امروزه موضوع طراحی در سایت های صنعتی و به ویژه کارخانه های متروکه که با توسعه شهرها درون بافت و کالبد امروزی قرار گرفته اند، به موضوعی بسیار مهم به ویژه در حوزه معماری، مرمت شهری، طراحی منظر و محیط و مطالعات زیست محیطی تبدیل گشته اند. که مقیاس آن از تک بنای صنعتی تا یک سایت و یا منطقه صنعتی قابل گسترش است. ضرورت توجه به این سایت ها از دو جهت قابل توجه است ؛ یکی به عنوان بخشی از میراث مادی فرهنگ جوامع که بناهای قدیمی، ماشین آلات صنعتی و سایت های وسیع بلا استفاده را در خود جای داده و دیگر این که به واسطه این پتانسیل ها، می تواند در تکمیل و تقویت نیازهای کالبدی و فعالیت شهر عمل نماید. مطالعه تجربیات مشابه در سطح جهان در چنین سایت هایی نشان گر آن است که مهمترین فعالیت پیشنهادی برای این سایت ها ، فرهنگی می باشد. همچنین مساله طراحی به طور کلان در حوزه های معماری، منظر فرا صنعتی، مرمت شهری قرار می گیرد . در حوزه طراحی معماری که موضوع این پژوهش را تشکیل می دهد نحوه ارتباط و طراحی قدیم و جدید است. در این نوشتار به مدد روش های تحقیق کتابخانه ای و میدانی و جستجوی اینترنتی، ضمن پرداختن به مباحث فوق و توجه به رویکردهای طراحی در سایت های صنعتی و نوع ارتباط مخاطب در این فضاها به تحلیل و بررسی چند نمونه های موردی طراحی و اجرا شده موفق می-پردازیم و سپس با پرداختن به طراحی در سایت کارخانه جهان چیت کرج نتیجه مطالعات به بوته تجربه گذاشته می شود.

- بیان مسأله تحقیق: معماری طرح مسئله فضاست و می تواند خاستگاههای متفاوتی داشته باشد. اما آنچه در این میان اهمیت دارد، اندیشه ای است که معماری بر اساس آن شکل می گیرد. اندیشه بینابین، نوعی اندیشه مطرح در حیطه های مختلف اندیشه است که در هر یک بینابینی براساس مقتضای آن رشته بیان می شود. حاصل این نوع اندیشه درمقیاس وسیع تر می تواند در روزگار معاصر و شرایط زندگی انسان امروزی مشاهده شود. در دنیای معاصر فضاهای سازنده ما، فضاهای متنوع و ناهمگون هستند. همزمانی اتفاقات، اطلاعات و سایر پدیده ها سبب ایجاد شرایطی می شود که مخاطب را در حیطه سومی قرار می دهد که: نه این است و نه آن، هم این است و هم آن. در این پژوهش آنچه مهم است ایجاد فضای بینابین و قرارگیری مخاطب فضای معماری درشرایط بینابین است. از سوی دیگر، امروزه با کمبود فضای کافی و مناسب برای عرصه های همگانی به نحوی که جوابگوی سلیقه های مختلف افراد از هر رده سنی و اجتماعی باشد مواجه هستیم. از این رو در این پژوهش تلاش می شود تا خلق چنین فضایی براساس اندیشه بینابین، در کالبد مرکز فرهنگی هنری که یکی از نمودهای مهم عرصه های همگانی می باشد، مورد توجه قرار گیرد. - اهداف تحقیق: توجه به عرصه های همگانی شهری و ایجاد فضایی برای گذران اوقات فراغت شهروندان، ارتباط متقابل مردم با یکدیگر و مکانی برای تعامل اجتماعی شهروندان در هر رده سنی و اجتماعی از اهداف اصلی این پژوهش می باشد. - روش تحقیق: روش تحقیق، کیفی و برپایه بررسی و جمع آوری اطلاعات از طریق کتب و مجلات تخصصی، شبکه اینترنت و سایر منابع در دسترس برای دستیابی به یک الگوی مناسب برای شکل گیری پروژه قرار دارد. - نتیجه کلی: در این پروژه با بهره مندی از ویژگی سایت که دارای شیب 4 درصد بوده و نیز با توجه به لزوم تلفیق فضاها برای برقراری تعاملات اجتماعی هر چه بیشتر در عرصه های همگانی، تلفیق ساختمان و سایت(طبیعت) و به بیان دیگر تلفیق درون و بیرون صورت پذیرفته است. در اشل معماری نیز با ایجاد فضاهای سیال که در یکدیگر جریان می یابند و void مرکزی که دیدهای متنوع بصری به وجود می آورند، سعی شده تا دریافت حسی بینابین را بر هر مخاطبی القا کند.

شهر تهران در چند سال اخیر با توسعه شتابناک خود بسوی ناپایداری، تراکم توده ها، غلبه محیط مصنوع بر طبیعی و نابودی کامل به پیش می رود و این عدم توازن، باری ویرانگر بر دوش طبیعت شهر و اطراف آن می گذارد و در نتیجه ساختار شهر در جهت از هم گسیختگی پیش می رود. روددره های شهر تهران به عنوان اندام های اکولوژیک شهری، با ارزش ترین پتانسیل های موجود در راستای بازآفرینی پایداری استخوانبندی شهر تهران در تلفیق با محیط طبیعی به حساب می آیند. روددره مقصود بیک بهمراه محیط های طبیعی شکل گرفته در اطراف آن به عنوان یکی از اصلی ترین عناصر شکل دهنده به استخوانبندی شهر تهران محسوب می گردد. طراحی عرصه ی فعالیت جمعی(همراه با رویکرد تلفیق طراحی معماری با محیط طبیعی) در امتداد روددره مقصود بیک و در تلاقی با نقاط کانونی موجود با کاربری فرا منطقه ای، بستری را فراهم می سازد تا در راستای حفظ و باززنده سازی محیط طبیعی شهری، ارتقاء کیفیت های محیطی و پاسخگویی به نیاز شهروندان گام برداریم. هدف پژوهش: این پژوهش به منظور بازآفرینی پایداری شهری (در ابعاد اکولوژیکی، اجتماعی و اقتصادی)، برقراری پیوند و ارتباط متقابل میان کالبد مصنوع و محیط طبیعی و باززنده سازی روددره های شهر تهران ، به ارائه طراحی در جهت خلق عرصه فعالیت عمومی به منظور فراهم ساختن مجموعه ای با کاربری فرهنگی- آموزشی- تفریحی (در مقیاس عملکردی شهری) در راستای ارتقاء کیفیت های زیباشناسی مکان، حضور فعالیت های جمعی، سلامت اکولوژیکی و پایداری شهر تهران می پردازد. روش پژوهش: در این پژوهش تلاش بر این است که از تحقیقات کتابخانه ای و میدانی در زمینه های موثر بر پژوهش و نمونه ها و تجربه های موجود استفاده گردد. نتیجه کلی: آنچه می تواند بسترهای طبیعی شهر تهران را احیاء و پویا سازد و روابطی بین کالبد مصنوع و محیط طبیعی شهری برقرار سازد، طراحی عرصه های فعالیتی جمعی همراه با مراکز فرهنگی- تفریحی- اجتماعی در امتداد ساختار شهر تهران و در تلفیق با ساختار طبیعی پیرامونی می باشد. که در راستای ارتقاء کیفیت های زیباشناسی، اکولوژیکی، هویت مکان و تامین نیاز شهروندان بصورت پایدار عمل می نماید.

از آنجایی که بافت تاریخی کاشان به عنوان یکی از مناطق ارزشمند شهری در ایران در حال فرسودگی و ویرانی است ، لازم است اقدامات موثری در جهت حفظ و احیای این منطقه ارزشمند انجام گیرد. در این تحقیق طراحی یک مرکز اجتماعی و اقتصادی برای بانوان در جهت افزایش پویایی شهری و توانمندسازی مردم عمدتا فقیر ساکن این بافت تاریخی انجام شده است. مهمترین اهداف تحقیق عبارتند از : باززنده سازی بافت تاریخی و رهائی آن از کارکرد صرف توریستی و احیای سایت های فرسوده در آن - ایجاد فضائی شهری برای فعالیت های زنان برای گسترش حضور آنان و پاسخگوئی به نیازهای فرهنگی - تحلیل گونه شناسی معماری موجود در زمینه، با رویکردی انتقادی جهت خلق فضاهای متناسب با فعالیت های جدید بررسی گونه شناسی بافت تاریخی کاشان و روش شناسی برخورد با بافت های تاریخی از جمله روش هایی هستند که در تحقیق مورد استفاده قرار گرفته اند . کسب اطلاعات تاریخی در مورد چگونگی شکل گیری بافت تاریخی کاشان و بررسی نمونه های مشابه از دیگر مسائلی است که در تحقیق مورد استفاده قرار گرفته اند. نتایج حاصله : نتایج حاصله از تحقیق به صورت طرح معماری ارائه شده است . در این طرح با توجه به میزان آسیب دیدگی بافت تاریخی ، معماری جدید ضمن احترام به بافت تاریخی خود را از آن متمایز می کند.

بافت تاریخی و محل? لاله زار تهران روزگاری قلب تپند? پایتخت بوده و تولد و مرگ بسیاری از جریانات هویت بخش فرهنگی، تفریحی، هنری، اجتماعی، سیاسی و ... را در دل خود جای داده ولیکن پس از مدت زمانی تغییرات نامناسب کالبدی، اجتماعی و فرهنگی فرسودگی هایی در آن ایجاد کرد و موجب زدودن خاطرات آن شد و می توان گفت یکی از موثرترین این تغییرات، قطعه قطعه کردن و فروش باغ ها و زمین های بزرگ آن بوده است که در حال حاضر از مجموع عمارت های تاریخی و باغ های همیشه سبز و با طراوت لاله زار تنها معدودی از باغ ها و بناهای تاریخی به صورت پراکنده باقی مانده اند و انسجام و پیوستگی بافت تا حدود زیادی از بین رفته است. با توجه به سابق? تاریخی و پتانسیل های مادی و معنوی مکان مورد نظر که زمینه ای برای اعتلای ارزش های ملی و فرهنگی، احیای فعالیت های اجتماعی مردم و تداعی خاطرات جمعی محسوب می شود، هدف از انجام این پژوهش تهی? طرح و راهکار پیشنهادی به منظور تجدید حیات و تداوم هویت مکان مورد نظر می باشد که با روش توصیفی- تحلیلی و با جمع آوری اطلاعات به شیو? کتابخانه ای و میدانی انجام یافته و نتایج حاصل از آن نیز بدین شرح می باشند: جلوگیری از مداخلات تخریب گر که با روش هایی مانند نماسازی ها و یا مرمت محض و موزه ای تک بناهای باقی مانده در بافت های تاریخی در حال انجام می باشد از طریق بازآفرینی یک بلوک شهری در بافت تاریخی لاله زار به منظور انسجام بخشیدن به بافت و حفظ ارزش های نهفته درآن، تا نقطه آغازی باشد برای تجدیدحیات سایر بخش های مشابه در محور تاریخی- فرهنگی شهر تهران.

چکیده محور شاهچراغ تا آستانه یکی از مهمترین محورهای عملکردی-فعالیتی و همچنین هویتی شهر شیراز بشمار می آید.این محدوده در قلب شهر شیراز بوده است که دارای بافت و ساختار ارگانیک بوده که محلات و بافت های مسکونی بخش اعظم آن را تشکیل می دادند.اکنون بسیاری از فضا های مسکونی تخریب شده و تبدیل به فضای باز شده است.اما متاسفانه به دلیل طراحی نا مناسب در این محدوده باعث شده که بافت در ارزش واقعی خود نباشد.از طرف دیگر در جهان کنونی ما پس از گذر از فراز مدرنیته در نشیب صورتهای خالی شده،اسطوره ها و صور حضوری محو شده و بقای رنگ باخته اعتقادات کهن قرار گرفته است. در این پژوهش ما برآن ایم که با احیا و نوسازی بافت تاریخی و فرهنگی و طراحی به منظور سهولت دسترسی زائران و باز شناخت مفاهیم بنیادی اسطوره ،هنر و موضوع خاص نمایش خودی که بتوانیم هریک از سه لایه ملی ،دینی، مدرن را در کنار هم سامان دهیم.هدف از این تحقیق استعلای فرهنگ،تاثیرات حفاظتی بافت ،ارتباط افراد از اقشار مختلف با یکدیگر و تعامل اجتماعی در فضا به منظور تعلق بنا به شهر و مردم میباشد. برای انجام این تحقیق ،اطلاعات مورد نظر به صورت کتابخانه ای جمع آوری گردیده و با استفاده از روشهای توصیفی-تحلیلی (اطلاغات حاکم بر گذشته)موضوع مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.و در بعد طراحی به روش میدانی می باشد. نتایج حاصل از انجام این تحقیق تعامل دو سویه بین انسان و شهر، ایجاد گشایش خطی ،گشودگی گذر تماشا که ساختار فضای اصلی و ارتباط شهر با مجموعه شهری را بیان می کند، توده فضایی مرکز نمایش در جوار گذر تماشا ،ساختار نرم و ریتمیک و رشد یابنده که بیانگر ابزار حرکت به عنوان شاخصه نمایش و توده مکمل فضای تهی (ارتباط بین دوحرم و تعامل افراد) وسط را در بر می گیرند.

مجموعه های آموزشی، فرهنگی، ورزشی و تفریحی یکی از فضاهای مطلوب برای پرورش روح افراد است، این مجموعه ها در آمریکا و کشورهای اروپائی از مکان های شاخص شهر های بزرگ به حساب می آیند. چون بانوان نقش اجتماعی مهمی در جامعه دارند و تقریبا نیمی از جامعه را تشکیل می دهند، وجود چنین مجموعه هایی در کشور ما اهمیت خاصی دارد؛ به ویژه از این جهت که اسلام جایگاه و ارزشی ویژه برای بانوان قائل است.از این رو محقق سعی کرده که به این موضوع از زاویه ای جدید بنگرد و در نهایت مجموعه ای را طراحی کند که در دل خود طیفی وسیع از عناصر و کارکرد های مختلف را جای دهد. هدف پروژه حاضر این است که ابتدا کارکردهای مناسب انتخاب و به گونه ای حساب شده و با فضاهای مورد نیاز بانوان ترکیب گردد و در نهایت با نگاهی روان شناختی و جامعه شناسی، مجموعه ای در قالب یک طرح معمارانه عرضه گردد. مجموعه مذبور براساس این ایده طراحی گردیده است که علاوه بر منظور کردن فضاهای آموزشی، فرهنگی، فضاهای ورزشی و تفریحی را نیز دربرگیرد. بدین معنی که بانوان ضمن استفاده از فضاعای تفریحی و ورزشی با استعدادهای درونی خود نیز آشنا شوند و در جهت تقویت استعدادهای خود کوشش کنند. از طرفی بتوانند در فرصتهای پیش آمده، مسائل و مشکلات خانوادگی و اجتماعی خود را مطرح کنند و درصدد رفع آن ها برآیند و در عین حال بتوانند در محیطی امن به فعالیت های فرهنگی اجتماعی و هنری بپردازند و به منظور کمک و گسترش سطح فرهنگی و اجتماعی بانوان است و به سطح ارتقاء فکری فرهنگی جامعه کمک می نماید. با این هدف، مطالعاتی در زمینه شناخت فرهنگ زن در ابعاد مختلف و از سوی دیگر بررسی هایی در زمینه تاثیر فضا بر روابط اجتماعی صورت گرفت، حاصل این مطالعات، با در نظر گرفتن اصول و مبانی طراحی مجموعه مأوای آرامش زنان(همراه با استانداردها و سرانه های موجود)، شکل گیری فضای معماری با هدف جداسازی زن از آسیب های روحی و روانی و ارتقاء سطح و پرورش جسم و تن وی می باشد.

شهر به عنوان یک موجود زنده برای ادامه حیات خود به سرزندگی و نشاط نیازمند است. بازگرداندن طبیعت به درون شهر و احیای مناطق متراکم و آسیب دیده شهری و حفاظت و بهسازی ساختار‍ های طبیعی در شهرها، در ایجاد شهری فعال و سرزنده بسیار موثر است. بسیاری از نظریه پردازان به ارتباط انسان، طبیعت و شهر و لزوم حفظ و بهره گیری از این تماس در محیط های ساخته شده اعتقاد دارند اما به این نظریه ها کمتر به عنوان یک ضرورت در قالب تحقیقات سازمان یافته پرداخته شده است. با نگاه به شهرهای مدرن جهان مشاهده می شود که به وسیله آوردن طبیعت به شهر و استفاده از عنصر آب به عنوان یک عامل اصلی در افزایش جاذبه های شهر و ایجاد فضاهای شهری فعال و پویا و همچنین یک عامل بهبود دهنده درجه حرارت، علاوه بر محیط زیست، چهره مطلوب و زیبایی به شهرها بخشیده می شود. دره ها، رودها و باغات شهری از مهمترین عناصر پیوند انسان، شهر وطبیعت می باشند که در حال حاضر در شهرهای ما به فراموشی سپرده شده اند و باید با ارائه راهکارهایی به فضای شهری بازگردانده شوند. رود جاری در شهر، تنفس گاه آن محسوب می شود. سیما و منظر شهری که رودی در آن جاری است بر دیگر شهرها فخر می فروشد که بی دلیل هم نیست؛ چرا که رودخانه ها می توانند نوارهای زیبایی از سبزی و طراوت در شهر بپراکنند و روان ساکنین را از دغدغه های روزمره خارج کنند در این پژوهش ابتدا تلاش گردید با شناخت محیط و پی بردن به هویت این مکان، و با توجه به اهمیت حفظ و احیای ساختارهای طبیعی موجود در شهر و همچنین نقش طبیعت در کیفیت زندگی شهروندان در تقابل با زندگی ماشینی، بتوان ارتباط موثری میان طبیعت (به طور خاص رودخانه خشک)، مردم و شهر یافت. ساماندهی و قرارگیری پروژه در کنار این رودخانه، که در محور میانی شهر واقع شده، در جهت توجه به محیط زیست و نگهداری از منابع طبیعی و ارج نهادن به طبیعت موجود در شهر می باشد و با بالا بردن کیفیت ارتباط انسان با طبیعت، به عنوان مهمترین مخاطب در تعامل با طبیعت، به وسیله منابع اطلاعاتی و آموزش های لازم موجود در مجموعه، به شهر چهره و هویتی ویژه ای خواهد بخشید.

با توجه به این مطلب که موسیقی پدیده ای است فرهنگی و تحت تأثیر شرایط ویژه ای صورت خارجی به خود می گیرد، در نتیجه شناخت آن به شناخت فرهنگ ها وابسته است. چرا که فرهنگ ها گوناگون اند و تاریخ تکامل آنان مسیرهای متفاوتی را طی می کند. هدف موسیقی شناسی قومی صرفاً مطالعه موسیقی اقوام در بافت فرهنگی اجتماعی آن است. مفهوم قوم هم به واژه اجتماعی مشخصی بر می گردد که قلمرو خاص فرهنگی – جغرافیایی خود را داشته باشد. از این روی در تعریف بنیادین موسیقی شناسی قومی ما با دو مفهوم "قوم و فرهنگ" مواجه هستیم که پدیده ای به نام موسیقی را به وجود می آورند. هر قومی ویژگی های فرهنگی خاصی از جمله زبان، اساطیر، مذهب، آیین و رسوم، موسیقی و ابزار موسیقیایی خود را دارد. از این روی رشته موسیقی شناسی قومی ، با همیاری رشته های انسان شناسی، موسیقی شناسی، زبان شناسی، تاریخ و فرهنگ عامیانه، راه خود را در میان سایر رشته های علمی می گشاید با توجه به این موضوع که تمرکز اصلی مطالعه این رشته بر عنصر موسیقی و فرهنگ است. از آنجا که موسیقی بوشهر نیز همچون موسیقی ملل مختلف همواره در اغلب شئون فرهنگی و اجتماعی مردم دریا دل این خطه حضور دارد و طنین انداز کار و کوشش، رنج و مشقت، دوری و درد، شادی و غم، شیرزنی و دلیرمردی، شکست ها و ناکامی ها و بیانگر مشخصه های خاص جغرافیایی و اقلیمی این دیار است. اما متاسفانه مدتی است چهره هنری بوشهرظاهری سرد و بی روح به خود گرفته و گویی موج های پر طلاطم دریا دیگر با جوش و خروش هنر در این دیار بیگانه اند. موسیقی که بازتاب هویت این دیار است و ریشه اش از آبشخور تاریخ و فرهنگ سیراب می شود هچنین معرف زبان و راه و رسم و سنت هایمان است ، گاه گاه با کج اندیشی و رفتارهای سلیقه ای و خارج از ضابطه ی مسوولین این استان روبرومی شود. از این روی سعی بر آن است تا با مطالعه ای دوباره بر روند شکل گیری آن در دوره های گوناگون تحت تأثیر عوامل فرهنگی متفاوت، مرکزی طراحی گردد تا ضمن حفظ و زنده نگه داشتن این میراث فرهنگی، در جهت آموزش موسیقی بومی و چگونگی پیدایش آن به علاقه مندان این هنرگام برداریم.

تعزیه آیینی است مذهبی و قویا ایرانی. در میان تمامی کشورهای اسلامی ایران تنها کشوری است که هنر نمایش دارد. اگرچه که این هنر همواره در طول سال های عمر خود فراز و نشیب های بسیار داشته، گاه به اوج رسیده و گاه مورد بی مهری قرار گرفته اما در طول سالیان باقی مانده و سینه به سینه به نسل های امروزی منتقل شده است اما انصاف نیست اگر که برای حفظ این هنر گرانقدر صرفا به نقل قول های شفاهی بسنده کنیم. در این پژوهش سعی بر آن است که با احیای سنت دیرین تعزیه، سبب آشنایی بیشتر ایرانیان و البته جهانیان را فراهم کرده و چون گذشته تعزیه را به میان مردم آورد. به منظور دستیابی به این هدف بستر این طرح در بافت قدیمی و در میان محلات قدیمی پایتخت برگزیده شد تا در همان شهر و محله هایی که روزگار اوج خود را سپری کرده باز زنده شود و برخیزد. بافتی غنی از خاطرات که اگر چه روزگاری سرشار از شوق حیات بوده اما امروزه به دلیل بی توجهی و رشد سریع پایتخت مورد بی مهری واقع شده و رو به نابودی است. بافتی در جوار بازار، قلب تپنده ی شهر که همین عامل حیات و شاهرگ پایتخت، سایه ی سنگین خود را بر اطراف خود افکنده و امام زاده یحیی(ع) که جز معدود محلاتی است که هنوز زنده و پویا با امام زاده و تکایا و حسینیه ها و سقا خانه هایش پا برجاست و سرود زندگی سر می دهد.

تکنولوژی جدید ارتباطی و اطلاعاتی تمام عناصر تشکیل دهنده جوامع انسانی را به شکل الکترونیک ،مجازی و دیجیتالی از نو آفریده و سلسله مراتب افقی و عمودی آنها را بیش از پیش در هم تنیده است.فناوری های جدید دست اندر کار ایجاد دگرگونی و تحول در فرآیند رسانه ای شدن شده اند،خصلت بینامتنی رسانه های همگانی در مسیر افزایش قرار گرفته و رسانه های الکترونیک ،نزدیکی ،بی واسطگی،تعامل و واکنش دو سویه را برای انسان ها به ارمغان آورده اند،.بنابراین امروزه ما در متن یک " فرآیند رسانه ای شدن" زندگی می کنیم که از رهگذر آن فرهنگ رسانه ای به طور روز افزونی از فرهنگ چاپی به فرهنگ الکترونیک در حال تغییر است . رسانه ها در مسیر در گیری در فرآیند های فرا ملی قرار گرفته اند و موجب پیوند مردم ،سازمان ها و گروه ها در نقاط مختلف جهان به یکدیگر شده اند و از سوی دیگر افزایش اینگونه تعاملات سبب شده است تا حوزه های محلی و جهانی (در حیطه های فرهنگی،اجتماعی،اقتصادی،سیاسی...)در هم ادغام شوند،تا جایی که شاهد شکل گیری "جهان بدون مرز"باشیم.جهانی که مهمترین ویژگی مردمان آن،زیستن در فضای بدون مرز است.در این میان معماری در قرن 21 باید بتواند پاسخگوی نیاز های انسان این قرن باشد. انسانی در بینابین تمام اطلاعات ،اخبار و حوادث. پیشرفت تکنولوژی منجر به تغییر نوع ارتباط افراد در جامعه امروزی شده ،در واقع انسان قرن 21 در کلانشهر تهران نیازمند به مکانهایی در جهت کنترل و تولیدفرهنگ با استفاده از تکنولوژی روز و جریان اطلاعات است تا بتواند به نیاز های خود در جهت ایجاد و بسط فرهنگ ارتباطی که به فرهنگ جهانی بدل گشته است ،پاسخ دهد. این پژوهش کوششی است در جهت پاسخگویی به این نیاز در کلانشهر تهران و شامل دو بخش پژوهشی و طراحی است .در بخش پژوهشی پس از توصیف عصر ارتباطات و رسانه ها و "شبکه گسترده جهانی" به بررسی و تحلیل آثار آن بر معماری و فضاهای شهری و ایجاد فضاهای مجازی پرداخته شد . و ماحصل این بررسیها در جهت دس‍ت ی‍اب‍ی ب‍ه ب‍ی‍ان م‍ع‍م‍اری و ک‍ال‍ب‍دی م‍دن‍ظر قرار گرفت. از طرفی در بخش طراحی تحلیل نمونه های موردی و همچنین تحلیل سایت ،پژوهشگر را ب‍رای دس‍ت ی‍اب‍ی ب‍ه ب‍ی‍ان م‍ع‍م‍اران‍ه ای‍ده م‍ع‍م‍اری کمک کرده.ماحصل کار خلق فضایی است ، که بتواند نیاز های اقشار مختلف جامعه را با افق های فکری متفاوت بر آورده کند و امکان برقراری ارتباط و گفتگوی آزاد را در جهت نزدیکی و آشنایی هر چه بیشتر با پدیده ارتباط و رسانه ها را فراهم آورد.

انسانها همواره با ایجاد فضاهایی در شهر ، نیاز ذاتی خود به برقراری روابط اجتماعی را برآورده کرده اند ، ساختارهایی که از نظر اجتماعی فعال بوده و امکان ارتباط چهره به چهره انسانی در درون جامعه شهری و در کالبدی سازمان یافته را فراهم آورده ا ند . حضور مثبت افراد در اجتماع سطح تعاملات مثبت اجتماعی را بالا برده و سبب ارتقاء کیفیت زندگی از طریق تقویت حس تعاون و شهروندی می گردد. حضور اختیاری شهروندان در فضا فرصت تعاملات اجتماعی را افزایش می دهد و حضور اختیاری شهروندان در فضا ارتباط مستقیم با مطلوبیت فضا دارد . فضاهای مطلوب و خوب تمایل به حضور را افزایش می دهد . فضای مطلوب شهری فضایی است که تمامی ابعاد فضاهای باز شهری ، شامل ابعاد انسانی و کالبدی را مورد توجه قرار می دهد.فضای شهری وابسته به آن نتیجه عمل اجتماعی و سیاسی در قلمرو عمومی بود .شهر همان قدر یک اثر هنری اندیشیده شده بود که امری عملکردی . در این مرحله شهر و فضاهای آن کانون مکان های مردم ، اعمال و عرصه بیان اندیشه ها ، احساسات و عواطف بشری مردم است و فرم آن انطباق کامل با عملکرد آن خواهد داشت .فضای شهری بخشی از ارگانیسم زنده شهر است که با شرایط اجتماعی و اقتصادی و فنی در حال تغییر مرتبط است . محیطی اجتماعی دارد که در بردارنده مجموعه ای از روابط میان مردم است که به مبادله انرژی ، اطلاعات ، کالا ، مواد و شایعات و ... دست می زنند ، با هم ملاقات می کنند ، گرد هم می آیند و اشکال مختلف انسجام اجتماعی را در فضا متبلور می سازند بنابراین فضای شهری عنصر اساسی ساخت شهر است که با قلب و کانون راهبردهای اجتماعی مربوط می شود.

از زمان پیدایش انسان تا کنون بیماران روانی با رفتارهایی خلاف عرف و هنجارهای اجتماعی، ناخواسته سدی بین خود و سایر افراد اجتماع ایجاد کرده اند. گاهی دامنه ی این امر به قطع شدن رابطه ی افراد اجتماع با خانواده ی این افراد نیز کشیده شده است. مسئله ی دردناک دیگری که وجود دارد نگاه کردن به این انسان ها به چشم موجوداتی زنده اما بدون درک و فهم می باشد. هدف پژوهش، بررسی و شناخت در علم معماری از نظر روانشناسانه ی آن و میزان و نحوه ی تأثیرگذاری مثبت معماری بر روان انسان ها و بخصوص این گروه رانده شده می باشد. دستیابی به اصول طراحی فضاهای آرامش دهنده با توجه به نور، رنگ، فرم و بررسی اثرگذاری محیط بر رفتار انسان ها مورد توجه بوده است. روش پژوهش کتابخانه ای، میدانی و اینترنتی می باشد. طرح پژوهش طراحی مرکزی در جهت معرفی خدمات روان درمانی و لزوم آن به مردم، ارائه ی این نوع خدمات، کم کردن فاصله بین مردم و بیماران، بیماریابی، پیشگیری، درمان و بازگرداندن بیماران به اجتماع است

بافتهای سنتی و با ارزش تاریخی به عنوان جزئی از فرهنگ جامعه محسوب می¬شوند. بنابراین حفظ و احیای آنها در واقع عامل اصلی در حفظ ارزشها و اصول بنیادین جامعه است. وقتی به تهران قدیم می نگریم افسوس می خوریم چرا بسیاری از ساختمان هایی که می توانستند به شهر تشخص ویژه ای دهند دیگر وجود ندارند و آنچه باقی مانده نیمه ویران و در حال زوال است.خیابان لاله زار یکی از شاخص ترین خیابان های تهران قدیم است که در زمان ناصر الدین شاه ساخته شده و واجد ارزشهای بصری غیرقابل انکاری است. این خیابان به همراه بافت اطراف آن در گذشته دارای نقش فرهنگی، سیاسی، تجاری و تفریحی بوده است، امروزه به علت قرارگیری در محدوده تجاری و عدم توجه لازم به بناهای با ارزش آن روز به روز فرسوده تر و ناهنجارتر می شود؛ بر این اساس این بافت ها باید بر اساس شرایط زمانی پویایی لازم را داشته باشند تا بتوانند در شهر به حیات خود ادامه دهند، در نتیجه توجه به بافت¬های تاریخی و باز زنده سازی آنها خصوصاَ با توجه به موقعیت زمانی اهمیت خاصی می یابد.این رساله تلاشی است در جهت بازشناسی خاطرات جمعی و اتصال گذشته به حال، از طریق خلق مکان های رها و منعطف در محدوده لاله زار، تا از این طریق بتوان به باززنده سازی این محور پرداخت. پایان نامه حاضر در 5 ل تدوین شده است. در فصل اول به بیان مسئله، اهداف، فرضیه¬ها، پیشینه موضوع و روش پژوهش پرداخته شده است. فصل دوم تحت عنوان " چارچوب نظری" شامل چندین بخش مختلف در راستای موضوع مورد نظر می باشد. در فصل سوم به روش شناسی تحقیق و گرد آوری داده مورد بررسی قرار گرفته است و چندین مورد از نمونه های اجرا شده داخلی و خارجی در ارتباط با موضوع عنوان شده است. در فصل چهارم به تحلیل داده ها و نتایج به دست آمده پرداخته شده است و فصل پنجم شامل برنامه فیزیکی، روند طراحی تا رسیدن به طرح نهایی، نقشه ها و سه بعدی بخش هایی از کار، ارائه شده است.

خانه های اعیانی در دوره ی قاجار تغییرات بسیاری را، به ویژه در شهر تهران که دارالخلافه بود، پذیرا شدند. نقش غرب در تغییرات پیش آمده بسیار برجسته بوده و از جنبه-های مختلفی بر روی فرهنگ ایرانیانِ آن دوره تأثیر گذاشته است. اغلب مطالعات معماری، تغییرات کالبدی به وجود آمده را گزارش داده اند اما علل این تغییرات، فرآیند و چگونگی آن ها، به صورت دقیق، مورد بررسی قرار نگرفته است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی تغییرات رخ داده در معماری خانه بر اساس فرهنگ زندگی می باشد. فرضیه ی تحقیق بیانگر آن است که تغییرات روی داده در فرهنگ زندگی، تحت تأثیرِ غرب باعث ایجاد تغییراتی در معماری داخلی خانه شده است. البته این فرضیه با پیش-روی پژوهش، دقیق تر شده و تغییرات روی داده در معماری خانه را در دو دسته ی کالبدی و ساختاری قرار داده است. روش تحقیق، از نوع کیفی و به روش تفسیری - تاریخی می-باشد. جمع آوری داده ها از منابع دسته اول و گاه دسته دوم، شرح حال ها، تصاویر، مصاحبه ها و همچنین به صورت میدانی توسط حضور در برخی بناها صورت گرفته است. یافته های تحقیق نشان می دهد که برخی تغییرات فرهنگیِ رو-ی داده شامل ایجاد نوعی زندگی نمایشی التقاطی، تغییر شیوه ی زندگی، سست شدن مرزهای زنانه و مردانه، بازتعریف زن در جامعه و خانواده، و تغییر ساختار خانواده می باشد. می بایست این موضوع نیز ملاحظه شود که بستری برای پذیرش این تأثیرات و تغییرات وجود داشته است و این موضوع از ابراز نارضایتی از وضع موجود و حسرت فرنگ در نوشته های آن دوره آشکار می باشد. تغییرات فرهنگی یاد شده بر روی معماری خانه های اعیانی در لایه-های مختلف تأثیر گذاشت؛ بدین ترتیب که ابتدا کالبد خانه در لایه های سست، تزئینات، به ویژه تزئینات نقاشی و مبلمان را تغییر داد و منجر به اضافه شدن برخی عناصر معماری الحاقی غربی گردید. سپس تغییرات در سطوح سخت تری صورت گرفت؛ تغییر چیدمان فضایی، مختصرشدن فضاها و شکل گیری فضاهایی با کارکرد مشخص از جمله تغییرات یاد شده بودند. مهم ترین بخش تغییرات، تغییر در ساختار خانه، در نتیجه ی تغییر شیوه ی زندگی، سست شدن مرزهای زنانه-مردانه و بازتعریف زن در جامعه و خانواده بوده است. چگونگی این تغییرات در کالبد و ساختار خانه به همراه تحولات در فرهنگ زندگی، که شامل شیوه ی زندگی و سلیقه ی زیباشناسی می باشد، در این رساله مورد بررسی قرار گرفته است. نظریه ی تبیین شده در این رساله، در کاخ های سلطنتی و در خانه های اعیانی ییلاقی، درون حصار شهر و بیرون آن، با ساماندهی پیرامون حیاط یا درون باغ، تفسیر و بررسی شده است.

این پژوهش بر آن است تا بر پایه روش تحقیق تاریخی و با هدفِ ایجاد ارتباطی نظری و استدلالی بین گونه شناسی مدارس تهران و شیوه آموزش، روند تحولات مدارس تهران در دوران گذار و نقش آموزشی آنها را از دریچه تحولات آموزشی مورد توجه و بررسی قراردهد و پرسش: دگرگونی شیوه ها و نظام های آموزشی چه تغییراتی در ساختار گونه شناسی مدارس تهران ایجاد کرده است؟ بررسی ها نشان داد: فرایند آموزش در تعامل با فضای باز، به دلیل فضاهای گردهم آورنده، امکان تمرین کار گروهی و انعطاف پذیری می تواند در افزایش شوق یادگیری بسیار تأثیرگذار گردد. مشخص شد گونه مدارس سنتی ایران با توجه به نقش فعال آموزشی برای فضای باز شکل گرفته، به عنوان ابزاری آموزشی و در جریان تعلیم مطرح بوده و در ارتباط با محله به کانون تعاملات اجتماعی نیز تبدیل شده است گونه شناسی مدارس تهران در دوران گذار، تحت تأثیر عوامل اجتماعی، فرهنگی و در پاسخ به دگرگونی های نظام و محتوای آموزش شکل گرفته است؛ متنوع است و با گسست از گذشته و نوآوری در گونه شناسی شکل گرفته است. و در نتیجه این رساله، گونه شناسی مطلوب برای بررسی و طراحی فضای آموزشی تدوین شد و مفهومی به نام «منظر آموزشی» ارائه گردید.

در بررسی تاریخی محصولات بشر روحی از ظرافت و بار معنوی آثارش را در بر گرفته است . چنانچه ابزار روزمره زندگی بشر نیز از این قاعده مستثنی نیست . هرآنچه که از هنر بومی گرفته تا هنر مدرن دارای باری از ارزش ها، تکنیک ها و کاربردهایی بوده است که مطالعه آنها می تواند به کاملتر شدن فرهنگ بشری منجر شود. مراسم خاص جمعی، بناهای معماری، خلاصه کلیه فضاهایی که در آن فعالیتی انسانی صورت می گرفته بستری در ارائه هنرهای تجسمی دیگر بوده است . مطالعه این فرآیندها و ارائه آثار هنری چه به عصر حاضر تعلق داشنه باشند، توسط گروهی از دانشجویان از فرهنگ های متفاوت جهان می تواند در راستای اهداف بالا موثر باشد. نحوه خلق، بررسی ایده ها و تکامل قضاوت در امتداد تکامل درک هنر، می تواند بشر را به فرهنگی غنی و یکپارچه رهنمون سازد. گردهمایی در فضایی معماری که زمینه ساز بستری در جهت ارائه آثار دانشجویان هنر جهان باشد فضایی که در آن آزادانه حرکت کرد. نحوه تولید آثار و قضاوت در مورد آثار را مورد مطالعه قرار داد سمینار و نمایشگاههای جهانی تشکیل داد، این فضایی برای برخورد تفکر فردی و گروهی هنرمندان جوان جهان است .

محل مورد مطالعه در قسمت جنوب غربی محور تاریخی - فرهنگی شهر کرمان انتخاب شده که از سمت جنوب به خیابان امام خمینی ، از سمت شرق به بازار میدان قلعه، از سمت غرب به کوچه میدان ارک و از شمال به بافت مسکونی پیرامون متصل است که شامل کاربریهای مسکونی، فضای سبز، آموزشی ، تجاری و معابر می باشد. در طرح ارائه گردیده سعی شده الگویی جدید به تناسب فرهنگ زندگی امروز در قالب تناسبات ، فرمها و ... بافت قدیم پیرامون ارائه گردد. همچنین از عوارض طبیعی زمین که در اثر تخریب بافت قبلی به وجود آمده است حداکثر استفاده شود. طرح از لحاظ اقلیمی با آب و هوای شهر کرمان مطابقت دارد. حریمهای خاصی برای حیاطهای نیمه عمومی منازل مسکونی در نظر گرفته شده است ، مانند :محصور بودن فضای داخلی بلوکهای مسکونی به وسیله ساختمانها ، وجود کرتهای حد واسط بین فضاهای نیمه عمومی داخل و عمومی خارج و نیز وجود پارکینگ به تعداد مورد نیاز هر بلوک مسکونی، وجود معابر سواره و پیاده داخل سایت ، استفاده از رامپ بجای پله در اکثر محورهای داخلی پیاده در نظر گرفتن فضای سبز برای تعدیل اقلیم گرم و خشک شهر کرمان در کرتهای مرکزی و ... .

در این رساله طرح مرکز فرهنگی جوانان در سایت و محله ای که از لحاظ تاریخی نسبتا" کهن است و به منظور پر کردن اوقات فراغت جوانان و همچنین توجه نمودن به این قشر عظیم مورد نظر بوده است . پس از آنالیز سایت و بررسی روند تاریخی آن با نگاهی گذرا به فرهنگ مردمان این مرز و بوم و نقش آن در تحول زندگی افراد نموده ایم و اشاره داشته ایم که فرهنگ در نظرما آن چیزی است که موجب تعالی انسان بسوی خداوند می شود. همچنین در نگاهی به فرهنگ ، مراکز فرهنگی اسلامی را مورد کنکاش قرار داده ایم و از بین همه آنها مسجد - جایگاه مردمان منزه - را بعنوان اولین و سرآمدترین مراکز فرهنگی در گذشته جهان و مکانی فرای معابد و کلیساها معرفی کرده ایم. برای این منظور سعی شد حتی الامکان از تمامی ابزارهای ممکن و موجود نهایت بهره مندی و استفاده لازم بعمل آید. از جمله این ابزارها می توان به توپوگرافی محل، آثار بجامانده از گذشته، معابر موجود و چشم اندازهای متعدد نام برد.

این مرکز جهت مطالعه، پژوهش ، آموزش و اجراء مسائل محیط زیست و از بین بردن بحران رو به رشد ایجاد شده در محیط زیست و پاسخ مثبت به بیانیه های بین المللی استکهلم، بلگراد، تفلیس و سازمان یونسکو طراحی شده. سایت طراحی در نزدیکی رودخانه تالار و در کنار جنگل با چشم اندازی زیبا و جذاب در شش کیلومتری قائم شهر انتخاب شده و دارای ویژگیهای لازم جهت ایجاد مرکز طبیعت می باشد. اقشار مختلف مردم، زیست شناسان، دانش آموزان و دانشجویان، معلمان، پژوهشگران و همه علاقمندان به طبیعت و محیط زیست می توانند از برنامه های پیش بینی شده مرکز استفاده کنند. مرکز دارای منطقه حفاظت شده جنگلی و باغهای برکه ای جهت زیستگاههای حیوانات و گیاهان جنگلی و حیوانات و گیاهان برکه ای آب شیرین بومی است . بازدیدکنندگان می توانند از امکانات علمی، آموزشی، تحقیقاتی، تفریحی، ورزشی مرکز استفاده کنند. این مجموعه دارای خوابگاه، کلاسهای درس ، آمفی تئاتر، سالن چند منظوره، نمازخانه، آزمایشگاه، کتابخانه، نمایشگاههای گیاهی و جانوری، آکواریم، بخش اداری استخر سرپوشیده، رستوران، آشپزخانه، کافی شاپ ، زمین ورزشی روباز، سالن مجهز به وسایل سمعی و بصری، و سایر فضاهای مورد نیاز می باشد. در طراحی این فضاها ملاحظات اقلیمی و خانه های خورشیدی رعایت شده بازدیدکنندگان با توقف در این مرکز نسبت به محیط زیست دید علمی پیدا می کنند، ارزشهای اکوسیستمهای مختلف منطقه را درمی یابند و به آن علاقمند می شوند، شناخت انرژیهای پاک و غیرفسیلی مثل انرژی آب ، باد و انرژی خورشیدی و استفاده از این انرژیها چه به صورت تئوری و چه عملی در برنامه کار مرکز قرار دارد ساختمان مرکز دارای کلکتورهای خورشیدی است و استفاده از انرژی باد نیز در دستور کار آن قرار داد و نهایتا هدف اصلی این مرکز رسیدن به توسعه پایدار می باشد.

در این رساله طرح مرکز بازآفرینی کرمان باستان بر تپه ای باستانی که ساخته ای تقلیل یافته به ساختار خود - به قدمت یک شهر - بر فراز آن قرار گرفته، در جهت ارتقای کیفی این سایت باستانی برای صیانت از مصنوعی بشری که با سرعتی روزافزون در حال بازگشت به طبیعت می باشد مورد نظر بوده است . پس از تصویرسازی گذشته سایت و سرزمینی که این سایت در گسترده آن نقشی بر جای گذاشته است سیر تاریخی نگرش به موزه از زمان رواج تاریخی گرایی، از قرن هجدهم به بعد، برای تعیین جای و گاه موزه در حال حاضر مورد توجه قرار گرفت . برای تغییر تصویر این تپه باستانی از ویرانه به شهر باستانی مکاشفه متبادل با سایت و آبجکت - در یک رویه تاخیر عادت - همنشینی، تضاد و جابجایی لایه های تشکیل دهنده بستر طبیعی، سایت را شکل داده اند. در این راستا موزه خود به عنوان منظر تماشایی در کنار منظر باستانی طرح می گردد که هر یک هم محل تماشا هستند و هم برای تماشا.

پروژه حاضر تحقیق در محدوده شهر کرمان و جنگل قائم جهت احیا فضای مرده این سایت می باشد. ابتدا با مشخص شدن موضوع و محل طراحی مطالعاتی در دو زمینه زیر آغاز شد: 1 - شناخت موضوع طراحی 2- شناخت محل طراحی. در بخش اول برای شناخت موضوع طراحی ، به مطالعاتی درزمینه های زیر پرداخته شد: 1 - شناخت فراغت ، تفریح، تفرج. 2 - شناخت فضای سبز و اهمیت آن درزندگی بشر. 3 - شناخت استانداردها، ابعاد و اندازه ها و مقررات کلی طراحی. در بخش دوم به شناخت تاریخی منطقه، شهر و مطالعات جمعیتی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی پرداخته ایم که دید ما را نسبت به وضعیت کلی شهر مشخص می سازد. در ادامه شناخت محل طراحی به اقلیم و جغرافیای طبیعی شهر می پردازد. که بیشتر به نتایج حاضر و نکات مورد استفاده اشاره می گردد. سپس تحلیل سایت درزمینه های متعددی از جمله دسترسی ها، پوشش گیاهی، کاربری وضع موجود ، دید و منظر، شیب منطقه و ... انجام شد و انجام این مراحل شناخت نسبتا کاملی از محل طراحی و موضوع طراحی بدست آورده ایم. بعد از این مراحل به طراحی یک مرکز فرهنگی، تفریحی در دامنه کوههای این سایت در راستای جبران کمبودها و ایجاد مرکزی پویا و فعال در یک بافت مرده شهری ، پرداختیم که در این عملکردهای مختلفی جهت دفع کمبودها و جلب بیشتر بازدیدکنندگان از این سایت در مجموعه گنجانده شده است که عبارتند از موزه، سالن چند منظوره ( سینما) ، فضاهای تفریحی خدماتی نظیر رستوران و کافه تریا و کلوپهای بازی و ...

دراین رساله طرح مرکز کرمان شناسی به عنوان مکانی برای زدودن غبار غربت و فراموشی از گذشته کرمان و شناساندن این سرزمین کهن با تمدنی چندهزارساله در سایتی مابین بافت تاریخی کرمان و تپه ای باستانی که بر فراز آن قدیمی ترین مامن در کرمان-قلعه دختر-قرار گرفته مورد نظر بوده است. پس از تصویرسازی گذشته سرزمینی که این سایت بر گستره آن نقش بسته و پی بردن به پیشینه تاریخی، فرهنگی و اجتماعی آن و پهنه فعالیت مرکز کرمان شناسی به ایده ها و طرح های اولیه برای ایجاد مرکز کرمان شناسی پرداخته شده است. برای ایجاد تحول و پویایی در این محدوده ، مرکز کرمان شناسی با فعالیتهای تحقیقاتی ، علمی، فرهنگی و هنری برای مجموعه در نظر گرفته شده است و با قرارگیری در نزدیکی قلعه دختر علاوه بر یادآوری لزوم حفظ و صیانت از آثار در حال تخریب آن ، به عنوان حلقه اتصال بین تپه باستانی و بافت تاریخی شهر نقش اساسی را بر عهده دارد.