نام پژوهشگر: عنایت الله صدیقی ارفعی

ترجمه بنیاد سخن از دیدگاه زبانشناسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تهران 1351
  عنایت الله صدیقی ارفعی   علی اشرف صادقی

گرچه پیشینه زبانشناسی و دیرپایی آن در حد سنگ روزتا (rosetta stone)، دستور سانسکریت پانی تی، بحث گفتار ارسطو در مورد شمار و حالت ، کتابخانه اسکندریه و ترجمه یونانی تورات بدست 72 تن در زمان بطلمیوس دوم می باشد، ولی علم زبانشناسی بدانسان که در پندار ماست در نیمه نخست سده نوزدهم بسوی فرم یگانه ای گرایش یافت که بوسیله بررسی های تطبیقی راسموس راسک ، یاکوب گریم و فرانتس بوپ ، ... و بعدها هرمن پول و دستوریان جوان انجام گرفت . در پایان نیمه دوم سده نوزدهم بوآس بسوی زبان بعنوان سرآغاز بینش و بصیرت در نژادشناسی روی نهاد و در نیمه نخست سده بیستم، ساپیر زبان را در بافت فرهنگی اش مورد توجه قرار داد. مفهوم "ساخت " نشان دهنده سهم بسزای ساپیر در علوم نوین زبانشناسی است و نهادن سنگ زیربنای همبستگی زبان و فرهنگ براساس اندیشه بوآس و ساپیر به عهده بنجامین لی ورف واگذار گردید. بوسیله بلومفیلد شالوده های آن چیزی که امروزه بنام "روش شناسی دقیق" در زبانشناسی خوانده می شود ارائه و پیش بینی شد. هریس برای ساختمان زبان دو معیار قائل بود که به دو دسته از عناصر متفاوت واجی و واژکی منتهی می گردد. هر رشته از این عناصر دوگانه به تنهایی طول کامل زمانی همه گفته ها را می پوشاند. هویت هر گفته را می توان بی کم و کاست تحت عنوان آمیزه ای از عناصر واجی یا واژکی مشخص ساخت . در ادامه این رساله ابتدا جغرافیای زبانشناسی و گویشی، خویشاوندی زبانها و سپس تغییرات و دگرگونی زبان در بخشهای مختلف آوایی و معنایی بررسی شده است .

توصیف ساختمان زبان فارسی براساس نظریه حالت (case theory)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تهران 1357
  عنایت الله صدیقی ارفعی   هرمز میلانیان

توصیف ساختمان زبان فارسی براساس نظریه حالت موضوع رساله حاضر است . این پژوهش در 6 فصل تنظیم گشته است . در فصل نخست که با عنوان رهنمودی بر اندیشه در جهت گیری بسوی فیلمور، مطرح گشته، آغاز خرده گیری و نارضایی از نگرش های ساختگرا و توجه به معنا و احیای اعتبار آن در زبانشناسی بررسی شده است . در فصل دوم نظریه چارلز فیلمور معرفی و حالت در این نظریه، تحلیل مولفه ای معنا و میزان کارآیی آن، ارائه جملات نمونه، تحلیل و بررسی گستره های گزاره ای، امکانات قواعد کلی گروه ساختی و نمودارهای درختی برای تولید جملات بدست داده شده است . گزینش فاعل بخش دیگری از این پژوهش را تشکیل می دهد که در آن شیوه انتخاب فاعل در این دستور، طرح های واژگانی افعال، تبدیل افعال و شیوه اشتقاق ساختها از جمله و فرمول طرح های واژگانی افعال و ارائه نظریات و تعاریف حالت های ژرفساختی توصیف شده است . بکاربستن قواعد گروه ساختی و قواعد تولید جمله، گشتارها و نمودارها فصل دیگری از این تحقیق را بخود اختصاص داده است . در فصل پنجم با عنوان انواع بندهای موصولی و ساختمان و نمودار آنها، اضافه توصیفی، اضافه مصدری در فارسی امروز و نمونه هایی از نمودارهای موصولی، اضافی و غیره در ساختمان جمله بدست داده شده است . پایان بخش رساله بدست دادن طرح واژگانی برای افعال بسیط رایج در گفته ها و نوشته های فارسی امروز براساس این نظریه است .