نام پژوهشگر: مرتضی شفیعیان

بررسی عوامل موثر در جابجائی نیروی انسانی در صنعت فرش کرمان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز 1357
  مرتضی شفیعیان

هدف از این رساله، بررسی و تجزیه و تحلیل عوامل موثر در ترک نیروی کار در درون صنعت قالیبافی در کرمان و یا به سایر صنایع می باشد. به این منظور با قالیبافی که در گذشته بطور دائم بکار اشتغال داشته و اکنون در حرفه های دیگر مشغول بکارند در سطح شهر و روستا مصاحبه هائی بعمل آمد. بعلاوه از ادارات و سازمانهای دولتی مربوط به صنعت فرش نیز اطلاعاتی کسب گردید. این بررسی نشان داد که اختلاف دستمزد مهمترین عامل ترک قالیبافی بوده است . از عوامل دیگری که مربوط به تغییرات در بازار کار می باشد تقاضا برای دستمزد بیشتر و نیز کمبود کارگر در صنعت فرش بشمار می روند که در تصمیم گیری قالیبافان برای ترک صنعت فرش موثر بوده اند. بعلاوه رکود بازار فرش و افزایش قیمت مواد اولیه نیز قالیبان را به ترک این صنعت تشویق نموده اند. همچنین این مطالعه اهمیت نقش دولت را در این صنعت مورد توجه قرار می دهد. این تغییرات در نتیجه اعمال قوانین کار، بیمه و اعطای وام به قالیبافان بوجود آمده اند. مهاجرت قالیبافان بواسطه عوامل کیفی و غیراقتصادی نیز اتفاق افتاده است . از جمله این عوامل، شرایط فیزیکی کار قالیبافی، ترغیب و فشار خانواده و جاذبه شهر می باشند. بعلاوه حیثیت پائین اجتماعی که به قالیبافان اطلاق می شود یکی از مهمترین عواملی بشمار می رود که در تقسیم آنها به ترک کار خود موثر بوده است . در رابطه با کیفیت اطلاع و آشنائی قالیبافان که کار خود را ترک کرده اند از کار جدید باید گفت که اطلاعات این افراد بیشتر محدود به میزان دستمزد کار جدید آنها می شود نه شرایط کار جدید. بنابراین بنظر نمی رسد که بتوان داشتن اطلاعات از وضعیت کار را بعنوان عامل عمده ای در ترک قالیبافی برشمرد. مساله مهاجرت از روستا به شهرها، در رابطه با قالیبافی که کار خود ترک کرده اند، نیز در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفته است . نتایج تحقیق نشان می دهد که مهاجرت دائمی در صورتی انجام پذیرفته است که محل کار جدید قالیبافان سابق باندازه کافی از محل کار قبلی آنها دور بوده است . این مطالعه نتیجه می گیرد که افزایش سطح دستمزد در قالیبافی به میزانی که با دستمزد سایر حرفه ها برابری مینماید نمی تواند کمک موثری در بهبود وضع این صنعت باشد. لکن این نتیجه بدست می آید که در شرایط موجود ممکن است این صنعت با رکود دائمی روبرو باشد و حفظ آن توسط دولت امکان پذیر بوده و دخالت دولت بایستی از کنترل کیفیت قالی شروع گردد.