نام پژوهشگر: زهرا مسعودی امین

عناصر و نقوش تزیینی ظروف سفالی دوره سلجوقی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده هنر 1388
  ساناز طباطبایی   زهرا مسعودی امین

سفال یکی از قدیمی ترین یادگارهای فرهنگی و از جمله مدارک موجود برای اثبات غنای فرهنگی و هنری هر تمدنی می باشد. با توجه به اهمیت این هنر و سابقه تاریخی و فرهنگی آن در ایران و قدمتی که به اندازه ی تاریخ ایران دارد، نیازمند شناخت و توجه بیشتری است. دوره ی سلجوقی در ادوار اسلامی، اوج کمال و پیشرفت هنر سفالگری محسوب می شود و ظروف سفالی این دوره با توجه به فرهنگ و اعتقادات مذهبی، اجتماعی، سیاسی و عوامل اقتصادی و تأثیر هنرهای پیشین و ادبیات این دوران، دارای نقوش غنی و دارای جنبه های گوناگونی چون تزیینی، تجریدی و تصویرسازی می باشند و می تواند قابلیت های فراوانی برای استفاده در هنرهای کاربردی داشته باشد. لذا در این پژوهش سعی بر آنست تا تقسیم بندی طبقه بندی شده ای را از انواع سفالینه های دوره سلجوقی، از نظر فن ساخت، شکل ظروف، نقوش تزیینی، رنگ ها، مضمون ها و مراکز ساخت و خصوصیات و ویژگی های تکنیکی و تزیینی منحصر به فرد این دوران ارایه شود. همچنین به بررسی و مقایسه ظروف سفالی سه مرکز عمده ی سفالگری دوره سلجوقی که شامل شهرهای کاشان، ری و نیشابور می باشد، پرداخته شده است تا ویژگی های مشترک و منحصر به فرد این مراکز مشخص شود و با توجه به اهمیت شناخت قواعد زیبایی شناختی و بصری نقوش این ظروف سفالی، در جهت شناخت هرچه بیشتر اصول و مبانی تصویری این نمونه ها و بکارگیری این قواعد در هنرهای کاربردی امروزی چون گرافیگ، به بررسی و تجزیه و تحلیل این نمونه ها از نظر بصری و زیبایی-شناختی پرداخته شده است. روش پژوهش، بر شیوه ی کتابخانه ای استوار بوده و از کتب و مقالات معتبر داخلی و خارجی استفاده شده است. همچنین پژوهش مبتنی بر گردآوری مطالب و تصاویر، مشاهده عینی در صورت امکان، مقایسه، طبقه بندی و تجزیه و تحلیل، تدارک جداول و آمار می باشد. در انتها نقوش ظروف هر شهر از لحاظ فن، تزیین، رنگ و مضمون و قواعد بصری و زیبایی شناختی، شناخته شده و در مقایسه با مراکز دیگر، مشخص می شود که نقوش بکار رفته در ظروف سفالی دوره سلجوقی در مراکز مختلف، با وجود ویژگی های خاص دارای اشتراکاتی نیز می باشد. همچنین این نقوش تنها دارای جنبه ی تزیینی نبوده بلکه دارای ریشه های تاریخی و ملهم از داستان های ادبی و ادوار گذشته نیز می باشد و نقوش نوشتاری این دوره دارای هر دو جنبه ی تزیینی و مفهومی است. همچنین مشخص می شود که نقوش ظروف سفالی دوره سلجوقی دارای ویژگی های زیبایی شناختی و بصری بوده و قابلیت تبدیل به نقوش گرافیکی و استفاده در هنرهای کاربردی امروز را دارد.

طراحی تبلیغاتی در بیلبوردهای 3 بعدی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده هنر 1390
  سارا سادات محقق امینی   معصومه امیراینانلو

این رساله به بررسی طراحی تبلیغاتی در بیلبوردهای 3 بعدی می پردازد. ساختار این پایان نامه به صورت زیر است: در فصل اول، پس از مقدمه به کلیات پژوهش اشاره می شود. در فصل دوم، پژوهش اطلاعاتی راجع به پیشینه و تاریخچه ی تبلیغات در بیلبوردها و رسانه های مختلف تبلیغاتی، تاریخچه ی تبلیغات تجاری در ایران، تاریخچه ی گرافیک محیطی شامل مواردی چون: اعلان، بیلبورد و کلیات آن، تاریخچه ی بیلبورد در ایران و جهان، تاثیر سبک ها بر آن، رابطه ی ساخت بیلبورد و تکنولوژی، تاثیر فضاهای شهری بر روی بیلبوردها را در بر دارد و سیر تکامل و پیشرفت موارد ذکر شده را مورد بررسی قرار داده است. فصل سوم، شامل تعاریفی چون: گرافیک محیطی و اهمیت آن در مکان های عمومی، تقسیم بندی و بخش های مختلف آن، کاربرد ونسبت آن با بعد، انسان و فضای هستی، ابزارهای تاثیرگذار در گرافیک محیطی، خلاقیت و عوامل موثر بر آن، خط و سایر عناصر طراحی محیطی، بیلبورد و انواع آن و سایر رسانه های محیطی، نقاط ضعف و نشانه های یک بیلبورد موفق، اصول ایجاد علائم گرافیکی، تاثیر عوامل طبیعی بر بیلبوردها، تبلیغات و جایگاه آن، تبلیغات پیروزمند، خلاقیت در تبلیغات، انواع تبلیغ و نقش های آن، کارکردهای تبلیغات و بازارسنجی تبلیغ نیازهای انسان و کاربرد آن درتبلیغات، موسسه ی تبلیغاتی و رسانه ها، فروشندگان تبلیغات و مخاطبان، جایگاه تبلیغات در تجهیزات شهری، جایگاه تبلیغات در بیلبورد می باشد که با توضیح درباره اهمیت عناوین بالا، سعی در هموار نمودن راه برای رسیدن به نتایج کامل و قابل اعتماد در رابطه با پرسش های پژوهش دارد. در فصل چهارم، 4 نمونه از بیلبوردهای 3 بعدی طراحی شده در ایران و 4 نمونه از بیلبوردهای 3 بعدی خارج از کشور که از بین نمونه های متعددی انتخاب شده اند؛ مورد تجزیه و تحلیل پژوهشگر قرار گرفته و تمامی عوامل و عناصری که باعث شکست یا موفقیت اثر می باشند؛ بررسی و در جدولی مخصوص در انتهای فصل طبقه بندی شده است . در فصل پنجم ، با توجه به یافته های موجود نتیجه گیری شده و رد یا قبول فرضیات و نظریه های پژوهشگر در این قسمت مشخص می شود و پژوهشگر با بیان محدودیت های پژوهش و ارائه پیشنهادات و راهکارهایی برای رفع آن ها، زمینه را برای پژوهش آیندگان فراهم می نماید. در انتهای این فصل گزارش نحوه اجرای پروژه عملی آورده شده است که شامل موضوع بیلبوردهای مورد طراحی، به وجود آمدن ایده و توضیحاتی درباره آن بوده و تصاویر طراحی های نهایی، پایان بخش فصل خواهند بود.

بررسی رابطه معنایی جلد کتاب موسیقی و محتوای آن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده هنر 1391
  شیما شفیعی   فهیمه دانشگر

مسئله پژوهش بررسی رابطه معنایی جلد کتاب موسیقی و محتوای آن است.هدف آن دستیابی به چگونگی برقراری رابطه معنایی محتوای این کتاب ها با عناصر دیداری ونوشتاری روی جلد است که در نهایت منجر به برقراری ارتباط با مخاطب حرفه ای بازبان مولف از طریق دیداری می شود .این امر باعث رونق صنعت نشر کتاب های حرفه ای موسیقی می گردد . . دراین پژوهش ابتدا به تاریخچه جلد کتاب و رواج آن در جهان اسلام و نیز ایران و سپس به پیشینه جلد کتاب های موسیقی معاصر ایران پرداخته شد . سرانجام با تکیه بر بخشی از دیدگاه های نشانه شناسی ،30 نمونه جلد کتاب موسیقی دهه 70و80 ایران از منظر دیداری تجزیه و تحلیل شد . روشی که برای تحلیل داده های این پژوهش از آن استفاده شد ، تجزیه و تحلیل توصیفی و آماری است . شناسایی نشانه های تصویری و نوشتاری موجود در این نمونه ها اهداف مولف کتاب موسیقی را روشن می سازد که آن را گرافیک موسیقی می نامیم . استفاده ازگرافیک موسیقی همان گفتمانی است که میان مخاطب و جلد کتاب و سپس با محتوای کتاب برقرار می گردد . بهره گیری از منابع مکتوب و تدوین پرسش نامه برای هنرجویان رشته های موسیقی جهت تحقیق میدانی منابعی بودند که در این پژوهش از آن ها استفاده شد .امروزه جلد کتاب می تواند علاوه بر نقشی که در فروش کتاب دارد از نظر فرهنگی و هنری نیز زمینه ای برای فعالیت طراحان باشد و ویترین کتاب فروشی ها ، نمایشگاهی از آثار آنان شود ، نمایشگاهی که به صورت دوره ای برپاست و بینندگان آن نیز علاوه بر مخاطبان حرفه ای ، همه اقشار مردمند . در جامعه ای که ارتباط در آن نقشی حیاتی یافته است ، جلد کتاب می تواند نقش موثری در ارتقاء سواد بصری جامعه ایفا کند و بستری را برای ارتباط و هماهنگی نزدیک تر مولف کتاب و طراح گرافیک و مخاطبان حرفه ای آثار مکتوب موسیقی فراهم سازد . در نهایت این نتیجه حاصل شد که طرح روی جلد کتاب های موسیقی می تواند رابط میان محتوا و مخاطب اثر باشد . از آنجا که این طرح ها می توانند بستری برای آشنایی با نظام های اجتماعی و هنری و تاریخی یک ملت باشند پس موجب افزایش آگاهی فکری مخاطب اثر نیز می گردند . توجه طراح و ناشر به طرح روی جلد هماهنگ با محتوای کتاب های موسیقی باعث رونق صنعت نشر این شاخه می شود . واژگان کلیدی : جلد کتاب موسیقی ، محتوا کتاب موسیقی ، رابطه معنایی ، گرافیک موسیقی

بررسی کاربردی تصویرسازی در طراحی گرافیک(حیطه بسته بندی های تجاری)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده هنر 1391
  نفیسه خواستار   معصومه امیراینانلو

یکی از وسایل ارتباط بصری، بسته بندی کالاها است که در دید مصرف کنندگان قرار می گیرد. یک بسته بندی ایده آل به سرعت از قفسه انتخاب می شود، با مشتری صحبت می کند، و در لحظه، اطلاعاتی متقاعد کننده را درباره ی کیفیت محصول منتقل می کند. تحقیقات نشان می دهد درصد بالایی از مشتریان مستقیماً در نقطه فروش تصمیم به خرید می گیرند. این نقطه دقیقاً جایی است که اهمیت بسته بندی بیشتر اثبات می شود. عکس، طرح، نقش، تصویر و تصویرسازی های مخصوص بسته بندی یکی از عوامل تأثیر گذار در طراحی گرافیک بسته می باشد. نقش طرح و تصویر را در بسته بندی می توان به کاتالیزوری جهت کمک به تجسم و فهم محتویات درونی بسته تشبیه کرد. طرح و تصویر در کنار فرم، ساختار، لوگو و رنگ در ساختن شخصیت بسته به ایفای نقش پرداخته و طرح بسته را کامل می کند. مسئله اصلی این پژوهش بررسی نقش تصویرسازی و کاربرد آن در بسته بندی در مقابل مخاطبین مختلف در جهت جلب مشتری و بازار همراه با تحلیل چند نمونه بسته بندی و راه کارهای ارائه بهینه در آن می باشد. از اهداف اصلی در روند پژوهش حاضر، معرفی بهتر کالا و تشویق مخاطب به خرید آن با استفاده از تصویرسازی مناسب به روی بسته بندی آن کالا می باشد. زیرا امروزه استفاده از تصویر در تبلیغاتِ تجاری و بسته بندی محصولات به منظور جلب توجه مشتریان و ترغیب به خرید کالا، یک روش متداول شده است. با توجه به تحلیل و نظرسنجی حاصل شده در این پژوهش به این نتیجه می رسیم که یک بسته بندی ایده آل از نگاه مصرف کننده و مخاطبین خاص خود بدون تصویر به بازار عرضه نخواهد شد و یا حداقل این تضمین وجود دارد که بسته های بدون تصویرسازی، نوعی شک و تردید را در خریدار حین انتخاب بسته بندی، به جا می گذارند و به همین نسبت میزان فروش را پائین می آورند.

فرمالیسم در تصویر متحرک
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده هنر 1391
  زهرا گودرز   معصومه اینانلو

فرم ناب ، ساده و گرافیکی به همان اندازه که در ظاهر ، بی پیرایه و خالص است ، قدرت نفوذ و سیطره بر مخاطب و بیینده را دارد. بیشتر از چند دهه است که انیماتورهای انتزاع گرا به طور غریزی و تجربی به این توانایی خیره کننده در بازیِ فرم های ناب و انتزاعی پی برده و در بیان های نوین خود از آن بهره می برند. مسئله ی مورد بررسی در این پژوهش کارکرد فرم ( شکل ) در انیمیشن انتزاعی ، نقش و جایگاه آن به عنوان عنصری اصلی ، فعال و جریان ساز در هنر پویانمایی انتزاعی (شاخه ای از انیمیشن تجربی ) می باشد در این راستا آثار انیماتورهای انتزاع گرایی چون نورمن مکلارن ، اسکار فیشینگر ، ایشوپاتل ، جان ویتنی ، مورد تحلیل قرار گرفته است. در نتیجهتأثیرات متفاوت انواع فرم بر مخاطب و توانمندی های بالقوه یگرافیکی و بسیار بالای آن در زمینه ی ارتباطات بصری ، ارتباط بی بدیل آن با چگونگی بیان و انتقال پیام ، از این دریچه مورد مطالعه قرار گرفته است. روش تحقیق ، کتابخانه ای بوده است. واژگان کلیدی:انیمیشن ، انتزاع ، فرم ، تصویر متحرک ، شکل

بررسی تأثیر گرافیک در طراحی کاراکتر برای انیمیشن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده هنر 1392
  سمیه ابطحی   معصومه امیراینانلو

کاراکترسازی یکی از اصول مهم در تهیه فیلم انیمیشن است،که با تکیه بر دانش وسیع تر طراحی و شیوه های مختلف تصویرسازی همواره باعث آفریدن شخصیت های جذاب تر و توانمندتری در ارائه فیلم های انیمیشن گردیده است. کانسپتی که از کاراکتر مد نظر است چه در مقول? کارهای تلویزیونی و چه تولیدات سینمایی به نوعی از فیلتر گرافیک می گذرد که در انیمیشن های سینمایی این موضوع اهمیت بیشتری دارد.کاراکتر یا شخصیت می تواند یک نقطه، خط یا سطح باشد که دارای حرکتی ویژه توأم با زمان بندی مناسب خود است. کاراکترها خود را به ویژگی های انسانی نزدیک می کنند چون برای بیننده فیلم نحوه اعمال و حرکات و احساسات و کنش و واکنش های کاراکترها در صورتی قابل درک و جذاب است که بتواند با آنها ارتباط برقرار کند و نقاط اشتراک؛ انگیزه ارتباط است. همواره این دو رشته یعنی گرافیک و انیمیشن به هم مرتبط بوده است به خصوص در مسأله طراحی شخصیت ها و طراحی کانسپت. و همواره مسأله دانستن گرافیک قوی تر هم در مورد فیلم های انیمیشن و هم در مورد بازی های کامپیوتری یا همانgames(شخصیت ها وفضاسازی ها) مطرح ترین نکته در جلب نظر مخاطب است. این رساله با استفاده از دو شیوه ی کتابخانه ای و میدانی انجام شده است. با مطرح کردن اهمیت نحوه طراحی کاراکترها و تأثیر نگاه های متفاوت به طراحی شخصیت و سبک های متفاوتی که تا به حال به کار رفته است آغاز می شود و سپس وارد مبحث شخصیت پردازی متأثر از علم گرافیک و اعجاز سادگی گرافیک گونه؛ در به وجود آمدن کاراکترهای جذاب تر می شود.و به بررسی کاراکترها در بسترهای متفاوت از انیمیشن های دو بعدی گرفته تا بازی های رایانه ای و موارد موثر در کاراکتر سازی می پردازد ؛ ترجمه هایی از مقاله های خارجی برای آشنایی بهتر خوانندگان و مخاطبان این رساله با این مبحث، در این رساله گنجانده شده است. در فصل چهارم مطالعه ای در خصوص طراحی کاراکتر در انیمیشن های ایرانی با کمک و همکاری استاد محترم "دکتر سید علیرضا گلپایگانی" و نمونه مصاحبه با طراحان کاراکتر در استودیو های ساخت انیمیشن در تهران (استودیو توکا) آورده شده است ؛ در بخش گزارش کار عملی؛ به چگونگی پروسه طراحی کاراکتر و اتودهای اولیه و نهایی کاراکترهای طراحی شده توسط نگارنده برای داستان کوتاه (پیرمرد فرتوت با بال های بزرگ)؛ از نویسنده معروف کلمبیایی؛ گابریل گارسیا مارکز، همراه با متن داستان و علت انتخاب این موضوع؛ پرداخته شده است.

بررسی شکاف بین «گرافیک هنری» و «گرافیک بازاری» با بررسی چهار راس اثرهنری، طراح، سفارش دهنده، مخاطب مطالعه موردی: طاحی جلد کتاب از دهه 1380 تا کنون
پایان نامه دانشگاه الزهراء علیها السلام - دانشکده هنر 1393
  فاطمه مرسلی توحیدی   میترا معنوی راد

طرح روی جلد کتاب از جمله عناصر پیرامتنی است که آستانه ای برای ورود به محتوای کتاب و هویت شناسی آن بشمار می آید. در بررسی و تحلیل طرح جلد کتب گوناگون از دهه پیش تا کنون، نمونه هایی پرمحتوا، خلاقانه و زیبا مشاهده می شود که در کنار انبوهی از طرح های ضعیف، تکراری و نامناسب قرار گرفته اند؛ و می توان اصطلاح رایج گرافیک هنری را به گروه اول و گرافیک بازاری را به گروه دیگر نسبت داد. از آن جا که برآیند هر دو گروه با توجه به فراوانی گسترده شان، بدنه گرافیک معاصر را تشکیل می دهد و از سوی دیگر کتاب کالایی است با کارکرد اصلی ارتقای فرهنگ در جامعه، پرداختن به چرایی وچگونگی ایجاد فاصله بین گرافیک هنری و گرافیک بازاری؛ ضرورت می یابد. در این پژوهش رویکرد و نگرش سه قشر طراحان، ناشران و مخاطبان کتاب نسبت به طرح روی جلد برای تبیین و ارزیابی مسئله فوق بررسی شده است. در این راستا ابتدا به طرح مبانی نظری فرهنگی و اجتماعی موثر در موضوع فوق پرداخته شده و سپس با بررسی و تحلیل عوامل اقتصادی، آموزشی، فرهنگی، هنری و اجتماعی تاثیر گذار بر این مسئله نتایج بدست آمده و به جمع بندی و ارائه راهکار می پردازد. اقتصاد ضعیف صنعت نشر‏ و فقر فرهنگی و اقتصادی ناشران، طراحان کم تجربه و ناآشنا به امور فنی و هنری و عدم شناخت مخاطب در حوزه کتاب بخشی از دستاوردهای این پژوهش است.‏‏ پژوهش حاضر از نظر ماهیت و روش از نوع توصیفی-تحلیلی می باشد که از دو منظر کاربردی و مبنایی بررسی شده است. برای جمع آوری اطلاعات از دو روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است که بخش میدانی حاوی پرسشنامه (باز و ترکیبی) و مصاحبه است. جامعه آماری و حجم نمونه به تفکیک و در سه بخش و از میان سه گروه طراحان جلد کتاب، ناشران و مخاطبان انتخاب شده است و هر گروه در فصلی جداگانه مورد سنجش و ارزیابی قرارگرفته اند.

تأثیر جنبش مینیمالیسم بر پوسترهای ایرانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده هنر 1387
  نازلی طواف   زهرا مسعودی امین

چکیده ندارد.

تاثیر جنبش مینیمالیسم بر پوسترهای ایرانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده هنر 1387
  نازلی طواف   زهرا مسعودی امین

با توجه به عمر قریب به صد سال گرافیک و فراز و نشیب¬های آن بر اثر گذر زمان و ظهور و گسترش صنعت چاپ، عکاسی و رایانه ایران نیز از عوامل متعدد برای مطرح کردن خود در سطح جهانی بهره جسته و جنبش¬های وارداتی را با فرهنگ و سنت خود همسو کرده و برای ارتقای سطح کیفی از آن بهره برده است. جنبش مینیمالیسم یکی از جنبش¬های دهه 60 امریکا محسوب می¬شود که با وقفه¬ای طولانی در دهه اخیر بر شیوه و طراحی پوسترهای ایران تاثیر گذاشته است. طراحی پوستر در سال¬های قبل از پیروزی انقلاب (هم¬ زمان با ظهور این جنبش در امریکا و اروپا) به شیوه تصویرسازانه که متاثر از پوسترهای مکتب لهستان بود طراحی می¬شد. در سال¬های پیروزی انقلاب و پس از آن پوسترها به گنجینه¬ای از استعاره و نماد در طراحی تبدیل شدند. در این زمان پوسترهای تجاری متاثر از امریکا و پوسترهای فرهنگی هم چنان تحت تاثیر مکتب لهستان بود. از اواسط دهه 70 شمسی به تدریج رویکرد کلاسیک به تصاویر از پوسترهای ایرانی رخت بر بست و عنصر نوشتار ارزشی هم ¬پایه تصویر پیدا کرد که بر ضد فضاهای پر کار مدرنیستی و نیاز به ساده¬گرایی و خلاصه¬نمایی بیش از توجه به رد پای این جنبش در ادبیات غنی کشورمان به ظهور فضای مینیمالیستی در ایران دامن زد. هنرمند پیرو سبک مینیمالیسم از بیان هرگونه پدیده مفهومی و ایدئولوژیکی در اثر دوری جسته و آثارش را به ساده¬ترین حالت همراه با فاصله¬گیری از تکلف شکل و تجمل¬گرایی در جهتی همسو با سنت و فرهنگ ایرانی عرضه می¬کند. این نوع برخورد به علت ذات نوشتار که تجریدی است و با معنا و مفهوم مینیمالیسم و تبعات آن هم¬خوانی دارد، خود را بیش از همه در پوسترهای تایپوگرافی ایران مطرح کرد. با توجه به تاثیرات گوناگون جنبش مینیمالیسم در گرافیک ایران در این پایان نامه سعی شده به نوع نگرش و تاثیرات این جنبش در پوسترهای ایرانی پرداخته شود.