خاورمیانه منطقه ای است مملو از تحولات. کودتا، جنگ داخلی، انقلاب و خیزش برخی از انواع بسیار مهم این تحولات هستند. چرایی و چگونگی وقوع آن ها همواره مورد سوال بوده است. در این پژوهش نویسنده با بکارگیری دو روش دلفی فازی و سیستم استنتاج فازی سعی دارد با ایجاد یک مدل به این سوال پاسخ دهد. برای این کار محدوده زمانی 2012-1992 و محدوده مکانی خاورمیانه عربی انتخاب شده است. هدف آن است تا مشخص شود، هر یک از تحولات چهارگانه مذکور از ترکیب چه عواملی و با چه فرمول هایی محقق می شوند. بر این اساس، در مرحله اول، کلیه عوامل و قواعد از مرور ادبیات استخراج، دسته بندی و پالایش شد. در مرحله دوم، مهمترین عوامل از طریق مصاحبه نیمه ساختمند با کارشناسان و با استفاده از روش دلفی فازی شناسایی شد. در مرحله سوم، عوامل باقی مانده ورودی ها و قواعد سیستم استنتاج فازی را شکل دادند. در نهایت سیستم استنتاج فازی یک سیستم کنترل کننده پویا را در اختیار قرار داده که با توجه به تغییرات وارد شده در عوامل، احتمال وقوع هر یک از تحولات مذکور را شناسایی و پیش بینی می کند. به عنوان مثال، با وارد ساختن نمره عددی هر یک از عوامل می توان احتمال وقوع هر یک از خروجی های کودتا، انقلاب ـ خیزش و جنگ داخلی را پیش بینی نمود. در پایان، مدل نهایی با وارد ساختن داده های سه تحول به وقوع پیوسته در منطقه، مورد آزمون قرار گرفت. این سه آزمون نشان داد که سیستم از قابلیت مناسبی در انطباق با تحولات منطقه برخوردار است.

چکیده ندارد.