نام پژوهشگر: محمدحسین طباطبایی

بررسی کارایی ابزار اقتصاد مهندسی در پروژه های عمرانی با تاکید بر بازسازی بافت مرکزی شهر مشهد
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده علوم 1377
  محمدحسین طباطبایی   حمید ابریشمی

عنوان تحقیق حاضر "بررسی کارآیی ابزار اقتصاد مهندسی در پروژه های عمرانی با تاکید بر بازسازی بافت مرکزی شهر مشهد" است . پروژه های عمرانی و تشویق بخش خصوصی به اجرای آنها از اهمیت بسزایی در توسعه کشور برخوردار می باشد. تشخیص سودآوری یا عدم سودآوری طرح های عمرانی قبل از اقدام به اجرای پروژه، ضمن ایجاد اطمینان خاطر در سرمایه گذار، از عدم موفقیت مجریان اینگونه طرح ها جلوگیری می کند و در نهایت مانع از تحمیل هزینه های غیرقابل جبران بر اقتصاد کشور خواهد شد. در این پایان نامه سعی شده است ، معیارها و ضوابط اولیه بررسی و سنجش اقتصادی پروژه های عمرانی به صورت منظمی تدوین و ارائه گردد. در فصل اول بیان مسئله، اهداف تحقیق، فرضیات تحقیق، قلمرو تحقیق و ادبیات موضوع گنجانده شده است . ادبیات موضوع شامل پنج بخش است . در بخش نخست تعریف کلی اقتصاد مهندسی ارائه می گردد. بخش دوم به تاریخچه اقتصاد مهندسی پرداخته و در بخش سوم اصول اولیه و پایه ای اقتصاد مهندسی بیان می گردد. در بخش چهارم حداقل نرخ جذب کننده به عنوان مبنای سنجش اقتصادی مورد بحث قرار گرفته و در بخش پنجم فاکتورهای مهم و اساسی در اقتصاد مهندسی بیان می گردد. از آنجایی که هدف تمام ارزیابی های اقتصادی چه قبل از شروع پروژه و چه در خلال اجرای آن ها، اتخاذ تصمیمات دقیق و حساب شده می باشد در فصل دوم به بررسی نحوه تصمیم گیری در شرایط متفاوت و ارائه فرآیند تصمیم گیری پرداخته شده است . با عنایت به اینکه قلمرو مکانی تحقیق حاضر، بافت مرکزی و فرسوده شهر مشهد می باشد و داشتن یک ذهنیت روشن از وضعیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی منطقه برای ارزیابی اقتصادی ضرورت دارد، فصل سوم به ارائه تجارت مرمت بافت های فرسوده شهری کشور و جهان اختصاص یافته است . با توجه به اینکه ارزیابی اقتصادی پروژه های عمرانی عموما در مراحل اولیه و قبل از خرید زمین پروژه ارائه گردد و لذا در فصل چهارم انواع روشهای برآورد اولیه هزینه و درآمد پروژه های عمرانی بیان شده است . در فصل پنجم ابتدا اطلاعات کلی طرح بازسازی و نوسازی بافت مرکزی شهر مشهد ارائه و به استناد این اطلاعات ، به ارزیابی اقتصادی و سنجش سودآوری طرح مذکور از دیدگاه بخش خصوصی پرداخته شده است و در ادامه فصل نیز چند پروژه عمرانی "که در صورت دارا بودن توجیه اقتصادی مناسب در بافت مرکزی مشهد به اجرا در خواهدد آمد" مورد بررسی و سنجش اقتصادی قرار گرفته اند. اگر چه هدف کلی در ارزیابی همه پروژه های بخش خصوصی در درجه اول اطمینان از خصوص سود کافی و بازده مناسب اقتصادی می باشد، اهداف دیری نیز در هر ارزیابی مورد نظر و توجه سرمایه گذاران می باشد. از حمله این اهداف می توان به بررسی حساسیت سود نسبت به تغییر هر یک از پارامترهای هزینه و یا اثر تطویل دوره پروژه بر سودآوری آن و ... اشاره نمود. لذا با توجه به هدفی که در هر ارزیابی مدنظر است لازم است روش خاصی باری تامین آن هدف در ارزیابی مدنظر است لازم است روش خاصی برای تامین آن هدف در ارزیابی بکار گرفته شود. به منظور ارائه معیارهای مناسب در تدوین این روشها، پروژه های با اهداف متفاوت در این فصل مورد بررسی قرار گرفته اند. روشهای ارزیابی ارائه شده در فصل پنجم، ضمن ایجاد یک تصویر کلی از نحوه سنجش اقتصادی پروژه های عمرانی، خطمشی مناسبی را برای ارزیاب با توجه به اهداف فراهم خواهد نمود. فصل ششم این تحقیق به ارائه چکیده ای از بحث ، نتیجه گیری و پیشنهادات اختصاص یافته است .