ملتها همیشه در سیر زمانی و تاریخی خود با رویدادهائی روبرو می شوند و وقایعی برای آنان اتفاق می افتد که همین رویدادها و وقایع جزء پیشینه تاریخی آن ملت محسوب می گردد که گاه آنان را با ناکامی یا برکامی مواجه می سازد و بدون آگاهی از این رویدادها، شناخت صحیح از پیشینه فرهنگی قوم مذکور میسر نمی گردد خاقانی در دیوان خود به فراوانی از این نکات تاریخی، مذهبی بهره برده است و شناخت صحیح از شعر او-که می توان آن را یکی از بخشهای بایگانی تاریخ ملت ایران دانست -میسر نمی گردد مگر با آگاهی، از این حکایات و روایات . در رساله مذکور تلاش گردیده تمامی اشعاری که به نحوی اشاراتی داستانی در آن تجلی یافته به تفصیل مورد بحث قرار گیرد تا فهم اشعار و نکات داستانی برای خوانندگان شعر خاقانی آسانتر گردد و خواننده را از مراجعه به منابع دور از دسترس بسنده باشد.