نام پژوهشگر: فاطمه خوشبخت

مطالعه اکولوژی و فلور جلبکی دریاچه بزنگان (کل بی بی)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده علوم 1376
  فاطمه خوشبخت   هرمزدیار کیانمهر

این تحقیق در بزرگترین دریاچه طبیعی استان خراسان، دریاچه بزنگان، واقع در 120 کیلومتری شرق شهرستان مشهد انجام گردید، که در آن فراوانی، توزیع و تنوع واقعی و عمودی جمعیت فیتوپلانکتونی و همچنین تولید اولیه دریاچه با در نظر گرفتن فاکتورهای اکسیژن محلول، دما، عمق قابل رویت و ph مورد مطالعه قرار گرفت . نمونه ها از سه ناحیه و پنج اشکوب (سطح 3،5،8 و 11 متری) دریاچه، به طور فصلی و طی یکسال (1375-76)جمع آوری گردیدند. در مجموع 65 گونه، متعلق به سه گروه فیتوپلانکتونی شامل 10 گونه سیانوفیسه، 18 گونه کلروفیسه و 37 گونه باسیلاریوفیسه شناسایی شد، که گونه های chroococcus minor (سیانوفیسه) cosmarium tinctum ulothrix subtilissima (کلروفیسه)، campylodiscus sp.، cocconeis placentula، cyclotella meneghinana، fragillaria crotonenisis، gyrosigma acuminatum و rhaphoneis (باسیلاریوفیسه) در غالب نمونه ها و با میزان فراوانی بالا نسبت به سایر گونه ها مشاهده گردیدند. فراوانی جمعیت فیتوپلانکتونی، اکسیژن محلول و عمق قابل رویت دریاچه از فصل بهار به سمت پائیز و زمستان سیر نزولی داشت ، به طوریکه فصل بهار از بیشترین و فصل زمستان از کمترین میزان فراوانی فیتوپلانکتونی برخوردار بود. گونه های فیتوپلانکتونی متعلق به گروه کلروفیسه در فصل پائیز و زمستان غالبیت داشتند. در طول دوره تحقیق، ضلع شرقی دریاچه (ناحیه دوم نمونه برداری) همواره از میزان فراوانی فیتوپلانکتونی و عمق قابل رویت بیشتر نسبت به سایر نواحی برخوردار بود. در کل، ارتباط مستقیمی بین فراوانی جمعیت فیتوپلانکتونی، میزان تولید اولیه، اکسیژن محلول آب وجود داشت . در فصل تابستان، کمیت های فوق الذکر از سطح به کف دریاچه، شیب نزولی نشان می دادند که احتمالا در این میان نقش اشکوب بندی حرارتی نیز دریاچه تعیین کننده بوده است . نتایج حاصل از آنالیز داده ها به روش afc نیز نشان داد که شرایط آب و هوایی و اشکوب بندی حرارتی دریاچه، پراکنش و تنوع فیتوپلانکتونی آب را به ترتیب در یک فصل خاص و در اعماق مختلف دریاچه تعیین می نماید.