نام پژوهشگر: علی مهدوی کرمانی

بررسی تاثیرات مورفین بر زمان بی دردی در موشهای صحرائی ماده بالغ آدرنالکتومی و اورایکتومی شده
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت معلم تهران - دانشکده علوم 1371
  علی مهدوی کرمانی   شهربانو عریان

در پژوهش حاضر زمان سنجی بی دردی از طریق قرار دادن دم حیوان در آب داغ 55 درجه سانتیگراد به اجراء درآمد. برای انجام آزمون بی دردی حیوان را در محدود کننده چوبی به ابعاد سانتیمتر مربع 15 × 10 × 10 که داخل آن از جنس یونولیت پوشیده شده است و در سطح فوقانی محدود کننده منافذی جهت عبور هوا و در انتهای جعبه منفذی جهت خروج دم از آن تعبیه شده است قرار می گرفت سپس با قرار دادن دم حیوان در آب داغ، کرونومتر نیز آغاز به کار کرده، نقطهء آغاز تکان شدید دم با بیرون کشیدن دم از آب بیانگر نقطهء شروع احساس درد و نقطه خاتمه کار کرونومتر بوده است و بدینطریق زمان حاصل بر حسب ثانیه نشانگر زمان احساس بی دردی دم نسبت به آب 55 درجه سانتیگراد می باشد. انجام آزمون برای هر حیوان 5 مرتبه و با فواصل زمان مناسب هر 20 دقیقه یکبار میباشد . گروههای تجربی که تحت تجویز مورفین قرار می گرفتند نیم ساعت قبل از شروع آزمون بی دردی مورفین تزریق می شد. گروههای تجربی که تحت تزریق مورفین توام با استرادیول قرار می گرفتند ابتدا یک ساعت و نیم قبل از شروع آزمون بی دردی استرادیول و نیم ساعت قبل از شروع آزمون مورفین تزریق می گردید. نتایج حاصل از انجام تجربیات خود به شرح ذیل میباشد : 1 - روش جراحی ذکر شده برای گروههائی که آدرنالکتومی داشته اند بسیار موثر بوده است و میزان مرگ و میر را به کمتر از 10 درصد رسانیده است . زیرا : الف - با اقدامات انجام شده در روش جراحی جانبی فرصت کافی برای تطابق حیوانات فراهم گردیده است . ب - با استفاده از نرمال سالین در کنار آب شهر و بدون تجویز کورتیکوستروئیدها حیوانات میتوانند برای مدت طولانی زنده بمانند. 2 - مقایسه نتایج تجربیات بین موشهای اواریکتومی شده و گروه کنترل اختلاف چشمگیری را نشان می دهد و زمان بی دردی در موشهای اواریکتومی شده کاهش گردیده است که این امر از دو جنبه بررسی شده است : الف - کاهش بی دردی در اثر کاهش بتا - اندورفین بوجود آمده است . باتوجه به اینکه سیستم بتا - اندورفین بعنوان پایگاه مرکزی بی دردی است . ب - کاهش بی دردی در اثر کاهش استروئیدهای جنسی بوجود آمده است زیرا که کاهش استروئیدهای جنسی نیز منجر به کاهش بتا - اندورفین می گردد. 3 - مقایسه نتایج تجربیات ، بین موشهای آدرنالکتومی شده و گروه کنترل نیز اختلاف معنی دارنشان می دهد و زمان بی دردی در موشهای آدرنالکتومی شده کاهش پیدا گردیده است که این امر نیز از دو جنبه قابل بررسی است . الف - کاهش زمان بی دردی ناشی از کاهش استروئیدهای جنسی میباشد. ب - کاهش زمان بی دردی، ناشی از کاهش اپیوئیدهای مدولای آدرنال میباشد. 4 - مقایسه نتایج حاصل از آزمون بی دردی در تمام تجربیات مابین قبل از تزریق و بعد از تزریق گروههایی که تحت تجویز مورفین یا مورفین توام با استرادیول قرار گرفته اند اختلاف چشمگیر و معنی دار را نشان می دهند که ناشی از آن است که تجویز مورفین یامورفین توام با استرادیول باعث افزایش زمان بی دردی گردیده است که این امر نیز از دو جنبه بررسی شده است : الف - تجویز استرادیول موجب آزادسازی بتا اندورفین هیپوتالاموس به داخل خون باب هیپوفیزی می گردد و در نتیجه زمان بی دردی افزایش گردیده است . ب - بدنبال تجویز مورفین و تاثیر آن بر روی رسپتورهای خود آزاد شدن نوروترانس میترها را از اعصاب آوران حساس به تحریکات زیان آور را تغییر می دهد . و موجب افزایش زمان بی دردی می گردد.