با افزودن یک اواپراتورتک مرحله ای ساده و یک مخزن دو جداره کوچک ، میتوان نسبت به بازیابی لاکتوز از آب پنیر آن دسته از کارگاههای پنیرسازی که روزانه تا3 تن شیر دریافت میکنند، اقدام میکنند، اقدام کرد . چون هدف بررسی امکان انجام کار در عمل بوده است لذا تنها به نقش عواملی که بدلیل سطح تکنولوژی، ظرفیت و فضا در این دسته از کارگاهها قابل انجام است ، پرداخته شده است . لذا اثر اسیدی کردن، درجه حرارت ، زمان، همزدن، سردکردن و تخلیه فازروئی بر جداسازی پروتئین و مواد معدنی، غلظت ، زمان، درجه، حرارت و نهایتا" بازگرداندن لیکور اصلی حاصل از تبلور بر راندمان جدا سازی لاکتوز مورد بررسی قرار گرفته است . با توجه به امکانات کارگاه بهترین نتیجه از جدا سازی پروتئین از گرم کردن آب پنیر تازه به مدت 30 دقیقه در 90 بدست آمد که طی آن 83 پروتئین همراه با 29 لاکتوز جدا گردید که اینکار با تخلیه فازروئی آب پنیر حرارت دیده براحتی امکانپذیر است . بهترین نتیجه از جدا سازی لاکتوز نیز با توجه به امکانات کارگاه از تغلیظ آب پنیر در اواپراتور تحت خلاء 70 (حداکثر) تاts= 55 و سپس سردکردن آن تا 23 (درجه حرارت محیط کار) طی مدت تقریبی 5 ساعت و سپس انتقال آن به سردخانه (یخچال) 9 بدست آمده است . باین ترتیب پس از 24 ساعت از شروع سرد کردن کنسانتره آب پنیر، 39 از لاکتوز کل نیز به شکل بلورهای ناخالص جداگردید. لیکور باقیمانده حاصل از تبلور نیز با 30 ماده خشک (16 لاکتوز) و مقادیر قابل ملاحظه ای ازت غیر پروتئینی و مواد معدنی و 4/5 حجم اولیه آب پنیر مورد استفاده، قابل استفاده در تغذیه دام و تحویل به دامداریهای ظرف قرار داد میباشد.