نام پژوهشگر: قاسم صحرایی

صوفی ستیزی در دیوان صائب
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه لرستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1388
  راضیه ایمانی   قاسم صحرایی

صوفی ستیزی ازجمله مضامین دیوان صائب است. در دیوان صائب، ابیات فراوانی وجود دارد که صائب درآنها به خرده گیری و ذمّ متزهّدان و صوفی نمایان پرداخته است. برای این منظور صائب صوفی، زاهد شیخ و فقیه را به بسیاری از صفات منفی منسوب می کند، یا بیان می کند که صوفی، زاهد، شیخ و فقیه به بسیاری از صفات مثبت جلوه ی منفی داده اند. صائب، زاهد را بی بهره ازعشق، عرفان، راستی، لطافت روحی و عبادت واقعی و او را شخصی ریا کار، مغرور، دنیا طلب و... می داند. زاهد با استفاده ی نادرست ازگوشه گیری، زهد و... مقدّمات انتقاد از خود را فراهم آورده است. صائب علاوه بر این، به منظور طعنه به صوفی، زاهد، شیخ و فقیه نسبت به متعلّقات آنها نظیر سبحه، دستار، خرقه، عمامّه، عصا و... نیز دیدی منفی دارد و از این طریق به خرده گیری ازصوفی، زاهد،شیخ و فقیه پرداخته است . علل این صوفی ستیزی صائب را علاوه بر توجّه او به مضمون آفرینی، می توان در ریاکاری صوفیان وتصوّف منحطی دانست که در عصر صفوی رواج داشته است.

بررسی محتوایی سخنان آغازین شاهان در شاهنامه فردوسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه لرستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  علی محمدی نژاد   قاسم صحرایی

چکیده دستورالعمل حکومت وآرمان های شاهان درکشور داری ، رعیت پروری و دادگستری مهمترین مضامین مطرح شده درخطبه های آغازین شاهان شاهنامه است ؛به گونه ای که براساس این خطبه ها می توان الگوی کشورداری شاهان قوم ایرانی را ترسیم نمود. دردوره ی اساطیریـ به خاطرشروع زندگی بشر و نبود امکانات رفاهی ـ محورسخن پادشاهان بعد از ستایش خداوند،سفارش به داد ودهش ، مبارزه با دیو وپلیدی ، ایجاد آرامش و امنیت و شکل دادن به زندگی بشر بوده ا ست.آنهاوظیفه ی خود می دانسته اند که بشر را با شرایط نخستین زندگی و تمدن آشنا کنند و از دست دشمن اولیه یعنی دیوان نجات دهند تا زندگی آنها را برای آینده هموار سازند.در دوران پهلوانی، مهمترین محورهای سخنان پادشاهان به ترتیب اولویت یاد خدا ودعوت به خداپرستی ،برقراری داد ودهش ونیکی وپاکی،تسهیل زندگی مردم وآبادی جهان،کین خواهی و مبارزه با بدی و دیو،پندپذیری،بخشندگی،رعیت پروری،توجه به فرزانگان،تأکید بر خردورزی،توجه به شادی مردم،مبارزه با آزو برقراری امنیت بوده است.در دوران تاریخی،پادشاهان علاوه بر ستایش خداوند،بیشتر از داد ودهش،دانایی وخرد،آرامش و امنیت،دفاع از کشور در مقابل تهاجم کشور های دیگر،رعیت پروری و نیکی به مردم،مقابله با آزو حرص ودروغ وستم،سخن گفته اند. در نهایت می توان گفت آرمان پادشاهان شاهنامه در حکمرانی،دادگری و بخشندگی،آبادکردن جهان،مبارزه با بدی و بیداد،کین خواهی،رعیت پروری و خردورزی بوده است.

مواجهه ی سعدی با ناهنجاری های اجتماعی در بوستان و گلستان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه لرستان - دانشکده زبان و ادبیات فارسی 1392
  روح اله امیری نژاد   قاسم صحرایی

در این پایان نامه ناهنجاری های اجتماعی مورد تأکید سعدی در گلستان و بوستان بررسی شده است. پایان نامه شامل چهار فصل است. فصل اوّل به معرفی کلیات و تعاریف اختصاص داده شده است. در این فصل به تعریف هنجار، انواع هنجارها و ضمانت اجرایی آنها، ناهنجاری، کجروی، تأثیرات اجتماعی کج رفتاری، علل و عوامل کج رفتاری پرداخته شده است. در فصل دوم، پس از مرور زندگی سعدی، به اوضاع اجتماعی زمان سعدی که باعث بروز ناهنجاری های مختلفی شده است و همچنین تقسیم بندی انواع ناهنجاری ها براساس ضمانت اجرایی رسمی و غیررسمی که در کنترل ناهنجاری های اجتماعی نقش اساسی دارند پرداخته شده است. در فصل سوم ابتدا به علل بروز و تغییر رفتارهای هنجار و ناهنجار از دیدگاه سعدی پرداخته شده است. در ادامه ضمن معرفی روش تربیتی سعدی برای جلوگیری از بروز این ناهنجاری ها به بررسی انواع ناهنجاری های زمان سعدی که به دو قسمت عمده ناهنجاری های که دارای ضمانت اجرایی رسمی از جمله: ستم، مستی، دزدی، مردم آزاری، جنگ وجدال، قتل و خون ریزی، نژادپرستی و ناسازگاری زن و مرد و همچنین ناهنجاری هایی که دارای ضمانت اجرایی غیررسمی از جمله: دروغ، غیبت، همنشین بد، جاه طلبی، عیب جویی، ارجح دانستن نادان بر دانا، ،شکمبارگی، نظربازی، خبث طینت، ریاکاری، خودخواهی، هوا و هوس، پرگویی، سخن چینی، تملق و اسراف هستند پرداخته شده است. همچنین در پایان این فصل، به شیوه ی مواجهه ی سعدی در برخورد با ناهنجاری های زمان اشاره شده است. در فصل چهارم نتیجه گیری پژوهش ذکر شده است.

تحلیل شخصیت گشتاسب و اسفندیار در شاهنامه با رویکرد روانشناسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه لرستان - دانشکده علوم انسانی و پایه 1391
  قاسم کرمی شاهیوندی   قاسم صحرایی

در این پایان نامه به بررسی زندگی و تحلیل شخصیت گشتاسب و اسفندیار دو تن از پهلوانان شاهنامه پرداخته و آنها را از جنبه های گوناگون روان شناسی مورد بررسی قرار داده ایم. در بررسی و تحلیل شخصیتها از نظریات روان شناسان معروف بهره برده ایم و شخصیت گشتاسب و اسفندیار را بر پایه مکتب روان شناسان بررسی کرده ایم. از جمله این روان شناسان، مازلو است که انسان را از نظر نیازهای گوناگون از جمله: فیزیولوژیکی، ایمنی، محبت، احترام و... شناسایی می کندو در معرض مطالعه قرار می دهد. موضوعات مهم دیگر روان شناسی را مثل برخورد با والدین، رویکرد انسان گرایی، مکانیزم های دفاعی، خودشیفتگی، دستگاه های روانی، کینه و افسردگی در تحلیل شخصیت گشتاسب و اسفندیار مورد بحث قرار داده ایم. دستاور گشتاسبد و نتیجه این پایان نامه این است که زندگی گشتاسب و اسفندیار رابطه مستقیم با نظریه روان شناسان معروف دارد. به طوری که وقتی در موقعیت های گوناگون (شادی، غم، اضطراب و...) قرار می گیرند. رفتارهایی انجام می دهند که کاملاً متناسب با نظریه های روان شناسی است و حتی قابل تعمیم به زندگی افراد دیگر نیز می باشد.

بررسی و تحلیل نسبت بین رنج و آگاهی در شاهنامه فردوسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه لرستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  مصطفی دریکوندی   سعید زهره وند

بشر در تاریخ زندگانی خود همواره با دو مفهوم رنج وآگاهی آشنا بوده و این دو مفهوم بیشتر مواقع لازم و ملزوم همدیگر بوده اند.معمولاَ انسان ها با تحمل رنج وسختی به آگاهی رسیده وگاهی بابرخورداری ازآگاهی دچاررنج وگرفتاری شده اند. این پدیده در ابعاد مختلف زندگی از جنبه های فلسفی، روانشناختی، عرفان و اسطوره شناختی انعکاس داشته است. در این پایان نامه چیستی، نوع و نسبت میان رنج وآگاهی را در شاهنامه فردوسی تحلیل و بررسی کرده ا یم و نشان داده ایم که فردوسی در بیان مستقیم خود یا در چارچوب حوادث داستانی و گفتار شخصیت های داستانی اش از این دو مفهوم عمیق انسانی چه تصویری به دست داده است.این پایان نامه دارای چهار فصل است .فصل اول حاوی کلیّات و مفاهیم تحقیق است .در فصل دوم انواع رنج و انواع آگاهی مورد بررسی قرار گرفته است.درفصل سوم نسبت رنج و آگاهی در زندگی و شخصیت شاهان ،شاهزادگان و پهلوانان شاهنامه ی فردوسیبررسی شده وفصل چهارم حاوی نتیجه گیری تحقیق و پیشنهاد هایی برای پژوهش بیشتراست.رنج وآگاهی در شاهنامه در جنبه های مختلف تجلی دارد. گاهی در قلمرو رفتارهای روانشناختی شخصیت ها وگاهی در ابعاد فکری و فلسفی و زمانی نیزدر بینش عرفانی آن هاخودنمایی می کند. در شاهنامه هردو نسبت میان رنج و آگاهی مورد توجه قرار گرفته است. یعنی هم از این جهت که تحمل رنج و سختی باعث آگاهی می شود و هم از این نظر که آگاهی سبب پدید آمدن رنج می گردد.

تحقیق در نامه های شاهنامه فردوسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه لرستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1387
  رضا پیرانپور   قاسم صحرایی

چکیده ندارد.