چکیده: به منظور بررسی تاثیر مصرف ذرات نانو و میکرو آهن به صورت محلول پاشی و تعیین زمان مناسب محلول پاشی بر کیفیت بذر لوبیا چیتی رقم صدری ( لاین g14088) ، آزمایشی در سال 1388 در دو بخش مزرعه و آزمایشگاه انجام شد. آزمایش مزرعه ای به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات لوبیای خمین و بخش آزمایشگاهی به صورت طرح کاملا تصادفی در موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کرج اجرا گردید. تیمارهای مورد استفاده در این آزمایش ذرات نانو و میکرو آهن در سه سطح شامل 1 f (ذرات نانو با غلظت نیم در هزار)، 2f (ذرات نانو با غلظت یک در هزار) و 3 f (کود میکرو آهن با غلظت سه در هزار) و مراحل محلول-پاشی با سه سطح شامل 1t (یک نوبت محلول پاشی در مرحله قبل از گلدهی)، 2t (یک نوبت محلول پاشی در مرحله بعد از گلدهی)، 3t (دو نوبت محلول پاشی قبل و بعد از گلدهی) و شاهد بدون محلول پاشی بود. نتایج آزمایش نشان داد که در آزمایش مزرعه ای محلول پاشی ذرات نانو و میکرو آهن بر صفات عملکرد دانه در هکتار، وزن صد دانه، تعداد نیام در بوته، تعداد دانه در بوته، وزن دانه در بوته، وزن خشک ساقه، وزن خشک برگ، تعداد نیام در بوته، درصد پروتئین، میزان آهن، روی، منگنز و مس دانه تاثیر مثبت و در مقایسه با شاهد تفاوت معنی دار داشت. همچنین، نتایج آزمایش نشان داد که در اکثر صفات مورد بررسی بهترین زمان مصرف کود آهن به صورت محلول پاشی طی دو نوبت در مراحل قبل و بعد از گلدهی بود. در بخش آزمایشگاهی نیز برای بررسی شاخص های مرتبط با جوانه زنی و بنیه بذر، از سه آزمون جوانه زنی استاندارد، آزمون پیری تسریع شده و آزمون هدایت الکتریکی استفاده شد و نتایج بررسی-ها نشان داد که در اکثر صفات مورد بررسی طی آزمون پیری تسریع شده از جمله درصد گیاهچه عادی، شاخص بنیه گیاهچه، وزن خشک ریشه چه، وزن خشک ساقه چه و وزن خشک گیاهچه کاربرد ذرت نانو و میکرو آهن به صورت محلول پاشی تاثیر مثبت و در مقایسه با شاهد (بدون محلول پاشی) تفاوت معنی دار داشت، به طوری که بذر های تحت تیمار محلول پاشی با ذرات نانو و میکرو آهن بعد از قرار گرفتن در شرایط نامساعد محیطی طی آزمون پیری تسریع شده 98 درصد گیاهچه عادی بیشتری نسبت به بذر های تولیدی تحت تیمار شاهد (بدون محلول پاشی) تولید کردند.