نام پژوهشگر: نیتا زاجی

بررسی اعمال جراحی جایگزینی کولون پس از برداشتن مری و گزارش نتایج حاصله و عوارض پس از عمل در بیمارستانهای امام خمینی و طالقانی شهرستان کرمانشاه تا انتهای سال 1376
پایان نامه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی - دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان کرمان 1377
  نیتا زاجی   سعید سلطانی یکتا

مری یک لوله عضلانی تو خالی است که وظیفه اصلی آن انتقال مواد بلع شده از ناحیه حلق به معده است . بیماریهای مری به واسطه ایجاد اشکال در بلع یا در دهای رترواسترنال می توانند برای بیمار بسیار آزار دهنده باشد. گاهی در درمان بعضی از بیماریها پزشک ناچار به خارج کردن مری می شود که سر دسته آنها کانسر مری می باشد و کشور ما جزء نقاطی است که شیوع این بیماری را در جهان دارد. از سایر علل می توان به سوختگی مری ناشی از مواد شیمیایی - عوارض ناشی از رفلاکس معده به مری - مراحل پیشرفته بیماری حرکتی و ... اشاره کرد. به علت ویژگیهای آناتومیک مری و نداشتن مزانتر، پس از برداشتن قسمتی از آن نمی توان مانند سایر قسمهای دستگاه ˆ گوارش مجددا دو سر آنرا به یکریگر نزدیک نمود و آناستوموز داد. لذا به ناچار می بایستی از یکی از ارگانهای دیگر دستگاه گوارش برای جایگزینی مری و برقراری مسیر عبور غذا استفاده کرد مانند ژژونوم معده و کولون. ژژنوم فقط تا ناف ریه بالا می آید، بنابراین در مواردیکه مری به صورت کامل برداشته شده است نمی توان از آن استفاده کرد. جایگزینی معده نسبت به کولون راحتتر است اما عوارض دیررس آن بیشتر می باشد. کولون تکنیک جراحی مشکلتر، اما عوارض دیررس کمتری دارد. بنابر همین دلایل بسیاری از جراحان معتقدند که در مواردیکه طول عمر زیاد برای بیمار پیش بینی می شود، استفاده از کولون به عنوان جاگزین مری ارجحیت دارد. در این مطالعه تعداد 7 بیمار که از سال 1372 تا 1376 در بیمارستانهای دانشگاهی شهر کرمانشاه، تحت عمل جراحی colon interposition قرار گرفته اند. بررسی گردیده اند. در اینجا خلاصه ای از نتایج بدست آمده ذکر شده است . علت جایگزینی کولون در تمام موارد درگیری تومورال معده بوده است بجز یک مورد بعلت برداشتن معده در عمل جراحی قبلی به ناچار از کولون استفاده شده است . از 7 بیمار در دو مورد به علت تهاجم تومور و چسبندگی به سوج اطراف ، از وفاژکتومی انجام نشده است . تحت عمل جراحی colonbypass قرار گرفته اند. از میان پنج بیمار که از وفاژکتومی شده اند، فقط در یک مورد به ناچار تراکوتومی صورت گرفته است ، که این مورد همان بیماری است که مبتلا به بدخیمی نبوده است . در چهار بیمار باقی مانده از وفاژکتومی به روش ترانس هیاتال انجام شده است . در پنج بیمار از کولون عرضی بر پایه عروقی شریان کولیک میانی، و در دو مورد از کولون چپ بر پایه عروقی شریان کولیک چپ ، جهت جایگزینی مری استفاده شده است . مسیر عبور کولون در دو مورد از فضای رترواسترنال و در پنج بیمار بصورت ایزوپریستالتیک و در دو بیمار بصورت آنته پریستالتیک بوده است . میانگین طول مدت عمل جراحی پنج ساعت و چهل پنج دقیقه بوده است و در هیچ موردی خونریزی شدید در حین عمل وجود نداشته است . از نظر عوارض ایجاد شده، دو بیمار دچار هموتوراکس و پنوموتوراکس ، سه نفر دچار نشت آناستوموز گردنی و یک نفر دچار نشست آناستوموز شکمی شده است . میانگین مدت بستری 19 روز بوده است . در دو مورد مرگ ایجاد شده است که یک مورد به علت بیماری ایسکمی قلبی و مورد دیگر به علت نشت آناستوموزهای شکمی در بیماری بوده که دو ماه قبل از عمل جراحی به علت جراحیهای متعدد شکمی در بیمارستان بستری بوده است و شاید این عارضه به علت سوءتغذیه شدید وی بوده باشد.