چکیده ندارد.

رساله حاضر ترجمه کتاب "چامسکی به قلم جان لاینز" می باشد. لاینز در این کتاب آراء و عقاید چامسکی را در باره زبان مطرح نموده است . وی قبل از ارائه مهمترین بخش دستاورد چامسکی که همان صوری ساختن دستگاههای گوناگون دستورزبان زایای اوست ، توجه خود را بیشتر به آرای متقدم چامسکی در باره مقاصد و روش زبانشناسی محدود ساخته و خاطرنشان کرده است که با وجود تاکید چامسکی بر اهمیت خلاقیت زبان و نیز رد راه و روشهای کشف [روالهای کشف ]، هنگامی که کتاب "ساختهای نحوی"را می نوشته هنوز بسیار تابع آرای بلومفیلد بوده است . در بخش دیگری از کتاب نمونه های سه گانه توصیف زبان که چامسکی از آنها گفتگو کرده بررسی شده است . نخستین نمونه دستور مرحله به مرحله نام دارد و برپایه این فرض نهاده شده است که ساختار نحوی جمله را می توان با مشخص کردن واژه های آن و ترتیب قرارگرفتن این واژه ها تماما توضیح داد. این دستور به لحاظ اینکه از زایاندن برخی از جمله های انگلیسی عاجز است از نظر چامسکی مردود اعلام شد. دومین نمونه از نمونه های سه گانه توصیف زبان، دستور ساختمان گروهی [گروه ساختی] نام دارد. این دستور نیز علیرغم داشتن توانائی بیشتری نسبت به دستور پیشین کنار گذاشته شد، زیرا نمی توانست مناسبت میان جمله های معلوم و مجهول و همچنین مناسبات شمی و معنایی دیگر را که اهل زبان حس می کنند نشان دهد. سومین نوع دستور پیشنهادی چامسکی که به نظر وی نقایص دو نمونه مذکور در آن دیده نمی شود دستورزبان گشتاری نام دارد. این دستور به نحوی پرورده شده است که برخی از بارزترین جنبه های زبان را به دقت ریاضی توصیف می کند. وی در این دستور مناسبت میان جمله های معلوم و مجهول، ایجابی و سلبی، اخباری و استفهامی و جز آن را به یاری مجموعه ای از قواعد گشتاری اختیاری توضیح داده است . این دستور همان دستور ساختمان گروهی است که مجموعه ای از قواعد گشتاری به آن اضافه شده است . قواعد گشتاری از نظر صوری نامتجانس تر و پیچیده تر از قواعد ساختمان گروهی هستند. در ادامه این بررسی دستورزبان گشتاری و نتایج روانشناسی آن مورد بحث قرار گرفته است .

مشکلات تدریس زبان انگلیسی به دانش آموزان لرستان موضوعی است که این رساله به آن پرداخته است . با برابرنهادن برخی ویژگیهیا ساختمانی انگلیسی، فارسی و لری و نتایج حاصل از این برابر نهاد، تاثیر پنهانی گویش لری هنگامی که لر زبان از طریق فارسی انگلیسی می آموزد آشکار خواهد شد. در این تحقیق دستگاه واجی، ساختمان هجا، نظام نویسه ها، و بالاخره دستگاه دستور سه زبان مذکور با یکدیگر مقایسه شده و نتایج زیر بدست آمده است : مقایسه جداول همخوانهای تمایزدهنده نشان داد که گروهی از همخوانها در هر سه زبان مشترک و گروهی دیگر خاصه زبانی هستند. مثلا سایشی های دندانی واکبر خاص انگلیسی و بستی ملازی بیواک خاص لری، و بستی ملازی واکبر خاص فارسی است . نتایج کلی مقایسه واکه های انگلیسی، فارسی و لری نشان داد که تعداد واکه ها در انگلیسی 12، لری 8 و فارسی 6 می باشد. در شرایط عادی، انگلیسی زبان و لر زبان بهتر می توانند تمایزات موجود بین واکه های فارسی را رعایت کنند تا فارسی زبان بین واکه های انگلیسی و لری را. یکی از دلائل ناکامی گویندگان دو زبان فارسی و لری در تولید واکه های انگلیسی این است که بخش معینی از زبان در فارسی و لری عهده دار تولید یک یا دو واکه است ، اما همان بخش در انگلیسی چندین واکه متمایز را تولید می نماید. نظام واج آوایی این زبانها متفاوت و ساختمان هجا در فارسی و لری ساده تر از ساختمان هجا در انگلیسی است . نبودن خوشه های همخوانی آغازی در نظام واج آوایی فارسی و لری مشکلات عمده ای برای گویندگان این زبانها در یادگیری انگلیسی ایجاد می کند. مقایسه دستگاه دستوری این زبانها برمبنای دو آزمون که از 50 آزمون شونده به عمل آمد استوار شده است . مواد خام آزمونها عبارت بودند از: اوراق امتحانات ترجمه و انشاء انگلیسی دانش آموزان سال آخر دبیرستانهای خرم آباد و آزمونی که انتخاب جملات آن براساس نکاتی صورت گرفته که آزمایش آنها مورد نظر بوده است . نتایج آزمون نشان داد که کلیه اشتباهات ، ناشی از مکانیزم تداخل است و برحسب کیفیت کلی به پنج گروه قابل تمایز می باشند: 1) افزایش غیر لازم یک عنصر زبانی از مجموعه عناصر زبانی یک سازه . 2) حذف اشتباهی یک عنصر زبانی از مجموعه عناصر زبانی یک سازه . 3) گزاردن یک عنصر زبانی در محلی از سازه که نباید باشد. 4) برهم زدن قواعد با هم آیی عناصر محور هم نشینی . 5) کاربرد اشتباه آمیز یک عنصر در محور جانشینی به جای عنصر دیگر در همان محور. در بخش آخر این رساله پیشنهاداتی در باره تدریس زبان انگلیسی ارائه شده است .