نام پژوهشگر: محمد حاجی زاهدی

عوامل موثر در موفقیت دانش آموزان در درس قرآن سال دوم مدارس راهنمایی (شهر مشهد)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1377
  محمد حاجی زاهدی   هاشم فردانش

در این تحقیق عوامل موثر بر موفقیت تحصیلی دانش آموزان در درس قرآن مورد بررسی قرار گرفته است . و این عوامل به دو دسته عوامل خارج از مدرسه، (شامل: خانواده دانش آموز، کلاسهای اضافی، معلم خصوصی) و عوامل مدرسه ای (شامل: معلم، فعالیتهای فوق برنامه، امکانات آموزشی) تقسیم گردیدند. پژوهش درصدد پاسخگویی به این سوال است که از دو دسته عوامل فوق الذکر کدام دسته نقش بیشتری در موفقیت دانش آموزان در درس قرآن دارد؟ همچنین میزان تاثیر هر یک از عوامل برون مدرسه ای و درون مدرسه، نسبت به سایر عوامل، در موفقیتت در درس قرآن چقدر است ؟ تحقیق از نوع "علی-مقایسه ای" می باشد. و جامعه آماری، کلیه دانش آموزان سال دوم مقطع نراهنمایی شهر مشهد هستند. تعداد 200 نفر از دانش آموزان نواحی (1و 4) آموزش و پرورش مشهد به صورت خوشه ای چند مرحله ای به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از دو پرسشنامه (ویژه دانش آموزان و معلمین قرآن) استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با نظر، به فرضیه های تحقیق، با استفاده از آزمون t برای گروههای مستقل و وابسته انجام گردید. نتایج عبارتند از: -1 عوامل مدرسه ای نسبت به عوامل خارج از مدرسه نقش بیشتری در موفقیت دانش آموزان در درس قرآن دارند. -2 در میان عوامل خارج از مدرسه، بین خانواده دانش آموز و کلاسهای اضافی قرآن، تفاوت معنی دار مشاهده نشد. -3 نقش معلم خصوصی قرآن در موفقیت دانش آموزان در این درس نسبت به نقش خانواده دانش آموز و کلاسهای اضافی قرآن کمتر است . -4 در میان عوامل مدرسه ای تاثیر نقش معلم قرآن نسبت به سایر عوامل، در موفقیت دانش آموزان در این درس بیشتر است . و فعالیتهای فوق برنامه و امکانات آموزشی مدرسه بعد از نقش معلم به ترتیب در رتبه های بعدی قرار دارند. با توجه به اینکه معلم قرآن موثرترین نقش را در عملکرد تحصیلی دانش آموزان در درس قرآن دارد، لذا برنامه ریزی برای تامین نیروی انسانی ماهر و کارآمد از طریق مراکز تربیت معلم و آموزش عالی، و همچنین برگزاری دوره های ضمن خدمت قرآن، جهت ارتقا سطح علمی و مهارتهای معلمان قرآن موجود، می تواند در بهبود وضعیت آموزش این درس موثر باشد.