نام پژوهشگر: فاطمه عرب خزایلی

بررسی فیتوشیمایی و اثرات ضدقارچی گیاه گل عطر)pelargonium roseum ait(
پایان نامه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی - دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران 1371
  فاطمه عرب خزایلی

چکیده : شاید تنها عده معدودی از کسانی که گیاهان تیره ژرانیا سه یا تیره شمعدانی را در ایران در منازل خود پرورش میدهند به اثرات دارویی آن ها واقف هستند بویژه گیاه pelargonium roseum ait که در شمال ایران به فراوانی یافت میشود غالبا بدلیل گل زیبا و بوی معطر آن پرورش داده میشود . در خارج از ایران نیز مطالعات زیادی برروی این گیاه صورت نگرفته و در مقالات موجود هم تنها به اثراتی از جمل فعالیت آرژینازی و اثر محرک پوستی آن اشاره شده است . به همین دلیل مطالعه ای برروی فیتوشیمی و اثرات ضدقارچی این گیاه طی این رساله بانجام رسید . انجام این مطالعه باجمع آوری گیاه از منطقه مازندران (شهرستان ساری) در مرداد ماه سال 1370 آغاز گردید . به این منظور ابتدا گیاه تازه ازنظر درصد آب (به روشهای اتوو و آزئوتروپی) و گیاه خشک و تازه از نظر درصد خاکستر (خاکستر تام، خاکستر غیرمحلول در اسید و محلول در اسید) و درصد اسانس مورد بررسی قرار گرفت . جدول زیر به مقایسه نتایج حاصل از گیاه تازه و خشک در این رابطه می پردازد . پس ازمراحل خشک کردن و پودر کردن گیاه، تهیه عصاره متانولی و آزمایشات فیتوشیمیایی مربوطه انجام شد. که نتایج حاصل در جدول زیر خلاصه میگردد . تعیین وزن حجمی و درصد وزن در وزن و ph اسانس در مرحله بعدی صورت گرفت که نتایج زیر را بدست داد . سپس اسانس گیاه از نظر ترکیبات شیمیایی توسط دستگاه gc/mass مورد بررسی قرار گرفت و با توجه به امکانات موجود و از طریق مقایسه طیفهای بدست آمده با طیفهای استاندارد موجود در کتابهای مربوطه، ترکیباتی به ترتیب اولویت شناسایی گردید . 1.cis-pinane 2.citronellol 3.trans- rose oxide 4.geraniol در بخش دیگری از تحقیق عصاره و اسانس گیاه هر دو از نظر اثرات ضد قارچی مورد بررسی قرار گرفتند که در مورد عصاره غلظتهای 0/2، 0/5 و 1 درصد و در مورد اسانس مقادیر 1،2،3 و 4 قطره بر روی قارچهای : 1. aspergillus niger)a.ni(2.trichosporon beigelii)tr.be(3.alternaria species)a1.sp(4.tnichophyton mentagrophytes)t.men(5.epidermophyton fluccosum)e.f1(آزمایش گردیده و نتایج اثرات در جدول زیر نشان داده شده است .