نام پژوهشگر: مجید میرلطیفی

بهینه سازی هم زمان آرایش و قطر در شبکه های آبیاری تحت فشار با استفاده از روش های بهینه سازی فراکاوشی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده کشاورزی 1388
  بهرام سامی کشکولی   محمدجواد منعم

در این تحقیق در مجموع چهار روش جدید که عبارتند از روش pso استاندارد با رویکرد حذفی، روش تلفیقی aco/lidm، روش تلفیقی jpso/lidm مبتنی بر مدل حلقه و روش تلفیقی tg-jpso/lidm، برای بهینه سازی هم زمان آرایش و قطر شبکه های آبیاری تحت فشار ارانه گردیده و مدل کامپیوتری آن ها در محیط matlab تهیه شده است. در روش pso استاندارد با رویکرد حذفی بخش هیدرولیکی مدل epanet در محیط matlab وارد شده و با فراخوانی دستورات لازم شبکه مورد نظر تحلیل هیدرولیکی می گردد. مدل بهینه سازیpso استاندارد در محیط matlab با تحلیل گر هیدرولیکی شبکه تلفیق می گردد. در روش مورد استفاده در این مدل ابتدا یک آرایش حداکثر، شامل همه مسیرهای ممکن تعیین می گردد. سپس طی فرایند جستجو، مدل بهینه سازی با صفر قرار دادن قطر لوله ها در لوله های اضافی در نهایت شبکه شاخه ای بهینه را می یابد. در این تحقیق رویکردی جدیدی (رویکرد تلفیقی) مبتنی بر تلفیق روش خطی lidm برای بهینه سازی قطر با یک الگوریتم بهینه سازی آرایش، توسعه داده شده است. در این رویکرد در هر مرحله، روش بهینه سازی قطر (lidm) به عنوان حلقه داخلی، قطرهای گزینه ها (هر گزینه یک آرایش شاخه ای قابل قبول است) را بهینه می نماید. پس از مشخص شدن قطرها، هزینه هر گزینه محاسبه می شود. سپس بهینه ساز آرایش به عنوان حلقه خارجی با توجه به مقادیر تابع هدف محاسبه شده، طی یک عملیات چیدمان مجدد، موقعیت آنها را تغییر می دهد و آرایش های شاخه ایی جدیدی تولید می نماید. سپس هزینه آرایش های جدید مجدداً محاسبه شده و فرایند ادامه می یابد. در روش های تلفیقی aco/lidm، jpso/lidm مبتنی بر مدل حلقه و tg-jpso/lidm ، به ترتیب aco، jpso وtg-jpso به عنوان بهینه ساز آرایش مورد استفاده قرار گرفته اند. برای آزمون مدل های توسعه یافته سه مثال موردی در نظر گرفته شده است. مثال اول شبکه ساده ای است که با حل آن ضمن مقایسه قابلیت های روش های مختلف، برتری روش های تلفیقی aco/lidm و tg-jpso/lidm نسبت به سایر روش ها، نشان داده شده است. یکی از دلایل عملکرد مطلوب روش های تلفیقی، فضای جستجو بسیار کوچک بهینه ساز آرایش است و دلیل دیگر آن توانایی بهینه ساز قطر lidm در تخصیص دو قطر به هر خط لوله شبکه می باشد. با حل مثال های دوم (قسمتی از شبکه توزیع آب شهری وینیپگ کانادا) و سوم (یک شبکه آبیاری تحت فشار در والنسیا) توسط این دو روش برتر، قابلیت این دو روش در حل مسائلی با ابعاد واقعی نشان داده شده است.

بهینه سازی عملکرد اراضی کشاورزی با استفاده از تصاویر ماهواره ای و اطلاعات مزرعه ای؛ مطالعه موردی حوضه گرگانرود
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده کشاورزی 1388
  محمدعلی غلامی سفیدکوهی   مجید میرلطیفی

تبخیر- تعرق گیاهان یکی از متغیرهای اصلی در محاسبه بیلان آب و انرژی سطح زمین محسوب می گردد. پارامترهای ورودی مورد نیاز برای محاسبه تبخیر-تعرق تابع تغییرات مکانی و زمانی می باشند. از طرفی بیشتر مدل های موجود جهت محاسبه این مولفه، غیر مکانی بوده و غالبا با استفاده از داده های نقطه ای و مقادیر توصیه شده برای پارامترهایی مانند ضریب گیاهی (kc)، اقدام به برآورد تبخیر- تعرق گیاه اقدام می نمایند. هدف از این تحقیق بررسی کاربرد سری زمانی 16 روزه شاخص گیاهی ndvi از تصاویر سنجنده modis جهت محاسبه مقادیر تبخیر-تعرق واقعی گیاهان در طول دوره رشد در یک سطح وسیع (حوضه گرگانرود) با استفاده ترکیبی از اطلاعات ماهواره ای و زمینی بود تا بتوان نسبت به ارزیابی شرایط موجود و ارائه الگوی کشت مناسب جهت دستیابی به حداکثر سود، اقدام کرد. نتایج نشان می دهد که 85 تا 97، 82 تا 97، 81 تا 94، 84 تا 92 و 85 تا 92 درصد تغییرات ضریب گیاهی به ترتیب برای گندم، جو، برنج، پنبه و سویا ناشی از تغییرات شاخص گیاهی ndvi است و اثر سایر عوامل بر تغییر ضریب گیاهی، بطور متوسط حدود 6 الی 18 درصد می باشد. نتایج نشان می دهد که تبخیر- تعرق واقعی برآورد شده (آب مصرفی) با روش سنجش از دور گیاه گندم، جو، برنج، پنبه و سویا به ترتیب دارای خطای 1/9، 0/6، 1/2، 3/7 و 1/1 درصد نسبت به تبخیر-تعرق مورد نیاز برآورد شده به روش پنمن – مانتیث – فائو می باشد. بعبارتی دیگر گیاهان منتخب آب کافی مطابق با نیاز آبی در اختیار داشته اند. همچنین نتایج موئد این مطلب است که متوسط راندمان آبیاری، شاخص عرضه نسبی، شاخص سودمندی اقتصادی آب ورودی و شاخص سودمندی اقتصادی آب فرآیندی حوضه مورد تحقیق در سال مبنا (1382) به ترتیب معادل53 درصد، 9/1، 706 ریال به ازاء مصرف یک متر مکعب و 1339 ریال به ازاء مصرف یک مترمکعب می باشد. نتایج حاصل از بهینه سازی در سال مبنا نشان می دهد که بدلیل پایین بودن درآمد خالص در واحد هکتار هر یک از محصولات منتخب، میزان شاخص سودمندی اقتصادی آب ورودی به اراضی در حالت الگوی کشت بهینه تفاوت چندانی با سال مبنا نداشته و همچنان اختلاف فاحشی نسبت به متوسط جهانی این شاخص وجود دارد.

برآورد تبخیر – تعرق مرجع با استفاده از داده های محدود هواشناسی در شرایط اقلیمی مختلف
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده کشاورزی 1389
  اسعد سلطانی   مجید میرلطیفی

تخمین درست تبخیر و تعرق مرجع eto به عنوان یکی از عمده ترین اجزاء چرخه یدرولوژیکی، در مطالعات، طراحی و مدیریت سیستم های آبیاری حائز اهمیت فراوان است. معادله فائو پنمن- مانتیث (fao-56 pm) به عنوان یک روش استاندارد برای تعیین تبخیر- تعرق گیاه مرجع، از طرف سازمان خوار و بار جهانی (fao) توصیه شده است، برای استفاده از این معادله ایستگاه های هواشناسی باید مجهز به وسایل اندازه گیری دمای هوا ، سرعت باد ، رطوبت نسبی و تابش سنج یا آفتاب نگار باشند. تجهیز چنین ایستگاه هایی برای مزارع کشاورزی هزینه بالایی را در بردارد. در این مقاله کارایی معادله فائو پنمن مانتیث در برآورد eto تحت شرایط داده محدود در اقلیم های مختلف، بررسی شده است. نتایج نشان داد مدل های کاهش داده فائو پنمن – مانتیث اغلب نتایج بهتری نسبت به مدلهای تجربی (ترک، بلانی کریدل اصلاح شده و هارگریوز سامانی اصلاح شده) و شبکهای عصبی مصنوعی، ارائه میدهند. بنابراین در حالتی که دادههای هواشناسی به طور کامل در دسترس نباشند استفاده از معادله فائو پنمن – مانتیث در حالت داده محدود توصیه میشود. نتایج آنالیز حساسیت مدل های پنمن مانتیث، هارگریوز سامانی و بلانی کریدل حاکی از این بود که این مدل ها نسبت به دما حساسیت بالایی دارند. بنابراین دما می تواند تأثیر مهمی در برآورد تبخیر- تعرق مرجع داشته باشد. در بین مدل های داده محدود در اقلیم مرطوب و گرم و نیمه خشک مدل pmt,l (که در آن فقط نیاز به داده های اندازه گیری شده دمای هوا دارد) نتایج بسیار خوبی ارائه داد. بنابراین برای اقلیم مرطوب در شرایط کمبود داده این معادله توصیه می شود. لذا کمترین داده برای برآورد نسبتاً دقیق eto داده های دمای هوا و برای اقلیم بسیار خشک مدل pmtu نتایج خوبی را در شرایط داده محدود بدست آورد بنابراین کمترین پارامتر لازم برای برآورد تبخیر تعرق دمای هوا و سرعت باد معرفی می گردد.

تعیین نیاز آبی توت فرنگی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده کشاورزی 1391
  محسن رضائیان   مجید میرلطیفی

هدف از آبیاری دست یابی به عملکرد بهینه همراه با استفاده اقتصادی از آب بر اساس نیاز گیاه است. برنامه ریزی صحیح آبیاری سبب جلوگیری از مصرف بیش از حد آب، پخش دقیق آب آبیاری و تولید محصول بیشتر می شود. برای برنامه ریزی آبیاری ابتدا باید نیاز آبی گیاه تعیین شود، لذا طی تحقیق حاضر اقدام به تعیین نیاز آبی گیاه توت فرنگی شد. برای اندازه گیری نیاز آبی گیاه توت فرنگی از دو لایسیمتر وزنی استفاده شد. مزرعه توت فرنگی مورد مطالعه دارای سیستم آبیاری قطره ای نواری بود. برای تعیین زمان شروع آبیاری از تانسیومتر استفاده شد و آبیاری زمانی آغاز می شد که مکش خاک به 50 سانتی بار می رسید. عمق آب آبیاری در هر نوبت آبیاری بر اساس کمبود رطوبت خاک مشخص شد. نیاز آبی توت فرنگی رقم کاماروسا برای فصل آبیاری (اردیبهشت تا شهریور) در سال 1391 برابر 538 میلی متر بدست آمد. مقدار حداکثر تبخیر – تعرق روزانه برای این دوره 5.5 میلی متر بر روز بود که در 27 تیر 1391 ثبت شد. ضرایب گیاهی توت فرنگی با استفاده از تبخیر – تعرق گیاه مرجع محاسبه شده از معادله پنمن – مانتیث فائو برای ماه-های اردیبهشت، خرداد، تیر، مرداد و شهریور به ترتیب برابر با 0.61، 0.71، 0.88، 0.86 و 0.81 برآورد گردید. مقدار ضرایب گیاهی حاصل از تحقیق حاضر بیشتر از یافته های مطالعات قبلی بود.

تعیین نیاز آبی گل مریم در کشت گلخانه ای
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده کشاورزی 1392
  اکرم دلاور   مجید میرلطیفی

ایران به دلیل شرایط خاص آب و هوایی و محدودیت¬های منابع آبی از جمله کشورهایی است که نیاز به تجدید نظر اساسی در ساختار نظام کشت بوده و در این راستا توسعه کشت گلخانه¬ای می¬تواند به عنوان یک راهکار مناسب مطرح شود. تخمین صحیح و دقیق نیاز آبی گیاهان به منظور حفاظت و نگهداری از محصولات یکی از لازمه¬های داشتن یک مدیریت خوب و موثر در آبیاری در شرایط گلخانه¬ای، است. لذا طی تحقیق حاضر اقدام به تعیین نیاز آبی گیاه گل مریم در شرایط گلخانه¬ای شد. این طرح در قالب بلوک کامل تصادفی با سه تیمار شامل آبیاری کامل، بیش آبیاری و کم آبیاری در سه تکرار اجرا شد. برای برآورد نیاز آبی گیاه گل مریم از روش بیلان آبی استفاده گردید. گلخانه دارای سامانه آبیاری قطره¬ای (نوار تیپ) بود. برای تعیین زمان شروع آبیاری از تانسیومتر استفاده گردید و آبیاری زمانی آغاز می¬شد که مکش خاک در تیمار آبیاری کامل به 30 سانتی¬بار می¬رسید. عمق آب در تیمار آبیاری کامل، در هر نوبت آبیاری بر اساس عمق نقصان رطوبتی خاک تعیین شد و در تیمار بیش آبیاری و کم آبیاری، عمق آبیاری به ترتیب 20% بیشتر و 20% کمتر از عمق آبیاری تیمار آبیاری کامل بود. نیاز آبی گیاه مریم رقم دابل در سال 1392 برابر 350 میلی¬متر برآورد شد. طی دوره آزمایش، تبخیر-تعرق روزانه گیاه گل مریم در شرایط گلخانه 1/8تا 3/1 میلی¬متر در روز بود. حداکثر تبخیر-تعرق روزانه گل مریم در شروع گلدهی گیاه بود. ضرایب ماهانه گیاه گل مریم بر اساس داده¬های تشت تبخیر کلاس a درون گلخانه بین 0/5تا 0/7 به دست آمد. نتایج نشان داد که میزان آب کاربردی بر گلدهی و پارامترهای کیفی گل تأثیر گذار است. بهترین کیفیت گل زمانی حاصل می¬شود که گیاه دچار تنش آبی نشود. هم¬چنین مصرف بیش از حد آب نیز اثرات منفی بر گیاه گل مریم دارد و باعث رشد علفی گیاه گل مریم می¬شود. در پژوهش حاضر، بهترین کیفیت گل از تیمار آبیاری کامل حاصل شد، به طوری که متوسط طول ساقه گلدهنده، 89 سانتی¬متر، طول متوسط محور گل¬آذین 34 سانتی¬متر، تعداد متوسط گلچه 30/6 عدد و قطر متوسط ساقه 9/8 میلی¬متر به دست آمدند.

اثر روشهای مختلف محاسبه نقصان فشار بخار اشباع بر تبخیر-تعرق مرجع در شرایط اقلیمی متفاوت
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده کشاورزی 1383
  هاجر نیکبخت   مجید میرلطیفی

چکیده ندارد.

فاصله بهینه لاترال ها و مدیریت بهینه آبیاری قطره ای زیر سطحی در تولید پیاز
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده کشاورزی 1387
  بهروز صفی   امیرحسین ناظمی

چکیده ندارد.

اهمیت نسبی متغیرهای هواشناسی در برآورد تبخیر-تعرق مرجع در اقلیم های مختلف
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده کشاورزی 1387
  سعید یزدان خواه   مجید میرلطیفی

چکیده ندارد.

بررسی میزان آبشویی نیترات از مزارع تحت کشت ذرت مطالعه موردی اراضی جنوب تهران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده کشاورزی 1388
  محمد مهدی حسن نژاد   مجید میرلطیفی

در مناطق با کشاورزی فشرده، اندازه گیری میزان نیتراتی که هر سال از طریق کشاورزی وارد آبهای زیرزمینی می گردد هم به منظور برآورد راندمان کوددهی و هم به دلیل بالا رفتن غلظت نیترات در منابع آبی بسیار ضروری است. افزایش غلظت نیترات در آب زیرزمینی بویژه در نقاطی که با پساب آبیاری می شوند و سطح آب زیرزمینی در آنها بالا است، بسیار قابل توجه است. منطقه ورامین واقع در جنوب تهران از جمله مناطقی وسیعی است که کشاورزی در آن با سیستم کشت گندم زمستانه-ذرت تابستانه صورت می گیرد. آبیاری این منطقه با پساب انجام می شود. این تحقیق با هدف تعیین مقدار نیترات که از عمق 30 و 60 سانتی متر تحت کشت ذرت آبشویی می شود، در سال 1387 انجام شد. بدین منظور از منطقه ورامین دو مزرعه به مساحت 3 و 7 هکتار با مقدار کوددهی 223 و 167 کیلوگرم ازت در هکتار انتخاب شد. از معادله بیلان نیتروژن، برای تعیین نیتروژنی که آبشویی می گردد، استفاده شد. ورودی ها و خروجی ها با روش های مستقیم اندازه گیری شد. ورودی نیتروژن به مزرعه شامل کود، بارندگی، آبیاری و خاک هستند. خروجی نیتروژن از مزرعه عبارتند از: آبشویی به آب زیرزمینی، برداشت توسط گیاه، رواناب سطحی، خاک و تلفات از مزرعه. بر اساس یک دوره سه ماهه از مشاهدات، نتایج بیلان جرمی نیتروژن نشان داد که از مزرعه اول 213 کیلوگرم نیترات (kg no3/ha71) و از مزرعه دوم 609 کیلوگرم نیترات (kg no3/ha87) از عمق 30 سانتی متر آبشویی شد. همچنین راندمان کوددهی 28/9 و 29/6 درصد برای مزارع اول و دوم محاسبه شد. در این تحقیق اجزای دیگر معادله بیلان نیتروژن از جمله معدنی شدن، ورود از آب های زیرزمینی و تثبیت بیولوژیکی به دلیل نبود اطلاعات مورد نیاز اندازه گیری نشد.

بررسی مدیریت مصرف آب و کود ذرت سیلویی با مدلهای cropsyst و aquacrop در منطقه ورامین
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1388
  میثم کریمی   مجید میرلطیفی

بهبود مصرف آب در کشاورزی به دلیل گستردگی این بخش، در مقایسه با سایر بخش های مصرف کننده آب از اهمیت بالایی برخوردار است. تبخیر-تعرق واقعی گیاه و مقدار بهره وری آب در کشاورزی به عنوان شاخص های مناسبی در ارزیابی چگونگی مصرف آب مطرح می باشند. به دست آوردن نیاز آبی واقعی گیاه، از جمله عملیات های مشکل در علم کشاورزی محسوب می گردد و به همین دلیل اغلب در ابعاد آزمایشگاهی اندازه گیری و یا توسط روش های محاسباتی تخمین زده می شود، و با فرض ها و خطاهای زیادی همراه است. از این رو به دست آوردن این پارامتر در ابعاد مزرعه ای کاری ارزشمند محسوب می شود، هرچند با خطاهای میدانی نیز همراه باشد. از آنجاییکه برای بازه های زمانی و مکانی مختلف، تعیین نیاز آبی و عملکرد گیاه از طریق آزمایش های مزرعه ای مشکل است، استفاده از مدل های گیاهی راهکاری است که از طریق آن می توان بیلان آبی را مورد بررسی قرار داده، فرآیند رشد را شبیه سازی کرده و به مطالعه راهکارهای مختلف مدیریتی پرداخت. هدف این مطالعه آنالیز معادله بیلان آب و تعیین نیاز آبی واقعی ذرت علوفه ای و به دست آوردن ضرایب گیاهی آن می باشد. همچنین در این پژوهش کارآیی دو مدل گیاهی aquacrop و cropsyst در شبیه سازی فرآیند رشد و اجزای معادله بیلان آب مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور، در منطقه ورامین دو مزرعه به مساحت های سه و هفت هکتار در نظر گرفته شد و اجزای معادله بیلان آب و همچنین شاخص های رشد گیاهی شامل بیوماس، عمق ریشه و شاخص سطح برگ در طول فصل رشد اندازه گیری گردید. در این پژوهش آب مصرفی گیاه یا تبخیر- تعرق واقعی طی دوره رشد 98 روزه برای مزارع a (سه هکتاری) و b (هفت هکتاری) به ترتیب برابر 595 و 515 میلی متر به دست آمد. مقدار بهره وری آب در مزارع a و b به ترتیب برابر 03/4 و 66/3 کیلوگرم بر متر مکعب حاصل گردید. ضریب گیاهی برای مزرعه a (سه هکتاری) برابر 0/29، 0/92، 1/11، 0/59 و برای مزرعه b (هفت هکتاری) برابر 0/26، 0/75، 1 و 0/52 به دست آمد. نتایج حاصل از شبیه سازی فرآیند رشد و تبخیر-تعرق گیاه، نشاندهنده عملکرد نسبتا ضعیف مدل های گیاهی مذکور می باشد. هرچند که مدل aquacrop در مجموع کارآیی بهتری از مدل cropsyst نشان داد. شرایط نامساعد زمین های در نظر گرفته شده از نظر شوری خاک و آب، بالا بودن سطح ایستابی، گرفتگی زهکش ها، پدیده صعود شعریه و حرکت املاح از آب های زیرزمینی به منطقه ریشه می تواند از جمله دلایل عدم کارآیی مدل ها و کاهش زیاد محصول نسبت به عملکرد پتانسیل ذرت علوفه ای باشد.

مدل سازی تبخیر-تعرق مرجع روزانه با استفاده از سیستم استنتاج عصبی-فازی (anfis)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده کشاورزی 1388
  کاوه احمدزاده   مجید میرلطیفی

تبخیر-تعرق یکی از اجزای اصلی چرخه هیدرولوژی و تخمین نیاز آبیاری است. در این تحقیق پتانسیل سیستم استنتاج تطبیقی عصبی-فازی (anfis) و شبکه عصبی مصنوعی (ann) در برآورد تبخیر-تعرق مرجع(eto) روزانه مورد بررسی قرار گرفت. از داده های روزانه هواشناسی نه ایستگاه واقع در سه اقلیم متفاوت (مرطوب، خشک و نیمه خشک و بسیار خشک) شامل ساعات آفتابی، دمای هوا، رطوبت نسبی و سرعت باد به عنوان ورودی و تبخیر-تعرق مرجع محاسبه شده با روش فائو پنمن-مانتیث به عنوان خروجی روش های ann و anfis استفاده شد. برآوردهای eto از روش های ann و anfis با مدل های تجربی ماکینک، تورک، هارگریوز-سامانی، فائو بلانی کریدل و ریچی مقایسه شد. مدل های تجربی با استفاده از روش فائو پنمن-مانتیث تصحیح شدند. کارائی روش های مورد مقایسه، با استفاده از آماره های ریشه میانگین مجذور خطا (rmse)، خطای انحراف میانگین (mbe) و ضریب تعیین (r2)، مورد ارزیابی قرار گرفت. روش های ann و anfis توانستند با موفقیت تبخیر-تعرق مرجع روزانه را برآورد کنند. مدل anfis85 تنها با سه پارامتر ورودی شامل تشعشع خورشیدی، دمای حداکثر هوا و سرعت باد نسبت به تمامی روش های تجربی مورد استفاده و حتی روش های تجربی تصحیح شده از دقت بالاتری برخوردار است. تشعشع خورشیدی (rs) به عنوان موثرین پارامتر در برآورد تبخیر-تعرق مرجع شناخته شد.

بررسی مکانیسمهای فیزیولوژیکی تحمل به خشکی در سه پایه دانهالی پسته (pistacia vera l.)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده کشاورزی 1388
  محمودرضا روزبان   کاظم ارزانی

آزمایشی گلخانه¬ای به منظور بررسی مکانیسم¬های تحمل به خشکی در سه پایه¬ی دانهالی پسته اهلی (pistacia vera l.) به اسامی "بادامی¬زرند"، "قزوینی" و "سرخس" انجام شد. در این آزمایش،پایه¬های دانهالی 18 ماهه¬¬ پسته در معرض سه سطح تخلیه رطوبتی 40، 60 و 80% آب قابل دسترس خاک قرار گرفتند. تبادلات گازی فتوسنتزی، فلورسانس کلروفیل، وضعیت آبی، تغییرات کلروفیل، پرولین آزاد و قندهای محلول کل، و کارائی جذب عناصر غذایی، خصوصیاتی بودند که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفتند. به دلایل زیر، پایه بادامی به عنوان بردبارترین پایه نسبت به تنش خشکی معرفی گردید: (1) کارائی بالاتر مصرف آب به دلیل کنترل بهتر روزنه¬های آن بر هدر رفت آب، (2) کارائی فتوشیمیایی بالاتر نظام نوری ii تحت شرایط تنش خشکی، (3) پتانسیل آب پایین¬تر با وجود مقدار نسبی بالای آب، (4) استفاده بهینه از ویژگی تنظیم اسمزی به ویژه در تجمع قندهای محلول، و (5) کارائی بالاتر جذب عناصر غذایی به ویژه برای عناصر روی، پتاسیم و فسفر. همچنین بر اساس یافته¬های این تحقیق، هدایت روزنه¬ای، معیار مناسبی برای تعیین زمان آبیاری درختان پسته معرفی گردید. در آزمایش دوم، تغییرات روزانه نرخ¬ فتوسنتز خالص، هدایت روزنه¬ای و نرخ تعرق در سطح برگ¬های دو ژنوتیپ پسته ایران، در ارتباط با نوسانات روزانه¬ی دمای برگ، کسر فشار بخار و تراکم جریان فوتونی فتوسنتزی ارزیابی گردید. الگوی تغییرات روزانه¬¬ی نرخ¬های جذب و تحلیل co2¬ در این بررسی، دارای دو نقطه اوج بود. نقطه اول در ساعات 9:00 و 8:00 صبح به ترتیب در ژنوتیپ¬های "بادامی" و "قزوینی" پدیدار شد. همچنین در هر دو ژنوتیپ، نقطه اوج دوم در ساعت 16:00، و پایین¬ترین نرخ فتوسنتز خالص در ساعت 15:00 مشاهده گردید. بالاترین میزان فتوسنتز ژنوتیپ¬های "بادامی" و "قزوینی" به ترتیب در شدت جریان فوتونی فتوسنتزی 1500 و mol m-2 s-1 1150 بدست آمد. ضمن آنکه الگوی تغییرات روزانه¬ی نرخ فتوسنتز خالص با روند تغییرات هدایت روزنه¬ای (**76/0=r) و نرخ تعرق (**73/0=r) همبستگی داشت. به نظر می¬رسد هدایت روزنه¬ای در ژنوتیپ "بادامی" اساساً توسط کسر فشار بخار بیشتر از kpa 5/3 و دمای برگ بالاتر از c32، و در ژنوتیپ "قزوینی" توسط کسر فشار بخار بیشتر از kpa 8/3 و دمای برگ بالاتر از درجه33 محدود می¬شود. به علاوه، عملکرد کوانتومی تثبیت کربن در دماهای برگ بالاتر از c24 کاهش یافت. الگوی روزانه تبادلات گازی برگ نشان ¬داد که عوامل روزنه¬ای تا حدود زیادی مسئول افت بعد از ظهر نرخ فتوسنتز خالص هستند، هرچند که عوامل غیر روزنه¬ای نیز در این پدیده دخالت داشتند. در آزمایش سوم، مقدار کلروفیل برگ¬های ژنوتیپ¬های پسته¬ی "بادامی"، "قزوینی" و "سرخس" با استفاده از دو شاخص کلروفیل (spad و cci) برآورد شد و بهترین معادلات برازش داده شده، ارائه گردید.

ارزیابی عملکرد دستگاه آبیاری قرقره ای
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1380
  حمید سیدمحمدی   مجید میرلطیفی

هدف از اجرای این تحقیق بررسی عملکرد دستگاه آبیاری قرقره ای ایری پارس مدل 265-90 به همراه سه مدل آبپاش تفنگی به نامهای، komet ، nelson 150، nelson 100 می باشد. نتایج بدست آمده دلالت برآن دارد که در شرایطی که فواصل خطوط حرکت بهینه در نظر گرفته شود زاویه کارکرد آبپاش اثر قابل ملاحظه ای بر یکنواختی پخش ندارد. بنابراین توصیه می شود در زمان استفاده از دستگاه آبیاری قرقره ای با فاصله خطوط حرکت بهینه، با توجه به شرایط خاک مزرعه و نوع پوشش گیاهی از زوایای کارکرد 225 تا 270 درجه استفاده شود.

ارزیابی مشخصه های هیدرولیکی خروجی ها، لوله ها و اتصالات مورد استفاده در آبیاری قطره ای (ساخت داخل کشور)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1376
  حسین صدرقاین   مجید میرلطیفی

امروزه در کشور شاهد توسعه روزافزون آبیاری تحت فشار هستیم. همزمان با این روند توسعه، سازندگان زیادی اقدام به تولید لوله های پلی اتیلن و انواع گسیلنده ها نموده اند. در یک پروژه آبیاری قطره ای لوله های سیاز کوچک و گسیلنده ها به طور وسیع استفاده می شوند. چگونگی عملکرد خروجی ها یکی از عوامل اصلی تعیین کننده راندمان آبیاری قطره ای می باشد. عدم محاسبه صحیح افت در لوله ها منجر به تعیین اشتباه قدرت مورد نیاز پروژه می گردد. در دنیا تحقیقات زیادی بر روی لوله های پلی اتیلن و خروجی ها انجام شده است . محقققین زیادی روابط و نمودارهایی برای محاسبه تلفات اصطکاک در لوله ها ارائه نموده اند. در این تحقیق جهت تعیین ضریب اصطکاک (f) لوله های پلی اتیلن یک سیتم اندازه گیری افت بار در آزمایشگاه راه اندازی شد. لوله های پلی اتیلن با قطرهای 16، 20، 25 و 32 میلیمتر ساخت داخل کشور مورد آزمایش قرار گرفت . طول لوله مورد آزمایش برای کلیه قطرها 30 متر انتخاب شد. بجز لوله های با قطر 32 میلیمتر که طول لوله 20 متر انتخاب گردید. کلیه آزمایشها در یک فشار ثابت 30 پوند بر اینچ مربع (psi) انجام شد. نتایج آزمایش با منحنی لوله های صاف تطابق خوبی دارد. سه رابطه برا ی محاسبه ضریب اصطکاک لوله های آزمایش ارائه گردید. روابط به دست آمده با معادله لوله های صاف (پراندتل) و بلازیوس مقایسه شد. تفاوت نتایج روابط فوق با رابطه پیشنهاد شده محسوس نمی باشد. مزیت این روابط در محاسبه ضریب اصطکاک به طور صریح می باشد. هر سه رابطه در سطح 1 درصد معنی دار و از ضریب همبستگی بالایی (بالاتر از 96 درصد) برخوردار می باشند. روابط به دست آمده به قرار ذیل می باشند: f0/3696/rc 0/265، rcعدد رینولدز، ضریب اصطکاکf اعتبار این معادله برای محدوده 100000 rc 4000 می باشد. ماکزیمم اختلاف رابطه فوق نسبت به رابطه بلازیوس 3/1 درصد می باشد. f0/0672 log (855754)/rc اعتبار این معادله برای محدوده 80000 rc 4000 می باشد. ماکزیمم اختلاف رابطه 2 نسبت به رابطه بلازیوس 8/8 درصد می باشد. 1/ f1/861log (rc/10/0696) اعتبار این معادله برای محدوده 400000 rc 4000 می باشد. ماکزیم اختلاف رابطه 3 نسبت به رابطه پراندتل 7/1 درصد می باشد. همچنین در این تحقیق ده نوع قطره چکان تولید داخل که 5 نوع قطره چکان on-line و 5 نوع دیگر in-line بودند همراه با دو نوع قطره چکان خارجی on-line مورد ارزیابی قرار گرفتند. در آزمایشگاه با استفاده از شبکه لوله آب شهری از هر نمونه قطره چکان 50 عدد بر روی یک خط لوله به طول 10 متر آزمایش شدند. ضرایب هیدرولیکی قطره چکانها (kd, x) و ضریب تغییرات ساخت (cv) برای دوازده قطره چکان به دست آمد. برای هر نوع قطره چکان رابطه دبی - فشار همراه با منحنی تغییرات آن ارائه شد. کلیه روابط دارای ضریب همبستگی بالا (بالاتر از 99 درصد) و در سطح 1 درصد معنی دار بودند. بجز یک مورد که دارای ضریب همبستگی 84 درصد و در سطح 5 درصد معنی دار بود. ده قطره چکان ساخت داخل براساس طبقه بندی ase ep 45 & dec 94 از نظر ضریب تغییرات ساخت طبقه بندی شدند که در نتیجه 10 درصد قطره چکانها عالی، 20 درصد متوسط، 20 درصد ضعیف و 50 درصد غیرقابل قبول هستند. نتایج آزمایشها نشان می دهد که با تغییر فشار مقدار cv در اکثر قطره چکانها تغییر نموده است .

بررسی کاربرد مدل ‏‎ceres-maize‎‏ در تعیین عملکرد محصول یک رقم ذرت در قزوین در شرایط کم آبیاری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1381
  عباس ستوده نیا   مجید میرلطیفی

برای بررسی کاربرد مدل ‏‎ceres-maize‎‏ در تعیین عملکرد محصول یک رقم ذرت دانه ای در قزوین در شرایط کم آبیاری ، تحقیقی در سالهای 79 و 80 به مدت دو سال زراعی بر روی یک رقم ذرت دیررس در مزرعه تحقیقاتی اسماعیل آباد وابسته به سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین با چهار تیمار آبیاری ‏‎a‎‏ ، ‏‎b‎‏، ‏‎c‎‏ و ‏‎d‎‏ که در آنها به ترتیب آبیاری بعد از مصرف 40، 50 ، 60 و 80 درصد آب قابل استفاده صورت می گرفت، و چهار تکرار انجام شد . آبیاری به صورت شیاری و در قطعاتی به ابعاد 5* 10 متر و پس از اندازه گیری رطوبت موجود در خاک با دستگاه ‏‎tdr‎‏ انجام می شد. نتایج نشان می دهد،که رطوبت خاک در کلیه تیمارها بخوبی برآورد می شود. در خصوص عملکرد دانه و کل ماده خشک گیاهی در تیمارهای ‏‎a‎‏ و ‏‎b‎‏ برآورد و مدل با مقادیر مشاهده شده نزدیک بوده ولی در تیمارهای ‏‎c‎‏ و ‏‎d‎‏ مقادیر مدل از مقادیر مشاهده شده زیادتر برآورد می شود.

ارزیابی عملکرد لوله های آب نو و نوارهای دو جداره در آبیاری زیرسطحی ذرت
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1380
  امید نوروزی مسعود   مجید میرلطیفی

در بهار و تابستان سال 1380 عملکرد نوارهای دو جداره ‏‎(a1)‎‏ و لوله های اب نو ‏‎(a2)‎‏ در آبیاری زیر سطحی با سه سطح آبیاری ‏‎b1‎‏ ( 100 درصد نیاز ابی پتانسیل ) ، ‏‎b2‎‏ ( 70 درصد نیاز آبی پتانسیل) و ‏‎b3‎‏ (40 درصد نیاز آبی پتانسیل) در منطقه ورامین مورد ارزیابی قرار گرفت. خاک محل تحقیق سیلتی کلی بوم و اسییته آن برابر 7/5 بود . آب قابل استرس حد بین ظرفیت زراعی مزرعه ( 3/1 اتمسفر و نقطه پژمردگی دائم (15 اتمسفر9 در 90 سانتیمتر از خاک 178 میلیمتر بود.در طی دوره رشد درصد رطوبت خاک در نیمرخ 90 سانتیمتری به روش وزنی اندازه گیری گردید. همچنین جهت ارزیابی یکنواختی پخش آب ، درصد رطوبت خاک در عمق 30 تا 40 سانتیمتری در راستای طولی لوله و نوارها به روش وزنی اندازه گیری گردید. در طی دوره رشد با اندازه گیری تبخیر از تشتک تبخیر کلاس ‏‎a‎‏ واقع شده در وسط مزرعه و با استفاده از ضریب ‏‎kc‎‏ مقدار تبخیر و تعرق واقعی گیاه بدست می آمد. هر 2 روز یکبار آبیاری انجام می شد. در آبیاری با لوله های آب نو از هنگام کاشت و جوانه زنی بذر تا استقرار کامل گیاه ، آبیاری سطحی شیاری) انجام شد.بر اساس نتایج بدست آمده درصد یکنواختی پحش آب در راستای طولی نوارهای دو جداره 94 درصد و در راستای طول لوله های آب نو 34 درصد بدست آمد. بیشترین میزان عملکرد علوفه تر از تیمار ‏‎a1b1‎‏( آبیاری با نوارهای دوجداره و سطح آبی 100 درصد نیاز آبی پتانسیل ) معادل 7/62 تن در هکتار و کمترین میزان علوفه تر از بیمار ‏‎a2b3‎‏ ( آبیاری با لوله های آب نو و سطح آبی 40 درصد نیاز آبی پتانسیل 9 معادل با 7/22 تن در هکتار بدست آمدو راندمان مصرف آب برای پربازده ترین تیمار ‏‎a1b1‎‏ برابر ‏‎27/9 hg/(mm ha)‎‏ و برای کم بازده ترین تیمار ‏‎a2b1[‎‏ برابر ‏‎9/5 (kg/mm ha)‎‏محاسبه گردیدنتایج تحلیل اقتصادی برای نوارهای دو جداره نشان داد که حداکثر سود همواره در شرایط حداکثر محصول عاید می گردد. اما نتایج تحلیل اقتصادی برای لوله آب نو نشان می دهد که استفاده از این لوله در مزارعی با شیب سر بالایی (3+ درهزار) سود چندانی را عاید زارع نمی کند.

عملکرد هیدرولیکی دریچه های هیدروفلوم ‏‎‎‏‏‎‎‏(لوله دریچه دار) ساخت ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1379
  مهدی قیصری   مجید میرلطیفی

برای استفاده بهینه و کارآ از لوله دریچه دار در روش های آبیاری سطحی نیاز به شناخت ویژگیهای هیدرولیکی لوله و دریچه های آن می باشد. در این پژوهش خصوصیات هیدرولیکی دریچه های لوله دریچه دار مورد ارزیابی قرار گرفت. دریچه ها از نظر کیفیت ساخت و یکنواختی پخش آب با استفاده از شاخص های ‏‎cv,qvar‎‏ و ‏‎range‎‏ مورد ارزیابی قرار گرفتند. براساس مقدار شاخص ‏‎cv‎‏ در درجه های بازشدگی 135، 225 و 315 درجه آبدهی دریچه ها در فشارهای یکسان از یکنواختی مطلوبی برخوردار می باشد. عملکرد هیدرولیکی دریچه ها براساس شاخص های ‏‎qvar‎‏ و ‏‎range‎‏ ارزیابی گردید. در میزان بازشدگی 225 و 315 درجه عملکرد دریچه ها در گروه ((قابل استفاده)) قرار گرفتند. لیکن در میزان بازشدگی 135 درجه درجه عملکرد دریچه ها در گروه ((غیر قابل استفاده)) بدست آمد. نتایج دلالت بر این نکته دارد که از نظر کیفیت ساخت دریچه ها مشابه یکدیگر بوده و عملکرد هیدرولیکی آنها نسبتا مشابه یکدیگر می باشد. لهذا امکان استخراج رابطه ای برای تعریف چگونگی ارتباط شدت آبدهی دریچه ها با فشار و میزان بازشدگی وجود دارد. رابطه حاکم بر آبدهی دریچه ها با میزان بازشدگی دریچه و فشار قبل از دریچه مورد بررسی قرار گرفت و روابطی برای برآورد شدت آبدهی دریچه ها براساس فشار و میزان بازشدگی استخراج گردید. از بین روابط استخراج شده مذکور دو معادله زیر آبدهی دریچه ها را با دقت مطلوبی (ضریب همبستگی 98 درصد) برآورد می نماید.‏‎q=(-0.0004 +0.00690-0.0016)h+(-0.00580+0.25220-0.2863)‎‏ ‏‎q=(-0.005h-0.0048)+(0.0074h+0.2361) +(3*10 h -0.0055h-0.18080)‎‏در روابط فوق دبی دریچه ‏‎(q)‎‏ بر حسب لیتر بر ثانیه، میزان بازشدگی دریچه ( ) بر حسب رادیان و فشار آب در داخل لوله قبل از دریچه ‏‎(h)‎‏ بر حسب سانتیمتر می باشد. یک برنامه کامپیوتری برای شبیه سازی جریان خروجی از دریچه ها در راستای طولی لوله دریچه دار تهیه شد. برنامه مذکور آبدهی و فشار قبل از دریچه را در طول لوله برای حالت بازشدگی زیاد (315 درجه) عالی، در حالت بازشدگی متوسط (225 درجه) خوب و درحالت های بازشدگی کم (135 درجه) ضعیف برآورد می نماید.