نام پژوهشگر: ابراهیم قربانی کلهر

ارائه روشهای استخراج-اسپکتروفتومتری برای اندازه گیری فلوئورید در محدوده غلظتی میکروگرم در لیتر (ppb) در آبهای طبیعی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ارومیه - دانشکده علوم 1378
  ابراهیم قربانی کلهر   علی فرج زاده

در این مطالعه دو روش استخراج-اسپکتروفتومتری ارائه شده است در روش اول کمپلکس تیوسیانات - fe3+ در محلول آبی تشکیل شده و سپس در حلال ایزوبوتیل متیل کتون (هگزون) استخراج می گردد. تاثیر رنگبری فلوئید بر روی کمپلکس در طول موج 497nm آزمایش شده و پارامترهای موثر نظیر نوع حلال استخراج کننده، غلظت یون تیوسیانات ، ph و اثر یونهای مزاحم از قبیل ca2+, mg2+, po4 3- و al3+ ارزیابی شده است . بهترین حلال استخراج کننده هگزون بوده و غلظت بهینه یون تیوسیانات در فاز آبی 0/15m و ph بهینه این فاز 5 می باشد کاتیونهای ca2+, mg2+, la3+, ce3+ و آنیونهای po4 3-, so4 2-, cl- مزاحم اندازه گیری نیستند تنها یونهای مزاحم fe3+ و al3+ می باشد که در یک مرحله پیش جداسازی توسط اکسین در کلروفرم استخراج می گردند. حد تشخیص روش 0/1 g/ml و محدوده خطی آن 0/5-7 g/ml است . تکرارپذیری این روش خوب بوده و rsd درصد آن برای 6 اندازه گیری مکرر 1/5 درصد می باشد. در روش دوم از استخراج با فاز جامد بهره گرفته شده است . در این روش کمپلکس اکسینات آلومینیوم بر روی فاز جامد اکتیل جذب شده و سپس نمونه حاوی فلوئورید از فاز جامد عبور داده می شود. مازاد اکسین توسط بافر استات (ph5, c0/1m) شستشو داده می شود و سرانجام کمپلکس اکسینات آلومینیوم باقیمانده توسط اتانول شسته شده و جذب آن در طول موج 375nm قرائت می گردد. کاتیونهای mg2+، ca2+ و آنیونهای po3-، cl- مزاحم اندازه گیری نبوده اند تنها یون مزاحم یعنی fe3+ در یک مرحله پیش جداسازی توسط تشکیل کمپلکس با اکسین بر روی فاز جامد اکتیل جذب شده و حذف می گردد. حد تشخیص این روش 80ng/ml و تکرارپذیری آن نسبتا خوب است (rsd3/8, n6 درصد) محدوده خطی آن 0/1-2 g/ml است . حساسیت روش فوق العاده عالی بوده و تغییر جذب به ازای هر ppm یون فلوئورید 0/6 واحد می باشد (بیش از ده برابر بیشتر از روش استاندارد آلیزارین یعنی 0/05 می باشد). در پایان روشهای ارائه شده برای اندازه گیری یون فلوئورید در آبهای طبیعی مورد استفاده قرار گرفته اند.