رساله حاضر در شش بخش تنظیم شده است . در بخش اول به بیان روش و کلیاتی از فلسفه ارسطو می پردازیم و نظرات وی را در شاخه های حکمت نظری و عملی بررسی می نماییم. بخش دوم اجمالا به بررسی تارخچه علیت و برخورد متفکران یونان باستان در رابطه با این مساله پرداخته تا اینکه نظر ارسطو را درباره علیت و اقسام علت بیان نماییم. بخش سوم به بیان استفاده غایت در شاخه های مختلف حکمت اختصاص دارد. چنانکه با بررسی نظریات ارسطو درباره فلسفه اولی، طبیعت ، اخلاق، سیاست و علم النفس مشخص می شود که از غایت در حل چه مسائلی استفاده می شود. بخش چهارم الهیات ارسطو و رابطه آن را با غایت مشخص می سازد. و در همین بخش تصور ارسطو از خداوند بیان می شود. بخش پنجم به ذکر مخالفین غایت انگاری و انتقادات آنها بر غایتمندی می پردازد. چنانکه عقاید ماترایالیستها و برخورد آنها را با غایت تصریح نموده و عقیده تعدادی از فلاسفه از قبیل هابس ، دکارت ، اسپینوزا، کانت و هیوم را درباره غایت بیان می دارد. بخش ششم به عنوان خاتمه رساله تفاوت ارسطو با افلاطون و انتقاداتی که ارسطو از وی مطرح نموده، مشخص می گردد.