نام پژوهشگر: بلال محمدسلیمان

السنن الالهیه من وجهه نظر القرآن
پایان نامه 0 1378
  بلال محمدسلیمان   محمدباقر حجتی

افعال الهی عبث و بیهوده نیست و براساس حکمت و علمی که خداوند نسبت به موجودات در همه زمانها و مکانها و در همه حالات دارد، استوار می باشد. بدین سان ضوابط و قوانینی که خدای متعال برای اداره امور موجودات -به ویژه انسان-وضع نموده است "سنن الهی" نامیده می شود. - قرآن کریم با طرح مسئله سنن بر آن است تا ارتباط منطقی موجود در میان مخلوقات و نیز حاکمیت اصل علیت را بر نظام هستی ثابت نماید و از سوی دیگر در پی اثبات وجود یک نظام متکاملی است که بخشهای مختلف آن یکدیگر را براساس قانون و ضابطه موجود در جهان هستی کامل می کنند. سنتهای الهی بر دو نوعند: سنن تکوینی; که عبارت است از قوانینی که در پیدایش و بقاء بر موجودات حاکم می باشد. سنن انسانی; که عبارت است از قوانینی که کاروان بشریت در متن آن سیر می کند و براساس اراده و اختیار آدمی تحقق می یابد و هدف از تکامل انسان در این دنیاست ، به گونه ای که بتواند در دنیا و آخرت از نتایج آن بهره مند گردد. بدین سنتها به دلیل ارتباط و نسبتی که با اجتماع و تاریخ بشری دارد، سنن اجتماعی و تاریخی نیز گفته می شود. - قرآن از پیروی سنتهای نادرست و گمراه کننده بر حذر می دارد و به سوی سنتهای صحیحی هدایت می نماید. سنتهایی که انسان را به برپایی قسط و عدل فراخوانده و هدف آن پرورش و تربیت انسانهایی دین مدار و نیز بنیان نهادن جامعه ای براساس ارزشهای والای انسانی است . - سنن انسانی عبارت است از یک سلسله شرطهایی که در نظام هستی نهاده شده که در تحقق آن اراده آدمی نقش محوری دارد. بدین سان جبر الهی و یا تصادفات تاریخی در وقوع این سنن نقشی ندارد و هیچ گونه تعارضی میان این سنتها و اراده انسان وجود ندارد چرا که این سنتها در واقع نتیجه و دستاورد اراده و عمل آدمی است .