نام پژوهشگر: افشین محمدی

انگیزه و استقلال در یادگیری زبان انگلیسی: بررسی فعالیت های یادگیری خارج از کلاس
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه کاشان - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی 1392
  افشین محمدی   محمد ریوف معینی

گذاشتن مسئولیت یادگیری زبان در تمامی ابعاد آن به عهده خود زبان آموز، مدتی طولانی است که مسئله ای اساسی برای آموزگاران و دیگر عوامل آموزش زبان گشته است. استقلال زبان آموز امروزه مهم ترین هدف آموزش به شمار می رود. این تحقیق با استفاده از طرحی کمی-کیفی در صدد فهم عمیق انگیزه و استقلال در میان زبان آموزان دانشگاه کاشان می باشد. در این راستا، در مرحله کمی این تحقیق، از 100 زبان آموز درخواست کردیم تا پرسشنامه ای را پر کنند. این پرسشنامه شامل چهار بخش است، متشکل از بررسی دیدگاه زبان آموزان درباره میزان مسئولیت خودشان و آموزگاران شان، انگیزه شان در یادگیری زبان، توانایی شان در کنترل یادگیری وبسامد فعالیت هایی که خارج از کلاس برای یادگیری زبان انجام می دهند. تحلیل نتایج پرسشنامه منجر به انتخاب هفت زبان آموز برای مرحله کیفی تحقیق یعنی مصاحبه های نیمه-ساختاری شد. در این مصاحبه ها سعی کردیم همه ابعاد یادگیری خارج-از-کلاس و محیط های غیرآموزشی را پوشش دهیم. به علاوه، سه زبان آموز از میان هفت زبان آموز مصاحبه شونده قبول کردند که فعالیت های یادگیری شان در تابستان سال 1391 را در دفترچه هایی ثبت کنند. این دفترچه ها در پاییز همان سال به محقق بازگردانده شد. نتایج به دست آمده از سه ابزار تحقیق به شرح زیر است: 1- زبان آموزان معتقدند که مسئولیت یادگیری زبان شان باید بین خودشان و معلم هاشان تقسیم شود؛ 2- به صورت کلی، زبان آموزان خودشان را در تصمیم گیری برای یادگیری توانا می بینند؛ 3- زبان آموزان به فعالیت های گوناگونی برای یادگیری می پردازند، که ااغلب به علاقه شخصی خودشان مرتبط اند تا آنچه معلم ها تعیین می کنند؛ 4- موفقیت در یادگیری زبان پیش از ورود به دانشگاه، شاخص قابل توجهی برای پیش بینی موفقیت زبان آموزان در دانشگاه است؛ 5- زبان آموزان چیزهای زیادی از یکدیگر یاد می گیرند، به ویژه در صحبت های غیر رسمی شان در خارج-از-کلاس، مانند باشگاه زبان؛ 6- زبان آموزان مستقل در یادگیری همواره در جستجوی ایجاد فرصتهای مناسب یادگیری در خارج-از-کلاس می باشند؛ 7- یادگیری به کمک منابع و ابزار مجهز به فناوری قسمتی جداناپذیر یادگیری خارج-از-کلاس است؛ 8- زبان آموزان مدام در صدد رهاکردن خود از محدودیت های رسمی، آموزشی و اجتماعی-فرهنگی هستند تا بتوانند دامنه یادگیری غیر رسمی خویش را فراتر برند؛ 9- بیشتر زبان آموزان خود-انگیخته هستند و علاقه شخصی شان برای یادگیری زبان (انگلیسی) به آنها انگیزه می دهد؛ 10- اغلب زبان آموزان ضعف هایی در حرف زدن و نوشتن زبان انگیسی احساس می کنند، اما در حالی که همه آنها در صدد رفع ایرادهای گفتاری شان هستند، تقویت مهارتهای نوشتن توجه زیادی را به خود معطوف نکرده بود؛ 11- اگر زبان آموزان به سایت کامپیوتر دانشکده بروند، صرفاُ برای استفاده از اینترنت است. این نتایج با توجه به مدل استقلال بنسون (2011) مورد بحث قرار می گیرد. طبق مدل بنسون کنترل یادگیری از کنترل بر فرآیندهای ذهنی، مدیریت یادگیری و محتوای یادگیری تشکیل می شود. نکات حائز اهمیت از این نتایج برای تدریس در کلاس زبان نیز شمرده شده و در پایان یادداشتی کوتاه خطاب به معلم های زبان در سراسر دانشگاه های کشور داده شده است. کلیدواژه ها: انگلیسی به عنوان زبان خارجی، یادگیری خارج-از-کلاس، انگیزه، استقلال، نظریه خود-تثبیتی.