نام پژوهشگر: مجید تقی پور

بررسی دوام سنگ های کربناته به کار رفته در برخی از بناهای تاریخی ایران با تاکید بر عامل زمان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم پایه 1392
  مجید تقی پور   محمدرضا نیکودل

در این پایان نامه دوام سنگ های کربناته به کار رفته در سه بنای تاریخی ایران شامل تخت جمشید، شهر بیشاپور و معبد آناهیتای کنگاور، با تاکید بر عامل زمان مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور عملیات های صحرایی بر روی معادن هریک از این بناها و تهیه نمونه از آنها جهت انجام آزمایش هایی نظیر آزمایش تک محوری، برزیلین، شاخص بارنقطه ای، دوام و ... انجام شد. روی بلوک های سنگی هر یک از ابنیه نیز آزمایش غیر مخرب چکش اشمیت، جهت بررسی مقاومت سنگ های ابنیه صورت گرفت. همچنین بررسی های پتروگرافیک نیز با تهیه مقاطع نازک میکروسکوپی انجام گردید. در این مطالعه به منظور بررسی اثر باران اسیدی بر سنگ های کربناته آزمایش دوام علاوه بر آب شرب، با دو محلول هیدروکلریک اسید و سولفوریک اسید نیز انجام گردید. نتایج نشان داد که دوام سنگ های کربناته ساختمانی به کار رفته در سه بنای مذکور در برابر باران هایی که خاصیت اسیدی نداشته باشند، چندان تحت تاثیر قرار نخواهد گرفت و در صورت وجود باران های اسیدی، هیدروکلریک اسید به مراتب مخرب تر خواهد بود. براساس نتایج آزمایش چکش اشمیت صورت گرفته در هر یک از بناها مشخص شد که براساس طبقه بندی سنگ بکر دیر و میلر، حدود 10 درصد سنگ های تخت جمشید دارای مقاومت بالا بوده و حدود 87 درصد در رده سنگ های متوسط و باقی مانده در رده سنگ های با مقاومت پایین هستند. در مورد شهر بیشاپور مشخص شد که تقریباً تمامی سنگ های این بنا در رده سنگ های با مقاومت متوسط می باشند. در معبد آناهیتای کنگاور نیز حدود 73 درصد از سنگ های این بنا در رده مقاومت متوسط بوده و 27 درصد دیگر در رده ی مقاومت پایین قرار می گیرند.