به منظور بررسی تاثیر بقایای گیاهی، مقادیر مختلف نیتروژن و روش های خاکورزی آزمایشی دو ساله (88-1386) در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز واقع در منطقه باجگاه انجام گرفت. آزمایش به صورت طرح کرت های دوبار خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی انجام گرفت که در آن تیمار های بقایای گیاهی شامل بقایای گیاهی کلزا و گندم به عنوان فاکتور اصلی، روش های مختلف خاکورزی ]خاکورزی معمول (گاوآهن برگردان دار + 1 دیسک) و خاکورزی کاهش یافته (گاوآهن قلمی + 1دیسک)[ و مقادیر مختلف نیتروژن (0، 75 و 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) و تیمار شاهد (بدون بقایا) اعمال شدند. نتایج این آزمایش نشان داد کاربرد بقایای گیاهی کلزا و گندم نسبت به تیمار شاهد (بدون بقایا) باعث کاهش عملکرد دانه گندم شد اما در مورد گیاه کلزا کاربرد بقایای گیاهی اختلاف معنی داری در عملکرد دانه ایجاد نکرد. تیمارهای خاکورزی در هر دو گیاه اختلاف معنی داری بر عملکرد ایجاد نکردند. با افزایش نیتروژن از صفر به 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار عملکرد هر دو گیاه در هر دو سال افزایش یافت. تاثیر بقایای گیاهی و نیتروژن بر عملکرد دانه کلزا نشان داد در هر سه تیمار بقایای گیاهی با افزایش نیتروژن عملکرد دانه افزایش یافت. تاثیر بقایای گیاهی گندم و روش معمول خاکورزی در سال اول آزمایش و تیمار بدون بقایا و خاکورزی کاهش یافته در سال دوم باعث افزایش عملکرد دانه کلزا شد. تاثیر روش های خاکورزی و نیتروژن نشان داد استفاده از خاکورزی کاهش یافته و 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار باعث افزایش عملکرد دانه در سال اول شد ولی در سال دوم در هر دو تیمار خاکورزی با افزایش نیتروژن عملکرد دانه کلزا افزایش یافت. تاثیر بقایای گیاهی و نیتروژن نشان داد تیمار شاهد (بدون بقایا) و 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بیشترین عملکرد دانه گندم را به دست آورد. برهمکنش بقایای گیاهی و روش های خاکورزی اختلاف معنی داری بر عملکرد دانه گندم ایجاد نکردند. تاثیر روش های خاکورزی و نیتروژن نشان داد در هر دو روش خاکورزی با افزایش نیتروژن عملکرد دانه گندم افزایش یافت. استفاده از بقایای گیاهی کلزا در هر دو گیاه و در هر دو سال باعث افزایش زیست توده علف های هرز شد.

به منظور بررسی تأثیر مقادیر مختلف نیتروژن و بقایای گیاهی بر رشد، عملکرد و کارایی مصرف نیتروژن در گندم، آزمایشی دو ساله (91-1389) در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز (منطقه باجگاه) به صورت کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار انجام شد. تیمار ها شامل نیتروژن (45، 90، 135 و180 کیلوگرم در هکتار) به عنوان عامل اصلی، نوع بقایای گیاهی (بدون بقایا، ذرت، کلزا، آفتابگردان و گندم) به عنوان عامل فرعی و مقدار بقایا (25 و 50 درصد وزن بقایا) به عنوان عامل فرعی فرعی بود. بیشترین عملکرد دانه گندم و اجزای عملکرد در هر دو سال در سطح 180 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و کارایی مصرف نیتروژن در سطح 45 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به دست آمد. بیشینه عملکرد دانه و کارایی مصرف نیتروژن در سال اول در حالت بدون بقایا و در سال دوم در بقایای آفتابگردان به دست آمد. بیشینه درصد ماده آلی خاک در سطح 135 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و 50 درصد بقایای آفتابگردان در سال اول و سطح 90 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و 50 درصد بقایای آفتابگردان در سال دوم، و بیشینه میزان نیتروژن خاک در سطح 135 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و 25 درصد بقایای آفتابگردان در سال اول و سطح 90 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و 50 درصد بقایای آفتابگردان، و سطح 180 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و 50 درصد بقایای ذرت در سال دوم به دست آمد. هرچند کاربرد بقایای گیاهی عملکرد دانه گندم را کاهش داده است، ولی کاربرد بقایای آفتابگردان به میزان 25 درصد حداقل کاهش عملکرد را به همراه داشته است.

به منظور بررسی تاثیر سامانه های خاکورزی و تنش آبی بر رشد و عملکرد گندم پژوهشی به صورت طرح کرت های یک بار خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار شامل سه سامانه خاکورزی (رایج، کاهش یافته و بدون خاکورزی) در کرت های اصلی و تنش آبی در مراحل رشد {آبیاری معمولی، قطع آبیاری از مراحل ساقه رفتن به بعد (تنش شدید)، ظهورسنبله (تنش متوسط) و پر شدن دانه (تنش ملایم)} در کرت های فرعی بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه گندم (triticum aestivum l.)، در دو سال زراعی 91-1390 و 92-1391 در مزرعه آزمایشی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز (باجگاه) به اجرا در آمد. نتایج نشان داد که بالاترین عملکرد دانه گندم (91/6 تن در هکتار) در شرایط خاکورزی رایج و آبیاری معمولی به دست آمد که با خاکورزی کاهش یافته و آبیاری معمولی (87/6 تن در هکتار) تفاوت معنی داری نداشت و این در حالی بود که خاکورزی کاهش یافته نسبت به رایج 93/9% آب کمتری مصرف کرد. به طور کلی اعمال تنش آب در مراحل مختلف رشد، عملکرد دانه را به صورت معنی داری کاهش داد، و در مقایسه با آبیاری معمولی با قطع آبیاری از مرحله ساقه رفتن، ظهور سنبله و پرشدن دانه عملکرد دانه به ترتیب به میزان 77/51%، 35/30% و 88/23% کاهش یافتند. بنابراین خاکورزی کاهش یافته نسبت به رایج می تواند با مصرف آب کمتر عملکردی معادل خاکورزی رایج داشته باشد.

کلزا (.brassica napus l) یکی از مهم ترین دانه های روغنی است که درسال های اخیر مورد توجه بسیار زیادی قرار گرفته است. به منظور بررسی تأثیر چهارسطح کود نیتروژن (0، 75، 150، 225 کیلوگرم در هکتار) درکرت های فرعی و چهارسطح تنش خشکی (رطوبت کافی درحد ظرفیت مزرعه در تمام مراحل رشد کلزا به عنوان تیمارشاهد( و تنش در دوره های گلدهی، خورجین دهی و دانه بندی درکرت اصلی برعملکرد و اجزاء عملکردکلزا، آزمایشی در دو سال 87 – 1385در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز روی کلزای رقم طلایه انجام شد. افزایش نیتروژن با افزایش معنی دار ارتفاع بوته، تعداد خورجین در بوته و عملکرد دانه همراه بود. اعمال تنش در مرحله گلدهی دارای کمترین تعداد خورجین در بوته بود اما تفاوت بین تنش در مراحل خورجین دهی و دانه بندی معنی دار نبود. برهمکنش تنش خشکی و نیتروژن نشان داد که کمترین تعداد خورجین در بوته از تیمار بدون نیتروژن و تنش در مرحله گلدهی بدست آمد. بالاترین عملکرد دانه از تیمار شاهد آبیاری و 225 کیلوگرم نیتروژن حاصل شد. با افزایش مصرف نیتروژن درصد روغن دانه کاهش یافت، به نحوی که بالاترین درصد روغن دانه از تیمار شاهد آبیاری و 75 کیلوگرم نیتروژن حاصل گردید. تنش خشکی منجر به کاهش درصد روغن دانه شد، به نحوی که تیمار تنش در مرحله دانه بندی دارای کمترین درصد روغن دانه بود. تجزیه مرکب نشان داد که بین دو سال از نظر میزان عملکرد دانه و درصدروغن دانه تفاوت معنی داری وجود دارد، احتمالاً علت آن می تواند آب دریافتی آنها در طول زمستان به علت بارندگی بیشتر در سال اول در مقایسه با سال دوم و گرم تر بودن دوره زمستان وخنک تر بودن هوا از اردیبهشت تا اواخر برداشت نسبت به سال دوم باشد. نتایج نشان داد کلزا از کودپذیری بالا برخوردار بوده و گلدهی حساس ترین مرحله رشدی گیاه نسبت به آبیاری است.