نام پژوهشگر: محمدجواد مرسلی

بررسی همزیستی میکوریزی در منطقه ابهر و تاثیر اندومیکوریز در مقاومت بخشکی لوبیا
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تهران 1380
  محمدجواد مرسلی   حمید فهیمی

براساس مطالعات انجام شده نوع غالب همزیستی میکوریزی در منطقه ابهر از نوع ‏‎vam‎‏ می باشد که گسترش و فراوانی قابل توجهی دارد و در 85% از گیاهان مورد مطالعه مشاهده گردید. همزیستی اکتومیکوریزی بدلیل شرایط خاص آب و هوایی و شرایط ادافیک منطقه محدود بوده و تنها در چهار نمونه درختی مشاهده گردید. ‏‏‎eleagnus angustifolia, salix alba‎‏ ‏‎populus nigra, corylus avellana‎‏ تعیین جمعیت هاگها نشان می دهد که بین تراکم پوشش گیاهی و تعداد هاگها رابطه مستقیمی وجود دارد و در مزارع آبی جمعیت هاگها بمراتب بیشتر از مزارع دیم است و بیشترین جمعیت هاگها در مزارع گندم تعیین گردید. حدود 95% از اسپورهای شناسایی شده از جنس ‏‎glomus‎‏ بوده و نمونه های اسپورهای متعلق به جنس ‏‎sclerocystis‎‏ نیز در منطقه مشاهده گردید در بررسی های انجام گرفته مشخص شد که گیاه گردو با قارچهای اندومیکوریزی براحتی همزیست می شود ولی هیچگونه همزیستی بین گردو و قارچهای اکتومیکوریزی ‏‎cenocucum geophilum hebeloma crustoliniform, suilus bovinus, amanita muscaria‎‏ مشاهده نگردید.در بررسی عوامل موثر بر تلقیح قارچهای اندومیکوریزی نقش نور، تراکم اولیه اسپورها، و غلظت محلول غذایی بر میزان تلقیح و درصد کلنیزاسیون تعیین گردید و مشاهده شد که افزایش نور و تراکم اولیه اسپورها موجب افزایش درصد کلنیزاسیون گردیده و افزایش غلظت محلول غذایی موجب کاهش کلنیزاسیون می شود. بررسی اثر تلقیح قارچ اندومیکوریزی ‏‎glomus (a)‎‏ و تنش خشکی که 60 روز بعد از کشت و بمدت یک ماه بر گیاهان اعمال گردید نشان می دهد که همزیستی اندومیکوریزی تا دو برابر موجب افزایش رشد و بیوماس گیاه لوبیا می گردد همچنین جذب عناصر معدنی نظیر ‏‎zn, ca, k,n, p‎‏ را بمیزان قابل توجهی افزایش می دهد. تنش خشکی موجب کاهش شاخصهای رشد و کاهش جذب مواد معدنی بجز کلسیم میگردد. ولی همزیستی میکوریزی موجب تعدیل اثرات منفی ناشی از تنش خشکی شده و میزان رشد و جذب مواد معدنی را در تیمار خشکی بمیزان قابل توجهی افزایش می دهد.