نام پژوهشگر: نوشین تقی چیت ساز

تجزیه و شناسایی ترکیبات موجود در اسانس گل یخ ‏‎chimonanthus fragrans‎‏ به روش ‏‎gc.ms‎‏
پایان نامه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی - دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران 1379
  نوشین تقی چیت ساز   حسن فرسام

حضور گسترده و روزافزون اسانسها در صنایع مختلف غذائی، داروئی، آرایشی و بهداشتی گویای اهمیت این دسته از مواد طبیعی می باشد. به ویژه آنکه امروزه آروماتراپی بعنوان یک شیوه درمانی مکمل چشم انداز نوینی را در عامل طب و درمان فراهم آورده است. از آنجائیکه تاکنون تحقیق و مطالعه چشمگیری درباره اسانس گل یخ انجام نشده، همچنین داشتن عطر بسیار خوش و دلپذیر این گل به انضمام قرین بودن با فصل سرما و یخبندان از جمله ادله انتخاب این گیاه جهت تجزیه و شناسایی ترکیبات موجود در اسانس آن می باشند. عملیات استخراج اسانس گل یخ با سه روش تقطیر با آب، تقطیر با بخار آب و عصاره گیری بوسیله حلال آلی فرار (پترولیوم اتر) انجام شد که بهترین نتیجه از روش تقطیر با بخار بدست آمد. مقدار تام اسانس استخراج شده با روش اخیر 12/0% (وزنی/حجمی) در گل تازه بدست آمد. آنچه از تجزیه دستگاهی ‏‎(gc-ms)‎‏ اسانس گل یخ که به روش تقطیر با بخار آب استخراج شده است، حاصل می شود عبارتست از: حدود 60 ترکیب با درصدهای متفاوت بدست آمد. قریب به 75% ترکیبات اسانس متعلق به سزکوئی ترپنوئیدها، 14% منوترپنوئیدها و بقیه جزو هیدروکربورهای سبک و فینل پروپانوئیدها می باشد. به نام برخی از اجزا که بالاترین درصد را در میان ترکیبات اسانس به خود اختصاص می دهند در زیر اشاره می شود:المول (20%)، ‏‎b‎‏-کاریوفیلن (5/9%)، ‏‎b‎‏-المن (7/8%)، بی سیکلوجرماکرون (2/8%)، -المن (2/7%)، جرماکرن-‏‎d‎‏ (7/5%)، ترانس-‏‎b‎‏-اوسیمن (5/5%)، سابینن (7/3%)، لینالول (6/2%)، اکسیدکاریوفیلن (3/2%)، -کادینن (2/2%) و نونانال (2%).