نام پژوهشگر: هومن حسن زاده

بررسی تصفیه پذیری شیرابه مراکز دفن بهداشتی زباله با استفاده از اکسیداسیون فتوشیمیایی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1389
  هومن حسن زاده   نادر مختارانی

با توجه به اینکه امروزه غالب فعالیت های انسان به نحوی تولید زائدات داشته و باید با اعمال تدابیری از محل زندگی دور گردند. بنابراین مسأله دفع مواد زائد جامد، مشکلی اجتناب ناپذیر است. علیرغم تمامی پیشرفت هایی که تاکنون در زمینه دفع مواد زائد جامد و بازیافت آن صورت گرفته است، دفن زباله در زمین هنوز به عنوان یک روش اصلی دفع زباله در سرتاسر جهان مطرح است. در حال حاضر روش های دیگر دفع از جمله سوزاندن، بازیافت و کاهش زباله و نیز روش های تبدیلی نظیر کودسازی هنوز نتوانسته اند پاسخ گوی نیاز جوامع بشری برای دفع زباله تولیدی باشد. عملیات دفن بهداشتی عبارت از ریختن مواد زائد در داخل ترانشه و یا گودال های طبیعی یا مصنوعی و یا ریختن آن روی زمین و متراکم کردن آن تا حد امکان و سپس پوشاندن آن توسط خاک و یا سایر مواد پوششی به روش کاملاً سیستماتیک و بهداشتی است. دفن مواد زائد جامد ، روش غالب دفع زباله در کشور ما ایران است. دفن زباله اگر چه روشی است که به لحاظ هزینه و فن آوری به ویژه در ایران نسبت به سایر روش ها ارجحیت دارد، در عین حال در صورت عدم رعایت ضوابط مهندسی، دارای عواقب زیست محیطی مخاطره آمیزی می باشد که از آن جمله می توان به آلودگی ناشی از نشت شیرابه به آب های زیرزمینی، سطحی و آلودگی خاک اشاره نمود. با توجه به میزان بالای آلودگی شیرابه در محل دفن زباله و نفوذ آن به منابع آبهای زیرزمینی ، خاک و هوا و به طور کلی ایجاد سمیت در محیط زیست می بایست به تصفیه و تخلیه شیرابه به محیط توجه زیادی اعمال شود. تصفیه شیرابه محل دفن زباله شهری، به لحاظ زیست محیطی یک ضرورت محسوب می شود. به منظور تصفیه شیرابه ،طراحی و احداث تصفیه خانه مناسب می باید بر مبنای تحقیقات اولیه کمی و کیفی شیرابه صورت پذیرد. آنچه که در این تحقیقات حائز اهمیت است، تفاوت های اساسی شیرابه حاصل از مواد زائد جامد تولید شده در مناطق مختلف می باشد. این در حالیست که بسته به شرایط اقلیمی، ماهیت شیرابه، امکانات مالی و تجهیزات، سیستم تصفیه شیرابه متفاوت خواهد بود. یکی از ارکان اصلی مدیریت شیرابه در محل های دفن، برآورد میزان شیرابه تولیدی در این مکان هاست. این اهمیت از آنجا ناشی می شود که طرح بسیاری از تاسیسات لازم برای یک محل دفن زباله از جمله: سیستم زهکشی و جمع آوری شیرابه، تاسیسات مربوط به انتقال و تصفیه شیرابه، سیستم های بازچرخش و سایر مواردی که به نحوی در ارتباط با مدیریت شیرابه مرتبط است، بستگی به میزان شیرابه تولیدی در محل دفن دارد. همچنین سنجش ظرفیت آلایندگی یک محل دفن زباله از جهت انتشار شیرابه به عنوان اصلی ترین مورد، با کمیت شیرابه تولیدی متناسب است. این امر در طراحی سیستم های تصفیه شیرابه از اهمیت بالایی برخوردار است. سیستم های تصفیه شیرابه در مقایسه با سایر انواع فاضلاب ها بسیار پرهزینه و پیچیده تر می باشند. این مسأله از آنجا ناشی می گردد که شیرابه بنا به طبیعت خود غلظت های بسیار بالایی از آلاینده ها را با خود حمل می کند. لذا با توجه به این موضوع که عمده ترین دغدغه در مورد آثار نامطلوب زیست محیطی ناشی از احداث یک محل دفن زباله، کنترل و به حداقل رسانیدن حجم شیرابه می باشد، تحقیق و بررسی در این مقوله لازم و ضروری می نماید. همچنین بررسی مقایسه ای در مورد روش های مختلف تصفیه شیرابه و روش های متداول برای ساخت و اجرای یک تصفیه خانه شیرابه از دیدگاه اقتصادی و مسایل زیست محیطی بسیار اهمیت دارد. با توجه به نسبت پایین bod5/cod ، شیرابه مرکز دفن، حضور فلزات سنگین، ترکیبات سمی و ترکیبات سخت تجزیه پذیر در شیرابه انجام تصفیه بیولوژیکی کارایی چندانی ندارد و می بایست از سایر روش های تصفیه برای کاهش بار آلی شیرابه استفاده کرد. در این تحقیق تصفیه پذیری شیرابه محل دفن زباله شهرستان کرج واقع در منطقه کیانمهر توسط روش ازن زنی،تابش اشعه فرابنفش وترکیب (o3/uv) مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از این تحقیق در شش فصل مجزا ارائه گردیده است: در فصل اول در خصوص انواع شیرابه و اثرات ناشی از تخلیه آن به محیط زیست، ضرورت تصفیه شیرابه، روش های تصفیه و همچنین اهداف کلی و جزئی تحقیق مطالبی آورده شده است. در فصل دوم فرایندهای مختلف اکسیداسیون مورد بحث قرار گرفته است. نتایج حاصل از تحقیقات اخیر انجام شدهدر خصوص موضوع تحقیق در فصل سوم ارائه گردیده است. روش انجام پژوهش شامل نمونه برداری، انجام آزمایش ها، مواد، دستگاه ها و سامانه مورد استفاده در فصل چهارم آورده شده است. نتایج حاصل از انجام تحقیق و بحث پیرامون آنها در فصل پنجم ارائه گردیده و در نهایت در فصل ششم به جمع بندی نتایج و پیشنهادات در خصوص ادامه تحقیق پرداخته شده است.