نام پژوهشگر: رضا رضایی نیا

موانع الحاق ایران به کنوانسیون منع شکنجه و مجازاتهای موهن مصوب 1984 مجمع عمومی سازمان ملل
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم 1380
  رضا رضایی نیا   محمود آخوندی

موضوع این رساله موانع الحاق جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون منع شکنجه و دیگر مجازاتها یا رفتارهای خشن، غیرانسانی یا تحقیرکننده می باشد که در 10 دسامبر 1984 طی قطعنامه ای از سوی مجمع عمومی سازمان ملل متحد به تصویب رسید و با تحقق شرط مندرج در بند 1 ماده 27 کنوانسیون در 26 ژوئن 1987 قدرت اجرایی پیدا کرده است. با توجه به اینکه دو عنوان ممنوع در کنوانسیون به چشم می خورد بطور کلی موانعی که پیش روی ایران در الحاق به کنوانسیون وجود دارد از دو جهت قابل بررسی است. 1- شکنجه 2- مجازاتهابا بررسی که درخصوص شکنجه در نظام حقوقی ایران بعمل آمد دریافتیم که مطابق قانون اساسی (اصل 38) هرگونه شکنجه برای اخذ اقرار و یا کسب اطلاع ممنوع و اقدام به آن جرم تلقی شده است. اگرچه مصادیق مندرج در اصل 38 قانون اساسی ایران اخص از تعریفی است که در ماده 1 کنوانسیون 1984 در مورد شکنجه ارائه گردیده ولی از آنجا که نفس شکنجه در قوانین ایران ممنوع شده نمی توان آن را یک مانع قلمداد کرد لذا مانع اساسی در پذیرش کنوانسیون ماده 16 آن می باشد زیرا با تفسیری که از این ماده بعمل آمده منظور از مجازاتهای مندرج در آن، مجازاتهای بدنی می باشد نظر به اینکه در قوانین جزایی ایران موارد نسبتا زیادی از مجازاتهای بدنی به چشم می خورد امکان پیوستن به کنوانسیون 1984 را مشکل نموده است.