هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر رقابت و همکاری بر عملکرد دانشجویان دختر و پسر با هسته کنترل درونی بود. بدین منظور 240 نفر از دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه شیراز را که داوطلب شرکت در این مطالعه بودند به عنوان نمونه تحقیق بکار گرفته شد. آزمونها شامل مقیاس هسته کنترل راتر (1966) برای تعیین جهت گیری درونی - بیرونی دانشجویان و آزمون نشانه ای - عددی وکسلر که برای سنجش عملکرد آزمودنی ها بکار گرفته شد. مطالعه در دو مرحله اجرا شد، در مرحله اول عملکرد آزمودنی ها با آزمون نشانه ای - عددی مورد سنجش قرار گرفت و مقیاس هسته کنترل نیز بر روی آنها اجرا شد. سپس از آزمودنی های که با توجه به این مقیاس ، درونی تر تشخیص داده شده بودند، خواسته شد تا برای تکمیل این مطالعه در مرحله دوم تحقیق نیز شرکت نمایند. در مرحله دوم عملکرد آزمودنی ها با استفاده از آزمون ارقام و نمادها، تحت شرایط رقابت و همکاری، مورد آزمون قرار گرفت . به منظور تجزیه و تحلیل نتایج از روش های آمار توصیفی، آزمون تی و تحلیل واریانس استفاده گردید. نتایج بدست آمده از این مطالعه نشان داد که عملکرد آزمودنی ها در تمامی گروهها تحت شرایط رقابتی و همکارانه (مرحله دوم) در مقایسه با عملکردشان در شرایط غیررقابتی و غیرهمکارانه (مرحله اول) افزایش معنی داری یافته است (p<0/01) نتایج همچنین نشان داد که عملکرد زنان در شرایط همکاری با هم جنس هایشان، در مقایسه با مردان، افزایش معنی داری پیدا کرده است (df64,t2/9,p<0/01) از طرف دیگر عملکرد مردان، در مقایسه با زنان، در شرایط رقابت با هم جنس هایشان افزایش معنی داری یافته است (df62, t2, p<0/05) بعلاوه عملکرد زنان تحت شرایط رقابت با مردان در مقایسه با شرایطی که با هم جنس هایشان به رقابت می پرداختند بطور معنی داری افزایش یافت (df54, t2/92, p<0/01) نتایج این مطالعات همچنین نشان داد که دو عامل جنسیت (دختر و پسر) و شرایط عملکرد (رقابت و همکاری) تاثیر تعاملی بر عملکرد دانشجویان دارند (df1,125, t11/59, p<0/01) بدین معنی که بسته به جنس آزمودنی های و بسته به اینکه در چه شرایطی از عملکرد (رقابت یا همکاری) قرار گیرند، عملکرد متفاوتی نشان می دهند.