موج های گرمایی از مهمترین بلایای آب و هوایی بوده که هر سال پیامدهای زیست محیطی مخربی را در طبیعت بجای می گذارند. بر این اساس، هدف اصلی این پژوهش شناسایی موج های گرمایی ایران و ویژگی های آنها مانند تداوم، شدت و فراوانی می باشد. در جهت نیل به این هدف از آمار روزانه ی بیشینه دمای مربوط به 663 ایستگاه همدید و اقلیمی در قلمرو مورد مطالعه، طی دوره آماری1/1/1340 تا 29/12/1382(15705) روز استفاده گردیده است. با استفاده از روش درون یابی کریگینگ با یاخته های 15× 15 کیلومتر یک ماتریس 7187×15705 آماده گردید که بر روی سطرها روزها و بر روی ستون ها یاخته ها قرار گرفته است. در گام بعدی با استفاده از نمایه فومیاکی ماتریس مورد نظر استاندارد-سازی و ماتریس انحراف دمای بهنجار ایران(ntd) ایجاد گردید. برای شناسایی موج های گرمایی ایران، با استفاده از برنامه نویسی در محیط matlab. دوره هایی را که دست کم 2 روز تداوم داشته و دمای آن 2+ انحراف معیار یا بالاتر از میانگین (ntd) بود، به عنوان موج گرما تعریف شده، که با رابطه زیر بیان می شود: از ماتریسntd ایران 282 موج گرمای 2تا25 روزه شناسایی و دسته بندی گردید. این موج ها از کم تداوم ترین موج 2 روزه تا فراگیر ترین موج 25 روزه در دوره گرم و سرد گروه بندی و تحلیل شد. روند امواج گرمایی با استفاده از آزمون من-کندال مورد ارزیابی قرار گرفت. در بخشی از کار ارتباط موج های گرمایی و بارش های سنگین به عنوان دو مخاطره اقلیمی ناشی از گرمایش جهانی بصورت نمونه در جنوبشرق ایران مورد مطالعه قرار گرفت. الگوهای همدیدی امواج گرمایی ایران با توجه به زمان رخداد(دوره سرد و دوره گرم) با روش روز نماینده مورد پردازش قرار گرفت. در این روش روزی را که بالاترین همبستگی را با دیگر روزهای موج گرما داشت به عنوان نمونه انتخاب و نقشه شدّت دمای سطحی، ارتفاع ژئوپتانسیل،ضخامت، دما و فشار سطحی آن ترسیم و تفسیر گردید. نتایج پژوهش نشان داد که موج-های گرمایی کوتاه رخداد بیشتری داشته اند و تعداد امواج گرمایی پرتداوم کمتر رخ داده اند. پایان زمستان و روزهای نخستین پاییز موج های گرمایی بیشتر و فراوانتر می باشند، این ایام با تغییر دوره سرد به گرم و گرم به سرد، همزمان می باشد. فراوانی ماهانه امواج گرمایی نشان می دهد که در ماه های زمستان بویژه اسفندماه و در ماه های تابستان تیرماه بیشترین رخداد موج گرمایی بوده است. سال های پایان دوره آماری یعنی 1380 تا 1383 پر رخداد ترین سال های موج های گرمایی بود. بررسی الگوهای همدیدی موج های گرمایی در دوره گرم نشان داد که آرایش خصوط هم فشار در نقشه سطح زمین نشان از حاکمّیت الگوی کم فشار و در سطوح بالای جو الگوی پرفشار حاکم می باشد. کم فشار عربستان، کم فشار پاکستان و کم فشار گنگ از مهمترین سامانه های تاثیر گذار بر رخداد امواج گرمایی و تداوم آنهاست. بررسی شرایط همدیدی امواج گرمایی دوره سرد نشان می دهد آرایش الگوی فشار سطح زمین ایران الگوی پرفشار می باشد. الگوی همدید سطوح بالای اتمسفر نشان دهنده استقرار فراز بر روی ایران می باشد. بررسی نقشه های ضخامت نشان از انطباق حداکثر ضخامت جو بر مناطق بیشینه دمایی در ایران دارد.

گرمایش شدید هوا یا حاکمیت و تهاجم هوای بسیار گرم در ناحیه ای وسیع را موج گرما می نامند. هدف از انجام این پژوهش بررسی امواج گرمایی استان لرستان و ویژگی های آنها می باشد. خصوصیات آنها شامل تداوم، شدت و فراوانی است. برای انجام این کار از آمار روزانه بیشینه دما مربوط به 9 ایستگاه همدید استان طی دوره آماری از سال 2002 تا 2011 استفاده شده است. دوره هایی که دست کم دو روز تداوم داشته اند به عنوان موج گرما تعریف شده اند. به این ترتیب 179 موج 2 تا 11 روزه شناسایی شد. طی سال های (2011-2002) امواج گرمایی در استان لرستان رخداد بیشتری داشته اند و با استفاده از انجام آزمون من-کندال روند مثبت ضعیفی مشاهده شده است. الگو های همدیدی امواج گرمایی لرستان با روش روز نماینده مورد پردازش قرار گرفت. به این صورت روزی که بیشترین تداوم موج را دارا بود به عنوان نمونه انتخاب و نقشه فشار سطح دریا، دما و ارتفاع ژئوپتانسیل آن ترسیم و تفسیر گردید. نتیجه ای که از تحلیل همدید بدست آمده این بود که کم فشار عربستان یکی از سامانه های مهم تأثیر گذار بر رخداد امواج گرمایی و تداوم آنهاست که زبانه های آن جنوب،جنوبغرب و بخش هایی از غرب ایران را تحت تاثیر قرار می دهد. این کم فشار در فصل تابستان ظاهر شده و گسترش آن به داخل ایران موجب حاکمیت هوای گرم و سوزان می شود. بنابراین می توان گفت امواج گرمایی به وجود آمده در استان لرستان از الگوی کم فشار عربستان تبعیت ِمی کنند.

بخش کشاورزی در حکم اصلی¬ترین بخش اقتصاد در توسعه روستایی، به شدت به پتانسیلها و توانهای طبیعی وابسته است که در این میان منابع آب بیشترین تأثیر را در این بخش دارد. هدف اصلی این پژوهش نیز بررسی نقش عوامل موثر در استفاده از روش¬های نوین آبیاری بر پسته کاران بخش مرکزی شهرستان سیرجان بوده است که به روش توصیفی_ پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری کلیه کشاورزان پسته کار در بخش مرکزی شهرستان سیرجان (50 بهره¬بردار) می¬باشد که از شیوه¬های نوین آبیاری استفاده کرده¬اند. تعیین حجم نمونه نیز به روش تمام شماری(سرشماری) انجام شده است. تحلیل داده¬ها با استفاده از آزمونهای آماری همبستگی و تحلیل عاملی انجام شد. با بهره گیری از تکنیک تحلیل عاملی، عوامل موثر در استفاده از روشهای نوین آبیاری در سه عامل شامل ویژگیهای اقتصادی، ویژگیهای اجتماعی و مسایل مدیریتی خلاصه گردید. عامل اقتصادی با میانگین وزنی بار عاملی 0/753 بیشترین نقش را داشته است و هر کدام از عوامل مدیریتی و اجتماعی، به ترتیب با میانگین وزنی 0/668 و 0/554 بر اساس نقش و اهمیت هر کدام از متغیرهای مربوطه در گروه عوامل دو و سه قرار گرفتند.. بر اساس نتایج به دست آمده از تحلیل عاملی، سطح معناداری 000/0 به دست آمد که این مقدار از سطح معناداری 05/0 کمتر می¬باشد، در نتیجه فرض اول پژوهش مبنی بر اینکه؛ عامل اقتصادی مهمترین عامل موثر بر استفاده از روشهای نوین آبیاری در بخش کشاورزی است مورد تأیید قرار گرفت. در آزمون فرضیات دوم و سوم از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. در فرض دوم متغیرهای دانش فنی و اجرایی بهره برداران شامل 10 گویه که به صورت طیف 5 امتیازی لیکرت رتبه بندی شده اند می¬باشد. در این فرصیه سطح معناداری (896/0) بیشتر از سطح 05/0 به دست آمد در نتیجه این فرض پژوهش که بین دانش فنی و اجرایی بهره¬برداران و استفاده از روشهای نوین آبیاری رابطه معنادار وجود دارد مورد تأیید قرار نگرفت. در فرضیه سوم نیز شاخص های کیفیت آب آبیاری شامل هدایت الکتریکی، اسیدیته، کلر، سدیم و نسبت جذب سدیم می¬باشد. سطح معناداری به دست آمده در این آزمون (009/0) کمتر از 05/0 می¬باشد، در نتیجه این فرض که بین کیفیت آب آبیاری و استفاده از روشهای نوین آبیاری رابطه معنادار وجود دارد مورد تأیید قرار گرفت.