نام پژوهشگر: رشید فلاح شمسی

پهنه بندی رخساره های کویری براساس نوع، میزان نمک و رطوبت خاک با استفاده از تکنیک سنجش از دور مطالعه موردی: پلایای ابرقو استان یزد
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده کشاورزی 1387
  زهره ابراهیمی خوسفی   رشید فلاح شمسی

تحقیقات نشان می دهد که تکنیک سنجش از دور تکنیک بسیار کارآمدی در بررسی مناطق خشک و مطالعه تغییرات آن محسوب می گردد. هدف از این مطالعه پهنه بندی رخساره های کویری پلایای ابرقو با استفاده از داده های سنجنده های etm+ و aster مربوط به سال های 2002 و 2006 می باشد. پس از تصحیحات هندسی داده های aster نسبت به etm+ (تصویر به تصویر) با تعیین نقاط زمینی بر روی تصاویر و تصحیحات رادیومتریک بر روی تصاویر، ارزش پیکسل های نظیر نقاط زمینی در باندهای مختلف استخراج گردید. سپس رابطه بین داده های ماهواره ای و نتایج حاصل از آزمایشات خاک منطقه با استفاده از روش رگرسیون خطی و به روش گام به گام مورد ارزیابی قرار گرفت و دقت مدل ها با استفاده از فاکتورهایی نظیر خطای تخمین و تایید، مجذور میانگین مربعات خطا، ضریب همبستگی و کارایی مورد ارزیابی قرار گرفت . با اعمال مدل بر روی تصاویر ماهواره ای، نقشه های مربوط به مولفه های شوری و رطوبت خاک تهیه و با استفاده از روش تفکیک تراکمی طبقه بندی گردید. در نهایت با استفاده از روش تلفیق و میانگین هندسی اقدام به تهیه شاخص مطلوب جهت تفکیک رخساره ها گردید. نتایج نشان داد که بهترین روش جهت تفکیک رخساره های پلایای ابرقو، روش میانگین هندسی و بهترین شاخص، شاخص i1 ناشی از اثر متقابل مولفه های سولفات، کلر، رطوبت و میزان رس خاک پلایا می باشد. به گونه ای که بر اساس شاخص مذکور، 5 رخساره حاشیه مرطوب، سطوح پف کرده نمکی، سطوح شخم خورده، سطوح صاف مرطوب و تیره و رخساره پلی گون های نمکی با صحت کلی 67.11% قابل تفکیک می باشند.

اثر فرسایش بادی بر دینامیک کربن آلی و برخی خصوصیات خاک (مطالعه موردی: شهرستان فراشبند، حوزه دژگاه)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده کشاورزی 1390
  مایده فقیهی نیا   سید فخرالدین افضلی

فرسایش بادی اراضی زیادی در مناطق خشک و نیمه خشک ایران را تحت تاثیر قرار داده است. توجه به فرسایش بادی به عنوان عامل تحریک کننده زوال کربن، هم از دیدگاه بهره وری کشتزار ها و هم در ارائه محاسبه دقیق کربن، نیازمند توجه و دقت است. این اثرات هم در مقیاس پروژه ای و هم در سطح ملی ایجاد می شود. همچنین چرخه کربن نقش مهمی را در تغییرات جهانی اقلیم ایفا می کند. گسترش وسیع جهانی نواحی خشک و نیمه خشک همراه با تخریب گسترده آنها پتانسیل بالایی برای ترسیب کربن به این نواحی می دهد. از آنجایی که قسمت اعظم کربن ترسیب شده در لایه سطحی خاک متمرکز است، فرآیند ترسیب کربن می تواند باعث افزایش حاصلخیزی، جلوگیری از فرسایش خاک و بهبود سیستم هیدرولوژی خاک شود. منطقه مورد مطالعه در این تحقیق حوزه دژگاه، شهرستان فراشبند در استان فارس است که یک منطقه تیپیک از نظر وقوع فرسایش بادی در جنوب غربی ایران است. مطالعه میدانی به منظور ارزیابی تغییرات کربن آلی خاک در رابطه با فرسایش بادی انجام شد. نمونه ها به طور تصادفی از مناطقی با مساحت 25/0 هکتار از طبقات مختلف شدت فرسایش بادی در خرداد 1390 انتخاب شد. 12 ناحیه نمونه برداری در کل وجود داشت و از هر کدام، نمونه های مرکب از 20 مرکز از دو عمق 10-0 سانتی متر و 20-10 سانتی متر با استفاده از بیلچه به صورت زیگزاکی برداشت شد. در آزمایشگاه هر کدام از نمونه های خاک بعد از خشک شدن در هوا و حذف ریشه ها، از الک 2 میلی متری عبور داده شدند. برخی از خصوصیات فیزیکی شیمیایی خاک تعیین شد. این خصوصیات ph، هدایت الکتریکی، بافت خاک، جرم مخصوص ظاهری، نیتروژن کل و کربن آلی اندازه گیری شد. نتایج این تحقیق نشان داد که برخی خصوصیات اندازه گیری شده خاک تا حدود زیادی تحت تاثیر شدت های مختلف فرسایش قرار داشتند.

برآورد نیاز آبی گیاهان غیر زراعی در شرایط کشت مخلوط در مناطق خشک و نیمه خشک (مطالعه موردی: باغ ارم شیراز)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده کشاورزی 1392
  فرانک پرهامی پویا   علی مراد حسن لی

هدف از این تحقیق برآورد نیاز آبی گیاهان فضای سبز است که به صورت مخلوط در کنار یکدیگر کشت می شوند. برای این منظور، ضریب گیاهی و نیاز آبی گیاهان فضای سبز که بصورت مخلوط در کنار یکدیگر کشت شده اند با روش های بیلان آبی (انتخاب سه ایستگاه در باغ ارم شیراز)، ووکولس (wucols) و ipos به مدت یک سال، از مهر ماه 1391 تا مهر ماه 1392 برآورد گردید. نتایج تحقیق نشان داد بیشترین و کمترین تبخیر و تعرق ماهانه و مقدار سالانه تبخیر و تعرق با روش بیلان آب به ترتیب 197/3، 12/1و 1005/4 میلی متر، با روش ووکولس به ترتیب 140/3، 4/6 و 657/6 میلی متر و با روش ipos به ترتیب 4/72، 6/3 و 398/7 میلی متر برآورد گردید. ضریب گیاهی با روش بیلان آب در مرداد ماه بیشترین مقدار 0/87، در آذر ماه کمترین مقدار 0/61، با روش ووکولس در ماه های تیر و مرداد بیشترین مقدار 0/62، در ماه های آذر و دی کمترین مقدار 0/23 و با روش ipos ماه های خرداد و شهریور کمترین مقدار 0/28، در ماه های فروردین و اردیبهشت بیشترین مقدار 0/36 برآورد گردید. از آنجایی که در فضای سبز شهری و پارک ها تنها شادابی، سلامت و حفظ ظاهر و جنبه های تزئینی گیاهان مورد نظر است با کاربرد روش ووکولس که یک نوع کم آبیاری در مقایسه با روش بیلان آبی است می توان در کاهش مصرف آب و کاهش هزینه های پمپاژ و انتقال صرفه جویی قابل توجه ای بعمل آورد و در عین حال نگران آسیب جدی به گیاهان فضای سبز نبود.

حذف اثر غبار از تصاویر modis-l1b به منظور افزایش صحت نقشه های کوچک مقیاس پوشش/ کاربری اراضی استان فارس
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده کشاورزی 1392
  مریم ذاکرعباسعلی   رشید فلاح شمسی

امروزه به دلیل اهمیت دسترسی به اطلاعات به هنگام و دشوار بودن اجرای عملیات میدان در سطح وسیع جهت پایش کاربری اراضی و نظارت بر پوشش سطحی از فنون سنجش از دور استفاده می شود. در این روش جو به عنوان مهمترین واسطه حمل اطلاعات می باشد و در پی آن ذرات موجود در جو مانند گرد و غبار از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند. در شرایطی که گرد و غبار در اتمسفر موجود باشد، اثر این ذرات نیز در تصویر ثبت شده و سبب اختلال در شناسایی ماهیت و موقعیت پدیده ها می شود. در این پژوهش به دلیل قدرت تفکیک طیفی و مکانی مناسب از تصاویر سنجنده مادیس استفاده شد. هدف از این پژوهش، تولید نقشه پوشش/کاربری با دقت بالا در حضور گرد و غبار می باشد. برای رسیدن به این هدف، ابتدا الگوریتم های بارزسازی گرد و غباراعمال شدند. سپس پس از اطمینان از وجود گرد و غبار رقیق و یکنواخت بر روی تصاویر، بررسی های آماری بر رفتار های radiance و reflectance قسمتی از پدیده های مورد نظر، بر تصاویر انجام شد و در نهایت با توجه به اثر گرد و غبار بر باند های مورد استفاده بر هر نمونه، نقشه هایی از پوشش/ کاربری اراضی منطقه مورد مطالعه (استان فارس) با روش طبقه بندی نظارت شده حداکثر احتمال تولید شدند. طبق نتایج به دست آمده، مشخص شد که گرد و غبار با غلظت کم و یکنواخت بر رفتار های طیفی پدیده ها موثر و مقدار اثر بر هر باند نیز متفاوت می باشد.با تو جه به مطالعات انجام شده نقشه های تولید شده بر اساس باند 6 و 7 سنجندهmodis بیشترین ضریب کاپا(53/0)وضریب صحت کلی(75/0) را به خود اختصاص داده اند. احتمالا علت این تمایز در مقدار اثر این توده ها بر هر باند ناشی از جنس و ابعاد ذرات گرد و غبار ورودی به منطقه می باشد.

استفاده از روش نقشه های خودسامان در تهیه نقشه پوشش/کاربری زمین بر روی تصاویر ماهواره rapideye، مطالعه موردی: دشت برم، فارس
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی 1393
  مرضیه کریم   رشید فلاح شمسی

در میان فنون استخراج اطلاعات از تصاویر حاصل از دورسنجی منابع زمینی، فنون طبقه بندی تصاویر ماهواره ای اعم از نظارت شده و نظارت نشده مبتنی بر قواعد تصمیم گیری مختلف فنونی رایج و تا حدودی نیز ابتدائی محسوب می شود. نقشه های خود سامان از جمله الگوریتم هایی است که هم به صورت نظارت شده و هم نظارت نشده می تواند نتایج خوبی را در اختیار کاربر قرار دهد. از آنجا که ما در راستای این پژوهش به دنبال ارائه تئوری های مستحکم تر با استفاده از تکنیک هایی با استقلال عمل بیشتر بوده ایم، به همین خاطر به دلیل مزایای شبکه های خود سامان از این روش، به منظور طبقه بندی تصویر rapideye، در دشت برم استان فارس استفاده شده است. مبنای کار روش دسته بندی نقشه های خود سامان، سیستم شبکه عصبی مصنوعی است. این گونه از شبکه های عصبی مصنوعی بر یادگیری رقابتی استوارند. برای انجام فرایند طبقه بندی بهترین نمونه ها و بهترین و کارامدترین باندها انتخاب شدند. نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد که افزایش در تعداد نورون خروجی در روش نقشه های خود سامان، منجر به افزایش معنی داری در صحت کلی و ضریب کاپا می شود، به طوری که این مقادیر با در نظر گرفتن تعداد نورون خروجی 100*100 به ترتیب 77% و 0/7328 بدست آمد. با این حال نتایج نشان می دهد به دلیل تفاوت های ساختاری، به خصوص در مجموعه باندهای شرکت کننده در طبقه بندی، طبقه بندی به روش حداکثر احتمال و طبقه بندی به روش نقشه های خودسامان به طور ذاتی قابل مقایسه نیست. در طبقه بندی به روش نقشه های خود سامان، در انتخاب نمونه های تعلیمی، ضروری است که مجموعه باندهایی انتخاب شوند که تشابه آنها بر روی یک موضوع بیش از جدائی پذیری باندها در محل نمونه تعلیمی باشد. این باندها می توانند جایگزین نورون های لایه ی رقابتی در روش شبکه های عصبی مصنوعی باشند.

مطالعه روابط اکولوژیک گونه بنه (pistacia atlantica desf.) و سه گونه بادام (amygdalus spp.) در رویشگاه تحقیقاتی بنه و بادام استان فارس
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - پژوهشکده مناطق خشک و بیابانی 1394
  فرنوش نظیری   یوسف عرفانی فرد

روابط متقابل اکولوژیک درختان با یکدیگر در مدیریت پایدار پوشش های گیاهی اهمیت بسزایی دارد. در اکولوژی مکانی، این روابط متقابل و همچنین ارتباط بین فرآیندهایی چون رویش، رقابت و یا توالی که در یک توده از درختان رخ می دهد با نحوه پراکنش درختان و الگوی مکانی آنها بررسی می شود. توزیع مکانی درختان در جوامع گیاهی خشک و نیمه خشک، روابط متقابل رقابتی یا تسهیل کنندگی درون یا بین گونه ای یک جامعه را نمایان می سازد. بنابراین این پژوهش با هدف مطالعه روابط متقابل گونه بنه (pistacia atlantica) و سه گونه جنس بادام (amygdalus spp.) به عنوان یکی از تیپ های غالب رویشگاه های خشک و نیمه خشک زاگرس انجام شد. با استفاده از فرایند پوآسون ناهمگن، توزیع مکانی همه درختان و درختچه ها ارزیابی شد. با استفاده از تابع های d و hs و همچنین g و o تک و دو متغیره، روابط متقابل درون و بین گونه ای بنه و گونه های جنس بادام در منطقه مورد مطالعه تحلیل شد.