بعد از فروپاشی شوروی سابق و سست شدن پایه های حکومت کمونیستی مورد حمایت آنها در افغانستان مجاهدین وارد کابل شدند و زمام امور را بدست گرفتند و بدنبال آن مشکلات و معایب هر روز به لطایف تشدید یافته و دامنگیر جامعه افغانستان گردید تدوام این امر نه تنها مانع تحقق حکومت اسلامی و ایجاد امنیت و ثبات شد بلکه کشور افغانستان را همچنان به عنوان کانون بحران منطقه و فرا منطقه ای قرار داد . با توجه به فرضیه فوق سوالاتی در افکار عموم مطرح شد که در مسیر تکاملی این پژوهش به پاسخهای آن خواهیم پرداخت. 1 - آیا بحران افغانستان متاثر از عوامل داخلی و چالشهای درونی خود جامعه افغانستان است و یا اینکه عوامل خارجی و فرامرزی در آن نقش داشته است . 2 - چرا و چگونه دستاورد های جهادی مردم افغانستان زیر علامت سوال قرار گرفت . 3 - احزاب جهادی و کشورهای همسایه در این بحران چه نقشی داشته اند. 4 - قضایای افغانستان برای کدام یک از دو کشورهای همجوار آن ( ایران و پاکستان ) از اولویت برخوردار بوده و چرا؟. 5 - سهم آینده روابط و نقش کدام یک از دو کشور فوق در آینده افغانستان چشم گیر تر خواهد بود.