پژوهش حاضر به مقایسه¬ی هوش چندگانه، حاکمیت نیمکره¬ی مغزی و میزان دانش زبان انگلیسی(در حوزه ی دانش واژگانی و دستوری) دانش¬آموزان دوزبانه¬ی استان خوزستان و دانش¬آموزان یک¬زبانه¬ی استان فارس در مقطع چهارم متوسطه می¬پردازد. برای این منظور، در مجموع از میان کل جمعیت 67031 دانش¬آموز مشغول به تحصیل در سال تحصیلی 92-91، 448 نفر دانش¬آموز یک¬زبانه و دو¬زبانه انتخاب شده و در این تحقیق شرکت کردند. به منظور ارزیابی دانش¬آموزان، پرسش¬نامه¬های هوش چند¬گانه و حاکمیت نیمکره¬ای مغزی و آزمون بسندگی زبان انگلیسی در بین داوطلبین توزیع شد و داده¬های جمع¬آوری شده، با استفاده از نرم افزار بسته¬ی آماری برای علوم انسانیspss واکاوی آماری شدند. پس از تجزیه و تحلیل آماری داده¬های جمع¬آوری شده، عمدتاً نتایج زیر بدست ¬آمد: دانش¬آموزان دو¬زبانه در بخش¬های هوش زبانی، هوش ریاضی-منطقی، هوش دیداری-فضایی و هوش بین فردی خود را بالاتر از همتایان یک¬زبانه¬ی خود ارزیابی¬ نمودند. در¬حالی¬که دانش¬آموزان یک¬زبانه در مولفه¬ی هوش درون¬فردی خود را بالاتر از دانش¬آموزان دو¬زبانه¬ی ارزیابی¬ نمودند. در باب وضعیت نیمکره¬ی مغزی دانش¬آموزان، یافته¬ها قویاً نشان می¬دهد که اکثریت دانش¬آموزان دوزبانه و یک¬زبانه افرادی چپ-نیمکره و تعدادی نیز راست-نیمکره و همه-نیمکره هستند. در ارتباط با متغیر جنس، شایان ذکر است که دانش¬آموزان پسر در بخش¬های هوش ریاضی-منطقی، هوش دیداری-فضایی و هوش بدنی-جنبشی نسبت به دختران برتری داشته درحالی که دانش¬آموزان دختر در بخش¬های هوش زبانی، هوش بین¬فردی و هوش درون¬فردی نسبت به دانش¬آموزان پسر برتری دارند. علاوه بر این، یافته¬ها حاکی از آن است که اکثریت دانش¬آموزان پسر و دختر افرادی چپ-نیمکره و تعدادی نیز راست-نیمکره و همه-نیمکره هستند. نتایج آزمون انگلیسی نشان می¬دهد که در اینجا رابطه¬ی معناداری بین یک/دو¬زبانگی و دانش واژگانی و دستوری زبان انگلیسی دانش¬آموزان وجود دارد. به عبارت دیگر، در این تحقیق، دانش¬آموزان یک¬زبانه در مقایسه با همتایان دو¬زبانه¬شان، در میزان دانش دستوری و واژگانی زبان انگلیسی، از وضعیت بهتری برخوردارند. باید اضافه کرد که یافته‏های این تحقیقات آشکارا بیان می¬کند که دانش¬آموزان از ظرفیت¬ها، علاقه¬ها، مهارت¬ها و سبک¬های یادگیری متفاوتی برخوردارند. بنابراین این پژوهش بستری را فراهم می¬کند که سبک¬های آموزشی با سبک¬های یادگیری دانش¬آموزان تطبیق یابد و کلاس درس مملو از فعالیت¬ها و شیوه‏های تدریس متنوعی باشد تا یادگیری دانش¬آموزان به نحو موفقیت آمیز پیشرفت نماید.