نام پژوهشگر: زهره مولودی

تعیین ضریب فرسایش پذیری خاک در شش سری خاک منطقه باجگاه (واقع در استان فارس) با استفاده از دستگاه باران ساز
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز 1379
  زهره مولودی   علیرضا سپاس خواه

پیش بینی و تخمین فرسایش و رسوب، به دلیل مشکلاتی که در اندازه گیری مستقیم وجود دارد، غالبا توسط مدلها صورت می گیرد. یکی از راههای تخمین رسوب حاصل از فرسایش، استفاده از مدلهای متوسط می باشد. مدلهای ‏‎usle‎‏ و ‏‎usle-m‎‏ ای عمده ترین این مدلها می باشند. معادله جهانی فرسایش ‏‎(usle)‎‏ در بسیاری از کشورها به منظور برآورد مقدار فرسایش بکاربرده می شود. مدل ‏‎usle-m‎‏ اصلاح شده مدل ‏‎usle‎‏ است که در آن عامل فرسایش زایی هر واقعه شالم شاخص فرسایش زایی 30 دقیقه ای ‏‎(ei )‎‏ و نسبت رواناب (نسبت رواناب به مقدار باران q می باشد. هرد و مدل نامبرده بر مبنای یک سری از عوامل محیطی و اقلیمی استوار هستند. از مهمترین این عوامل ضریب فرسایش پذیری خاک ‏‎(k)‎‏ می باشد که بر اسا نموگراف ویشمایر و اسمیت تخمین زده می شود که متاسفانه وجود سنگریزه درخاک در این نموگراف منظور نشده است. لذا محاسبه دقیق آن باعث تخمین بهتری از رسوب حاصل از فرسایش می گردد. در این تحقیق مقادیر فرسایش پذیری خاک در شش سری خاک (سه سری از آنها دارای سنگریزه می باشند) در منطقه باجگاه، واقع در شمال شهر شیراز در دستگاه باران ساز و با استفاده از مدل های ‏‎usle‎‏ و ‏‎usle-m‎‏ تعیین گردید و نتایج با آنچه که نموگراف ویشنایر - اسمیت بدست می اید مقایسه شد. لذا کارایی مدلهای تخمین فرسایش خاک ‏‎usle‎‏ و ‏‎usle-m‎‏ در تعیین ضریب فرسایش پذیری خاک ارزیابی گردید. خاکهای مورد بررسی دارای بافتهای متفاوتی بوده و درصد سنگریزه در آنها بین 5/5 تا 12/46 متغیر بود. در این پژوهش از یک دستگاه شبیه ساز باران برای اندازه گیری مقدار خاک از دست رفته از یک کرت آزمایشی به سطح 4/1*4/1 متر مربع و عمق 7 سانتی متر که در شیب ثابتی (029/0 ‏‎m/m‎‏) تنظیم شده بود استفاده گردید.