نام پژوهشگر: ایرج شهبازی

فرهنگ اختصاصی واژگان و اصطلاحات چهار مقاله نظامی عروضی سمرقندی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1389
  ربابه گل احمدی   فاطمه توکلی رستمی

ابوالحسن نظام الدین(نجم الدین)احمدبن عمربن علی سمرقندی مشهور به نظامی عروضی نویسنده و شاعر قرن ششم هجری است. وی به دربار ملوک غوری? بامیان مختص و معاصر خیام و امیرمعزّی است. از اشعار او جز چند قطعه شعرمتوسط، چیزی به جا نمانده است و اثر منثور او چهارمقاله به نام حسام الدین علی(شاهزاد? غوری) تألیف شده است. نام اصلی این کتاب مجمع النوادر بوده ولی چون شامل چهارمقاله است به نام چهارمقاله شهرت یافته است. این کتاب بین سالهای 551و552 ه.ق تألیف شده است. در «فرهنگ اختصاصی واژگان و اصطلاحات چهار مقاله نظامی عروضی» از متن مصحّح علامه قزوینی که به اهتمام دکتر محمد معین به چاپ رسیده، استفاده شده است. کلید واژه ها: فرهنگ اختصاصی، نظامی عروضی، چهار مقاله

خلوت و عزلت از دیدگاه ابوحامد غزالی، مولوی، و امام خمینی(ره)
پایان نامه سایر - پژوهشکده امام خمینی (ره) و انقلاب اسلامی 1392
  زهرا جبرائیل زاده   ایرج شهبازی

خلوت و عزلت از دیرباز تا کنون جزو سنت ها و رسوم رایج در عرفان ادیان و مکتب های مختلف جهان بوده است و سالکان بسیاری در طول تاریخ آن را همچو شیوه سلوکی خود برگزیده اند. در تصوف و عرفان اسلامی نیز سالکان و عارفان بسیاری با استفاده از این شیوه به سیر وسلوک پرداخته و علی الادعا به نتایج شهودی و معرفتی مطلوبی دست یافته اند. با وجود این، عزلت در عرفان اسلامی دارای مخالفانی –هم از سوی عارفان و هم غیر عارفان- است که آن و یا دست کم برخی از انواع آن را –همچون چله- بر خلاف دین اسلام پنداشته و سنتی برآمده از سایر ادیان و مکتب ها دانسته اند. از سوی دیگر، عزلت سنتی است که با وجود دارا بودن فوائد و ثمرات سلوکی بسیار، آفاتی نیز دارد که برخی از آن ها فردی و برخی دیگر اجتماعی اند. در این میان برخی از موافقان عزلت کوشیدند با ارائه راه حل هایی این معضل را حل کنند تا سالک ضمن بهره مندی از ثمرات و فواید عزلت از آفات آن در امان بماند. از میان سه عارفی که آثارشان مورد بررسی قرار گرفت، غزالی به مثابه یک متکلم و عارف خوفی جزو موافقان عزلت است. او در عین التفات به ثمرات عزلت در حیات معنوی آفات آن را هم مد نظر داشته است. وی راه رهایی از آفات عزلت را هم جواری با یک دوستِ همراه می داند که تضمین کننده سلامت روان سالک در عزلت بوده و او را در برابر خطرات غلبه تنهایی در امان می دارد. باوجود این، در برابر آفات اجتماعی عزلت، راه حلی ارائه نمی دهد. مولوی عارف دوم مورد بررسی پایان نامه حاضر، عارفی است که برخلاف غزالی جزو مخالفان عزلت و قائلین به صحبت است. راه حل او برای رفع این مشکل، نیل سالک به خلوت در انجمن است. در واقع، او بر آن است که اگر سالک بتواند خود را به مرتبه ای برساند که حضور در اجتماع مانع از تمرکز فکر و حضور قلب او از یاد خدا نشود، می تواند علاوه بر استفاده از فواید عزلت از آفات آن برکنار بماند. راه حل وی برای حصول به این نتیجه صحبت با پیر است. امام خمینی نیز همچون مولوی جزو مخالفان عزلت و موافقان صحبت است. او نیز چون مولوی راه حل این معضل را حصول به مرتبه خلوت در انجمن می داند که در آن عارف علاوه بر حضور در جامعه و انجام وظایف اجتماعی خود از یاد خدا نیز غافل نمی شود.

مطالعه عددی تغییرشکل دیواره گودهای میخکوبی شده با تاکید بر سازه مجاور گود
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده فنی و مهندسی 1393
  ایرج شهبازی   جهانگیر خزایی

در بسیاری از پروژه¬های ساختمانی لازم است که زمین به صورتی گودبرداری شود که جداره¬های آن قائم یا نزدیک به قائم باشد. این کار ممکن است به منظور احداث زیرزمین، کانال، منبع آب و ... صورت گیرد.گودبرداری در خاک¬های نرم برای اجرای زیرزمین¬ها و سازه¬های مدفون مستلزم پایدار نگهداشتن دیواره¬های حفاری است که این خود نیز مشکلات ویژه ای دارد. هزینه¬های بالای اجرای دیوارهای حایل صلب و به طورکلی معایب روش-های معمول مهندسان طراح را به سمت استفاده از روش¬های دیگرپایدارسازی سوق داده است، به طوری که به تدریج سیستم¬های انعطاف پذیر با نشست پذیری نسبی بیشتر، جایگزین سازه¬های معمول نگهدارنده شده اند. اساس سیستم خاک مسلح برمبنای استفاده از مصالحی است که توانایی تحمل تنش¬های کششی بالایی را دارند به گونه ای که توده خاک مسلح شده پایدار باشد. در راستای استفاده موثر از خاک مسلح استفاده از روش-های جدیدتری نظیر خاک میخکوبی شده معمول شده است. در این پایان نامه یک گود به عمق 10متر که به روش میخکوبی مهاربندی شده، با استفاده از نرم افزارplaxis 2d.v8.5 مورد تحلیل و ارزیابی قرارمی¬گیرد. مطالعات پارامتریک با استفاده از سه مدل رفتاری مور-کولمب، خاک سخت شونده و خاک سخت شونده با سختی کرنشی کوچک انجام شده است. اثر طول میخ، زاویه میخ، ضخامت رویه بتنی دیواره گود(شاتکریت) و سازه مجاورگود، روی ضریب ایمنی، بالاآمدگی کف، تغییرمکان جانیی دیواره گود و نیروی محوری ایجاد شده در میخ¬ها مورد ارزیابی قرار گرفته و نتایج در سه مدل رفتاری ذکرشده مقایسه شده است. نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان می¬دهند که مدل رفتاری مورکولمب، به دلیل درنظرگرفتن سختی یکسان دربارگذاری و باربرداری، برای تحلیل گودبرداری مناسب نیست و مدل خاک سخت شونده به دلیل نیاز به پارامترهای دردسترس و نزدیک¬تر بودن نتایج به واقعیت، نسبت به مدل خاک سخت شونده با سختی کرنشی کوچک، برای گودبرداری مناسب¬تر است. با توجه به اینکه تغییرمکان جانبی دیواره گود در گودبرداری بیش از سایر پارامترها اهمیت دارد، می¬توان گفت تغییر طول میخ¬ها بیش از اثر تغییر زاویه میخ¬ها و نیز تغییر ضخامت رویه بتنی دیواره گود، روی پارامتر تغییرمکان جانبی دیواره گود موثر است. همچنین درصورت وجود سربار در مجاورت گود، ناحیه ای که نشست زمین باید در آن بررسی شود، تا فاصله دوبرابر عمق گود از دیواره گود است.

تجزیه و تحلیل گفتمانی و متنی غزلیات عاشقانه سعدی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز 1378
  ایرج شهبازی   عبدالمهدی ریاضی

این تحقیق، هفتاد غزل عاشقانه از سعدی را با استفاده از تجزیه و تحلیل گفتمان و متن بررسی می نماید. هدف این تحقیق، تجزیه و تحلیل غزلیات در سطح ساخت کلان، ساخت خرد و عوامل انسجامی است . برای بررسی عوامل انسجامی از الگوئی که هلیدی و حسن (1976) ارائه کرده اند، استفاده کرده و برای بررسی غزلیات در سطح ساخت خرد، یازده الگوی نحوی را مورد توجه قرار دادیم که عبارتند از: جملات فعلیˆاسمی، بسیطˆمرکب ، معلومˆمجهول، خبری، پرسشی، شرطی، امری و عاطفی. در تجزیه و تحلیل الگوهای نحوی از فرشیدورد (1375) استفاده شد. پس از تجزیه و تحلیل غزلیات در سطح ساخت کلان دو طرح بدست آمد. در طرح اول، سازه های اصلی زیرساخت غزلیات عبارتند از: گفتگو با معشوق، بیان حال خود، اشاره به عالم عشق و عاشقی و تخلص شاعری. هر کدام از این چهار سازه نیز از عناصر بافتاری ویژه ای تشکیل شده اند. در طرح دوم، سازه های بنیادینی که زیرساخت غزلیات را تشکیل می دهند عبارتند از: توصیف و تمجید، توجیه و طعنه، گله و شکایت ، ابراز وفاداری و فداکاری و تقاضا و توصیه. پس از تجزیه و تحلیل عوامل انسجامی در غزلیات ، معلوم شد که انسجام واژگانی بیش از نیمی از عوامل انسجامی ارجاع، عوامل ربطی و حذف قرار دارند. از عامل انسجام جایگزینی در غزلیات استفاده نشده است . از میان انواع انسجام واژگانی، تکرار و همائی 73 درصد از موارد را به خود اختصاص داده اند و پس از آن به ترتیب عوامل ترادف معنائی، تضاد معنائی، رابطه جزء به کل و شمول معنائی قرار دارند. عوامل ربطی موجود در غزلیات ، به ترتیب عبارتند از: علی، نقیضی، افزایشی و زمانی. از میان انواع ارجاع، ضمایر 97 درصد و ادات اشاره سه درصد از موارد را به خود اختصاص داده اند و از صفات تفضیلی اصلا استفاده نشده است . انواع حذف در غزلیات به ترتیب عبارتند از: حذف اسمی، فعلی و بندی. پس از تجزیه و تحلیل الگوهای نحوی در غزلیات معلوم شد که 68 درصد جملات الگوئی با این مختصات پیروی می کنند: "بسیطˆمرکب ، خبری، معلوم، فعلیˆاسمی". از جملات بسیط و مرکب به طور یکسان در غزلیات استفاده شده است . جملات خبری 67 درصد، جملات پرسشی و امری هر کدام 11 درصد و جملات شرطی و عاطفی به ترتیب شش و پنج درصد از جملات را به خود اختصاص داده اند. 71 درصد جملات بصورت فعلی و 29 درصد آنها به شکل اسمی بیان شده اند. از جملات مجهول اصلا در غزلیات استفاده نشده است ، از اینرو 100 درصد جملات به صورت جمله معلوم می باشند.