هدف از پژوهش، بررسی اثربخشی مداخله ی درمانی شناختی- رفتاری بر بهبود ادراک خود در میان دانش آموزان تیزهوش با اختلال های یادگیری بود. طرح پژوهش، تجربی همراه با پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری را کلیه ی دانش آموزان دختر و پسر تیزهوش با اختلال های یادگیری پایه های چهارم و پنجم(12-10 سال) مشغول به تحصیل در دبستان های شهر اصفهان در سال تحصیلی 88-1387 تشکیل دادند. حجم نمونه در سه مرحله برآورد گردید. در مرحله اول (غربالگری)، از تعداد 60 کلاس از نواحی شش گانه آموزش و پرورش اصفهان که 1879 نفر دانش آموز داشت به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای و بر اساس آزمون هوشی کتل، 150 دانش آموز که نمرات هوشبهر آنها 120 یا بالاتر بود انتخاب گردیدند. در مرحله دوم چک لیست های اختلال های خواندن، ریاضی، بیان نوشتاری، املا ، دست خط و چک لیست معلم برای غربالگری تیزهوشان مبتلا به اختلال های یادگیری به همراه آزمون های تشخیصی اختلال های یادگیری، ارزیابی شنوایی و بینایی و آزمون تجدید نظر شده وکسلر بر روی این دانش آموزان اجرا گردید. بر اساس نتایج به دست آمده، 28 نفر از دانش آموزان تیزهوش، دارای اختلال های یادگیری بودند. در مرحله سوم 20 دانش آموز دختر و پسر تیزهوش با اختلال های یادگیری به صورت تصادفی انتخاب شده و سپس به طور تصادفی به دو گروه 10 نفری تقسیم و در گروه های آزمایشی و کنترل جایگزین گردیدند که پس از ریزش نمونه ها، به دو گروه 9 نفری تبدیل شدند و در ادامه، مداخله ی درمانی شناختی- رفتاری طی 6 جلسه 120 دقیقه ای بر روی گروه آزمایش اجرا شد. برای اندازه گیری ادراک خود، پرسشنامه نیمرخ ادراک خود دانش آموزان با اختلال های یادگیری و پرسشنامه ادراک خود پی ریت و منداگلیو در مرحله پیش آزمون و پس آزمون بر روی هر دو گروه آزمایش و کنترل به صورت فردی اجرا شد. نتایج حاصل به روش تحلیل کواریانس نشان داد که مداخله ی درمانی شناختی- رفتاری بر بهبود ادراک خود (ادراک خود کلی) (007/0p<)، ادراک مقبولیت اجتماعی(008/0p<)، ادراک توانمندی ورزشی(002/0p<) و ادراک ظاهر جسمانی(02/0p<) دانش آموزان تیزهوش با اختلال های یادگیری موثر بوده است. ضمن این که پس از مداخله ی درمانی شناختی- رفتاری، تفاوت معناداری بین دو گروه دختر و پسر در نمرات پس آزمون ادراک توانمندی ورزشی(03/0p<)، ادراک ظاهر جسمانی(01/0p<) و خودپنداره اجتماعی(03/0p<) به دست آمد که با توجه به نتایج میانگین ها، پسران ادراک خود بالاتری را نسبت به دختران در این حیطه ها نشان دادند. نتایج این پژوهش نشان داد که مداخله ی درمانی شناختی- رفتاری قادر است تا ادراک خود دانش آموزان تیزهوش با اختلال های یادگیری را بهبود بخشد.

چکیده هدف این پژوهش، تعیین تحول تفکر فرا انتزاعی و خردمندی از دوره نوجوانی تا سالمندی در شهر اصفهان بود. حجم نمونه از 345 شرکت کننده در 4 گروه سنی 15 تا 18 سال (108 نفر)، 19 تا 29 سال (104 نفر)، 30 تا 45 سال (44 نفر) و 46 سال به بالا (51 نفر) تشکیل شده بود که به روش نمونه گیری خوشه ای، در گروه 15 تا 18 سال از مدارس و در گروه های دیگر با توجه به تقسیم بندی های نواحی شهرداری شهر اصفهان، به صورت تصادفی انتخاب شدند. در این پژوهش به منظور رسیدن به اهداف مورد نظر از دو طرح همبستگی و علّی- مقایسه ای بهره گرفته شد. ابزار های مورد استفاده در قالب یک دفترچه ی آزمون شامل یک آزمون برای سنجش طراز تحول شناختی عملیات انتزاعی(آزمون استدلال منطقی برنی (1974) lrt)، دو مقیاس برای سنجش تفکر فرا انتزاعی (مقیاس تفکر پیچیده فرا انتزاعی سینات و جانسون (1997) pft و مقیاس باورهای پارادایم اجتماعی کرامر، کالباف و گلدستون (1992) spbi) و دو مقیاس برای سنجش خردمندی (مقیاس سه بعدی خردمندی آردلت (2003) 3d-ws و مقیاس شکل گیری خردمندی براون و گرین (2006) wds) به شرکت کنندگان ارائه شد. پیش از انجام پژوهش کلیه مقیاس ها مورد بررسی و تحلیل معادلات ساختاری قرار گرفت و روایی و پایایی آنها تأیید شد. داده های پژوهش با استفاده از تحلیل واریانس و همبستگی پیرسون مورد تحلیل قرار گرفت. یافته های حاصل از تحلیل واریانس به منظور بررسی تحول سازه های یاد شده در گروه های سنی بدین قرار بودند: در ارتباط با عملیات انتزاعی؛ با کنترل اثر متغیر های جنسیت، رشته دوره دبیرستان و تحصیلات، به طور کلی اثر گروه های سنی بر نمرات عملیات انتزاعی معنی دار نبود؛ تفاوت میانگین های زوج گروهی فقط بین گروه 15 تا 18سال با گروه 19 تا 29 سال معنی دار بود (p=0/01). در ارتباط با تفکر فرا انتزاعی؛ با کنترل اثر تحصیلات اثر گروهای سنی بر نمرات تفکر فرا انتزاعی در مقیاس pft معنی دار به دست آمد (p=0/01). مقایسه های زوجی اثر گروه بر نمرات تفکر فرا انتزاعی در مقیاس pft، بین گرو های سنی 19 تا 29 سال و 46 سال به بالا با گروه 30 تا 45 سال تفاوت معنی داری نشان داد (به ترتیب p=0/04 و p=0/02). همچنین با کنترل اثر متغیر های رشته دوره دبیرستان، تحصیلات و جنسیت به طور کلی اثر گروه بر نمرات مراحل مطلق گرا، نسبی گرا و دیالکتیک در مقیاس spbi معنی دار به دست نیامد. مقایسه های زوجی فقط بین گرو های سنی 15 تا 18 سال و 19 تا 29 سال در مرحله تفکر مطلق گرا تفاوت معنی داری نشان داد (p=0/02). در ارتباط با خردمندی؛ با کنترل اثر تحصیلات، شغل، درآمد و عزیز از دست رفته به طور کلی گروه های سنی اثر معناداری بر نمره کل و نیز نمرات سه بعد شناختی، تأملی، عاطفی و مقیاس 3d-ws نداشتند. نتایج مقایسه های زوجی در نمره کل و نمرات سه بعد مقیاس 3d-ws بین گروه های سنی در بعد عاطفی بین گروه 46 سال به بالا با سه گروه دیگر یعنی 15 تا 18 سال، 19 تا 29 سال و 30 تا 45 سال تفاوت معنی داری نشان داد (به ترتیب p=0/02، p=0/005، p=0/002). همچنین در نمره کل نیز گروه 46 سال به بالا با گروه سنی 30 تا 45 سال متفاوت بود (p=0/02). با کنترل اثر جنسیت، تحصیلات و درآمد به طور کلی گروه اثر معناداری بر نمره کل و نمرات هشت بعد مقیاس wds نداشت. مقایسه های زوجی گروه های سنی در نمره کل و نمرات هشت بعد مقیاس wds در بعد دانش زندگی بین گروه 46 سال به بالا و گروه 30 تا 45 سال تفاوت معنی داری نشان داد (p=0/02). در بعد مهارت های زندگی بین گروه 30 تا 45 سال با دو گروه 19 تا 29 سال (p=0/01) و 46 سال به بالا (p=0/001) تفاوت وجود داشت. همچنین تفاوت معنی داری بین گروه 15 تا 18 سال و 30 تا 45 سال در بعد تمایل به یادگیری مشاهده شد (p=0/04). در نمره کل نیز گروه 46 سال به بالا با گروه قبل از خود یعنی گروه سنی30 تا 45 سال متفاوت بود (p=0/01). نتیجه گیری کلی این که تغییری در عملیات انتزاعی با افزایش سن مشاهده نشد و روندی یکنواخت وجود داشت. در تفکر فرا انتزاعی با مقیاس pft هیچ روند منظم کاهشی یا افزایشی مشاهده نشد. در مرحله مطلق گرای مقیاس spbi روند کاهشی، و در دو مرحله ی نسبی گرا و دیالکتیک روند یکنواخت حاکم بود. در مورد خردمندی نیز ابزارهای یاد شده روند افزایشی یا کاهشی منظمی را نشان ندادند؛ اگرچه در هر دو مقیاس یافته هایی مبنی بر کاهش در گروه آخر مشاهده شد. نتایج این پژوهش بر پایه نظریه های تحول شناختی در دوره بزرگسالی و همچنین نظریه های خردمندی مورد بحث قرار گرفته است. واژه های کلیدی: عملیات انتزاعی، تفکر فرا انتزاعی، خردمندی، تحول

چکیده زمینه و هدف : جستجو و پیدا کردن درمان های غیردارویی جدید و نوین برای وابستگان به مواد مخدر از اولویت های مهم تحقیق بالینی است. این مطالعه به منظور تعیین اثربخشی سه مدل مشاوره انگیزشی و گروه درمانی مبتنی بر مراحل تغییر (ترانس تئوریک) و مدل ترکیبی بر علایم روان شناختی و عود وابستگان به مواد افیونی و صنعتی انجام گردید. مواد و روش: این مطالعه یک پژوهش کارآزمایی بالینی که با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل بر روی 80 نفر وابسته به مواد در سال 1391 اجرا شد. افراد از طریق نمونه گیری تصادفی زمانی با معیارهای سن بین 20 تا 35 و نداشتن سایکوز و حداقل سواد سوم راهنمایی انتخاب و به طور تصادفی در گروهها جایگزین شدند. مداخله شامل 7 جلسه مصاحبه انگیزشی گروهی و 15 جلسه گروه درمانی مبتنی بر مراحل تغییر و برای مدل ترکیبی (7 جلسه مصاحبه انگیزشی و 15 جلسه گروه درمانی مبتنی بر مراحل تغییر) بصورت مجزا و بصورت تلفیقی هم برای گروه مواد افیونی و هم برای گروه مواد صنعتی اجرا شد. نتایج: داده ها از طریق پرسشنامه scl90-r در مرحله قبل از مداخله و بعد از آن بدست آمد. یا فته ها در گروه های مواد افیونی و گروه های مواد صنعتی با استفاده از آزمون های کوواریانس ، مانوا و تحلیل کواریانس مقایسه زوجی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند یافته ها نشان دادند که تفاوت معنی داری بین گروه های آزمایشی شامل مصاحبه انگیزشی و گروه درمانی مبتنی بر مراحل تغییر و مدل ترکیبی و گروه کنترل در گروه مواد افیونی وجود دارد (0001/ 0=p). اما در گروه مواد صنعتی بین گروههای ذکر شده این تفاوت معنی دار نبود (32/. p= ). نتیجه گیری : مصاحبه انگیزشی ، گروه درمانی مبتنی بر مراحل تغییر و تلفیق این دو ،روش موثری برای کاهش علایم روان شناختی و عود در وابستگان به مواد افیونی بود. اما در وابستگان به مواد صنعتی این اثر بخشی وجود نداشت. واژه های کلیدی: مصاحبه انگیزشی – گروه درمانی مبتنی بر مراحل تغییر، مدل ترکیبی ،وابستگان به مواد افیونی و صنعتی ،عودو پرسشنامهscl90-r .

چکیده هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش هوش هیجانی بر سلامت روان ،عزت نفس و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر دبیرستانی شهر بروجن بود.روش پژوهش از نوع نیمه تجربی با دو گروه کنترل-آزمایش بود. جامعه آماری شامل تمام دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهرستان بروجن در سال 91-92بود. حجم نمونه 40 نفر ؛که به صورت تصادفی انتخاب شد.ابزارهای مورد استفاده شامل؛ پرسشنامه هوش هیجانی بار-ان ، پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ (ghq-28)و پرسشنامه عزت نفس کوپر اسمیت بود.همچنین پیشرفت تحصیلی به وسیله نمرات آزمون ریاضی سنجیده شد. در راستای آزمون فرضیه ها از آزمون تحلیل کواریانس استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان دادکه آموزش هوش هیجانی تاثیر معناداری در افزایش سلامت روان (0001/.> p)،عزت نفس(0001/.> p) وپیشرفت تحصیلی(05/.> p)دارد،وهمچنین این آموزش تاثیر معنادار بر تمام مولفه های هوش هیجانی(به جز قاطعیت وواقع گرایی )داشت آنچه که از این مطالعه استنباط می شود اینکه :هوش هیجانی یکی از عوامل مسئول برای تعیین موفقیت در تحصیلات و سلامت روانی است وبه نظر می رسد نقش مهمی در شکل دادن تعامل میان افراد وپیشرفت تحصیلی آنان دارد.