نام پژوهشگر: مهدی کدخدای طراحی

ساختمان اسم های خاص مکان در گویش لری بهمئی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان خوزستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  حسین ستوده   محمود رضایی دشت ارژنه

این پایان نامه شامل دو فصل می باشد که در فصل اول مختصری از تاریخ، جغرافیا، زبان و جمعیت شهرستان به استناد آثار تاریخی ذکر می شود و در فصل دوم پیرامون ساختمان بعضی اسمهای خاص مکان، که غالبا روستاهای شهرستان بهمیی هستند، علت نامگذاری ، معانی واژه ها، بررسی اشتباهات در ثبت بسیاری از این اسامی، اصلاح اشتباهات، موقعیت جغرافیایی، اصل و نژاد مردم ساکن و اطلاعات ضروری دیگر بحث می شود. با مطالعه آثار تاریخی که در متن به برخی از آنها استناد شده است، روشن است که، سابقه حضور ایلات کهگیلویه از جمله ایل بهمیی، یوسفی و طیبی در این سرزمین به بیش از هزار سال میرسد. ایل بهمیی در حال حاضر در دو منطقه مستقل به نام بهمیی سردسیر به مرکزیت شهر دیشموک بعنوان یکی از بخشهای شهرستان کهگیلویه و دیگری بهمیی گرمسیر به مرکزیت شهر لیکک، که از سال 1383 شمسی، بعنوان یک شهرستان مستقل در جغرافیای استان کهگیلویه و بویراحمد شناخته شده است، زندگی می کنند. وسعت و جمعیت بهمیی در گذشته بسیار بیشتر از حالا بوده است. آثار تاریخی از جمله سنگ نوشته های تنگ متروک و بقعه ی تاریخی امام زاده بابا احمد حکایت از تمدن و زندگی اجتماعی این ایلات دارد. ساکنین فعلی بهمیی بازماندگان و فرزندان دو ایل بهمیی و یوسفی و جمعی از سادات سید محمودی، منگزوری، میرسالاری، عباسی و تعداد اندکی از ایل طیبی می باشند. تمامی مردم بهمیی مسلمان و شیعه ی دوازده امامی هستند. و گویش آنها مانند اغلب مردم جنوب غرب ایران لری می باشد.

ژرف بینیهای اجتماعی سوزنی سمرقندی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان خوزستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  علی اصغری   مهدی کدخدای طراحی

قرن ششم یکی از قرون آشفته تاریخ ایران است. معیارهای اخلاقی و ارزشها دگرگون شده است. در لابلای متون نظم این عصر می توان بسیاری از مسایل اجتماعی آن روزگار دست یافت. سوزنی سمرقندی از شاعرانی است که با دقت نظر خاص خود مسایلی را در اشعار خود گنجانده است که دیگران نه به کنایه و نه به تصریح ذکری از آن مسایل نکرده اند. این پژوهش به بررسی پاره ای مسایل مطرح شده در شعر سوزنی می پردازد که دارای یک مقدمه و شش فصل به این شرح است : فصل اول : زندگینامه شاعر، فصل دوم : اوضاع سیاسی و اجتماعی روزگار شاعر فصل سوم : هجویات سوزنی، فصل چهارم : سوزنی و شاعران دیگر، فصل پنجم : سوزنی و سلاطین و وزیران، فصل ششم : سوزنی و اهل مدرسه و علم (قاضی و فقیه و کتابدار) در پایان نتیجه گیری کلی نیز ذکر شده است.

نقد و بررسی اصطلاحات عرفانی در سبحه الابرار جامی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان خوزستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  نرگس قنواتی   منوچهر تشکری

متون عرفانی چه نظم و چه نثر، علاوه بر مسایل ذوقی و بیان سیر و سلوک شاعر یا نویسنده ی آن در بردارنده مفاهیم و اصطلاحات فراوان و متنوع عرفانی هستند که پدید آوردندگان آن ها از آن مفاهیم و اصطلاحات در بیان و توضیح مطالب خویش استفاده کرده اند. گاهی نیز برخی از شاعران و نویسندگان عارف برای تعلیم و تربیت و آموزش سالکان، اثری را پدید آورده اند. این آثار به دلیل برخورداری از جنبه ی تعلیمی و آموزشی، بیشترین موارد واژگان و اصطلاحات عرفانی را دارا می باشند که یکی از آنها نیز سبحه الابرار جامی است. جامی در این منظومه ی چهل عقدی که 2892 بیت دارد و به نظر می رسد که آن را برای تعلیم و آموزش سالکان پدید آورده باشد، از واژگان، ترکیبات و اصطلاحات فراوان عرفانی برای بیان مقصود خود سود جسته است. ابلته این واژگان و اصطلاحات فراوان عرفانی برای بیان مقصود خود سود جسته است. البته این واژگان و اصطلاحات در کتب عرفانی دیگر چه نظم و چه نثر نیز وجود دارد. به همین سبب در این پژوهش، ضمن استخراج و معرفی واژگان و اصطلاحات عرفانی از اثر مذکور به صورت فرهنگ، از دو اثر برجسته ی نثر عرفانی یعنی کشف المحجوب و مصباح الهدایه برای توضیح مدخل های این فرهنگ و مقایسه ی آن با کاربردهای جامی استفاده شده است. این فرهنگ شامل 373 اصطلاح عرفانی می باشد.

اشتقاق در دیوان سوزنی سمرقندی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان خوزستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  میثم هاشمی   مهدی کدخدای طراحی

یکی از مباحث صرف (سازه شناسی)، مبحث اشتقاق است. اشتقاق در زبان فارسی که از دسته زبان های هند واروپایی است یعنی ساخت لغت با پیشوند یا پسوندی که طبقه دستوری کلمه را تغییر دهد یا معنی تازه ای از آن ارایه دهد. این پژوهش به بررسی پیشوندها و پسوندهای اشتقاقی در دیوان سوزنی سمرقندی، شاعر قرن ششم، پرداخته است. با این پژوهش، پیشوندها و پسوندهای فعال، نیمه فعال و غیر فعال در شعر این شاعر توانا مشخص شده اند. این تحقیق شامل این عناوین است : مقدمه، فصل اول : اصطلاحات، فصل دوم: پیشوندها، فصل سوم : پسوندها، نتیجه گیری .

بررسی درون مایه های شعر گویشی بختیاری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان خوزستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  مهدی کاظمی بره بی چاست   عباس قنبری عدیوی

هر قوم و ملتی در سیر تغییر و تحولات زمان، تاریخ، فرهنگ و تمدنی برای خود ساخته است. سرزمین ایران خاستگاه اقوام مختلفی است، که سالها در کنار هم زندگی کرده اند. بختیاری ، یکی از این اقوام ایرانی است که به گواه پژوهشگران داخلی و خارجی، دارای تمدنی دیرینه، از هزاره های قبل از میلاد می باشد. به همین پشتوانه می توان مدعی بود که قوم بختیاری دارای فرهنگ و ادبیاتی کهن و غنی است. سیر تحول ادبیات قوم بختیاری به دو صورت شفاهی و کتبی موجود است. نوع نخست آن به علت سیر تحول ادبیات قوم بختیاری به دو صورت شفاهی و کتبی موجود است. نوع نخست آن به علت روش زندگی مردم (دامداری و کشاورزی)، صعب العبور بودن مناطق بختیاری نشین و نبود مکتب خانه ها، به مرور زمان و شیوه های زندگی فراموش شده یا در حال ضعیف شدن است. با گسترش مدارس نوین و توسعه ی آموزش همگانی، کتابت گونه های مختلف ادب مردمی هم رایج شد. گردآوری و نشر ادبیات مکتوب این قوم را بیشتر می توان به قرن اخیر منسوب نمود. شاعران بختیاری در سده ی اخیر توانسته اند کمبودهای ناشی از نبود ابزار کتابت شعر گویشی بختیاری را جبران کنند. جریان شعر گویش بختیاری در قرن اخیر با سروده های اندک بازمانده از حسین قلی خان ایلخانی (متخلص به سیاره)و ملای کرانی (ملا زلف علی) شروع و توسط داراب افسر بختیاری به شکوفایی در خور توجهی رسید. این جریان بعد از داراب افسر، شاعرانی چون حسین پژمان بختیاری، داراب رییسی، عبدالعلی خسروی (قاید بختیاری)، قهرمان محمدی، بیژن حسینی و ... ادامه پیدا کرد. عنوان این پایان نامه "بررسی درون مایه های شعر گویشی بختیاری" است. در این پژوهش سعی بر آن شد که درون مایه های پربسامد را با مثال و مصداق بیان کنیم.

کرامات در مثنوی های عرفانی از قرن 6 تا 8 (حدیقه الحقیقه، منطق الطیر و مثنوی معنوی)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان خوزستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  فاطمه آلبوغبیش   منوچهر تشکری

کرامات به عنوان اعمال خارق العاده و غیر معمولی که از مردان وارسته الهی سر می زند با آنچه بدان نام "معجزه و واقعه و ارهاص" می دهند، متفاوت است. تفاوت عمده و برجسته ی آن را با معجزه می توان در این دانست که معجزه امر و قدرت و مأموریتی است که خداوند بر عهده ی انبیا می گذارد و ایشان را ملزم به ابلاغ و اجرای آن می کند، مأموریتی حساس که به هیچ وجه، سستی در آن راه ندارد. اما کرامات، موهبت و لطف الهی است که خداوند، آن را شامل حال کسانی می کند که قدرت ایمان و یقین باطنی خویش را به درجه ی کمال رسانده اند. این عارفان و مومنان، کسانی هستند که ظرفیت پذیرش چنین لطفی را دارند. در مقابل کسانی که چنین ظرفیتی ندارند، به وجود چنین قدرتی مغرور می شوند و گرفتار "استدراج" یا همان مهلت خداوند می گردند، مهلتی که اندک ، اندک انسان را به عذاب الهی نزدیک می کند. این پایان نامه به کرامات، استدراج، معجزه، ارهاص، واقعه، مکاشفه و رویا می پردازد و برای هر کدام، تعاریف مختلفی ذکر و تفاوت میان آنها را بیان می کند. در این میان از سخنان بزرگان علم و عرفان، به فراخور مطلب مذکور، استفاده شده است. پس از آن سخن از بیان کرامات در شعر شاعرانی چون سنایی، عطار و مولوی مطرح می شود که اشعار ایشان مشحون از اشاره به این موضوع است اما هر چه در اشعار عطار و مولوی، این مسأله برجسته تر است، بسامد آن، نتایج بدست آمده در حدیقه سنایی کمتر می باشد، به طوری که فقط نمونه های انگشت شماری را می توان در آن یافت.

شکل شناسی برزونامه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان خوزستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  فروزان غفاری راد   محمد امین رکنی

شکل شناسی دانشی است که به وسیله ی آن اجزاء تشکیل دهنده ی یک داستان یعنی گفتارها، کردارها، پندارها، شخصیت ها، زمان و مکان بررسی می شود. در این پژوهش، برزونامه ی عطایی رازی از جهت شکل شناسی بررسی شده است. این پژوهش شامل فصول زیر است : فصل اول : حماسه، فصل دوم: شکل شناسی، فصل سوم: فهرست مندرجات برزونامه، فصل چهارم : گفتارها، فصل پنجم : کردارها، فصل ششم : پندارها، فصل هفتم : قهرمانان، فصل هشتم : زمان و مکان، فصل نهم : منطق داستان

تطابق اصطلاحات، کنایات و ضرب المثلهای بهبهانی با ضرب المثل های فارسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان خوزستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  پروین شرفیان   منوچهر تشکری

این تحقیق با هدف، شناساندن گویش بهبهانی به علاقه مندان گویش های مختلف و همچنین ثبت و ضبط مثل ها، اصطلاحات، کنایه ها، الفاظ و کلمات آن نگاشته شده است. در جمع آوری این مثل ها، اصطلاحات و کنایه ها از شیوه ی میدانی استفاده شده و معنای آنها و همچنین معنای کلمه ها جداگانه در زیر آن ها نوشته شده است. در این پژوهش، 336 ضرب المثل و کنایه از گویش بهبهانی همراه با مفهوم آنها با نمونه فارسی شان مطابقت داده شده است.

فرایند واژه سازی با وندها در دیوان انوری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان خوزستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  فرشته آقاجری   مهدی کدخدای طراحی

ساختمان واژه را در بخشی از دستور زبان بررسی می کنند که صرف نامیده می شود. ساختمان واژه خود دو گونه تصریفی و اشتقاقی است. در صرف تصریفی نقش نحوی واژه را مورد بررسی قرار می دهند. در ساخت اشتقاقی واژه به نقش دو عامل مهم یعنی پیشوندها و پسوندها پرداخته می شود. پیشوندها و پسوندها از نظر فعال بودن یا نیمه فعال و یا غیر فعال بودن آنها مورد بررسی قرار می گیرند. اگر پیشوندها و پسوندها را از نظر مذکور بطور دقیق مطالعه کرده و شناخته باشیم می توانیم واژه هایی زیبا و قابل فهم بسازیم. وندهایی هستند که در گذشته فعال بوده اما اکنون از فعالیت باز ایستاده و غیر فعال و مرده شده و باید این را بدانیم که با این گونه وندها واژه نسازیم. و در مقابل وندهای دیگری هستند که همچون گذشته در زبان امروز ما بسیار فعال و زنده باقی مانده اند که می توان با آنها واژه هایی شیوا و زیبا ساخت. در تحقیق انجام شده در دیوان اوحد الدین علی بن محمد بن اسحاق ابیوردی متخلص به انوری شاعر قرن ششم به بررسی واژه های اشتقاقی و واژه سازی با وندهای فعال پرداخته شده است.

فرهنگ تشبیهات در دیوان قطران تبریزی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان خوزستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  زهرا اله یاری   محمد شکرایی

بیشترین مهارت هر شاعری در زیبایی تشبیهات است که رخ می نماید و شاعر توانا کسی است که مشبه خود را به چیزی تشبیه کند که در همه جا و هر زمان یافت شود و هر کسی با خواندن آن بتواند لطف آن را دریابد، قطران تبریزی از آن دسته شاعرانی است که در خلق تصاویر زیبا مبتکر است، به خصوص تصاویر تشبیهی که در واقع عمده ی صور خیال او را تشکیل می دهند. پژوهش حاضر در دو بخش تنظیم گردیده: بخش اول شامل دو فصل است. در فصل اول اصطلاحات و تعاریف تشبیه و انواع آن بیان شده و با استفاده از منابع معتبر توضیح داده شده است. در فصل دوم به تحلیل و بررسی آماری تشبیه در شعر قطران پرداخته شده و سعی شده که یافته های دیگری بجز انواع تشبیه مورد بحث و بررسی قرار گیرد. بخش دوم که می توان گفت اساسی ترین بخش این پژوهش را تشکیل می دهد متن فرهنگ الفبایی تشبیهات قطران است. واژه نامه و فهرست مدخل ها (مشبه ها) نیز در پایان آمده است.

بومی گرایی در شعر شاعران معاصر خوزستان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان خوزستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  فاطمه قنواتی   قدرت قاسمی پور

شعر خوزستان و ادبیات آن در پیوند با محیط منحصر به فرد آن قرار دارد. شعر این منطقه با توجه به تعلقات اقلیم گرایانه شاعران، دارای عناصر بومی زیادی است که ما را با نوع خاصی از شعر روبرو می کند که با بررسی آن از یک سو می توان با عناصر بومی خوزستان بیشتر آشنا گردید و از سوی دیگر وارد جریان و شیوه ی شاعری خاصی می شویم که هر شاعر بر اساس روحیات خود به سرودن اشعاری پرداخته و عناصر اقلیمی را با ظرافت خاصی وارد شعر خود کرده است. در این پایان نامه، فصل آغازین را به ذکر کلیات پرداختیم که خواننده تصویری کلی از این پژوهش را به دست بیاورید. در فصل دوم نیز به معرفی زیست بوم خوزستان پرداخته ایم. فصل سوم این پژوهش را به بررسی شعر بومی معاصر اختصاص داده ایم و در فصل چهارم به نمودهای بومی گرایی در شعر شاعران بومی گرای برجسته معاصر فارسی اشاره نموده ایم. در فصل پنجم نگاهی داشته ایم به شعر معاصر خوزستان و سر انجام در فصل ششم و آخر وارد مبحث اصلی پژوهش می شویم؛ در این فصل به صورت مفصل به معرفی شاعران بومی گرای حوزستان و بررسی اشعارشان از نظر وجود عناصر و مظاهر بومی، پرداخته ایم، در پایان نیز به نتیجه ای که از این پایان نامه حاصل کرده ایم، اشاره نموده ایم،

ادبیات غنایی در ادبیات معاصر عرب خوزستان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان خوزستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  عادل کنعانی زاده   عادل سواعدی

درست است که ادب حماسی یکی از مهمترین بخش های ادبیات معاصر عرب خوزستان است اما واقعیت امر، مهم ترین بخش این ادبیات را ادبیات غنایی می داند. ادبیات غنایی معاصر عرب خوزستان آینه ای است که همه ی جریان ادب غنایی کلاسیک عرب، کلاسیک فارسی، معاصر عرب و معاصر فارسی را برای ادب دوستان و خوانندگان، منعکس می کند. در این ادبیات، گوناگونی موضوعات واقعا چشم گیر است. این ادبیات به سه لهجه نوشته و قوالب شعری متنوعی را متضمن می شوند. آرایه های ادبی و صور خیال متعدد و زیبای این ادبیات بی هیچ چون و چرایی نشانگر هنر و توانایی سرایندگان آن هاست، هنر و قدرتی که معرفی آن ها به فرهیختگان، ادب دوستان و دانشجویان زبان و ادبیات فارسی، لازم است. روش به کار رفته برای انجام دادن این تحقیق، روش کتاب خانه ای و ابزار گردآوری اطلاعات، فیش و فیش برداری بوده است. مطالعه و بررسی کردن این پایان نامه خواننده را با چگونگی و گوناگونی مضامین ادبیات یاد شده آشنا و او را از آرایه های ادبی آن ها با خبر می کند. این بررسی، هم چنین موجب پی بردن این خواننده به اثرپذیری این ادبیات از دیگر ادبیات می شود کما این که او را به توانایی ادبیات معاصر عرب خوزستان و کشف نکات مشترک بین این ادبیات و دیگر ادبیات به ویژه ادبیات فارسی رهنمون می شود.

عناصر ملی و مذهبی در آثار بهرام بیضایی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان خوزستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  امیرحسین رضایی   مهدی کدخدای طراحی

تعزیه یکی از عناصر کلیدی در نمایش نامه های بهرام بیضایی است، شاید این به خاطر احساس دینی است که او نسبت به این هنر آئینی داشته است. چرا که گشوده شدن دروازه ی تئاتر به روی خود را مدیون تعزیه می داند. در اکثر آثار سینمایی و نمایشی بیضایی رد پای این گونه ی نمایشی مشهود است. در این پژوهش نشانه های تعزیه را در دو نمایش نامه ی ایشان یعنی "آرش" و "ندبه" مورد بررسی قرار داده و به ویژگی های این هنر بومی، آئینی در این دو نمایش نامه پرداخته ایم.

فرهنگ تشبیهات در اشعار ناصر بخارایی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان خوزستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  زهرا بیاتیانی زاده   محمد شکرایی

ناصر بخارایی از شعرای گمنام و مهجور سده ی هشتم هجری است که در گونه های مختلف شعری طبع خود را آزموده است ، از جمله قصیده که یکی از سخت ترین انواع قالب های شعری برای سرودن است. در حالی که شاعران مذهبی در ایران جایگاه خاصی دارند، اما ناصر بخارایی با وجودی که در اشعارش رنگ و بوی دینداری کاملا مشهود است مهجور مانده و جایگاه واقعی خود را به دست نیاورده است. اشعار او غالبا در موضوع های منقبت نبی و ولی، وعظ و اندرز و ستایش و نعت خداوند و ...است. ناصر در دیوان خود از تشبیه به وفور استفاده نموده و گرایش او به جنبه های حسی است. غالب تشبیهات وی بلیغ و یا از نوع تشبیه مفصل است.

سیر املای فارسی بر اساس بیست نسخه ی خطی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان خوزستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  طلعت تقوی راد   مهدی کدخدای طراحی

پژوهش حاضر به منظور بررسی تحولات فارسی بر اساس بیست نسخه خطی متعلق به سده های پیشین و تطبیق آن نسخه ها با یکدیگر انجام شده است. آنچه تاکنون در مورد املای فارسی گفته و نوشته اند، مربوط به دوره ی معاصر بوده و تاکنون تحقیقی در زمینه ی املای نسخه های خطی صورت نگرفته است و تنها در مقدمه ای که مصححان نسخه های خطی بر متون تصحیح شده نوشته اند، پاره ای ویژگیهای املائی نسخه های یک کتاب را برشمرده اند. سعی پژوهشگر تحقیق در تفاوت شیوه های نوشتاری املای کلمات در متون منتخب اعم از همدوره یا غیر از آن می باشد. با توجه به این که نسخ مورد مطالعه تحقیق توسط کاتبان متفاوتی نوشته شده اند، قواعد املایی مورد نظر آنان که رسم الخط دوره می باشد مورد بررسی قرار می گیرد. قابل ذکر است که با تمام تلاشی که از سوی پژوهشگر مبنی بر شناسایی و معرفی کاتبان به عمل آمده، متأسفانه هویت تعدادی مجهول مانده و تنها به رسم الخط آنان پرداخته شده است. این پژوهش شامل فصل های زیر می باشد : فصل اول معرفی نسخه های مورد مطالعه در این پژوهش، فصل دوم بررسی املایی نسخه هاست که عبارتند از : 1- املای حروف 2- املای کلمات کوتاه 3- املای افعال ربطی 4- کلمات مرکب 5- پیشوندها و پسوندها (صرفی و اشتقاقی)، فصل سوم مقایسه املایی نسخه ها، فصل چهارم نظریات برخی از معاصران .

آیین ها و رسوم ایرانی در شعر فارسی قرن ششم ( با تکیه بر امیر معزی، فلکی شروانی، انوری ابیوردی)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان خوزستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  حمید نظری   محمدتقی خلوصی

پژوهش حاضر بررسی آیین ها و رسوم ایرانیان در شعر قرن ششم (ه.ق) می باشد که ریشه در فرهنگ و قدمت ایران دارد. بسیاری از این آداب و رسوم، با تغییر نوع نگرش و افکار مردم و در طول زمان دستخوش تغییراتی گردیده، چنان که پذیرفتن دین مبین اسلام، تأثیری ژرف در فرهنگ ایران بر جای گذاشته است و از طرفی دیگر حمله ی مغول سبب نابودی بسیاری از این آیین ها گردیده است. جشن های باستانی ایران و هم چنین اعیاد و آیین های اسلامی و نیز رسوم پادشاهان و دربار و دیگر مسائل روزمره ی زندگی، در دیوان شعر فارسی امیر معزی، انوری و فلکی شروانی که از شاعران بزرگ قرن ششم می باشند، نمود بسیاری یافته است. در این رساله کوشش بر این بوده است که با تکیه بر دیوان شعر فارسی این سه شاعر بزرگ پارسی گوی، نحوه برگذاری آداب و رسوم ایرانیان در قرن ششم استخراج گردد. این تحقیق به خواننده فرصت می دهد که از آداب و رسوم دربار و عقاید مردم در آن دوره، هم چون آیین شکار، آیین سوگند خوردن، آیین میگساری و همچنین از چگونگی پیدایش جشن های باستانی و نیز جشن ها و اعیاد مذهبی، چند و چون برگزاری آیین ها و رسوم و بازی هایی که در آن دوره انجام می شده است آگاهی یابد.

سره نویسی و سره نویسان (در قره چهاردهم)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان خوزستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  ولی الماسی   مهدی کدخدای طراحی

یکی از شیوه های نویسندگی که به تصفیه ی زبان از واژه های بیگانه و عناصر قرضی می پردازد سره نویسی است که مهمترین هدف آن جلوگیری از آسیب هایی است که این واژگان به ساختار آوایی و استواری زبان وارد می کنند. هر چند بیشترین نویسندگان این شیوه متعلق به قرن های سیزدهم و چهاردهم می باشند اما تاریخچه ی آن بسیار کهن تر از این می باشد. بنابراین نمی توان سره نویسی را شیوه ای نو پدید دانست زیرا در تاریخ ادبیات ایران همواره کسانی به آن پرداخته اند. تأسیس فرهنگستان و اختراع مجعولات را می توان از اساسی ترین مزیت ها و عیب های این شیوه دانست. برخی از نویسندگانی که در شیوه ی سره نویسی قلم زدند برای آن نام هایی از جمله "دری ویژه ی مطلق"، "فارسی بی غش"، "زبان پاک"، "نگارش پارسی پرداخت" و ... انتخاب کرده اند. عوامل متعددی باعث روی آوردن گروهی از نویسندگان، به شیوه ی سره نویسی گردید، عشق و علاقه و تعصب شدید به ایران، آشنا نبودن گروهی از نویسندگان با زبان عربی، گرایش های ناسیونالیستی نشأت گرفته از اروپا، انتشار کتاب دستاتیر و واژه های آن و البته آشنایی گروهی از پژوهشگران با فرهنگ و زبان های ایران باستان از جمله این عوامل می باشد. در این پژوهش شیوه ی و سبک نگارش گروهی از نویسندگان قرن چهاردهم که آثار خود را بر مبنای سره نویسی پرداخته اند مورد بررسی قرار می گیرد. و ضمن اشاره به زندگی آنها، تألیفات شان بر شمرده و تحلیل می شود تا معلوم گردد، این نویسندگان تا چه اندازه به این روش مطلب نوشته اند. همچنین سعی شد که به سئوال هایی از قبیل : 1- عوامل روی آوردن به سره نویسی چه بوده است؟ 2- آیا سره نویسان به جعل لغت دست یازیده اند؟ 3- روش واژه سازی سره نویسانی که بدین کار پرداخته اند چگونه بوده است؟ پاسخ داده شود.

فرهنگ تشبیهات در اشعار مجیر الدین بیلقانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان خوزستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  خدیجه ریحانی   مهدی کدخدای طراحی

یکی از پایه های اصلی علم بیان که در شعر شاعران فارسی زبان کاربرد زیادی دارد "تشبیه" است که بانازک خیالی و باریک اندیشی افکار شعر و ادبای فارسی زبان ، جلوه ی خاصی به شعر آن ها می بخشد. این پایان نامه با موضوع "فرهنگ تشبیهات در اشعار مجیر الدین بیلقانی" در فصول چندگانه ی زیر تدوین و تنظیم شده است. در فصل اول، به شرح حال این شاعر و چگونگی گذران زندگی شخصی وی پرداخته شده است. در فصل دوم "کلیات انواع تشبیه" از دیدگاه های مختلف بیان شده و شواهد از دیوان مجیرارنه شده است. در فصل سوم، در فرهنگ تشبیهات، سعی بر آن بوده که از تمام تشبیهات موجود در اشعار شاعر استفاده شود و تشبیهات بر اساس مشبه و به ترتیب الفبایی تنظیم شود ود صورت یکسان بودن طرفین تشبیه از جمله ضمایر از ترتیب حروف الفبایی مشبه ب و یا از ترتیب اولویت صفحات استفاده شود در آخر معنی بعضی ترکیبات و واژه ها، نتیجه گیری و در صد نمودار تشبیهات، منابع و مآخذ به ترتیب الفبایی، نوشته شده است.

دابه الارض و دجال در تفاسیر قرآن مجید و جلوه ی این دو در شعر فارسی تا پایان قرن نهم
پایان نامه دانشگاه تربیت معلم - تهران - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  منصوره کهنی   مهدی کدخدای طراحی

آخر الزمان و ظهور منجی نقطه مشترکی بین ادیان آسمانی است که نشانه های فراوانی برای آن بر شمرده اند. خروج دابه الارض یکی از نشانه هاست. این واژه یک بار در قرآن مجید ذکر شده است. مفسران آن را موجودی عجیب پنداشته اند که وصف مومن را از کافر جدا می کند. یکی دیگر از نشانه های آخر الزمان خروج دجال فریبکار است که او را موجودی یک چشم وصف کرده اند که سوار بر خری عجیب زمین را درنوردیده، ادعای خدایی می کند و کارهای خارق العاده انجام می دهد. با بررسی کتب ابراهیمی می توان به نقش دجال در رویارویی با حکومت دادگستر مصلح جهانی پی برد. این پایان نامه ضمن بررسی این دو واژه در تفاسیر فارسی قرآن مجید به نمود آن دو در شعر فارسی تا پایان قرن نهم می پردازد. واژه دجال در شعر فارسی جلوه ای از فریب، دروغ و ریاکاری است و در تقابل با حضرت مسیح (ع) و حضرت مهدی (عج) قرار دارد.

شعرای محلی سرای شوشتر
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان خوزستان - دانشکده علوم انسانی 1390
  صدیقه جعفری نیا   مهدی کدخدای طراحی

تغییر و دگرگونی که در زندگی مردم رخ می دهد، پیدایی وسایلی که جابجایی انسان را آسان می سازد، رسانه ها و وسایل ارتباط جمعی، همگی سبب نزدیک شدن افکار و شیوه های بین مردم به یکدیگر شده و از ویژگی های گویش ها کاسته است. بسیاری از اصطلاحات به علت بیرون رفتن مصادیق آن ها درزندگی مردم، برای اهل گویش، بیگانه و ناآشنا شده است. در سروده های شاعران محلی سرای، اصطلاحات محلی و نام های تغییراتی به چشم می خورد که اندک اندک از گویش مردم شوشتر بیرون رفته، اما ذوق های سایمی همچون ذوق شاعران شیرین گفتار ما، با آوردن اصطلاحاتی از بازی ها، خوراکی ها و تعبیراتی از وسایل زندگی، شادی ها و غم های مردم در سروده های خود حافظ و نگهداری گویش شوشتری شده اند. هدف از این پژوهش، ایجاد زمینه ای بوده است برای تدوین تاریخ ادبیات محلی، معرفی میزان هنر شاعران محلی سرای شوشتر و استخراج بخشی از لغات کهن فارسی که در شعر این شاعران بکار رفته و در گویش شوشتری کاربرد دارد اما در زبان فارسی استعمال ندارد. فصل اول این پایان نامه مختصری است درباره تاریخ و جغرافیای شوشتر از نظر موقعیت جغرافیایی، آب و هوایی، تاریخ بنای شوشتر وجه تسمیه آن و مشاهیر بزرگان شوشتر. در فصل دوم به نظام آوایی گویش شوشتری، شامل صامت ها و مصوت های گویش شوشتری پرداخته شده است. در فصل سوم دگرگونی های آوایی گویش شوشتری، شامل: ابدال، قلب، تخفیف، افزایش و ادغام بررسی شده است. در فصل چهارم شاعران محلی سرای شوشتر که عبارتند از: ملا صالح، ملا حسن شوشتری، محمد باقر نیرومند ، عیدی شیرافکن، عیسی سجادی، محمد باقر محب زاده، حسن آذریان، غلامرضا موذن و محمد علی مهدی آبادی معرفی شده اند و اشعار آن ها از لحاظ محتوا و سبک و موضوع مورد بررسی قرار گرفته است. برای سهولت در خواندن و درک بهتر اشعار شوشتری موجود در این پژوهش، اشعار به فارسی ترجمه شده و به صورت آوانگاری آورده شده اند. در پایان واژه نامه ای از لغات شوشتری موجود در این پژوهش آورده شده است.

"و" و تحول آن در زبان فارسی از آغاز تا پایان قرن چهارم (بر پایه متون نظم)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور مرکز - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  نرگس یوسف زاده   مهدی کدخدای طراحی

یکی از مباحث جذاب علمی، بررسی تحولات واژه هاست، پژوهش حاضر نیز بر آن است تا با مطالعه و بررسی کتب نظم از آغاز زبان فارسی تا پایان قرن چهارم هجری و بر اساس نظریات دستور نویسان بنام زبان و ادب فارسی تحولات آوایی، سازه ای و معنایی "و" را مشخص کند. بدین منظور و در راستای تحقق این هدف، علاوه بر کتب نظم دوره ی مورد مطالعه، از 26 کتاب مربوط به دستور زبان فارسی و 3 فرهنگ لغت بهره گرفته می شود تا تحولات "و" از دو دیدگاه (واج، حرف) مورد بررسی قرار گیرد. نتایج بدست آمده از این پژوهش حاوی این مطلب است که "و" در طول ادوار تاریخی دچار تحولاتی شده است. تحولاتی همچون، ایدال، و قلب که در این پژوهش به تشریح کامل هر یک از ان ها پرداخته می شود. در این تحولات، شیوه ی محاوره ی بین مردم و نویسندگی و شعرگویی، شاعران و نویسندگان نیز در قرون مختلف بی تاثیر نبوده است. در بعضی ادوار تاریخی، همچون دوره ی باستان تا میانه تحولات هر دو جنبه ی نوشتاری و آوایی"و" را شامل می شده است. اما از دوره ی میانه به بعد تحولات بیشتر نمودآوایی "و" را نشان می دهند. در طی دوره های مختلف، بعضی از اشکال و کاربردها و معانی حرف "و" کاربرد بیشتری داشته اند و بعضی از معانی نیز کم کم از دایره ی زبان خارج گشته اند که ضمن این پژوهش به تشریح هر یک از آن ها جداگانه پرداخته می شود.

ضحاک در نمادپردازی و اساطیر ایرانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان خوزستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  ناهید ثایت پروین   آذرمیدخت رکنی

این پایان نامه در دوره ی کارشناسی ارشد ، با درون مایه ی بررسی ضحاک در نمادپردازی و اساطیر ایرانی می باشد. این اثر دربردارنده یسه فصل است: فصل نخست: با مضمون خلاصهی داستان ضحاک. فصل دوم: شامل سه قسمت است. 1- کشتن جمشید 2- بر تخت نشستن ضحاک 3- شیوه حکومت ضحاک فصل سوم: این فصل نیز شامل سه قسمت است. 1- پیدا شدن کاوه 2- آمدن فریدون و نابودی ضحاک 3- سرانجان ضحاک در این پایان نامه، ضمن معرفی شخصیت اساطیری ضحاک در ایران باستان، اوستا، بندهش و غیره به معرفی شخصیت هایی که در ارتباط با ضحاک بودند مانند جمشید شاه، فریدون و کاوه نیز پرداخته است.

اشتقاق در دیوان ازرقی هروی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان خوزستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  زهره پورتراب   مهدی کدخدای طراحی

ساختمان واژگان را در بخشی از دستور زبان بنام صرف بررسی می کنند. صرف یا به عبارت دیگر ساختمان واژه دو گونه است: تصریفی و اشتقاقی. صرف تصریفی آن است که به بررسی نقش نحوی کلمه می پردازد و ساخت اشتقاقی واژه، کلمه را از نظر دو عامل مهم یعنی پیشوندها و پسوندها بررسی می کند. و آن ها را از نظر میزان فعالیت یعنی فعال بودن یا نیمه فعال بودن و یا غیر فعال بودن مورد بررسی قرار می دهد. عده ای از وندها در زمان گذشته فعال بوده اند و لی امروزه دیگر جزء وندهای مرده و غیر فعال محسوب می شوند و دیگر نباید با آن ها واژه ساخت. تعدادی دیگر از وندها همانطور که در گذشته فعال بوده اند در زمان ما نیز زنده و فعال هستند و می توان با آن ها واژه های مختلف و زیبایی ساخت. ما در این تحقیق واژه های اشتقاقی را که در دیوان ازرقی هروی شاعر بزرگ قرن پنجم و ششم هجری قمری به کار رفته اند و همچنین واژه سازی با وندهای فعال را مورد بررسی قرار داده ایم. در نهایت نیز وندهای فعال، و غیر فعال را از یکدیگر متمایز کرده ایم.

اسطوره و نمودهای اسطوره ای در ضرب المثل ها
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان خوزستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  سمانه صابری اصل   محمدامین رکنی

موضوع این تحقیق اسطوره و نمودهای اسطوره ای در ضرب المثل ها ست. مثل عبارتی است که از اختصار لفظ، وضوح معنی ، حسن تشبیه و لطافت کنایه برخوردار است و از یک سو با فرهنگ عوام (فولکور) در ارتباط است و از سوی دیگر با ادبیات، و در اثر بخشی و زیباساختن کلام سهمی به سزا دارد. مثل ها مانند ابزاری کارا وسیله رسانده حرف دل و نیات عامه اند به طوری که با گفتن یک مثل سخت دل به مخاطب می رسیده است. بسیاری از مثل ها به دلیل رواج در گویش و گفتار از خاطره ها رفته اند، اما از آنجا که مثل ریشه و مأخذ دارد، آن هایی که از ریشه محکمی برخوردارند با وجود کوتاه شدن بر جا مانده اند. در بعضی از ضرب المثل های فارسی به صورت پراکنده اشاراتی به اسطوره های ایرانی شده است. این پایان نامه به این امثال پرداخته است. آگاهی از پیشینه ی امثال که به گونه نمادها، نمود پیدا می کند سبب می شود که ما از ریشه مثل ها و دلیل کاربرد آنها آگاه تر گردیم. این پایان نامه از یک مقدمه و هفت فصل تشکیل می شود که فصل ها به ترتیب عبارتند از : 1- کلیات تحقیق 2- اسطوره 3- مثل 4- پیوند اسطوره و ضرب المثل 5- موجودات ماوراء طبیعی و اسطوره ای در ضرب المثل ها 6- حیوانات و پرندگان اسطوره ای در ضر المثل ها 7- شخصیت های اسطوره ای در ضرب المثل ها . سرانجام در می یابیم اسطوره ها به ساخت ضرب المثل ها کمک کرده اند و بسیاری از عناصر اسطوره ای در ضرب المثل ها دیده می شوند.

ریشه یابی و ریخت شناسی داستان سلامان و ابسال جامی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان خوزستان - دانشگاه پیام نور مرکز اهواز - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  کیهان علیزاده   نجف علی رضایی آباده

چکیده ندارد.

فرایند واژه سازی با وندها در کلیله و دمنه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1389
  علی محمد آرزوزاده   مهدی کدخدای طراحی

چکیده ندارد.

تصحیح کتاب الاسئله الیوسفیه، تألیف : قاضی نورالله شوشتری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1389
  شاهرخ شیروانی   مهدی کدخدای طراحی

چکیده ندارد.

فرهنگ تلمیحات قصاید سنایی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1388
  منصور کرمی بالنجانی   مهدی کدخدای طراحی

چکیده ندارد.

بررسی شیوه ی تصویر پردازی در بهمن نامه ی حکیم ایرانشاه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1388
  معصومه زمانپور   مختار ابراهیمی

چکیده ندارد.

بررسی منظومه ی مهر و مشتری بر پایه ی علم بیان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1388
  یداله اکبرزاده   مهدی کدخدای طراحی

چکیده ندارد.

فرم شناسی داستان های بریدالسعاده ملطیوی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1388
  هادی خادم حسینی   نجفعلی رضایی آباده

چکیده ندارد.

بررسی صور خیال در اشعار هلالی جغتایی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1387
  داریوش کشکولی   مهدی کدخدای طراحی

چکیده ندارد.

فرم شناسی داستان های طوطی نامه (جواهر الاسمار)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1388
  کبری دانشگر   محمد شکرایی

چکیده ندارد.

فرم شناسی مهر و مشتری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1388
  معصومه ویسی نژاد   محمد شکرایی

چکیده ندارد.

عناصر اجتماعی در النهایه شیخ طوسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1388
  سعید امیری نیا   مهدی کدخدای طراحی

چکیده ندارد.

بررسی عناصر فرهنگی ایران قبل از اسلام در دیوان خاقانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1388
  فاطمه بیگم سید عصایی   مهدی کدخدای طراحی

چکیده ندارد.

تحقیق و بررسی یوسف و زلیخای جامی مقایسه با تفسیر عرفانی سوره یوسف (املای احمد بن محمد بن زید طوسی)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1388
  حمیده غلامی   مهدی کدخدای طراحی

چکیده ندارد.

فرهنگ اصطلاحات عرفانی دیوان شاه نعمت الله ولی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان خوزستان - دانشگاه پیام نور مرکز اهواز - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1388
  زینب مصدق   محمد شکرایی

چکیده ندارد.

تشبیه در دیوان کمال الدین اسمعیل اصفهانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1388
  لیلا آزادبخت   مختار ابراهیمی

چکیده ندارد.

رویارویی نیکان و بدان در شاهنامه ی فردوسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1388
  مهرداد مقصودیان نژاد   مهدی کدخدای طراحی

چکیده ندارد.

بررسی مضامین فرهنگی اجتماعی در دیوان ابن یمین فریومدی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1388
  بهمنیار نورقلایی   محمد شکرایی

چکیده ندارد.

فرهنگ تشبیهات دیوان قوامی رازی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1387
  داود زاده هندیجانی   محمد شکرایی

چکیده ندارد.

فرهنگ تشبیهات در دیوان خیالی بخارایی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1389
  جهان تقوی نیا   محمد شکرایی

چکیده ندارد.

فرم شناسی سام نامه ی خواجوی کرمانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1389
  حکیمه محمدی فرد   محمد شکرایی

چکیده ندارد.

فرم شناسی داستان فرامرزنامه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1388
  مرتضی یوسفی   محمد شکرایی

چکیده ندارد.

فرم شناسی (شخصیت پردازی) قصه های حمزه نامه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1389
  نصیر زرگوشی فر   نجف علی رضایی آباده

چکیده ندارد.

آسیب شناسی شعر امروز دشتستان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1389
  نصرالله قاسمپور   نجف علی رضایی آباده

چکیده ندارد.

تحقیق در احوال و آثار و آراء سهل بن عبدالله تستری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1389
  جواد ایزددوست   مهدی کدخدای طراحی

چکیده ندارد.

«بررسی و تحلیل اشعار سیاوش کسرایی»
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1388
  کیوان زارعی   نجف علی رضایی آباده

چکیده ندارد.

فلسفه ستیزی در شعر مکتب آذربایجانی (خاقانی و نظامی)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1389
  عارف کرد   مختار ابراهیمی

چکیده ندارد.

شکل شناسی حاتم نامه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1389
  فریده کریمی   نجف علی رضایی آباده

چکیده ندارد.

تأثیر شاهنامه بر گویش لری مردم کهگیلویه (در حوزه زبان: واژگان، ضرب المثل و داستان های عامیانه)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1388
  عبدالحمید محمودی   مهدی کدخدای طراحی

چکیده ندارد.