شوری یکی از مشکلاتی است که کشاورزی را در بسیاری از نقاط جهان تهدید می کند. این کشکل در مناطق خشک و نیمه خشک بسیار حادتر می باشد. روش های مقابله با شوری یکی اصلاح و بهسازی خاک و آب و دیگری استفاده از گیاهان با ارقام متحمل به شوری است. پسته از محصولاتی است که کشت آن از زمان های بسیار دور در ایران رواج داشته و در حال حاضر نیز عمده ترین محصول صادراتی کشاورزی محسوب می گردد. ایران با دارا بودن بیش از 50 درصد از حجم و ارزش صادراتی پسته مقام اول را در دنیا دارد. با توجه به تحمل نسبی از گیاه به شوری و وسعت زیاد مناطق دارای مشکل شوری در کشور، به نظر می رسد پسته گیاه مناسبی برای بسیاری از مناطق شور کشور می باشد. تحقیق حاضر به منظور تغیین قدرت جوانه زنی و استقرار چهار رقم پسته به نام های احمد آقایی، بادامی، اوحدی و کله قوچی در سطوح مختلف شوری انجام گرفت. پسته وحشی (بنه) در هیچکرام از تیمارهای شوری جوانه نزد و لذا از آزمایش حذف گردید و تحقیق بر روی سایر ارقام انجام گرفت. آزمون جوانه زنی در ظروف پلی اتیلن که کاغذ صافی در کف ظرف و روی بذر قرار می گرفت انجام شد. جهت مطالعه استقرار در محیط های شور ابتدا بذور در ظرف کشت سبز گشته و سپس به گلدان های پلاستیکی حاوی پرلیت منتقل گردیدند. طی مدت سه ماه نهال های پسته با محلول غذایی جانسون با نصف غلظت (نیم جانسون) با هدایت الکتریکی 5/0 دسی زیمنس بر متر و ph6/65 آبیاری شدند. پس از سه ماه رشد، محلول غذایی با استفاده از کلریدسدیم خالص تا سطوح 120،80،40،20 و 160 میلی مولار شور گردید. هدایت الکتریکی این محلول ها به ترتیب 7/2، 4/5، 8/10، 2/16 و 6/21 دسی زیمنس بر متر بود. این آزمایش در قالب طرح فاکتوریل کاملا تصادفی و به صورت گلخانه ای انجام گرفت. بیشترین درصد جوانه زنی در شوری های پایین (تا 7/2 دسی زیمنس بر متر) متعلق به رقم احمد آقایی بود. اما با افزایش شوری این حد رقم بادامی بالاترین درصد جوانه زنی را نشان داد. در مرحله استقرار، رقم احمد آقایی بیشترین رشد در تیمارهای مختلف شوری داشته و دارای بیشترین وزن تراندام هوایی و ریشه نسبت به بقیه ارقام بود. رقم کله قوچی حساس ترین رقم هم برای جوانه زنی و هم استقرار بود، ضمن اینکه کاهش وزن تر در ارقام احمد آقایی، بادامی، و اوحدی با افزایش شوری از 4/5 دسی زیمنس بر متر و برای کله قوچی از 7/2 دسی زیمنس بر متر مشاهده گردید. لذا به نظر می رسد بهترین رقم برای جوانه زنی در محیط های شور بادامی و جهت استقرار رقم احمد آقایی می باشد. اثر متقابل شوری و رقم نشان داد که شوری باعث افزایش غلظت سدیم و کلر در اندام هوایی و ریشه شده که این افزایش در رقم متحمل کمتر از رقم حساس بوده است. ضمن اینکه اندام هوایی دارای سدیم کمتری نسبت به ریشه بوده و این امر در مورد کلرید بر عکس بود. شوری باعث کاهش جذب نیتروژن توسط اندام هوایی گردیده و در مقابل جذب فسفر را افزایش داد. این افزایش در نسبت سدیم به پتاسیم نیز مشاهده گردید. جذب عناصر میکرو از قبیل آهن، روی، مس و غیره تا حدی از شوری افزایش یافته و پس از آن کاهش یافت ضمن اینکه رقم متحمل توانایی بیشتری را در انتقال عناصر غذایی از ریشه به اندام های هوایی تحت تاثیر شوری نشان داد.

دراین تحقیق وضعیت بر درخاکهای زراعی در آب آبیاری منطقه جی، براآن و رودشت در حد فاصل شهراصفهان تاباتلاق گاوخونی مطالعه و با استفاده از آن حد بحرانی سمیت بر برای گیاه شبدر بررسی گردید همچنین دونوع عصاره گیر بر مورد آزمایش و ارزیابی قرارگرفت . منطقه مورد مطالعه دشت آبرفتی زاینده رود به طول حدود 120 کیلومتر و عرض 8 کیلومتر بوده که از نقطه نظر اقلیمی جزءمناطق خشک محسوب می گردد. اراضی منطقه جزء اراضی پست می باشد. جهت انجام مطالعه حاضر، 20 نقطه مورد مطالعه با فواصل نسبتا مساوی انتخاب گردیده وبااستفاده از اوگر درسه عمق 0-30،30-60،60-90 سانتیمتری خاک و همچنین از آب آبیاری زمینهای مزبور (رودخانه و چاه) نمونه گیری بعمل آمده و مقدار بر ph , ec, so4 , cl , hco3 , co3 , mg , ca , k+ , na+ درنمونه های آب و خاک و بافت ، آهک و مواد آلی درنمونه های خاک اندازه گیری گردید. با استفاده از غلظت بر، مواد آلی درصد رس و سایر فاکتورها، 6 نمونه خاک انتخاب و جهت کشت گلخانه ای آماده و تیمارهای صفر، 5ˆ2، 5 و 10 قسمت در میلیون با سه تکرار دریک طرح اسپلیت پلات اعمال و اقدام به کشت بذرشبدر برسیم گردید. 50 روز پس از تاریخ کشت و در حالی که 40 درصد از بوته ها به مرحله گلدهی رسیده بودند نمونه های گیاهی برداشت و پس از طی مراحل آزمایشگاهی مقدار بر در ماده خشک اندام هوایی گیاه اندازه گیری بعمل آمد همچنین از خاک گلدانها (پس از برداشت محصول) در دو روش عصاره اشباع و آب داغ عصاره گیری بعمل آمده و مقدار بر مشخص گردید. نتایج مطالعات نشان می دهد که در نمونه های خاک بر با cl,ec,k,na در سطح 1 همبستگی معنی داری دارد. در آب آبیاری نیز بر فاکتورهای اندازه گیری شده بجز ph در سطح 1 همبستگی معنی داری دارد. بین بر در عصاره خاک های عمق 0-30 سانتیمتری و بردرآب آبیاری همبستگی معنی داری وجود نداشته که احتمالا بدلیل تنوع در مدیریت آبیاری و کیفیت آب آبیاری مناطق مورد مطالعه می باشد، همچنین بین غلظت بر و مواد آلی در خاک همبستگی وجود نداشته که بدلیل کم بودن مواد آلی در خاک می باشد بر با ph در عمق 60-90 سانتیمتری و با درصد رس در عمق 0-30 سانتی متری همبستگی معنی داری دارد . بین غلظت بر برداشت شده توسط گیاه (uptake) و غلظت بر در خاک گلدانها که به دو روش عصاره گیری شده بود مدل خطی تطبیقی داده شده که بر درخاک به روش عصاره اشباع بالاترین همبستگی (78ˆ0 = r) نسبت به آب داغ (59ˆ0 = r) داشته است لذا عصاره اشباع بعنوان عصاره گیر مناسب انتخاب گردید. برای تعیین حد بحرانی سمیت بر درگیاه از روش ظاهری (visual) استفاده گردید. حد بحرانی دردو روش عصاره اشباع و آب داغ به ترتیب 2ˆ1 و 7ˆ6 میلی گرم به لیتر می باشد. نظر به اینکه عصاره گیری اشباع بعنوان روش مناسب انتخاب شده لذا حد بحرانی سمیت بر در این عصاره گیر بعنوان حد بحرانی مورد قبول انتخاب گردید (mg/l 2ˆ1). طبق بررسی انجام شده غلظت بر در بسیاری از خاکهای زراعی منطقه مورد مطالعه بیشتر از حد بحرانی برای شبدر بوده و لذا اثرات سمیت در آنها نمایان میگردد لذا جهت جلوگیری از اثرات نامطلوب میتوان بجای کشت شبدر از کشت گونه های سازگار استفاده نمود.