استرس اکسیداتیو یکی از عوامل مهم بروز بسیاری از آسیب ها و بیماریها در انسان و حیوانات مختلف محسوب می شود. این پدیده به علت عدم تعادل بین اکسیدانها و آنتی اکسیدانها و به تبع آن تشدید تولید رادیکال های آزاد اکسیژن و نیتروژن و تخریب ساختار و عملکرد ماکرومولکولهایی از قبیل dna، پروتئین و لیپیدها در بدن رخ می دهد. اخیرآ اثبات شده است که بسیاری از بیماری ها از جمله بیماری های عفونی با روندهای استرس های اکسیداتیو ارتباط نزدیک دارند. با توجه به اهمیت آنتی اکسیدانها در پیشگیری از پدیده استرس اکسیداتیو و به تبع آن پیشگیری از بروز بیماری های ناشی از آن، در این تحقیق هدف ارزیابی کلی تغییرات سیستم آنتی اکسیدانی آنزیمی و غیر آنزیمی سرم در اسب های عرب مبتلا به پنومونی و بررسی ارتباط بین دو جزئ سیستم آنتی اکسیدانی در این بیماری می باشد. در اسب داری های اطراف تبریز از 20 اسب عرب مبتلا به پنومونی و 20 اسب عرب سالم و فاقد عوارض مذکور نمونه خون دریافت گردید. تمام مشخصات اسب های مذکور نظیر سن، نژاد،جنس، تعداد زایمان و منطق? درگیری آنها یاداشت شد. از لحاظ بالینی نیز تمام نشانه ها ثبت گردید و بیماری با توجه به نشانه های بالینی تائیدگردید. نمونه های خونی مورد نیاز از ورید وداج اسب ها اخذ گردید. نمونه های خون مورد نظر پس از انتقال به آزمایشگاه سانتریفیوژ شده (g 2000 به مدت 10 دقیقه) و سرم آن جدا گردید و در دمای 20- درجه سانتیگراد تا زمان آنالیز ذخیره شد. سپس پارامترهای مختلف سرم از جمله آنتی اکسیدان های آنزیمی شامل کاتالاز، پراکسیداز و سوپراکسیددیسموتاز و همچنین میزان تیول تام، پراکسیداسیون لیپیدی و میزان آنتی اکسیدان تام سرم در هر دو گروه کنترل و بیمار اندازه گیری و با هم مقایسه گردید. نتایج نشان داد که میزان مالون دی آلدهید (mda) به عنوان شاخص پراکسیداسیون لیپیدها به طور معنی داری (p <0.05) در گروه اسبان مبتلا به پنومونی بیشتراز اسبان سالم می باشد. همچنین میزان فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز و سطح تیول تام سرم در گروه بیمار نسبت به کنترل کاهش معنی داری داشتند در حالیکه میزان فعالیت آنزیم پراکسیداز و کاتالاز در گروه بیمار نسبت به کنترل افزایش نشان داد. علاوه بر این، وضعیت آنتی اکسیدان تام سرم در اسب های مبتلا به پنومونی نسبت به کنترل کاهش نشان داد اما این کاهش معنی دار نبود (p>0.05). بررسی ضریب همبستگی بین تیول تام به عنوان آنتی اکسیدان غیر آنزیمی با سایر آنتی اکسیدان ها و همچنین با وضعیت آنتی اکسیدان سرم در اسب های مبتلا به پنومونی، بیشترین ارتباط را با mda به عنوان شاخص استرس اکسیداتیو نشان داد ((r2=0.251. نتایج حاصل به خصوص افزایش پراکسیداسیون لیپیدها ایجاد استرس اکسیداتیو را در بیماری پنومونی تأیید می نماید. علاوه بر این، نتایج نشان می دهد که کاهش فعالیت آنزیم sod و همچنین کاهش میزان تیول تام در اسب های مبتلا به پنومونی می تواند یکی از دلایل مهم افزایش استرس اکسیداتیو و همچنین افزایش سطح پراکسیداسیون لیپیدی در اسب های بیمار محسوب گردد. لذا پیشنهاد می شود که جهت تقویت سیستم آنتی اکسیدانی در اسب های مبتلا به پنومونی به عنوان جایگزین از ویتامین e، ویتامین c، سلنیوم، روی و یا گیاهان دارویی حاوی آنتی اکسیدان قوی استفاده گردد.

چکیده: نشخوارکنندگان بزرگترین گروه از حیوانات اهلی و مهم ترین منبع برای تولید مواد غذایی می باشند. سالمونلا به عنوان یکی از شناخته ترین پاتوژن های روده ای می باشد که می تواند سبب بیماری زایی در انسان و حیوانات گردد. استفاده بی رویه از آنتی بیوتیک ها سبب ایجاد باکتری هایی مقاوم نسبت به این داروها می شود که این امر به عنوان مشکل جهانی بزرگی در جلوگیری و درمان سالمونلوز می باشد. هدف این مطالعه بررسی وضعیت آلودگی سالمونلایی در نشخوارکنندگان اهلی و وحشی، تعیین مقاومت آنتی بیوتیکی در بین سویه های جدا شده ونیز پایش نقش احتمالی پلاسمید های سویه های سالمونلا جدا شده در انتقال مقاومت آنتی بیوتیکی می باشد. ابتدا 231 نمونه از منابع مختلف (کشتارگاه ها، دامدری های صنعتی و سنتی، و مناطق حفاظتی زیستی و حیات وحش) که شامل نمونه های گاو(100)، گوسفند(50)، بز( 30)، گاومیش (20) و نشخوارکنندگان وحشی (31) تهیه گردید. نمونه گیری از رکتوم، مدفوع، کیسه صفرا، محتویات و بافت روده این دام ها صورت می گرفت. پس از کشت و جداسازی نمونه ها در مرحله بعدی تست مقاومت آنتی بیوتیکی به روش (disc diffusion) برای 18 نمونه سالمونلا جداسازی شده انجام شد. در مرحله بعد پس از تعیین الگوی پلاسمیدی موارد جداسازی شده، نقش پلاسمید های این سویه در انتقال مقاومت آنتی بیوتیکی بررسی شدکه برای این امر از روش انتقال پلاسمیدی استفاده شد. نتایج جداسازی نشان داد که اکثر منابع عاری از این پاتوژن نمی باشد. به طوری که در این مطالعه از اکثرمنابع و حیوانات جداسازی سالمونلا صورت گرفت. نتایج مطالعه حاضر مقاومت فزاینده ای را نسبت به تعداد قابل توجهی از آنتی بیوتیک ها در بین سویه های سالمونلا نشان داد. همچنین در بررسی پروفایل پلاسمیدی سویه های جدا شده مشابهت معنی داری در بین نشخوارکنند گان مختلف وجود داشت که این امر می تواند بیانگر وجود رابطه اپیدمیولوژیک در بین این دام ها باشد. تایید نقش پلاسمید ها در انتقال مقاومت آنتی بیوتیکی توسط پلاسمید های این سویه ها، نگرانی افزایش مقاومت در بین سویه های سالمونلا را دوچندان می کند چون با این روال در آینده بسیار نزدیک باید منتظر بروز مقاومت در سطح بسیار وسیعی باشیم. آلودگی حیوانات وحش از اهمیت بالایی برخوردار است چرا که با توجه به وجود مقاومت آنتی بیوتیکی و عدم اثرگذاری مناسب این داروها، مسلما سالمونلوز به عنوان یک فاکتورمهمی در انقراض این دام ها خواهد بود. از طرف دیگر وجود سویه های سالمونلای مقاوم در نشخوارکنندگان (منبع محصولات غذایی)، محیط های کشتارگاهی ،دامداری ها و... سبب بروز سویه های مقاوم در انسان خواهد شد که این موارد سبب بروزخسارت و هزینه های بسیار زیادی در جوامع می کردد. توانایی پلاسمید های سویه های جداسازی شده در انتقال مقاومت دریچه نویی را باز می کند که نیازمند مطالعات دیگر در این زمینه می باشد. در کل برای دست یابی به یک الگوی مناسب از پراکنش و مقاومت های آنتی بیوتیکی ایجاد شده در بین سویه های سالمونلا نیاز به مطالعه در سایر نقاط و سایر دام ها می باشد. قرار دادن اطلاعات حاصل از این مطالعات در اختیار دامداران، دامپزشکان، کارکنان کشتارگاهی، افراد مرتبط با تولید محصولات دامی مسلما نقش پررنگی را در جلوگیری از پراکنده شدن این پاتوژن و ایجاد سویه های مقاوم خواهد داشت. امید آن است با انجام بررسی های دیگرو ارایه نتایج و راهکار های مناسب، شاهد کاهش شیوع آلودگی سالمونلایی و مقاومت های آنتی بیوتیکی درجوامع دامی و انسانی در آینده نزدیک باشیم.

طبق گزارش سازمان oie، بیماری مرزی در شهر های مرزی بین انگلیس و ولز توصیف شده است، امّا احتمالاً امروزه در همه کشور ها وجود داشته باشد. شیوع سرولوژیکی این بیماری در نواحی متفاوت و کشور های مختلف در محدوده 50-5% قرار دارد. در گلّه های درگیر خسارات اقتصادی فراوانی از جمله مرگ و میر بره های نوزاد، وزن پایین بره ها، ناهنجاری های مختلف در بره های نوزاد، سقط جنین، اختلالات تطابق، اختلال رشد، اختلال پشم، اختلال در اعصاب و در نتیجه کاهش درآمد مشاهده می شود. از طرف دیگر تاکنون هیچ درمانی برای این بیماری تعریف نشده است. بنابراین تشخیص این ویروس در دام های آلوده به ویژه دام هایی که آلودگی پایدار دارند، برای اعمال روش های کنترل بیماری (مانند حذف دام های آلوده) تنها راه ممکن برای پیشگیری محسوب می شود. روش امپلیفیکاسیون rt-pcr برای یافتن ویروس در بافت ها به عنوان روش آزمایشگاهی متداول تشخیص ویروس بیماری مرزی مورد استفاده قرار می گیرد. در مطالع? حاضر 50 نمونه خون از ورید وداج میش های با سابق? سقط اخذ گردید. نمون? خونی مورد نیاز از ورید وداج میش هایی که در گلّ? آن ها حضور بره های لاغر، کم رشد، ضعیف و گلّه های دارای سابق? سقط جنین، مرده زایی و دارای برّه هایی با ناهنجاری های عصبی بوده اخذ گردیده و طبق پروتوکل آزمایش شده اند.از مجموع 50 نمون? آزمایش شده طبق پروتوکل rt-pcr گزارش شده توسط vilceck و همکاران در سال 2000، 6 مورد معادل 12% آلودگی در نمونه های مورد آزمایش از مناطق آذرشهر، صوفیان، لیقوان و ورزقان ثابت شده است. توزیع فراوانی نمونه ها و موارد آلوده در گروه های سنّی مختلف نیز در بازه 4-2 سال در قالب 4 گروه مورد ارزیابی قرار گرفته اند. فراوانی مطلق و نسبی انداز? نمونه های بیمار و سالم مناطق مختلف نیز ارزیابی شده اند که در میان مناطق یاد شده، ازمنطقه صوفیان بیش ترین موارد گزارش شده است. علاوه بر این، نمونه ها از لحاظ سنّی نیز بررسی شده اند که یکی از مواردی که در بررسی سنّ نمونه ها مشاهده می شود افزایش درصد موارد مثبت با افزایش میزان سن است به این ترتیب که فراوانی نسبی آلودگی در نمونه های با سنّ 2 الی 3 سال، 05/0 و در نمونه های با سنّ 3 الی 4 سال 16/0 می باشد که بر این اساس، اندازه آماره کاپا برای این دو آزمایش مختلف 14/0 می باشد.

ویروس کمبود ایمنی گاو، لنتی ویروسی است که در میان یک خانواده بزرگ از رترو ویروس ها (rna ویروس ها) قرار دارد و در امکان ایجاد عوارض عفونی متنوع ناشی از اختلال سیستم ایمنی توسط آن و در نتیجه خسارات اقتصادی حاصله، نظرات متفاوتی ارائه شده است. نظر به فراوانی آلودگی با biv درگاوداری های کشورهای مختلف و ارتباط این آلودگی ها با وقوع اختلالات بالینی منتج از آن، انجام مطالعات بسیار اندک و مرتبط در ایران و همچنین احتمال افزایش یا کاهش آلودگی با افزایش سن، این تحقیق با هدف تعیین وضعیت آلودگی به biv و بررسی اختلالات بالینی در گاوهای هلشتاین مسن در برخی گاوداری های اطراف تبریز به اجرا در آمد. در این مطالعه به برخی گاوداری های شیری اطراف تبریز مراجعه، مشخصات دام های مورد نمونه برداری شامل سن، میزان تولید، درجه وضعیت بدنی، وضعیت عقده های لنفاوی، همال نودها و تمامی دستگاه های بدن ثبت شده و براساس حجم نمونه مساوی با 50 راس، نمونه های خون جهت ردیابی ژنوم biv تهیه گردید. نتایج nested-pcr روی تعداد 50 راس گاو هلشتاین گاوداری های اطراف تبریز، نشان دادند که آلودگی با ویروس کمبود ایمنی گاو در گاوهای مورد مطالعه، به میزان 2 درصد (یک راس از 50 مورد) وجود دارد. بین میزان آلودگی به این ویروس و سن، درجه وضعیت بدنی، میزان تولید شیر، وجود اختلالات بالینی، وجود سابقه ی اختلالات بالینی، حالت ظاهری عقده های لنفاوی، حضور یا بزرگ شدگی همال نودها رابطه ی آماری معنی داری مشاهده نشد (05/0<p). همچنین تنها نمونه ی آلوده به ویروس کمبود ایمنی گاو، واجد آلودگی توام با blv و bvd بود. بررسی حاضر نشان داد که گاوهای هلشتاین نمونه برداری شده واجد آلودگی بسیار پائینی با ویروس biv هستند و برخلاف برخی مطالعات گذشته و مطابق با برخی دیگر، افزایش سن تاثیری در حساسیت به آلودگی با این ویروس ندارد. کوچک کردن واحدهای گاوداری و کاهش تراکم گاو در آن ها، می-تواند در پیشگیری و کنترل آلودگی با biv کمک کننده باشد.

ویروس نقص ایمنی گاوان (biv) و ویروس لوکمی گاوان (blv) دارای پراکندگی وسیعی در جهان می باشند، اما شیوع آنها در شمال غرب ایران به ویژه استان آذربایجان غربی ناشناخته است. این مطالعه حضور آلودگی به این ویروس ها را در گاوهای وازد کشتارگاهی بررسی کرده و ارتباط بین دام های آلوده با پارامترهای مختلف نظیر سن، امتیاز بدنی، دمای بدن، وضعیت عقده های لنفی، ندول های خونی و جنس دام را ارزیابی می کند. علی رغم وجود تعداد بالای گاوهای صنعتی و بومی در شمال غرب ایران، بررسی حضور ژنوم ویروسbiv تا به امروز انجام نشده است. ژنوم حاوی dna از بافی کوت نمونه ها بدست آمد و به روش واکنش زنجیره ای پلی مراز از نوع نستد با استفاده از پرایمر gag و pol برای biv و پرایمر gag برای blv آزمایش شد. با اینکه استفاده از این روش شناسایی حداقل 10 تعداد کپی از پروویروس را نمونه های مورد آزمایش امکان پذیر می کند، در هیچ یک از 50 نمونه ی بافی کوت که از گاوهای وازد کشتارگاهی اخذ شده بودند، dna پرویروس شناسایی نشد. از طرفی دیگر 5 مورد از نمونه های اخذ شده از لحاظ ویروس blv مثبت بودند. تمام موارد مثبت مربوط به گاوهای صنعتی بودند که این نشان می دهد که گاوهای صنعتی نسبت به گاوهای بومی بسیار مستعدتر برای ویروس blv می باشند (p?0.05). در 50 نمونه ی آزمایش شده هیچ مدرکی دال بر وجود آلودگی با ویروس biv مشاهده نشد که نشان می دهد که شیوع آلودگی با ویروس biv بسیار پایین می باشد.

ویروس نقص ایمنی گاو، لنتی ویروسی است که از خانواده بزرگ رتروویروس ها بوده و محتملاً مسبب عوارض عفونی متنوع ناشی از اختلال ایمنی و خسارات اقتصادی در صنعت دامپروری می باشد. با توجه به فراوانی آلودگی biv در گاوهای کشورهای مختلف و ارتباط این آلودگی با وقوع اختلالات بالینی منتج از آن، این تحقیق با هدف تعیین وضعیت آلودگی به biv و بررسی ضایعات پاتولوژیکی آن در بافت های لنفاوی مانند همال نود، عقده لنفی و طحال در گاو های کشتاری واجد همال نود های بزرگ در کشتارگاه تبریز به اجرا در آمد. در این مطالعه مشخصات دام های مورد مطالعه شامل سن، درجه وضعیت بدنی، وضعیت عقده لنفی و همال نود ها، بر اساس تعداد نمونه مساوی با 60 راس گاو کشتاری که واجد همال نود های بزرگ شده بودند، ثبت گردید. نمونه های بافتی جهت ردیابی ژنوم biv تهیه گردید. نتایج pcr بر روی نمونه های بافتی نشان داد که آلودگی با این ویروس به میزان 10% (6 راس از 60 راس) وجود دارد. در بررسی ماکروسکوپی سایز همال نودهای لمس شده از 5 تا 33 میلی متر متغیر بود. در برش بافتی انجام شده همال نودهای قرمز (هموراژیک) و خاکستری (هیپرپلاستیک) مشاهده شد. این اولین گزارش حضور آلودگی به biv در بافت های لنفاوی گاو در ایران می باشد. 5 مورد از نمونه های مثبت مربوط به همال نودها بود که واکنش التهابی شدید همراه با ادم، خونریزی و لنفوسیتوزیز را نشان دادند. 80% همال نودهای آلوده، واکنش های التهابی مزمن مانند هیپرپلازی شدید فولیکولار بافت لنفاوی در ناحیه قشری که به ناحیه مرکزی امتداد یافته بود را نشان دادند. رابطه آماری معنی داری بین میزان آلودگی و سن ، درجه وضعیت بدنی، وضعیت بالینی عقده لنفی قابل لمس و حضور یا بزرگ شدگی همال نود ها مشاهده نشد. رعایت بهداشت در استفاده از وسایلی مانند سرسوزن ها در تزریقات، واکسیناسیون و تست برای کنترل و پیشگیری از آلودگی با biv توصیه می شود.

جامعه آماری مورد نظر شامل میش هائی است که در برخی از گله های اطراف تبریز نگه داری می شوند . در مدت 5 ماه ، با مراجعه به برخی از گله های اطراف تبریز میش های مورد مطالعه (سالم یا سقطی) شناسائی شده و برابر فرم (پرسشنامه )، مشخصات دامهای مورد نمونه برداری، ثبت می گردد . بعد از انتخاب دام و ثبت مشخصات هریک از دامها، معاینه بالینی کامل صورت گرفته و موارد یادداشت می شوند. نمونه های خون به منظور جستجوی ژنوم ویروس biv درلوله های حاوی edta تهیه میگردد. استخراج ژنوم (روش فایکول) و pcr ( از نوع نستد) و در شرائط استاندارد و محیط ایزوله انجام می گیرد. یافته ها ی این بررسی به کمک روشهای آمار توصیفی و آزمون های مربع کای ، آزمون t و آزمون آنالیزواریانس یکطرفه به همراه آزمون شفه و یا توکی با استفاده از نرم افزار spss ارزیابی خواهند شد

. پاراتوبرکلوزیس یابیماری یون یک بیماری عفونی با عامل مایکوباکتریوم اویوم تحت گونه پاراتوبرکلوزیس می باشد که در گاو با اسهال پیشرونده و مزمن، کاهش وزن و در نهایت مرگ مشخص می شود. برای شناسائی گاوهای مبتلا به یون روشهای تشخیص آزمایشگاهی مختلفی وجود دارد ولی روش مناسبی که در سطح فارم و با سرعت بالا دامهای یونی را تشخیص بدهد، وجود ندارد. روش اولتراسونوگرافی ترانس آبدومینال یک روش کلینیکی است که می تواند بسیار مفید و راحت در ارزیابی بیماران واجد التهاب مزمن روده بکاررود.?هدف از این مطالعه بررسی یافته های بالینی و اولتراسونوگرافیکی ترانس آبدومینال در گاوهای مبتلا به بیماری یون بود. این مطالعه روی 20 راس گاو هلشتاین ماده مبتلا به اسهال مزمن و/ یا لاغری، انجام گرفت. تمام دامها به صورت کور مورد آزمایش خون برای ارزیابی آنتی بادی ضد مایکوباکتریوم پاراتوبرکلوزیس (باکتری یون) با آزمون الایزا و سنجش ضخامت دیواره روده ها و سایر پارامترها با سونوگرافی روده ها از روی پوست ناحیه شکم قرار گرفتند. نتایج حاصله از لحاظ آماری مورد آنالیز قرار گرفت.

گستردگی جهانی ویروس نقص ایمنی گاوان (biv) با وجود قدمت کم این ویروس، به اثبات رسیده است که به تبع آن مطالعاتی هرچند اندک در ایران نیز انجام پذیرفته است که حضور این ویروس در برخی از گاوداری های ایران محرز شده است. لذا نظر به تحقیقات اندکی که در گاوهای ایران در مورد ویروس biv انجام شده و همچنین آلودگی نژاد های بومی و حتی گاومیش های برخی کشورها و عدم وجود هیچ گونه اطلاعاتی از میزان شیوع biv در گاومیش های ایران، این تحقیق برای اولین بار با هدف ارزیابی بالینی، آسیب شناختی و هماتولوژیکی گاومیش های آلوده به biv کشتار شده در کشتارگاه صنعتی تبریز به اجرا درآمد. بدین منظور طی مراجعه به کشتارگاه، علاوه بر معاینه بالینی گاومیش ها، نمونه های بافتی مناسب و خون حاوی ماده ضد انعقاد جهت ردیابی ویروس و همچنین بررسی های آسیب شناسی و هماتولوژیک اخذ گردید. ژنوم حاوی dna از پلت های تهیه شده از خون کامل به دست آمد و به روش واکنش زنجیره ای پلیمراز با استفاده از پرایمر gag مورد ارزیابی قرار گرفت که در نتیجه آن 2 مورد از 83 نمونه (%4/2) اخذ شده از نظر آلودگی به biv مثبت بودند. دام های آلوده به این ویروس اختلالات بالینی نظیر آلودگی انگلی، مشکلات پوستی و دهانی، لاغری و اختلالات اندام های حرکتی داشتند ولی با توجه به تعداد کم نمونه های مثبت، بین میزان آلودگی و اختلالات بالینی از نظر آماری ارتباط معنی داری وجود نداشت. همچنین ضایعات پاتولوژیک مانند پرخونی و ادم متوسط، هیپرپلازی فولیکولار بافت لنفی به همراه مراکز زایگر و حضور تجمعات کانونی سلول های اپیتلیوئید و ماکروفاژ در عقده های لنفاوی پیش کتفی گاومیش های آلوده به این ویروس مشاهده گردید. در این بررسی شمار کل گلبول های سفید و درصد لنفوسیت ها در دام های آلوده به biv نسبت به دام های غیر آلوده پایین تر و درصد نوتروفیل ها بالاتر بود که البته از نظر آماری این تغییرات معنی دار نبودند. این مطالعه نشان می دهد که میزان آلودگی گاومیش های استان آذربایجان شرقی به ویروس نقص ایمنی گاوان پایین می باشد که این شیوع پایین را می توان این گونه توجیه نمود که گاومیش های این منطقه به صورت کاملا سنتی نگهداری می شوند و مداخلات دامپزشکی نظیر تلقیح مصنوعی، واکسیناسیون و انتقال خون در مورد آن ها به ندرت انجام می پذیرد. از طرفی برای بررسی ارتباط بین آلودگی به biv و مشکلات بالینی، پاتولوژیک و هماتولوژیک در گاومیش ها نیاز به بررسی های کامل تر با حجم نمونه بسیار بیشتر می باشد.

تب برفکی یک بیماری ویروسی فوق العاده مسری با عامل آفتوویروس است که به دلیل سرعت انتشار و زیان های اقتصادی فراوانی که به صنعت دامداری کشورها وارد می سازد به عنوان مهم ترین بیماری واگیر دام شناخته شده است؛ تقریباً تمامی حیوانات زوج سم به این بیماری مبتلا می شوند ولی حساسیت گاو نسبت به سایر دام ها بیشتر است. با توجه به این که هر ساله جمعیت بسیار زیادی از گاوهای ایران و مناطق مختلف استان آذربایجان شرقی درگیر این بیماری شده و خسارات اقتصادی چشمگیری متوجه دامداران و سرمایه ملی کشور می گردد و نظر به این که تاکنون مطالعه ی جامعی بر روی وضعیت بیماری و خسارات اقتصادی ناشی از آن در سطح کشور و بویژه استان مذکور صورت نگرفته است و برآورد آن با توجه به ماهیت بیماری چندان ساده هم نمی باشد لذا در این کار پژوهشی در ابتدا وضعیت بیماری در طی سال های 1391- 1385 از نظر میزان درگیری و فراونی وقوع، مناطق درگیر، تغییرات وقوع، فاکتورهای احتمالی همراه، درصد آلودگی در مناطق مختلف استان، تلفات، خسارات اقتصادی برآورد شده در استان مورد بررسی قرار گرفته و سپس دو مورد از گله های درگیر به تب برفکی در سال جاری، انتخاب و وضعیت بالینی بیماری در آنها ثبت شده و از دام های درگیر نمونه برداری انجام گرفته و تعیین سروتیپ گردید. تعداد 8 نمونه برای انجام آزمایشات مولکولی از موارد تب برفکی در دامداری های اطراف تبریز جمع آوری شد که نتایج آزمایش کشت سلول و pcr حضور ویروس با سروتیپ asia1 را در نمونه ها اثبات کرد. در مورد وضعیت بیماری، میزان حمله در سطح استان به صورت میانگین در سال های 91- 85 به ترتیب 12/2، 51/15، 64/2، 87/8، 9/1، 54/1 و 4/2 % و کلاً در این 7 سال 55/2 % بوده است. در سال های مذکور تب برفکی روندی صعودی از لحاظ تعداد کانون بیماری داشته است؛ که این روند صعودی در کل از لحاظ آماری در تجزیه و تحلیل با نرم افزار spss معنی دار نبود (05/0< p). از لحاظ میزان حمله نیز نتایج معنی داری به دست نیامد. در رابطه با ارتباط بیماری با فاکتور های محیطی، درگیری تب برفکی به طور معنی داری در فصل تابستان بیشتر از فصول پاییز و زمستان بود (001/0= p). در مورد تأثیر جابجایی دام بر بروز تب برفکی با تقسیم استان به نواحی مختلف از روی طول و عرض جغرافیایی شیوع بالای تب برفکی در مناطق شرقی اثبات گردید. برآورد خسارات اقتصادی ناشی از بیماری تب برفکی با به دست آوردن مولفه های دخیل در بروز خسارات و محاسبه هزینه این خسارات با استفاده از اطلاعات استخراجی از سازمان دامپزشکی و موسسه واکسن سازی رازی و استاندارد های برآورد خسارت اعلام شده از طرف سازمان بهداشت جهانی دام و بروز شدن خسارات، نشانگر خسارت 000/360/178/653 ریال (612/772/21 دلار) وارد شده به صنعت دامی استان آذربایجان شرقی طی سال های 91- 85 بوده است.

آلودگی به انگل های دستگاه گوارش یکی از چالش های مهمی است که پرورش گوسفند را در همه نقاط دنیا با مشکل همراه می کند. این آلودگی ها طیفی از عوارض، از جمله بیماری های حاد همراه با مرگ ناگهانی دام تا بیماری مزمن، به صورت کاهش کارایی و درجاتی از کاهش وزن و لاغری را باعث می شود. این تحقیق با هدف مشخص شدن برخی سوالات از جمله اینکه چه درصدی از گوسفندان نامقرون به صرفه نگهداری شده در اطراف تبریز به علت آلودگی انگل های گوارشی به این سندرم مبتلا هستند، انجام شد. . برای انجام این مطالعه از 66 گوسفند نامقرون به صرفه در گوسفنداری های اطراف تبریز بالاخص مواردی که دارای لاغری مزمن و عدم رشد مناسب بودند، پس از ثبت مشخصات عمومی، نمونه مدفوع تازه از رکتوم دام با استفاده از سواب گرفته شد. جهت تشخیص وجود آلودگی انگل های گوارشی ، نمونه های مدفوع جمع آوری شده به روش شناورسازی کلیتون لین مورد بررسی قرار گرفت و پس از تعیین شمارش کلی تخم انگل ها در واحد وزن (epg)، تخمهای شمارش شده به تفکیک شناسایی شدند تا نوع آلودگی مشخص گردد. از 66 نمونه مربوطه 62 مورد (94%) آلودگی انگلی را نشان داده و 4 مورد (6%) فاقد هر گونه آلودگی انگلی بودند. میزان آلودگی بر اساس شدت آلودگی به صورت (-) عدم آلودگی، (+) آلودگی ضعیف، (++) آلودگی متوسط و(+++) آلودگی شدید تقسیم شد. از62 مورد دام آلوده (71%) 47 دام آلودگی ضعیف( (+) 50 epg< )، (15%) 10 دام آلودگی متوسط ((++) 500 <epg< 50 ) و(8%) 5 دام آلودگی شدید((+++)500 epg>) را نشان دادند. بیشترین مقدار آلودگی مربوط به نماتود های گوارشی شامل همونکوس، استرتاژیا و تریکواسترونژیلوس (56%) وهمچنین ترماتود دیکروسلیوم(22%) بود. از نتایج بدست آمده همبستگی بسیار بالایی (94%) بین آلودگی (در حالت کلی) به انگل های گوارشی و نامقرون به صرفه بودن گوسفندان نشان داده شد، ولی بین شدت آلودگی و نامقرون به صرفه بودن ارتباط آماری معنی داری یافت نشد. رابطه آماری معنی داری (منفی) بین epg وbcs (17%) و رابطه آماری معنی داری (مثبتی) بین epg و کم خونی مخاط ملتحمه چشم(11%) وجود داشت. نتیجته اینکه این فراسنج ها می توانند به صورت قابل اعتمادی آلودگی انگلی دام های به اصطلاح نامقرون به صرفه را تایید نمایند ولی جهت تشخیص میزان بار آلودگی انگلی نیاز به روش های آزمایشگاهی است.

چکیده ندارد.