شعر مناسبت یکی از شایعترین انواع شعری در میان شعرا به ویژه شعرای عصر معاصر می باشد که به عنوان یکی از مهم ترین مباحث نقد معاصر نیز مطرح شده است. این نوع شعری در میان اشعار شعرای بزرگ عرب دوره ی معاصر مثل محمود سامی البارودی، أحمد شوقی، وحافظ ابراهیم به وفور یافت می شود. در حقیقت شعر مناسبت همان شعری است که شاعر در آن از حوادث زمانه ومسائل مربوط به جامعه در مناسبت های مختلفی مثل اعیاد ویا مراسم سوگواری صحبت می کند. در این پایان نامه به بررسی شعر مناسبت در دیوان حافظ ابراهیم، شاعر نیل، پرداخته ایم که از سه فصل تشکیل شده است. فصل اول آن به تعریف شعر مناسبت، ذکر تاریخچه وبررسی آن در ادب سایر ملل وهمچنین در میان مکتبهای جدید ادبی مثل مکتب کلاسیسم، رومانتیسم، رئالیسم، وسمبولیسم اختصاص دارد. در فصل دوم به بررسی شعر مناسبت در دیوان حافظ ابراهیم پرداخته ایم وسیر وتحولش را در میان سایر مضامین شعری اش ردیابی کرده ایم. ودر آخر، فصل سوم، به نوع جدید ووالایی از شعر مناسبت پرداخته ایم که آن را مناسبت شعر نامگذاری کرده ایم. در حقیقت مناسبت شعر همان شعر مناسبت است با این تفاوت که در شعر مناسبت فقط از مناسبت مطرح شده وحوادث صحبت می شود وشاعر به همین مسائل اکتفا می کند، ولی در مناسبت شعر شاعر از حدود مناسبت پا فراتر می نهد ومناسبت را بهانه ای قرار می دهد برای بیان اهداف ومطالباتی والاتر در جهت منافع مردم ومیهنش. در طول نگارش این پایان نامه به نتایجی رسیدیم که به مختصری از آن اشاره می کنیم: مثل ارتباط عمیق شعر مناسبت با مردم وجامعه وهمچنین توجه این شعر به مناسبت های مختلف از مناسبت های دینی وقومی گرفته تا مناسبت های سیاسی، علمی، اجتماعی و... وهمچنین وجود آن در مضامین مختلف ادبی مثل مدح ورثا ووصف و...؛ واز همه مهم تر خدمت این شعر به مردم وجامعه، وتوجهش به اهداف والای انسانی قابل تأمّل است. واژه های کلیدی: شعر مناسبت، مناسبت شعر، حافظ ابراهیم، شعر معاصر.

در این پایان نامه پژوهشگر به بررسی درونمایه های قلمرو ، هویت و زنانگی در رمان نویسنده ی معروف آفریقایی-آمریکایی جی ام کوتزی می پردازد. داستان این رمان از زبان شهردارِ یک منطقه مرزی بازگو می شود و در طول رمان شرح اتفاقات و رویارویی نظامیان با بربرهای بیرون از این قلمرو و کشمکش های ناشی از آن به تصویرکشیده می شود. پژوهشگر در طول این پایان نامه سعی کرده است با کمک گفتن از درونمایه پسا استعمارگرایانه و بررسی شخصیت اصلی داستان «شهردار» تغییر و تمایل او از استعمارگر بودن به سمت استعمارشده، همچنین مخالفت او با فرق گذاشتن میان خودی و غیر خودی را نشان دهد. همچنین به بررسی نقش شخصیت « دختر بربر» در رابطه با شهردار و تاثیر درونمایه زنانگی بر روند داستانی پرداخته است. نقش قلمرو به عنوان عاملی اصلی و شرح شکنجه ها و ناملایمات استعمارگرایان بر استعمارشدگان نیز و همچنین نقش این عامل بر تک تک شخصیت های اصلی نیز مورد بررسی قرار گرفته است.

چکیده ادبیات در طول زمان ارتباط زیادی با زندگی داشته است، و ارتباط ادب حدیث با اجتماع نسبت به قبل بیشتر شده است. عباس محمود عقاد یکی از مشهورترین ادبای معاصر مصر می باشد. ایمان و اعتقاد به دین نقش زیادی در آثار وی به ویژه آثار نثریش داشته است. وی تالیفات زیادی دارد وحجم آثار نثریش بسیار زیادتر از آثار شعریش است. او یکی از پرچم داران فکر وادب در زبان عربی است، وی از سردمداران جماعت دیوان است، وگرایش ادبی که عقاد به آن گرایش پیدا کرد گرایش رومانسی بود. فنون ادبی او زیاد است که شامل فنون نثری و شعری می شود. عقاد در زمینه ی شعری از قدیمیان و غربی ها تقلید کرده است، اسلوب شعریش به اسلوب نثری نزدیک است، در شعر او صلابت و سختی شعر قدیمیان و روانی و سادگی شعر معاصران به چشم می خورد. اکثر هم وطنان و دوستانش اعتقاد دارند که وی شاعری بزرگ است ولی ما معتقدیم که عقاد شاعری مقلد و متوسط مانند اکثر شعرای دیگر است. عقاد در زمینه ی نقد نیز از غربیان تاثیر پذیرفته است ولی نظریه های نقدیش تاثیر زیادی در پیشرفت شعر معاصر داشته است. وی در زمینه ی نقد شعر موفق تر از شعر بود. در این بحث تاثیراتی که عقاد در زمینه ی نقد از غربیان پذیرفته و همچنین منهج های نقدی و آغاز کارش در زمینه ی نقد را بررسی می کنیم. عقاد شعر بسیاری از شعرای عرب از جمله ابن الرومی و شوقی را بررسی کرده است که ما به بیان آن می پردازیم. کلمات کلیدی: عقاد، شعر، مدرسه رومانسی، جماعت دیوان، نقد.

چکیده تحولات مهم سیاسی واجتماعی وبحران های موجود در عصر نهضت موجب هجرت بسیاری از اعراب به اروپا شد، وشاعر قروی (رشید سلیم الخوری) نیز یکی از این مهاجران بود ومن "شاعر قروی بین کلاسیک ورمانتیک" را به عنوان موضوع پایان نامه خود انتخاب کردم تا در اثنای آن کلاسیک ورمانتیک وشدت گرایش شاعر به این دو مکتب را در شعر شاعر قروی بررسی کنم، ودلیل اختیار این موضوع قرار گرفتن شاعر در عصر جدید یعنی قرن نوزدهم وبیستم می باشد که وی در میان عناصر تقلید وتجدید قرار گرفته بود وهجرت شاعر به برزیل وتأثیر پذیری او از غربت وهمچنین سعی او بر حفظ اصالت فکری در بعضی از اشعار باعث شد تا کلاسیک را که بر پایه تقلید از قدما بنا شده ورمانتیک را که علیه کلاسیک بپا خاست وبه مضامین جدید گرایش داشت را در شعر این شاعر بررسی کنم. وبنابر مشخصه های عصر شاعر ومیزان گرایش شاعر به کلاسیک ورمانتیک این پایان نامه به سه بخش اصلی تقسیم می شود، که فصل اوّل شامل زندگی شاعر ومهمترین عوامل موثر بر هجرت شاعر وهمچنین مشخصه های ادبی، سیاسی واجتماعی شاعر می شود. ودر فصل دوم کلاسیک ورمانتیک را در مضامین شعری قروی بررسی می کنیم واز آنجایی که رمانتیک بر ضد کلاسیک بپا خاست وبا کلاسیک ها در مضمون واسلوب مخالفت داشت، ما مهمترین عناصر کلاسیک ورمانتیک را گرفته وجنبه های متضاد را کنار یکدیگر قرار داده ایم تا میزان تمایل شاعر به هر یک از این دو مکتب مشخص شود، ودر فصل سوم نیز به بررسی کلاسیک ورمانتیک در اسلوب های شعری می پردازیم وهمانند فصل های دوم جنبه های متضاد را کنار هم قرا ر می دهیم. وپژوهش ما در این پاین نامه با روش خارجی تاریخی در بحث زندگی شاعر وعصر وی وشناخت ویژگی های کلاسیک ورمانتیک شروع می شود ودر بررسی کلاسیک ورمانتیک در مضامین واسالیب شعری از روش داخلی تحلیلی استفاده کرده ایم. وامّا مهمترین نتایجی که بعد از تفحص طولانی در این سه فصل به آن ها رسیدیم عبارتند از: 1- اضطرابات سیاسی موجود در عصر شاعر وبحران های اقتصادی در جامعه وفقر خانوادگی وتشویق عموی وی موجب هجرت شاعر به برزیل شد وشاعر از این هجرت وزندگی در اروپا تاثیر پذیرفت واشعار زیادی در عشق به وطن وقومی گرایی وهمچنین اشعار زیادی در مضامین طبیعت ومسائل ذاتی وعالم مثالی سرود. 2- شاعر قروی در "العصبه الأندلسیه" سردمدار بود ونقش زیادی در احیاء شعر وانتشار اشعار قومی ووطنی در شرق وسرزمین های شرق داشت، ولکن نکته قابل ذکر اینکه شاعران مهجر جنوبی نسبت به شاعران مهجر شمالی در حفظ اصالت شعری محافظه کارتر بودند. 3- کلاسیک ورمانتیک فقط منحصر به عصر حدیث نیستند بلکه ویژگی هایی از آن دو مکتب در عصر های گذشته مانند عصر جاهلی، اسلامی وعباسی نیز دیده می شود، فقط در آن عصرها با این نام ها شناخته نمی شدند. 4- شاعر قروی در بحث مضامین شعری به کلاسیک بیشتر از رمانتیک گرایش دارد، زیرا به مردم ومشکلات آن ها اهمیت زیادی می داد ودر واقع به خود بیشتر از دیگران اهمیت می داد وهمچنین شعر های زیادی به مناسبت های مختلف اجتماعی ودیگر مناسبت ها سرود، وهمچنین اشعار زیادی در عشق به وطن سرود، همچنان که به شعر تعلیمی وایجاد صلح وآرامش در جامعه اهمیت می داد وگاهی نیز از مشکلات ومصائب موجود در جامعه ومسائل مادی وتمدن خسته می شد وبه عالم ماوراء پناه می برد، پس می توان گفت که به عاطفه بیشتر از عقل گرایش داشت وبه طبقه متوسط جامعه وعامه مردم بیشتر از طبقه حکّام واعیان توجه می کرد واشعار زیادی در رابطه با طبقه متوسط جامعه سرود، ولی از اغراض شعری قدیم مثل وصف ومدح ورثاء تقلید می کرد، با اینکه در بیشتر آن ها سعی می کرد تا روش های جدیدی بکار گیرد ومضامین جدیدی را در لا بلای این اشعار بیفزاید. 5- در خصوص اسلوب شعری می توان گفت که شاعر قروی به رمانتیک بیشتر از کلاسیک گرایش داشت زیرا به وحدت موضوعی در قصائد اهمیت می داد وبیشتر قصائد او حول یک موضوع ومحور می چرخید، هر چند در بعضی از اشعلرش روح تقلید موج می زد واز موشحات اندلسی تقلید می کرد ولی در این حد نماند وپا را کمی فراتر نهاد والوان جدیدی به اضافه کرد. وهمچنین شاعر به شعر غنائی بسیار اهمیت می داد والفاظ غریب وبا صوت جرس وبلند زیاد بکار نمی برد وسعی می کرد الفاظ وترکیبات آسان وواضح را بکار گیرد، فقط وی بر لهجه خطابی واستعمال تشبیهات نزدیک تاکید فراوان داشت. واژه های کلیدی: شاعر قروی، کلاسیک، رمانتیک، عصر معاصر، نقد ادبی.

چکیده: قدرت تفکر در انسانها ویژگیی است که آنها را از سایر موجودات متمایز می سازد. این ویژگی آنها را قادر می سازد که به رفتارهای خوب و بد خود و دیگران بیندیشند و با تجاربی که کسب می کنند این اندیشه ها را به صورت پند و اندرز در قالب بهترین و کوتاهترین جملات ریخته وبه عموم بشر ارائه دهند. زُهَیر بن ابی سُلمی از جمله کسانی است که در قالب شعر به پند و اندرز مردم عصر جاهلی پرداخت و به شاعر حکمت مشهور شد. در این پایان نامه سعی بر آن بوده که تمامی اشعار حکمی این شاعر از کتاب های قدیمی و ارزشمند جمع آوری شده و به دیوان او اکتفا نشود. از این رو بر آن شدیم که در این پایان نامه از روشهای مختلفی چون خارجی - تاریخی، داخلی - تحلیلی، وگاه آماری که زیر گروه روش توصیفی - تحلیلی است استفاده کنیم، و این پایان نامه را به سه فصل و یک پیوست در کنار یک مقدمه وخاتمه ی اصلی تقسیم کرده و در فصل اول به عوامل موثّر بر عصر شاعر و زندگی او، و در فصل دوم به موضوع ها و مضامین حکمی او، و در فصل سوم به اسلوب هایی که برای بیان اندیشه های حکمی خود اختصاص داده بپردازیم. از مهمترین نتایجی که به آن دست یافتیم این است که: حکمتی که در اشعار زهیر بن ابی سلمی مشاهده می شود بر حسب تصادف نبوده بلکه برای پیشبرد اهداف اصلاحی شاعر در عصر جاهلی و متأثّر از اوضاع اجتماعی و معیشتی واندیشه های دینی وفکری و ادبی آن زمان بوده است. همانگونه که نمی توان از عقاید و گرایش های شخصی او به سوی خیر و نیکی و در پی آن پند و اندرز انسان ها چشم پوشی کرد. از این روست که می بینیم محیط زندگی وشخصیت شاعر او را قادر ساخته است تا به خلق برترین معیارهای اخلاقی و انسانی مثل نیکی و بخشش، صداقت، وفای به عهد و... در قالب ابیات حکمی پرداخته و در مقابل آن پرده از رایج ترین رذیلت ها چون خساست، دنیا دوستی، خواری و ذلت، و... برداشته و انسان ها را به انجام کارهای خیر دعوت و از انجام کارهای بد منع کرده است؛ هر چند گاهی در نتایج برخی از این مضامین افراط کرده و گاهی به مضامینی پرداخته که تا حدودی منحصر به عصر اوست؛ و در مواردی به مضامینی توجه نموده که کمتر حکیمی به آن توجه می نماید. در این راستا چیزی که جلب توجه می نماید این است که حکمت کلید شخصیت زهیر است چرا که از صداقت شاعر که از بارزترین ویژگی های اخلاقی اوست و نیز از ذکاوت وی سرچشمه گرفته تا جایی که دریچه ی جدیدی به نام حکمت تلویحی که غیر از اشعار حکمی اوست را بر روی ما گشود. در نهایت می بینیم که شاعر برای بیان دیدگاه های خود از اسلوبی ساده، واضح وهمراه با ایجاز شدید استفاده کرده و اشعار حکمی اش را از پیچیدگی و ابهام دور کرده ونیز می بینیم او از تشبیه، استعاره و کنایه در ابیات حکمی خود بهره برده و آنها را به ذهن مخاطبان خود نزدیک تر و قابل فهم تر ساخته است. همچنین قابل ذکر است که زهیر از میان اسلوب های خبری از جمله های شرطی بیشتر استفاده کرده و از میان اسلوب های انشائی در به کاربردن جمله های استفهامی اعتدال ورزیده و به خاطر کراهتی که از نصیحت صریح مخاطبان داشته از امر ونهی کمتر استفاده نموده است. همینطور وی در استعمال آرایه های لفظی و معنوی اعتدال را رعایت کرده و بیشتر بر طباق و جناس تمرکز داشته است. چنانکه او قالب بحر طویل را برای سرودن اشعار حکمی خود برگزیده و در سایر اشعار خود که قسمت اعظم دیوان او را تشکیل می دهد از بحر وافر یاری طلبیده است. کلید واژه: حکمت، زهیر بن ابی سلمی، عصر جاهلیت، اخلاق، اسلوب حکمت

از میان اشعار شاعر شعر های سیاسی اش جایگاه ویژه ای دارد و دلیل شهرت شاعر به خاطر همین اشعار سیاسی اش می باشد. او در شعرهای سیاسی اش به مضمون هایی چون حکام، خبرچینان، آزادی، سلطه اجانب و دعوت به انقلاب و غیره می پردازد. و در این راستا بیشتر از فن هجاء بهره می برد و شاید بتوان گفت قصیده ای نیست که از هجای حاکمان خالی باشد. در اشعارش به ذکر قهرمانان عرب و بزرگان و نیز به ذکر حوادث سیاسی و تاریخی و شهر هاو کشورهای عربی که گرفتار اشغال شده اند و پیوسته در محرومیت به سر می برند و از آنها سخن می گوید. احمد مطر سبک شعری ویژه ای دارد که از بارزترین خصوصیات سبکی او می توان به طنز، سبک داستانی و استفاده از داستان های قرآنی، توجه به قافیه و استفاده از آرایه های ادبی اشاره کرد.

چکیده موضوع فقر و غنا مسئله ای است که مورد توجه شاعران ملل مختلف قرار گرفته و هریک با توجّه به گرایشات فکری، سیاسی، اجتماعی و فلسفی خود، این موضوع را مورد بررسی قرار داده اند. از آن جا که بهترین راه شناخت شخصیّت ها، آثار به جای مانده ی آن هاست، آنچه در این پژوهش می آید نگاهی است موضوعی به اشعار شاعر عراقی معروف رصافی که طی آن دیدگاه های شاعر در زمانی که سرزمین عراق از جهل، فقر و عقب ماندگی رنج می برد، نسبت به دو موضوع فقر و غنا که از گرایشات مهم اجتماعی شاعر به شمار می رود بررسی می گردد و سبک و اسلوب شعری که شاعر در بیان مضامین فقر و غنا به کار برده است مورد تحلیل و نقد قرار می گیرد. نتایج بدست آمده از این پژوهش حاکی از آن است که اشعار معروف رصافی مورد توجّه توده ی مخاطبان واقع شده است. البتّه نه به خاطر تنوع سبک و عواطف عمیقش، بلکه به جهت واقعی بودن اشعارش. او ریشه های فقر و عقب ماندگی مردم سرزمین خویش را در حکومت های سرسپرده و نظام های اقتصادی نادرست جستجو می کند و در کنار فقر و محرومیّت اقتصادی از جهل و تعصّبات نیز به عنوان نوعی فقر یاد می کند که تنها از طریق کسب علم که با اخلاق همراه گردد، از بین می رود. همچنین شاعر از پیامدهای فقر و محرومیّت همچون محرومیت های غذایی و بیماری های جسمی، عدم شکوفایی استعداد و توانایی ها، کاهش عزت نفس و انحرافات اعتقادی، یأس و درماندگی و ... سخن می گوید و مخاطب را به سوی مبارزه با فقر و فاصله ی طبقاتی میان مردم جامعه فرا می خواند و جلوه ها و پیامدهای آن را تنها به محرومیت های اقتصادی محدود ننموده است، بلکه به جوانب فرهنگی، روحی و روانی آن نیز اشاره داشته است. او در کنار مقوله ی فقر به مضمون غنا نیز در اشعار خویش اشاره داشته و ظلم ثروتمندان را در فقر جامعه بی نصیب نمی داند. او از سویی به پیامد های منفی ثروت اندوزی اشاره نموده و از جهتی دست یابی به آن را برای کسب استقلال اقتصادی کشور ضروری می پندارد. معروف رصافی به لحاظ سبک و ساختار اشعاری که پیرامون فقر و غنا سروده است، در شکل و اوزان تحول جدیدی ایجاد نکرده و شیوه های نویی را ارائه نداده است. او توانسته است در قالب های کلاسیک مضامین شعری خویش را بیان نماید و در این اشعار به سهولت و روانی الفاظ و تعابیر روی می آورد و از تکلف و زیاده روی در آرایه های ادبی فاصله گرفته تا جایی که گرایش به سهولت و روانی سبب گردیده است که گاه این اشعار به نثر نزدیک گردد. نکته ی مهمّ دیگر اینکه شاعر از سبک داستانی برای بیان بیشتر اشعاری که پیرامون فقر و غنا سروده، بهره جسته است. ولی گویی در این داستان های شعری بیشتر به لحاظ تأثیر عاطفی قوی موفّق است و از لحاظ فنّی، هنری و رعایت عناصر و اسلوب داستانی بهره ی او اندک است و ویژگی های بارز آن ها را می توان دقت در توصیف جزئیات، بیان و تعبیر ساده، ظرافت احساسات،داشتن حسن مطلع و حسن ختام نیکو دانست.

چکیده داستان یکی از مهم ترین انواع ادبی به شمار می رود که از دیرباز در میان ملل مختلف از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است. هر داستان از اجزا و عناصری تشکیل می شود که باعث انسجام ساختار داستان می شوند. تحلیل عناصر داستانی، یکی از روش هایی است که ارزش واقعی آثار داستانی را نشان می دهد. پایان نامه ی پیش رو، به تحلیل و بررسی عناصر داستانی در داستان های جبران خلیل جبران، در سه نوع رمان، داستان کوتاه و داستانک در چهار کتاب بال های شکسته«الأجنحه المتکسره»، عروسان چمن زار«عرائس المروج»، روح های سرکش«الأرواح المتمرده »و اشک و لبخند «دمعه و ابتسامه» می پردازد و با ذکر شواهدی از به کارگیری این عناصر هفتگانه که شامل شخصیت، حوادث، زمان، مکان، گفتگو، پیرنگ و درون مایه یا پیام داستان است، بر آن است تا نقاط قوت و ضعف جبران را در داستان نویسی نشان دهد. آنچه می توان به عنوان نتیجه ذکر کرد این است که جبران عناصر داستان نویسی را در هر سه نوع داستانی خود به کار برده است با این تفاوت که این عناصر در رمان و داستان کوتاه نمود بیشتری دارند، ولی در داستانک ها، به خاطر ایجاز و اختصار محدودتر می شوند. جبران در داستان های خود از شخصیت های کمتری استفاده می کند ،این شخصیت ها بر دو نوع ایستا و پویا هستند. جبران به دو روش مستقیم و غیر مستقیم به توصیف شخصیت ها می پردازد، ولی بیشتر از روش مستقیم استفاده می کند. او هم چنین در تحلیل شخصیت ها، بیشتر به توصیف ظاهر آن ها می پردازد. حوادث در داستان ها، منطقی هستند. جبران، داستان هایش را به دو روش اول شخص و سوم شخص روایت می کند، اما بیشتر از روش دوم استفاده می کند. او در تمام داستان ها، زمان داستان را مشخص می کند و زمان های مختلفی مثل ذکر سال وقوع حادثه، فصول، ماهها ، شب و روز را ذکر می کند. مکان اکثر داستان هایش نیز، کشور لبنان می باشد. عنصر گفتگو، با ذهنیت شخصیت های داستانی، منطبق است و بیشتر از گفتگوی بیرونی(دیالوگ) استفاده می کند، اما به نسبت سایر عناصر، عنصر پیرنگ را به شکل ساده و مختصری به کار برده است. درون مایه ی داستان هایش نیز، بیشتر مسائل اجتماعی است. خلاصه اینکه جبران از به کارگیری عناصر فنی داستان، در داستان های خود غافل نبوده ، اما به نظر می رسد آنچه در درجه ی اول برای او حائز اهمیت است، درون مایه و پیام داستان است که همان پرداختن به مسائل اجتماعی و مشکلات جامعه می باشد. جبران نویسنده ایست که از دردهای جامعه اش آگاه است و سعی دارد افکار و عقایدش را در قالب داستان ریخته و به خواننده منتقل کند. کلمات کلیدی: داستان نویسی، عناصر داستان، رمان، داستان کوتاه، داستانک، جبران خلیل جبران.

شعر و ادب عربی یکی از غنی ترین گنجینه های ادبیات جهان به شمار می آید،که در زمینه های مختلف آثار گران قدری را به جامعه ادبی عرضه کرده است، تالیفات و آثار گوناگون در زمینه یاد شده خود گویای این واقعیت است. ابوالفتح بستی، (330/941) وزیر و نویسنده دربار غزنوی که وظیفه اول وی نویسندگی بود، گاهی شعر را به صورت فی البداهه می سرود. از این رو قالب اشعار او قطعه های کوتاه می باشند که به ندرت به ده بیت می رسند. در همین قطعه های کوتاه، معانی و مفاهیم حکمی بسیاری دیده می شود. به نظر می رسد شاعر بیشتر این آموزه های اخلاقی و حکمی که راه سعادت را برای آدمی می گشاید، در قالب شعر با زبانی ساده به همنوعان خود تعلیم می¬دهد. در این پایان نامه سعی بر آن شد، اشعار حکمی ابوالفتح بستی را در دیوان او بررسی نماییم. از این رو، پژوهش حکمت در دیوان ابوالفتح بستی را به پنج فصل، مقدمه و خاتمه اصلی تقسیم کردیم. درابتدا مدخلی را به مفهوم حکمت و بررسی آن نزد ایرانیان و عرب ها اختصاص دادیم، و در فصل اول به عوامل موثر بر حکمت، فصل دوم به مضامین حکمت، فصل سوم به وظیفه حکمت و فصل چهارم به منابع حکمت در نهایت فصل پنجم به بررسی اسلوب حکمت پرداختیم. از مهمترین نتایجی که در این پژوهش به آن دست یافتیم این است، حکمتی که در اشعار بستی مشاهده می شود بر حسب تصادف نبوده، بلکه متأثر از اوضاع اجتماعی و معیشتی در آن زمان می باشد، که شاعر را قادر ساخته به مضامین اخلاقی بزرگی چون بخشش و نیکی بپردازد، و از رذائلی چون حرص و طمع برحذر دارد. در اشعار بستی برخی مضامین حکمت آمیز یافت می¬شود که به پند و نصیحت می¬پردازد. هدف شاعر در اینگونه ابیات پند و نصیحت بوده است. همچنین اشعار وی، قابل تطبیق با مفاهیم حکمی موجود در قرآن و احادیث است که شاعر در برخی از ابیات؛ ترکیبات قرآنی و یا آیه ای از قرآن و کلمه ای از احادیث را استعمال کرده و در بسیاری از موارد مضمون آیات و احادیث را گرفته است. در نهایت شاعر برای نیکو کردن ابیات حکمت آمیز خود از آرایه های ادبی استفاده می کند،که در این بین از دو صنعت طباق و جناس بیشترین بهره را می برد .

چکیده ادبیات تطبیقی شاخه ای از نقد ادبی است که از روابط ادبی ملل مختلف با هم و از انعکاس ادبیات ملتی در ادبیات ملت دیگر سخن می گوید . ادبیات هر ملتی در روند تکامل و شکوفایی خود نوعی داد و ستد فرهنگی و ادبی با ملل دیگر دارد . رسالت ادبیات تطبیقی باز نمایی سیر پیوند های ادبی ملت های گوناگون و بخشیدن روح تازه به آنهاست و ادبیات هر ملتی را از مرزهای خود فراتر می برد . ادبیات تطبیقی دارای دو مکتب و شیوه مهم می باشد : مکتب فرانسوی و مکتب آمریکایی . مکتب فرانسوی ادبیات تطبیقی را شاخه ای از تاریخ ادبیات به حساب می آورد و هر گونه مطالعه تطبیقی را مشروط به اثبات رابطه تاریخی بین دو فرهنگ مورد نظر می داند . مکتب آمریکایی علاوه بر مطالعه ارتباطات ادبی بین فرهنگ های مختلف ، ادبیات تطبیقی را با سایر رشته های علوم انسانی قابل مقایسه می داند و روابط بین این هنرها را روشن می کند . در تکمیل بحث مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی باید به ادبیات مقابله ای اشاره کرد که آن بخش از ادبیات ملتی است که بدون تاثیر و تاثر ، به ادبیات ملت دیگر شبیه است و یا دو شاعر که بدون تاثیر و اخذ و اقتباس از یکدیگر دست به خلق آثاری با مضامین مشابه می زنند . ادبیات جنگ به بررسی آثار و اتفاقات ناشی از جنگ در میان ملت ها می پردازد که دربر دارنده آثاری است که مستقیم به توصیف رزمندگان ، حماسه ها ، بازآفرینی ارزش ها و وقایع و صحنه های جنگ می پردازد که در آنها تاثیر جنگ بر تمام وجوه زندگی مردم مطرح می گردد و از سوی دیگر ، شامل آثاری است که در آن انتقاد از جنگ جایگاه مهمی دارد . ادبیات مقاومت یا پایداری قسمی از ادبیات جنگ است که به بررسی وضعیت جنگ و تبعات ناشی از آن در ملت های مظلوم و مورد ستم می پردازد و بر دفاع و اعاده حقوق ملی ، برانگیختن و تشجیع مردم به دفاع و مبارزه و بررسی فجایع انجام شده توسط متجاوز می پردازد . پرداختن به موضوع جنگ در ادبیات ملت های مظلوم مضامین و درونمایه های خاص این نوع ادبی در بر دارد که از مهم ترین آنها می توان به ؛ ستم ستیزی ، اهمیت و ارزش دفاع ، وطن دوستی و میهن پرستی ، نقش و تاثیر مذهب در برانگیختن مردم به دفاع ، تقدیس شهید و شهادت و تقدیس آزادگی و ایثار نام برد . بررسی تطبیقی درونمایه جنگ و پایداری در اشعار قیصر امین پور شاعر متعهد و انقلابی ایران و نزار قبانی شاعر پر آوازه سوری در این پایان نامه مورد نظر است که درونمایه های پایداری و جنگ در شعر دو شاعر به جلوه های گوناگون بروز یافته و قابل تحلیل و بررسی است . بررسی آثار این دو شاعر بر اساس ادبیات مقابله ای انجام می گیرد زیرا این دو شاعر از یکدیگر تاثیری نگرفته اند و صرفا بنا به شرایط سیاسی ، اجتماعی جامعه خود دست به خلق آثاری با مضامینی مشابه زده اند که این شباهت مضمون به دلیل اتفاقات مشابه در زندگی آنها بالاخص جنگ می باشد و در مواردی مانند اعتراض ، سیاست ، وطن ، زن و عشق با هم تفاوت دارند

بعد از تحلیل و بررسی دیوان ابوماضی بدین نتیجه رسیدیم که در دیوان ایلیا ابوماضی شعرهای داستانی زیادی وجود دارد پس ما به بررسی مشهورترین آنان پرداختیم و دانستیم که تعداد شخصیت در داستانهای ابوماضی معدود است و این شخصیتها بر دو نوع ایستا و پویا هستند و ابوماضی به دو روش صریح و غیر صریح شخصیت پردازی میکند ولی از روش صریح بیشتر استفاده می نماید. حوادث در داستانهایش ساده و قابل فهم است و داستانهایش را به دو روش اول شخص و سوم شخص روایت می کند و روش دوم را بیشتر به کار می برد. زمان و مکان در داستانهای ابو ماضی باهم تناسب دارند و هر دو عنصردر داستانها به صورت مبهم و محدود به کار رفته اند.عنصر گفتگو دقیقا متناسب با ویژگی های شخصیتهاست و گفتگوی بیرونی بین شخصیتها نمود بیشتری دارد. پیرنگ در بین دیگر عناصر به صورت ساده تری به کار رفته است و درون مایه مهمترین عنصر در نزد ابوماضی به شمار می آید و ایشان پیام داستانهایش را مضامین مختلف ملّی و میهنی, اجتماعی, وعظی و تعلیمی قرار می دهد. خلاصه ی کلام اینکه ابوماضی تمامی عناصر هفتگانه ی داستان نویسی را در داستانهایش به کار برده و نحوه ی به کار گیری این عناصر به صورتی ساده و به دور از هر گونه پیچیدگی و اغماض همراه است.

شناخت وجوه زیبایی شناختی قرآن، موجب می شود تا مخاطب با هر سطح تفکر و تخصص برداشتی در جهت بارورتر شدن تفکرش در مفاهیم و آیات قرآنی داشته باشد و دریافت زیبایی شناسی ضمایر در آیات با توجه به ملاک هایی که در زمینه نحو و بلاغت و تفسیر و نقد وجود دارد صورت میگیرد که یکی از مسائل مهمی که در فهم دقیق قرآن نقش بسیار مهمی دارد، تعیین مرجع ضمایر است.