های متفاوت می تواند نتایج متفاوتی داشته باشد .کمیت و کیفیت هر عصاره در نمونه های مختلف از اقلیم های مختلف، متفاوت می باشد.

بررسی الگوی تغییرات فنل، فلاونوئید و فعالیت آنتی اکسیدانی برگ گیاه ficus carica و fraxinifolia pterocarya درعرض جغرافیایی جنگل های هیرکانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده علوم 1392
  پوراندخت نادری   ناصر جعفری

گیاهان به عنوان منبع اصلی تأمین غذا برای بشر نه تنها دارای ارزش ویژه تغذیه ای هستند بلکه به لحاظ تولید تعداد کثیری از مواد شیمیایی فوق العاده مفید تحت عنوان متابولیت های ثانویه، نقش بسیار مهمی را در افزایش کیفیت مواد غذایی و بهداشت جامعه انسانی دارند. رشد و عملکرد گیاهان در اکوسیستم ها و رویشگاه های طبیعی مختلف تحت تأثیر عوامل زیادی، نظیر نوع گونه، ارتفاع از سطح دریا، اقلیم منطقه، موقعیت جغرافیایی و خاک قرار دارد. به منظور بررسی تأثیر عوامل محیطی بر میزان ترکیبات فنلی و فلاونوئیدی گیاهان، دو گیاه لرگ و انجیر که به طور خودرو در استان های شمالی کشور می رویند، انتخاب شدند. برگ های این دو گیاه از استان های گیلان، مازندران و گلستان جمع آوری شدند و بعد از خشک شدن درهوای آزاد و در سایه، عصاره متانولی آنها تهیه گردید. محتوای ترکیبات فنلی آنها از طریق متد فولین- سیو کالتیو و محتوای ترکیبات فلاونوئیدی از طریق روش های رنگ سنجی اندازه گیری شد و فعالیت آنتی اکسیدانی آنها با استفاده از روش های به دام اندازی رادیکال آزاد dpph و نیتریک اکساید، قدرت احیاء کنندگی آهنiii و شلاته کردن آهن سنجیده شد. میزان سه ترکیب فنلی (گالیک اسید، کوماریک اسید و کوئرستین) هم با استفاده از کروماتوگرافی مایع اندازه گیری شد. بررسی عصاره متانولی مناطق مختلف نشان داد که بیشترین مقدار ترکیبات فنلی و فلاونوئیدی در هر دو گیاه مربوط به منطقه اسالم بود. در آزمون به دام اندازی رادیکال آزاد dpph و نیتریک اکساید و قدرت احیاء کنندگی، عصاره های برگ درختان لرگ و انجیر اسالم بهترین فعالیت آنتی اکسیدانی را نسبت به دو منطقه دیگر از خود نشان دادند. بر اساس آزمون کواریانس چند متغیره (manocova)، بین اقلیم و فاکتورهای خاک و میزان ترکیبات فنلی رابطه معنی داری (05/0? p) وجود دارد. حداقل دمای سالانه و میزان سدیم خاک همبستگی منفی، در صد مواد آلی و ازت خاک همبستگی مثبتی را با میزان ترکیبات فنلی و فلاونوئیدی، نشان دادند. با توجه به نتایج به نظر می رسد محتوای ترکیبات ثانویه گیاهان بسته به شرایط مختلف آب و هوایی متغیر می باشد و برگ های گیاهان در عرض جغرافیایی بالاتر از ترکیبات فنل، فلاونوئید و فعالیت آنتی اکسیدانی بیشتری برخوردارند. برگ های گیاهان انجیر و لرگ می توانند به عنوان یک منبع گیاهی دارای خاصیت آنتی اکسیدانی خوب در صنایع غذایی و دارویی مورد استفاده قرار گیرند.

بررسی اکولوژیکی جلبک ها و گیاهان آبزی تالاب بین المللی فریدونکنار
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده علوم پایه 1392
  مطهره بابازاده   ناصر جعفری

مطالعه حاضر در تالاب بین المللی فریدونکنار یکی از تالاب های مهم استان مازندران در فاصله زمانی زمستان 1391 تا پاییز 1392 به انجام رسیده است. نمونه برداری از 6 ایستگاه به صورت ماهیانه انجام گرفت. نمونه ها در محل توسط فرمالین 4 درصد تثبیت و سپس در آزمایشگاه به کمک میکروسکوپ نوری معمولی و کلید های تخصصی شناسایی و شمارش شد. در این تحقیق عوامل فیزیکوشیمیایی چون دما، ph، ec، do (اکسیژن محلول)، bod (خواست اکسیژن بیوشیمیایی)، نیترات و فسفات اندازه گیری گردید. در این مطالعه مجموعا 87 جنس متعلق به رده های باسیلاریوفیسه، اوگلنوفیسه، کلروفیسه، سیانوفیسه، کریزوفیسه، دینوفیسه و زانتوفیسه از شاخه های باسیلاریوفیتا، اوگلنوفیتا، کلروفیتا، سیانوفیتا، کریزوفیتا، دینوفیتا و زانتوفیتا شناسایی شد. در این مطالعه بیشترین تنوع مربوط به رده کلروفیسه و بیشترین فراوانی مربوط به رده باسیلاریوفیسه می باشد. در این بررسی از شاخص های زیستی چون شانون- ویور، سیمپسون و شاخص آلودگی پالمر برای بررسی تنوع زیستی و کیفیت آب استفاده گردید. برای بررسی میزان همبستگی و اختلاف بین داده ها از آزمون های آماری چون anova، tukey و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. همزمان با مطالعات جلبکی، نمونه های گیاهی از 6 ایستگاه جمع آوری و به طریق علمی خشک و پرس و با کمک کلیدهای تخصصی شناسایی و شکل زیستی و کوروتیپ آنها مشخص گردید. به طور کلی در این مطالعه 67 گونه گیاهی متعلق به 62 جنس و 32 تیره جمع آوری و شناسایی گردید. غنی ترین تیره های گیاهی در این مطالعه به ترتیب poaceae با 14 گونه (20 درصد) ، asteraceae با 7 گونه (10 درصد) و papilionaceae با 5 گونه (7 درصد) می باشند. بررسی اشکال زیستی گونه ها در منطقه مورد مطالعه نشان می دهد که بیشترین تعداد مربوط به تروفیت ها با 45%، همی کریپتوفیت ها با 23% و ژئوفیت ها با 14% می باشد. از لحاظ کورولوژیکی نیز 64% گیاهان، چند ناحیه ای (pl) هستند.

مطالعه اکولوژیکی جلبک ها و گیاهان آبزی مصب رودخانه های بابلرود، تالار و هراز
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده علوم پایه 1392
  محدثه علیپور   ناصر جعفری

مصب ها جزء بهره ورترین اکوسیستم های دریایی جهان محسوب می شوند و فیتوپلانکتون ها از اجزای مهم این سیستم ها به شمار می آیند. مطالعه حاضر در سه مصب رودخانه های هراز، بابلرود و تالار صورت گرفت. نمونه برداری به مدت یک سال ها از زمستان 1391 تا پاییز 1392 انجام گرفت و نمونه ها در محل توسط فرمالین 4% تثبیت شدند، شناسایی و شمارش به کمک میکروسکوپ نوری و کلید های تخصصی صورت گرفت. در این تحقیق برخی از عوامل فیزیکوشیمیایی آب اندازه گیری شد. در این پژوهش در مجموع 6 شاخه و 96 جنس از جلبک ها شناسایی شد که از این میان 40 جنس مربوط به شاخه bacillariophyta، 36 جنس مربوط به شاخه chlorophyta، 10 جنس مربوط به شاخه cyanophyta، 4 جنس مربوط به شاخهeuglenophyta ، 4 جنس مربوط به شاخه dinophyta و 2 جنس نیز به شاخه chrysophyta تعلق داشتند. در بین گروه های جلبکی، دیاتومه ها دارای بیشترین و کریزوفیتا دارای کمترین تعداد جنس بودند. بیشترین تنوع زیستی در مصب هراز و در بهار و تابستان به دست آمد. بر اساس شاخص آلودگی پالمر هر سه مصب آلودگی بالایی داشتند و مصب تالار با 3 درجه پایین تر، کمترین میزان را دارا بود. برای تفسیر و اثبات ارتباط شاخص ها و فراوانی جلبک ها با عوامل محیطی از آزمون اختلاف میانگین anova و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. همزمان با مطالعات جلبکی، نمونه های گیاهی جمع آوری و به طریق علمی خشک و پرس گردید. در این مطالعه در مجموع 90 گونه گیاهی در 77 جنس و 34 خانواده شناسایی شدکه تیره های poaceae با 17 گونه و asteraceae با 13 گونه، غنی ترین تیره های گیاهی مناطق مورد مطالعه بودند. بررسی اشکال زیستی گونه ها نشان داد که تروفیت ها (44/44%)، همی کریپتوفیت ها (33/23%) و ژئوفیت ها (66/16%) به ترتیب دارای بیشترین میزان بودند. از لحاظ کورولوژی، 44/64 درصد از گیاهان به صورت چند ناحیه ای (pl) هستند.

بررسی ویژگی های فلوریستیک، رویشگاهی و اتنوبوتانی ارتفاعات کوهستانی فیلبند بابل، مازندران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده علوم پایه 1392
  محسن نیک نفس ملکشاه   علیرضا نقی نژاد

چکیده در این مطالعه، فلور منطقه ی فیلبند بابل در استان مازندران مورد بررسی قرار گرفت. این منطقه در طول و عرض 36 درجه و 40 دقیقه ی شمالی و 52 درجه و 37 دقیقه ی جنوبی واقع شده است و از بخش های اکوتونی جنگل-استپ تا مناطق استپ آلپی یا نیمه آلپی تشکیل شده است. طبق روش مرسوم مطالعات فلوریستیک، گیاهان از منطقه ی نامبرده جمع آوری، شناسایی و در هرباریوم دانشگاه مازندران قرار داده شدند. این مطالعات نشان داد که در منطقه ی فیلبند 77 تیره، 198 جنس و 293 گونه گیاهی وجود دارد. بزرگترین تیره asteraceae با 24 جنس و 30 گونه و بزرگترین جنس potentilla از تیره ی rosaceae با 6 گونه است. از لحاظ سیمای پوششی و ریختارهای گیاهی کلان منطقه می توان به درختچه زارهای زرشک، درختزارهای اوری و استپ های کوهستانی ارس اشاره کرد. این تحقیق با هدف شناسایی گیاهان دارویی فلور فیلبند و مطالعه ی دانش بومی مردم محلی (اتنوبوتانی) مرتبط با گیاهان دارویی انجام شده است. برای دستیابی به این هدف، پس از شناسایی فلور منطقه و تفکیک گیاهان دارویی، به جمع آوری اطلاعات به صورت تصادفی از جمعیت بالای 20 سال پرداخته شد. نتایج نشان داد که 14 درصد از فلور منطقه شامل گیاهان دارویی باارزش است که متعلق به 42 جنس و 27 تیره ی گیاهی می باشد و با توجه به برداشت گیاهان برای مقاصد دارویی توسط مردم محلی، خانواده های rosaceae، lamiaceae و asteraceae به ترتیب دارای بیشترین مصرف در منطقه می باشند. کلمات کلیدی: فلور، فیلبند، گیاهان دارویی، اتنوبوتانی، مازندران

دینامیک جمعیت، جمعیت شناسی و استراتژی تولید مثل گیاه الزو (allium paradoxum) در جنگل های استان گلستان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده علوم پایه 1392
  شریفه دولو   علی رضا نقی نژاد

در این تحقیق، جمعیت های گونه ی الزو allium paradoxum (m. bieb.) g. don از خانواده alliaceae ، در استان گلستان بررسی شد. این گونه به عنوان سبزی خوردن در مناطق شمال ایران مورد استفاده قرار می گیرد. برای این مطالعه، ابتدا 4 منطقه در سطح استان انتخاب شد که دو منطقه آن شصت کلا و سعدآباد از مناطق حفاظت شده، و دو منطقه دیگر ناهارخوران و توسکستان از مناطق غیرحفاظت شده به حساب می آیند. در هر جنگل 10 ترانسکت خطی با فاصله 25 متر از هم و عرض 1 متر برداشت شد و در طول هر ترانسکت و با فواصل 10 متر به طور ثابت پلات های 1*1 متر استفاده شد و در داخل پلات تراکم جمعیت گیاه برآورد شد و به طور تصادفی در هر ترانسکت نمونه خاکی از عمق 15-0 سانتی متری برداشت شد. در داخل پلات های برداشت شده در هر جنگل 6 ساب پلات برداشت شد و از هر ساب پلات تمونه های بالغ گیاه جمع آوری شده و اندازه گیری های بیومتری براساس این نمونه ها انجام شد. برای تعیین روش های تولید مثلی بر روی گل آذین تعدادی گیاه در مرحله غنچه عمل کیسه گذاری انجام شد در تعداد دیگر پرچم ها قطع گردید و در گروه سوم عمل قطع پرچم و کیسه گذاری همزمان انجام شد. آنالیزهای انجام شده با تکنیک anova براساس مقدار p- value های به دست آمده نشان داده که فاکتورهای اکولوژیکی همچون خاک و ارتفاع بر میزان پوشش گیاه موثر بوده است. آنالیز رسته بندی pca مورد ارزیابی قرار گرفت و مشخص شد که ارتفاع مهمترین عامل جدا کردن پلات های جنگل های مورد مطالعه است نتایج رسته بندی ساب پلات ها نشان داده که فاکتور حفاظت عامل موثر بر روی ویژگی های مورفولوژیکی گیاه است. این گونه با انجام عمل خود لقاحی و دگر لقاحی بذر تولید کرده و تکثیر می یابد ولی در این مناطق فرایند آپومیکسی در آن دیده نمی شود. همچنین به روش رویشی با استفاده از پیازچه های زیرزمینی هم تکثیر می یابد ولی در این منطقه پیازچه هوایی در این گونه دیده نشده است. با خرید دسته های گیاه الزو از فروشندگان محلی و ثبت اطلاعات به دست آمده، مشخص شد که هم پایه های جوان و هم پیر گیاه در فصل رویش توسط ساکنان این مناطق به عنوان سبزی مصرف می شود

مدل سازی رواناب زیرحوضه دریاچه ارومیه (سد مخزنی مهاباد) با استفاده از داده های هیدرولوژیکی منطقه و شبکه های عصبی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - پژوهشکده فنی و مهندسی 1393
  ناصر جعفری   علیرضا مجتهدی

امروزه در سطح جهان مدیریت منابع آب بر اساس توسعه پایدار مورد توجه قرار گرفته است. اولین نیاز در مطالعات پروژه¬های آبی یک منطقه، شناخت منابع آب و توانایی برآورد آن در منطقه می باشد. اساس و پایه مطالعات هیدرولوژی آب¬های سطحی و کلاً تمامی طرح¬های آبی بر آماربرداری از متغیرها و تعمیم آن¬ها استوار می-باشد. بالا بودن دقت آمار، همچنین آماربرداری طولانی مدت می¬تواند در دقت و کیفیت محاسبات نقش مهمی را ایفا کند. اکثر روش¬ها و معادله های تجربی برای مناطق خاص تهیه و تنظیم شده¬اند که استفاده از آن¬ها در مناطق دیگر ممکن است نتایج غیرقابل قبولی ارائه دهند.هدف اصلی از این مطالعه بدست آوردن روابطی است که بوسیله آن¬ها بتوان مقادیر رواناب سالانه را در زیرحوضه دریاچه ارومیه (سد مخزنی مهاباد) با استفاده از متغیرهای هیدرولوژیکی بدست آورد. این روابط با توجه به تحلیل¬های رگرسیونی چندگانه و روش شبکه عصبی بدست می¬آیند.به منظور تحلیل-های رگرسیونی چندگانه از روش¬های آماری بر پایه اطلاعات هیدرولوژیکی استفاده شد و سپس نتایج بدست آمده با مدل شبکه عصبی مقایسه شده¬اند.

بررسی فلوریستیکی و اکولوژیکی میکروفیت ها و ماکروفیت های آبزی تالاب استخرپشت نکا- مازندران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده علوم پایه 1393
  سکینه طالب پور   علیرضا نقی نژاد

تالاب ها بزرگترین سرمایه و از کهن ترین و قدیمی ترین اکوسیستم های کره زمین هستند. هدف از این پژوهش، مطالعه فلوریستیکی و اکولوژیکی میکروفیت ها و ماکروفیت های آبزی تالاب استخرپشت است. این تالاب در استان مازندران و در 33 کیلومتری جنوب شهر نکا، با وسعت 8 هکتار واقع است. نمونه های جلبکی به مدت یک سال، از دی ماه 1391 تا دی ماه 1392 جمع آوری شدند. همچنین پارامتر های فیزیکوشیمیایی آب مانند دما، ph، ec، نیترات، فسفات و do اندازه گیری شد. در مطالعه حاضر در مجموع 86 جنس جلبکی متعلق به 7 شاخه شناسایی شدند: 39 جنس متعلق به chlorophyta، 26 جنس به bacillariophyta، 9 جنس به شاخه cyanophyta، 4 جنس مربوط به شاخه euglenophyta، 4 جنس مربوط به شاخه dinophyta، 2 جنس نیز به شاخه chrysophytaو 2 جنس نیز به شاخه xanthophyta. در بین جمعیت های فیتوپلانکتونی تالاب استخرپشت، گروه bacillariophyta غالب بودند. بیشترین تنوع زیستی جلبک ها در فصل تابستان بدست آمد. بر اساس شاخص آلودگی، این تالاب آلودگی بالایی دارد. به منظور اثبات و تفسیر ارتباط شاخص ها و فراوانی جلبک ها با عوامل محیطی از آنالیز آماری اختلاف میانگین anova و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد.همزمان با مطالعات جلبکی، نمونه های گیاهی هم جمع آوری شدند. در تالاب استخرپشت، 164 گونه گیاهی در 126 جنس و 52 تیره شناسایی شدکهpoaceaeبا 21 گونه و asteraceae با 18 گونه، بزرگترین تیره ها بودند. بیشترین فراوانی شکل زیستی گونه ها در منطقه مورد مطالعه به تروفیت ها (1/44 درصد) تعلق داشت. از نقطه نظر پراکنش جغرافیایی نیز 6/55 درصد گیاهان منطقه، دارای پراکنش چند ناحیه ای (pl) هستند.

بررسی تاثیرفاکتورهای مربوط به عرض جغرافیایی برمیزان فنول فلاونوئیدوفعالیت آنتی اکسیدانی گیاه خرمندی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده زیست شناسی 1393
  مریم حقیقی اسکی   علیرضا نقی نژاد

گیاهان گروه بزرگ و متنوعی از ترکیبات آلی به‎نام متابولیت‎های ثانوی را تولید می‎کنند که توسط انسان به ‎عنوان ترکیب دارویی مصرف می شوند. بررسی وجود ارتباط بین فاکتورهای محیطی و اکولوژیکی با تولید و تجمع متابولیت های ثانویه در گیاهان می تواند بسیار ارزشمند باشد. به منظور بررسی تاثیر فاکتورهای محیطی بر میزان ترکیبات فنلی وفلاونوییدی درگیاهان، گیاه خرمندی راکه به صورت وحشی در جنگل های هیرکانی شمال ایران می روید، انتخاب کردیم. میوه این گیاه از استان های گیلان، مازندران، گلستان جمع آوری شد وپس از خشک کردن در هوای آزاد و درسایه، عصاره متانولی آنها تهیه گردید. محتوی ترکیبات فنلی آن ها از طریق متد فولین– سیوکالتیو و محتوی ترکیبات فلاونوئیدی از طریق روش های رنگ سنجی اندازه گیری شد. فعالیت آنتی اکسیدانی آنها با استفاده از روش های به دام اندازی رادیکال آزاد dpph و نیتریک اکساید، قدرت احیاء کنندگی آهنiii و شلاته کردن آهن سنجیده شد. بررسی عصاره متانولی مناطق مختلف نشان داد که بیشترین مقدار ترکیبات فنلی و فلاونوئیدی مربوط به منطقه گرگان بوده است همچنین در به دام اندازی رادیکال آزاد dpph، منطقه گرگان دارای ic50 کمتری بوده در نتیجه خاصییت آنتی اکسیدانی قوی تری از خود نشان داد درآزمون نیتریک اکساید و قدرت احیاءکنندگی و شلاته کردن آهن، عصاره منطقه نوشهر، فعالیّت بهتری نشان داد. طبق آنالیز واریانس چند متغییره (unianova) بین اقلیم و میزان فنل کل، فلاونوئید کل، و فعالیت آنتی اکسیدانی آنها در مناطق مختلف تفاوت معنی داری از لحاظ آماری وجود دارد (05/0?p). بین دمای میانگین سالیانه و محتوای فنلی و فلاونوئیدی کل، همبستگی مثبت و معنی داری وجود دارد ولی با بارش، همبستگی منفی را نشان می دهد.

پراکنش مکانی و زمانی گاماروس در سواحل استان مازندران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی 1393
  مصطفی عسگری   حسن فضلی

به منظور بررسی تغییرات فصلی پراکنش و تنوع گاماروسها به تفکیک جنسیت در سواحل ، نمونه برداری بصورت فصلی در ده ایستگاه (از بابلسر تا فریدون کنار) به مدت یکسال ازمرداد 1392 لغایت اردیبهشت 1393 با کوادرات 50×50 سانتیمتر بصورت تصادفی و برداشت کامل تمامی نمونه ها در طول سواحل شنی انجام گرفت. در مطالعات صورت گرفته فقط گونه pontogammarus maeoticus مشاهده شد. میانگین طول در نمونه های نابالغ و جنسهای نر و ماده بترتیب 1/4، 5/8 و 3/8 میلیمتر و وزن بترتیب 0068/0، 0303/0 و 0282/0 گرم برآورد شد، نرها دارای طول و وزن بیشتری از ماده هستند، حداکثر طول نر و ماده در این گونه 14 میلیمتربدست آمد از مجموع 1906 نمونه شمارش شده در آزمایشگاه 673 (30/35 %) نر ، 873 (80/45%) ماده ، 360 (9/18%) نابالغ بدست آمد. نسبت جنسی (نر/ ماده ) در فصل بهار، تابستان، پاییز و زمستان به ترتیب( 63/) ،(93/) ،(21/1) و(70/) بود. بیشترین نسبت جنسی با 21/1 در فصل پاییز (آبان) و کمترین نسبت جنسی با 63/ در فصل بهار(ادیبهشت) مشاهده شد همچنین این نسبت جنسی با اختلاف کم به نفع ماده ها می باشد .

بررسی تغییرات فصلی پراکنش و زیتوده جلبک های قرمز ماکروسکوپی در سواحل ایرانی دریای عمان (محدوده استان سیستان و بلوچستان)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی 1393
  عابده جمشیدزهی   ندا مهدی پور

تحقیق حاضر با هدف بررسی تغییرات فصلی پراکنش و زیتوده ماکروجلبک های قرمز، به عنوان تولید کنندگان اولیه مهم اکوسیستم های ساحلی، طی دوره ای یکساله از بهمن ماه 1392 لغایت آبان ماه 1393 در سواحل ایرانی دریای عمان به انجام رسید. نمونه برداری از ماکروجلبک ها از مناطق بین جزر و مدی 3 ایستگاه تنگ، چابهار و بریس به روش کوادرات تصادفی (0/5×0/5متر مربع) و برداشت کلیه گونه های داخل هر ترانسکت صورت گرفت. در تحقیق حاضر، در مجموع 17 گونه ماکروجلبک قرمز از 12 جنس، 10خانواده، 5 راسته و یک رده شناسایی شد. سه گونه gracilaria corticata، laurencia obtusa و hypnea valentiae به ترتیب با میانگین فراوانی (24/4)، (19/7) و (17/6) از بیشترین فراوانی برخوردار بودند و به عنوان گونه های غالب شناخته شدند. ماکروجلبک های قرمز با دارا بودن 13 گونه در فصل زمستان از بیشترین و با 6 گونه در فصل تابستان از کمترین تنوع گونه ای برخوردار بودند. در بررسی تغییرات زمانی فراوانی و زیتوده ماکروجلبک ها، ماکروجلبک های قرمز با میانگین فراوانی (15/19±23/07) در زمستان از بیشترین فراوانی و با میانگین فراوانی (14/81±18/19) در تابستان از کمترین فراوانی برخوردار بودند. از نظر آماری و با توجه به نتایج آنالیز واریانس یک طرفه میان فراوانی ماکروجلبک در فصول و ایستگاه های مختلف اختلاف معنی دار وجود نداشت (0/05<p). بیشترین مقدار توده زیستی ماکروجلبک های قرمز در فصل زمستان، 2340/5 گرم در متر مربع و کمترین آن به میزان 1409/9 گرم بر متر مربع در فصل تابستان به ثبت رسید. از نظر آماری و با توجه به نتایج آنالیز واریانس یکطرفه. میان زیتوده ماکروجلبک های قرمز در ایستگاه های مختلف، اختلاف معنی دار مشاهده شد (0/05>p). در بررسی تغییرات مکانی فراوانی و زیتوده ماکروجلبک های قرمز در ایستگاه های متفاوت، بیشترین فراوانی ماکروجلبک های قرمز با میانگین فراوانی (16/71±22/22) در ایستگاه چابهار و کمترین آن با میانگین فراوانی (10/82±18/18) در ایستگاه تنگ به ثبت رسید. از نظر آماری و با توجه به نتایج آنالیز واریانس یک طرفه میان فراوانی ماکروجلبک در مناطق و فصول مختلف اختلاف معنی دار وجود نداشت (0/05<p). میانگین زیتوده ماکروجلبک های قرمز در ایستگاه چابهار به شکل معنی داری از میانگین زیتوده ماکروجلبک ها در دو ایستگاه تنگ و بریس بیشتر بدست آمد (0/05>p). حال آنکه با توجه به نتایج آنالیز واریانس یکطرفه میان زیتوده ماکروجلبک های قرمز در دو ایستگاه بریس و تنگ اختلاف معنی داری مشاهده نشد (0/05<p).

مطالعه اکولوژیکی و فلوریستیکی جلبک ها و گیاهان اطراف چشمه های آب معدنی باداب سورت
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده زیست شناسی 1393
  مهدی موسوی   ناصر جعفری

چشمه های آب معدنی از هزاران سال پیش تا به حال به لحاظ توریستی و درمانی مورد توجه بوده اند و به لحاظ زیستی ارگانیسم های موجود در آنها نظر زیست شناسان را جلب کرده است. این مطالعه در 6 ایستگاه انتخاب شده از چشمه های آب معدنی باداب سورت صورت گرفت. نمونه برداری به مدت 9 ماه از شهریور 92 تا مرداد 93 بجز در فصل زمستان که به دلیل شرایط بد محیط امکان نمونه برداری نبود انجام گرفت و نمونه ها در محل توسط فرمالین 4% تثبیت شدند، شمارش و شناسایی توسط میکروسکوپ نوری و کلید های تخصصی انجام گرفت، همچنین در این تحقیق برخی از عوامل فیزیکوشیمیایی آب اندازه گیری شد. در این پژوهش در مجموع 23 جنس از 4 شاخه شناسایی شد که از این میان 12 جنس متعلق به شاخه bacillariophyta، 5 جنس متعلق به شاخه cyanophyta، 4 جنس از شاخه chlorophyta و 2 جنس متعلق به شاخه euglenophyta بودند. در بین شاخه های جلبکی دیاتومه ها دارای بیشترین و اوگلنوفیتا دارای کمترین تعداد جنس بودند. بیشترین تنوع زیستی در ایستگاه 3 در فصل تابستان بود. نتایج آزمایش آب نشان می دهد که این چشمه ها دارای میزان املاح بسیار بالایی هستند بطوری که میزان هدایت الکتریکی ایستگاه 5 در بهار 100700 میکروموس در سانتیمتر بود. برای اثبات ارتباط فراوانی جلبک ها با عوامل محیطی از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. همزمان با مطالعات جلبکی، نمونه های گیاهی از اطراف چشمه ها جمع آوری و به طریقه علمی پرس گردید در این مطالعه در مجموع 68 گونه گیاهی در 58 جنس و 29 خانواده شناسایی گردید که تیره های poaceae با 9 گونه و asteraceae و lamiaceae با 7 گونه و تیره های fabaceae و rosaceae با 6 گونه غنی ترین گونه های گیاهی مورد مطالعه بودند. بررسی اشکال زیستی گونه ها نشان می دهد که همی کریپتوفیت ها (53%)، فانروفیت ها و تروفیت ها (12%) به ترتیب دارای بیشترین میزان بودند. از لحاظ کورولوژی، 35 درصد از گیاهان به صورت ایرانی- تورانی/ اروپا- سیبری بودند.

بررسی اتنوبوتانی و ویژگی های پوشش گیاهان صخره زی منطقه دمیلرز و اطراف آن در جنوب بابل، استان مازندران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده علوم پایه 1393
  علی اسماعیل پور   علیرضا نقی تژاد

منطقه دمیلرز با گستره ارتفاعی 2500 تا 3000 متر از سطح دریا ، آب و هوای سرد و کوهستانی و میانگین بارش سالیانه 6/545 میلی متر، در فاصله 100 کیلومتری جنوب شهرستان بابل واقع است. مطالعه حاضر تحت عنوان "بررسی اتنوبوتانی و ویژگی های پوشش گیاهان صخره زی منطقه دمیلرز و اطراف آن در جنوب بابل، استان مازندران" به منظور ارائه لیستی کامل از فلور گیاهی منطقه، مطالعه تنوع زیستی، شناسایی جوامع پوشش گیاهی و ویژگی های اتنوبوتانی منطقه می باشد. پوشش گیاهی مناطق صخره ای با روش براون – بلانکه و با روش تصادفی – سیستماتیک مورد ارزیابی قرار گرفت و تعداد 40 پلات نمونه برداری با ابعاد 25 متر مربع برداشت شد. داده های بدست آمده از پلات ها با استفاده از آنالیزهای گونه های شاخص دو طرفه (twinspan)، آنالیز رسته بندی غیر محدود شده (dca)، واریانس یک طرفه و پیرسون آنالیز شدند در بررسی فلوریستیک منطقه مورد مطالعه، تعداد 225گونه گیاهی متعلق به 61 تیره و 154جنس معرفی شده است. از بین این گونه ها، 6 گونه به گروه نهانزادان آوندی تعلق دارند و 3 گونه مربوط به بازدانگان، 42 گونه تک لپه ای و مابقی (175 گونه) دولپه ای می باشند. بزرگ ترین خانواده های گیاهی منطقه دمیلرز به ترتیب عبارتنداز : poaceae با 26 گونه، rosaceae و brassicaceae هریک با 15 گونه و lamiaceae و fabaceae هریک با 13 گونه. همی کریپتوفیت شکل زیستی غالب گیاهان منطقه است و اکثر گیاهان منطقه به دو ناحیه جغرافیایی اروپا سیبری (es) و ایرانو تورانی (it) تعلق دارند. در نتیجه آنالیز داده ها چهار گروه گیاهیquercus macranthra - acer hyrcanum ،betula pendula- saxifrga iranica ، stachys nivea subsp mazandarana – lepechiniella wendelboi و stachys brzanthina – teucrium chameadrys subsp syspirense به دست آمد به طوری که ارتفاع از سطح دریا مهم ترین عامل جدا کننده گروه های گیاهی می باشد. در بین گیاهان جمع آوری شده در منطقه، 98 گونه گیاهی مورد استفاده بومیان منطقه قرار می گیرند. که این گیاهان مربوط به 48 تیره گیاهی هستند در بین این گیاهان، تیره rosaceae با 31 درصد و تیره lamiaceae با 22 درصد بیشترین کاربرد را به خود اختصاص دادند که در بین آنها پر مصرف ترین بخش گیاه برگ گیاهان می باشد. بیشترین کاربرد گیاهان دارویی به مشکلات گوارشی مربوط است.

تولید اتانول توسط باکتری ها با استفاده از جلبک های سبز به عنوان منبع ارزان کربن و بهینه سازی شرایط تولید اتانول
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران 1393
  فاطمه یارمحمدی   مجتبی محسنی

چکیده بحران جهانی انرژی و این واقعیت که روزی سوخت های فسیلی به اتمام خواهند رسید، تولید اتانول از منابع ارزان قیمت را به عنوان جایگزینی برای سوختهای فسیلی، انکارناپذیر ساخته است. یکی از مسائل مهمی که در زمینه تولید اتانول توسط باکتری ها وجود دارد استفاده از منابع کربنی ارزان قیمت می باشد. در میان منابع کربنی، جلبک ها ( ماکرو و میکرو جلبک ها) نیز به طور بالقوه برای تولید مقدار قابل توجهی از زیست توده به عنوان مواد خام استفاده می شوند و سوبسترا مناسب برای تولید بیواتانول هستند. لذا مطالعه تولید اتانول به کمک منابع ارزان قیمت از اهمیت به سزایی برخوردار است. در این پژوهش توانایی استفاده از منابع کربنی ارزان شامل جلبک اسپیروژیرا، کلادوفورا و گیاه آبزی آزولا برای تولید اتانول توسط باکتری های زایموموناس بومی جدا شده، ارزیابی شد. هم چنین بهینه سازی شرایط تولید از قبیل دما، ph، هوادهی و غلظت سوبسترا مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش از دو جدایه زایموموناس 6zym و10zym و زایموموناس موبیلیس و سه نوع منبع کربنی ارزان قیمت شامل جلبک اسپیروژیرا، کلادوفورا و گیاه آبزی آزولا استفاده شد. بعد از هیدرولیز منابع کربنی توسط اسید و باز، باکتری به آن ها افزوده شد و مقدار اتانول تولید شده سنجیده شد. نتایج این پژوهش نشان داد که باکتری های زایموموناس با مصرف قند موجود در جلبک ها توانایی تولید اتانول را دارند. جدایه های 6zym و10zym و زایموموناس موبیلیس توانستند در محیط کشت حاوی جلبک کلادوفورا هیدرولیز شده با اسید کلریدریک 30 درصد در زمان 72 ساعت به ترتیب مقدار 47/6 و 147/15 و 946/14 گرم برلیتر اتانول تولید کنند. هم چنین نتایج این تحقیق نشان داد که در دمای بهینه تولید اتانول توسط باکتری ها 35 درجه سانتی گراد و مقدار 85/14گرم بر لیتر اتانول می باشد. بنابراین شرایط بهینه برای تولید اتانول توسط سویه های زایموموناس با استفاده از منابع کربنی ارزان قیمت شامل: 5 ph=، غلظت 15درصد جلبک کلادوفورا هیدرولیز شده با هیدروکلریدریک اسید و دمای 35 درجه سانتی گراد و زمان تخمیر 48 تا 72 ساعت می باشد.

مطالعه اکولوژیکی و فلوریستیکی جلبک ها و گیاهان آبزی رودخانه سیاهرود، قائمشهر
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده علوم پایه 1393
  الهام باقری دوکی   ناصر جعفری

در مجموع 60 جنس از جلبک های پلانکتونی مربوط به 5 شاخه شناسایی شد، که از این بین 24 جنس مربوط به شاخه chlorophyta، 22 جنس مربوط به شاخه bacillariophyta،7 جنس مربوط به شاخه cyanophyta، 4 جنس مربوط به شاخه euglenophyta و 3 جنس مربوط به شاخه dinophyta می باشد. در بین این شاخه ها باسیلاریوفیتا دارای بیشترین و داینوفیتا دارای کمترین فراوانی می باشند. بیشترین تنوع زیستی جلبک ها در این مطالعه مربوط به فصل بهار و در ایستگاه شماره یک می باشد. همچنین بر اساس شاخص آلودگی پالمر میزان آلودگی در این رودخانه در فصل بهار و تابستان بسیار بالا می باشد. در این مطالعه تعداد 96 گونه گیاهی در 79 جنس و 37 تیره جمع آوری و شناسایی شده است. تیره های poaceae با 17 گونه (17.7 درصد ) و asteraceae با 12 گونه (12.5 درصد )، غنی ترین تیره های گیاهی منطقه مورد مطالعه می باشند. بررسی اشکال زیستی گونه ها نشان می دهد که بیشترین فراوانی مربوط به تروفیت ها (48.95 درصد)، همی کریپتوفیت ها (17.7 درصد) و ژئوفیت ها (14.58 درصد) می باشد. از لحاظ کورولوژی 62.5 درصد از گیاهان منطقه مورد مطالعه چند ناحیه ای (pl) هستند.

ارزیابی میزان آمادگی زیرساخت های لازم برای راه اندازی بورس الکترونیک در ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده علوم اداری و اقتصاد 1388
  ناصر جعفری   محسن علامه

چکیده ندارد.

مطالعه تنوع ژنتیکی سیانوباکترهای سرده اسیلاتوریا از سواحل استان مازندران با استفاده از نشانگرهای مولکولی
پایان نامه دانشگاه تربیت معلم - تبریز - دانشکده علوم پایه 1388
  سمانه احمدی طالعی   نادر چاپارزاده

سیانوباکتری ها که عموما با نام های سیانوفیسیه ها و یا جلبک های سبز- آبی شناخته شده اند، از مهمترین و بزرگترین پروکاریوتهای فتوسنتزکننده می باشند که نزدیک به 3/5 بیلیون سال روی کره زمین قدمت دارند. تنوع مورفولوژیکی، متابولیسمی، توانایی بقاء در زیستگاه های مختلف و تولید ترکیبات ثانویه متنوع از ویژگی های بارز بیشتر جنس های سیانوباکتریایی بوده که توجه اغلب محققان علوم اکولوژیکی، فیزیولوژیکی و مولکولی را به خود جلب نموده است. در نتیجه این تحقیقات، امروزه طیف وسیعی از کاربردها در زمینه تولید انرژی، کود زیستی، تغذیه انسان و دام، صنایع داروسازی و حذف آلودگی های محیطی برای این موجودات شناسایی شده است. جنس اوسیلاتوریا، که در دسته سیانوباکتری های رشته ای فاقد هتروسیست طبقه بندی می گردد، به دلیل پراکندگی جغرافیایی گسترده و توانایی های متابولیسمی و فیزیولوژیکی متنوع، موضوع بسیاری از تحقیقات مولکولی کاربردی در دنیا می باشد. تنوع و تغییرپذیری خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی به دلیل تغییر شرایط محیطی در طول رشد یکی از معایب مهم سیستم های رده بندی سنتی سیانوباکتری ها می باشد که بر اساس چنین ویژگی هایی انجام شده است. ظهور تکنیک های مولکولی و توسعه آنها در دهه های اخیر، امکان به کارگیری روشهای آنالیز ژنتیکی و مولکولی نظیرrapd-pcr برای بازبینی رده بندی های قدیمی و شناسایی نمونه های جدید بر اساس ترکیبی از ویژگی های مولکولی، ظاهری و فیزیولوژیکی فراهم نموده است. در این پژوهش جدایه های اوسیلاتوریا از رودخانه های استان مازندران جمع آوری شد. سپس با استفاده از خاصیت فوتوتاکسیک و حرکت، جدایه های اسیلاتوریا خالص سازی گردیدند. جدایه های خالص شده با استفاده از پلی مورفیسم الگوی رویشی رشته ها، تنوع رشد روی محیط کشت جامد و تنوع آرایش سلولهای انتهایی مطالعه شد و 10 مورفوتیپ از اوسیلاتوریا برای مطالعات مولکولی انتخاب گردید. مطالعه الگوی پروتئینی تنوع الگوی باندی (25 باند) از پروتئین های کل را در محدوده باندی18/4-100کیلو دالتون را نشان داد. به منظور مطالعه rapd ابتدا از نمونه به روش کائو و همکاران با اندکی تغییرات و همچنین روش عمومی ctab، استخراج dna انجام شد مطالعه کیفی و کمی dna استخراج شده نشان داد استفاده از روش تغییر یافته کائو و همکاران می تواند dna مناسبتری برای مطالعات مولکولی باشد. به منظور تائید dna استخراجی از پرایمرهای اختصاصی 16srrna اوسیلاتوریا استفاده شد نتایج نشان داد کلیه 10 جدایه واجد قطعه 670 جفت بازی بودند. در مرحله بعد تنوع ژنتیکی با استفاده از 10 اولیگومر ده نوکلئوتیدی انجام شد نتایج ما نشان داد چهار پرایمر فاقد پلی مورفیسم باندی بودند اما از بین محصولات pcr شش پرایمر دیگر، پرایمرope18 با داشتن 68 قطعه تکثیری دارای بیشترین باند بود در صورتیکه پرایمرss6 دارای 48 قطعه تکثیری بود. آنالیز ترکیبی تنوع باندی با استفاده از ماتریس صفر (عدم حضور باند) و یک (حضور باند) به روش upgma با استفاده از ماتریس مربع فاصله اقلیدوسی و برنامه spss انجام شد. نتایج مطالعات ما نشان داد سه جدایه 201sp1، 201sp3 و 104sp اگرچه دارای تنوع رویشی متنوع بودند ولی در یک کلاستر در سطح کمتر از 20 درصد قرار گرفتند. این مطالعه و مقایسه آن با نتایج تحقیق دیگر محققین نشان می دهد، استفاده از روشrapd ضمن مستقل بودن از فعالیت و موقعیت ژنها، می تواند برای گروه بندی جدایه های اسیلاتوریا های جمع آوری شده از مناطق مختلف، مورد استفاده قرار گیرد.