نام پژوهشگر: مینا یوسفی داز

بهینه‏سازی تغذیه نیتروژنی و کارایی استفاده از نیتروژن گندم در گرگان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان - دانشکده منابع طبیعی گرگان 1393
  مینا یوسفی داز   سرالله گالشی

از آنجائی‏که دوام سطح برگ و فعالیت فتوسنتزی برگ با وضعیت نیتروژنی آن در ارتباط است، تعیین اهمیت نقش نیتروژن در دوام سطح برگ حائز اهمیت می‏باشد. آزمایشی در دو سال زراعی (1391-1390) و (1392-1391) با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان بر روی رقم مروارید گندم اجرا شد. تیمارهای آزمایش در سال اول شامل چهار مقدار کودی 0، 100، 175 و250 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و در سال دوم 0، 60، 120 و180 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و چهار مرحله تقسیط کود شامل مراحل کاشت، پنجه زنی، ساقه دهی و آبستنی بودند. نتایج این تحقیق نشان داد که اثر تیمارهای مختلف کودی بر دوام سطح برگ از کاشت تا گرده‏افشانی، دوام سطح برگ از گرده‏افشانی تا رسیدگی فیزیولوژیک و دوام سطح برگ از کاشت تا رسیدگی فیزیولوژیک در سطح احتمال 1 درصد معنی‏دار بود. رابطه بین دوام سطح برگ با مقدار نیتروژن کودی در هر سه مرحله از یک معادله دوتکه‏ای تبعیت کرد که در هر سه مرحله به ترتیب با افزایش نیتروژن کودی تا 5/129، 5/155 و 0/135 کیلوگرم در هکتار، دوام سطح برگ به ترتیب تا 8/189، 4/73 و 8/261 مترمربع در مترمربع افزایش یافت و بعد از آن افزایش میزان کود در افزایش دوام سطح برگ موثر نبود. عملکرد دانه با دوام سطح برگ در هر سه مرحله همبستگی مثبت و معنی‏داری داشت. رابطه دوام سطح برگ در هر سه مرحله در مقابل مقدار کود، در تیمارهای مختلف تقسیط نیتروژن کودی از یک مدل دوتکه‏ای تبعیت کرد که بر اساس این مدل، می‏توان تیمارهای c و d را به عنوان بهترین تیمارها برای ایجاد بهترین دوام سطح برگ در هر سه مرحله انتخاب کرد. در تیمارهای c و d نیتروژن کودی به صورت تقسیط در سه مرحله شامل کاشت، پنجه‏زنی و ساقه‏رفتن مصرف گردید با این تفاوت که در تیمار c مقدار نیتروژن کودی در هر سه مرحله با هم برابر ولی در تیمار d مقدار نیتروژن کودی در هر سه مرحله با هم متفاوت بود. به طور کلی افزایش دوام سطح برگ از کاشت تا گرده‏افشانی، از گرده‏افشانی تا رسیدگی فیزیولوژیک و از کاشت تا رسیدگی فیزیولوژی، باعث افزایش عملکرد دانه شد، ولی برای تولید عملکرد بالاتر دوام سطح برگ از گرده‏افشانی تا رسیدگی فیزیولوژیک از اهمیت بیشتری برخوردار بود.