نام پژوهشگر: علیر ضا علی صوفی

عنوان: تاریخچه صناعت قالیبافی کاشان دوره قاجار و معاصر(تا 1357 هـ.ش)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1389
  حوریه عبدالهی   علیر ضا علی صوفی

پژوهش حاضر با عنوان«تاریخچه صناعت قالیبافی کاشان دوره قاجار و معاصر تا 1357هـ.ش » است. از آن جا که فرش به عنوان یکی از مظاهر تمدن ایرانی اسلامی به تعبیری اصیل ترین و شاخص ترین هنر سنتی این سرزمین به شمار می رود تنوع فرهنگی، قومی و جغرافیایی کشور انواع دستبافته ها را با رنگ ها و نقش های متفاوت به وجود آورده که حاصل دسترنج زنان و مردان هنرمند این مرز و بوم است و در میان هنرها هنر فرش نیز از جایگاه ویژه ای برخوردار است که علاوه بر جنبه های هنری و عام پسند با حفظ اصالت ها و هویت ملی و فرهنگی وجود ارزش افزوده بالا و ایجاد اشتغال و ارتزاق در مناطق مختلف شهری، روستایی دستاوردهای بسیاری را باعث می شود. بنابراین در این پژوهش دو سوال اصلی مطرح شده که عبارت از: 1)چه عواملی سبب کاهش تولید کمی و کیفی قالی در اوایل و اواخر دوره قاجار و نیز رونق قالی در اواسط دوره در کاشان شد؟ 2)وجه تمایز صناعت قالیبافی در دوره معاصر نسبت به دوره قاجاریه چه بود؟ در همین راستا فرضیه های زیر مطرح شد: 1)در اوایل دوران قاجار با وقوع جنگ های ایران و روسیه و کاهش تولید کشاورزی از رونق قالی کاسته شد، در واسط با شروع صادرات فرش و ایجاد شرکت های تجاری خارجی قالیبافی رونق گرفت و در نهایت در اواخر دوره با وقوع جنگ جهانی اول و شیوع قحطی و تعطیلی شرکت های خارجی بار دیگر سبب افت قالیبافی شد. 2)تأسیس شرکت سهامی فرش ایران و برندگذاری قالی ها و ایجاد تعاونی وجه تمایز دوره معاصر از دوره قاجار شد. در این پژوهش طی پنج فصل و با استفاده از منابع متعدد(تاریخی، هنری و...) تلاش شد تا به این مباحث پرداخته شود. واژگان کلیدی: اقتصاد، جنگ، قالیبافی، قاجاریه، کاشان، دوره معاصر.